1. Cách chăm sóc bệnh nhân mắc thủy đậu như thế nào?
1.1. Những dấu hiệu của bệnh thủy đậu
Virus Varicella Zoster là nguyên nhân gây ra bệnh thủy đậu. Khi nhiễm virus này, người bệnh có thể ủ bệnh trong 14-16 ngày. Sau đó, các triệu chứng sẽ xuất hiện như cảm thấy mệt mỏi, đau đầu, mất cảm giác ngon miệng, và xuất hiện nốt phồng có dịch. Ban đầu, những nốt phồng này thường xuất hiện ở khuôn mặt và đầu, sau đó lan ra khắp cơ thể, đặc biệt là ở vùng như sườn, vai, nách, và lưng.
Bệnh thủy đậu thường xảy ra ở trẻ nhỏ
Nếu bệnh nhân được điều trị đúng cách, những nốt mụn này sẽ khô dần và sau đó sẽ bong vảy trong khoảng 5 đến 10 ngày. Trong trường hợp không được phát hiện và điều trị kịp thời, có thể gặp một số biến chứng sau:
- Những nốt mụn thủy đậu có thể để lại sẹo sâu và khó phục hồi.
- Bệnh nhân có thể phát triển viêm da do nhiễm trùng. Nếu bệnh nhân suy dinh dưỡng, cũng có thể gặp tình trạng hoại tử, vi khuẩn xâm nhập vào máu có thể gây nhiễm trùng máu.
- Gây viêm tai, viêm thanh quản, thậm chí là viêm phổi, viêm não,… Những biến chứng này có thể đe dọa tính mạng của những người có hệ miễn dịch yếu như người già và trẻ nhỏ.
- Phụ nữ mang thai mắc bệnh thủy đậu có nguy cơ cao gặp biến chứng, đặc biệt là viêm phổi. Nếu mắc bệnh trong 3 tháng đầu thai kỳ, có thể gây sảy thai, thai nhi chậm phát triển, hoặc sinh con dị tật. Nếu mắc bệnh trước hoặc sau khi sinh, trẻ có thể bị lây từ mẹ và mắc nhiều vấn đề sức khỏe như viêm phổi, viêm đường hô hấp.
- Một số bệnh nhân đã hồi phục từ bệnh nhưng virus thủy đậu vẫn có thể ngủ đông trong cơ thể. Khi hệ miễn dịch suy yếu, virus có thể tái phát và gây bệnh Zona thần kinh.
- Bệnh thủy đậu có thể lây qua đường hô hấp và gây ra những biến chứng nguy hiểm. Tiếp xúc với người bệnh hoặc dùng chung vật dụng cá nhân như bàn chải, quần áo, khăn tắm,… cũng có thể lây bệnh.
1.2. Hướng dẫn chăm sóc bệnh nhân mắc thủy đậu
- Khi phát hiện con mắc thủy đậu nhẹ, cha mẹ có thể tự chăm sóc tại nhà theo hướng dẫn của bác sĩ. Mẹ nên cho con nghỉ học để không lây nhiễm cho các bạn. Thường thì, trẻ cần nghỉ khoảng 10 ngày để mụn nước trên da khô và bong vảy.
Mẹ cần hạn chế cho trẻ bị thủy đậu tiếp xúc với gió lạnh
- Mẹ cần hạn chế trẻ tiếp xúc với gió lạnh, nhưng đồng thời cũng cần để trẻ nghỉ ngơi trong phòng sạch sẽ và thông thoáng.
- Hằng ngày, mẹ cần vệ sinh cho trẻ bằng nước ấm và xà phòng sát khuẩn. Mẹ nên dạy trẻ súc miệng bằng nước muối sinh lý.
- Khi nốt mụn của trẻ bị vỡ, mẹ có thể sử dụng dung dịch xanh methylen hoặc thuốc tím milan 0,25% để bôi lên vùng da bị vỡ.
- Mẹ cần chú ý không để trẻ gãi nốt mụn để giảm nguy cơ làm tổn thương da.
2. Một số lưu ý khi tiêm vắc xin phòng thủy đậu
Phương pháp điều trị thủy đậu không phức tạp nhưng nếu bệnh kéo dài hoặc điều trị không đúng cách có thể gây ra biến chứng nguy hiểm. Do đó, phòng bệnh còn quan trọng hơn chữa bệnh, đặc biệt là khi vắc xin phòng thủy đậu có thể ngăn ngừa bệnh hiệu quả.
Tiêm vắc xin để tránh nguy cơ mắc bệnh thủy đậu
Hiện nay, có 2 loại vắc-xin thủy đậu phổ biến là Varivax và Varicella. Chi tiết như sau:
- Vắc-xin Varivax sản xuất tại Hoa Kỳ. Yêu cầu tiêm 2 liều, mỗi liều cách nhau 4 đến 8 tuần để đạt hiệu quả phòng bệnh tốt nhất.
- Vắc-xin Varicella sản xuất tại Hàn Quốc: Chỉ cần tiêm 1 liều duy nhất.
Lưu ý: Phụ nữ có kế hoạch sinh con cần tiêm vắc-xin thủy đậu trước khi mang thai khoảng 3 tháng nếu sử dụng vắc-xin Varicella, và khoảng 5 tháng nếu sử dụng vắc-xin Varivax.
Phụ nữ cần tiêm vắc xin trước khi có kế hoạch mang thai trong khoảng 3 đến 5 tháng
Khi tiêm vắc xin, cần lưu ý những điều sau:
- Nếu trẻ có tiền sử dị ứng nghiêm trọng hoặc sốc phản vệ sau khi tiêm vắc xin, cần thông báo với bác sĩ để kiểm tra phản ứng trước khi tiêm hoặc quyết định không tiêm phòng cho trẻ.
- Một số trường hợp khác không nên tiêm phòng thủy đậu bao gồm trẻ có hệ miễn dịch yếu, suy giảm, ung thư, đang điều trị hóa trị, mắc bệnh lao, các vấn đề về máu hoặc nhiễm HIV,…
- Nếu trẻ đang có sốt cao, mắc bệnh mạn tính hoặc nhiễm khuẩn cấp tính, đang hồi phục sức khỏe,… nên thay đổi lịch tiêm cho trẻ.
- Sau khi tiêm vắc xin, cần hạn chế tiếp xúc với những người đang bị bệnh hoặc có nguy cơ mắc bệnh vì lúc này cơ thể chưa có đủ kháng thể để phòng bệnh.
- Sau khi tiêm, cần ở lại cơ sở y tế để được theo dõi. Nếu gặp phải các phản ứng sau tiêm như buồn nôn, chóng mặt,… cần thông báo ngay với bác sĩ để được xử lý kịp thời.
- Không nên bôi, đắp bất cứ điều gì lên vùng tiêm để tránh sưng, viêm, nhiễm trùng.