
Như một kẻ lạc lõng và mơ mộng giữa thời đại mà chúng tôi đang sống, vào ngày đầu tiên của năm mới, tôi đặt câu hỏi: Có ai chuẩn bị những hạt giống của giấc mơ không?
Câu hỏi này không phải là mới đối với tôi, nó đã tồn tại từ lâu. Tôi và không ít người đã đặt câu hỏi nhưng nhận lại chỉ sự phớt lờ như không ai chú ý. Hoặc chính xác hơn, chỉ có rất ít người chú ý hoặc chú ý nhưng đã bỏ qua. Vì hai từ 'giấc mơ' vang lên như không mang ý nghĩa gì, không gây ra cảm xúc gì đặc biệt. Giấc mơ là cái gì mà tại sao tôi lại phải đề cập đến nó như một gánh nặng không ngừng nghỉ, trong khi hầu hết chúng ta bị cuốn vào sự quan tâm đến những lợi ích cụ thể mà có thể nhìn thấy và cầm trong tay?
Tôi chỉ muốn chúng ta dừng lại một lát trong cuộc đời của mỗi người để nhìn vào căn nhà của chính mình và tự hỏi: Liệu chúng ta đã từng chia sẻ về những giấc mơ của chúng ta trong một đêm nào đó. Và chúng ta, những người hiểu biết về cuộc sống này, sẽ bất ngờ nhận ra rằng: đã lâu rồi, đã lâu rồi, chúng ta không còn nói về những giấc mơ của mình nữa.
Sẽ luôn có những người nói với tôi bằng cử chỉ khó chịu hoặc giọng mỉa mai rằng: 'Ngươi hãy tiếp tục gieo hạt giống của mình đi. Còn ta, ta không cần hạt giống ấy.' Đúng vậy, quá nhiều người không hiểu giá trị của hạt giống đó với cuộc sống của họ. Nhưng đó là sự lầm lạc. Và sự lầm lạc này có vẻ không bao giờ hiển hiện đối với những người gây u uất và hoảng loạn.
Nếu có cơ hội, chúng ta sẽ nhìn lại năm đã qua trong ngôi nhà của mình. Tôi chỉ nói về ngôi nhà của từng người mà không đề cập đến những không gian rộng lớn hơn. Tôi chọn một không gian đó chứa đựng nhiều lý do nhất để gieo hạt giống của giấc mơ vào mảnh đất tâm hồn của mình và của những người thân. Một điều nhỏ nhưng quan trọng đã biến mất, đó là những buổi tối người già kể truyện cổ tích cho trẻ con nghe.
Câu chuyện cổ tích không chỉ là câu chuyện cổ tích. Đó chứa đựng những giấc mơ đẹp và nhân ái về thế giới, mặc cho nhiều bất công, thù hận, và cả máu chảy. Một nhà thơ Hàn Quốc đã viết: 'Chúng ta trở về như loài bò sát trở về đầm lầy sau công việc. Khi tâm hồn mất đi giấc mơ, chúng ta trở về thế giới của hoang thú.'
Hàng triệu đứa trẻ lớn lên từ những ngôi nhà mệt mỏi của chúng ta. Đôi khi, chúng ta nhìn vào ngôi nhà của mình và nhận ra sự hoang vắng. Hoang vắng vì chỉ có vật chất mà không có tâm hồn. Tất cả sẽ chỉ là một thế giới chết nếu không có những con người mang giấc mơ về thế giới này. Nhiều khi chúng ta tức giận, lo sợ, hoảng loạn, nhưng không hiểu vì sao.
Công dân tương lai sẽ ra sao khi lớn lên từ những ngôi nhà mệt mỏi và hoang vắng ấy? Chúng ta đã mắc một sai lầm khi nghĩ rằng đã cung cấp đủ cho trẻ con. Chúng ta đổ mọi thứ vật chất nhưng quên đi tinh thần. Nhiều giáo viên coi trẻ con như máy tính để nạp kiến thức. Họ chỉ truyền kiến thức mà không chăm sóc tâm hồn. Trẻ con trở thành công cụ để thoả mãn dục vọng của người lớn.
Nhưng chúng ta, những bậc phụ huynh và giáo viên, luôn tự tin rằng những đứa trẻ nghe lời chúng ta là những con ngoan trò giỏi. Nhưng thực ra, chỉ có thân xác chúng ở trước mặt, còn tâm hồn đã rời xa. Chúng chỉ là những bóng đen trên bức tường thời gian mà chúng ta không nhận biết được. Có bao nhiêu người kể cho chúng nghe về điều kỳ diệu ở ngoài kia, nhưng chúng ta đã quên điều đó. Và khi chúng sa vào những hành vi tội lỗi, chúng ta không hiểu vì sao.
Không chỉ trong nhà mà trong lớp học và ở nhiều nơi khác, chúng ta không thấy giọng nói của những người gieo hạt giống giấc mơ vào chúng ta. Nhiều đứa trẻ phải học những từ chỉ vật chất, tính sở hữu và sự dối trá của chúng ta. Chúng ta chỉ lo sợ về đau ốm sinh học, không để ý đến đau ốm tâm hồn. Chúng ta không biết cách chữa chạy.
Chúng ta đã quên giấc mơ của mình. Khi mở lòng ra, chúng ta không thấy giấc mơ, chỉ thấy tiền bạc và giả dối. Chúng ta không biết chữa trị cơn đau ốm tâm hồn của mình và của trẻ con.
Cho đến khi nhận ra, chúng ta thấy mình thực sự nghèo đói và tội lỗi.
Nguyễn Quang Thiều
