1. Hậu quả của việc suy giảm và thủng tầng ô - dôn là gì?
CÂU HỎI: Những hậu quả nào của việc suy giảm và thủng tầng ô – dôn?
A. Tăng cường hiện tượng mưa axít.
B. Tan băng ở hai cực.
C. Nhiệt độ trên Trái Đất gia tăng.
D. Mất đi lớp bảo vệ của Trái Đất.
Đáp án chính xác: D
Giải thích:
Tầng ozon có vai trò thiết yếu trong việc hấp thụ các tia cực tím có hại và bảo vệ Trái Đất. Tuy nhiên, sự thải khí CFCs đã khiến tầng ozon ngày càng mỏng và các lỗ thủng ngày càng rộng ra. Kết quả là lớp bảo vệ tự nhiên của Trái Đất bị mất, tạo điều kiện cho các tia cực tím xâm nhập vào bề mặt.
Việc suy giảm tầng ozon gây ra nhiều vấn đề nghiêm trọng cho con người, động vật, thực vật và hệ sinh thái biển. Đối với con người, sự giảm sút tầng ozon dẫn đến việc các tia cực tím độc hại từ ánh nắng mặt trời dễ dàng chiếu xuống Trái Đất. Sự tiếp xúc thường xuyên với các tia này có thể làm suy yếu hệ miễn dịch, gây ra các bệnh nghiêm trọng như ung thư, u ác tính, cháy nắng, và lão hóa nhanh chóng.
Tác động của tia cực tím đối với động thực vật có thể làm tổn hại hệ thực vật, làm hỏng lá cây và giảm khả năng quang hợp. Điều này dẫn đến mất mùa, cây cối chết hàng loạt và giảm năng suất nông nghiệp. Đồng thời, động vật, đặc biệt là các loài quý hiếm, gặp khó khăn trong việc sinh sản và phát triển.
Hệ sinh thái biển cũng bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi tia UV do sự suy giảm tầng ozon. Các sinh vật biển như tôm, cua, và cá phải đối mặt với những thách thức trong quá trình phát triển. Hơn nữa, sự suy giảm tầng ozon làm giảm tuổi thọ của các công trình xây dựng vì vật liệu dễ bị xuống cấp nhanh chóng khi tiếp xúc với tia bức xạ.
2. Kiến thức cơ bản về tầng ozon
2.1. Tầng ozon là gì?
Tầng ozon nằm sâu trong tầng bình lưu, cách mặt đất khoảng 15-30km, và đóng vai trò thiết yếu trong việc bảo vệ hành tinh cùng toàn bộ sự sống trên Trái Đất bằng cách hấp thụ các tia cực tím độc hại từ mặt trời.
Ozon, ký hiệu hóa học O3, là một dạng oxy có đặc điểm hóa học với mùi khó chịu và màu xanh nhạt. Hiện nay, ozon được phân chia thành hai loại: ozon có lợi và ozon có hại.
Ozon có lợi được hình thành tự nhiên và tồn tại trong tầng bình lưu phía trên. Ngược lại, ozon có hại, hay còn gọi là ozon tầng đối lưu, được sinh ra từ các phản ứng hóa học giữa oxit nitơ và các hợp chất hữu cơ bay hơi khác.
2.2. Chức năng của tầng ozon
Mặc dù không dày đặc, tầng ozon có vai trò cực kỳ quan trọng trong việc bảo vệ sự sống trên Trái Đất khỏi các yếu tố có thể gây hại từ không gian. Vậy chức năng chính của tầng ozon là gì? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết.
- Tầng ozon như một lớp bảo vệ bức xạ: Nó hoạt động như một tấm chắn ngăn chặn các tia nắng nguy hiểm, bảo vệ da và mắt khỏi tác hại của bức xạ. Tầng ozon giữ nhiệm vụ hấp thụ và ngăn chặn phần lớn các bức xạ này trước khi chúng đến mặt đất.
- Tầng ozon bảo vệ vật lý: Nó giúp ngăn chặn các thiên thể, như thiên thạch, khỏi việc rơi xuống bề mặt Trái Đất, làm giảm nguy cơ phá hủy từ các vật thể này.
- Tầng ozon điều tiết ánh sáng: Tầng ozon có chức năng điều chỉnh ánh sáng mặt trời, hấp thụ, phản xạ hoặc truyền năng lượng từ bức xạ điện từ của mặt trời, duy trì sự cân bằng ánh sáng trên Trái Đất.
- Tầng ozon duy trì sự sống: Nằm trong tầng bình lưu, tầng ozon hấp thụ các tia cực tím độc hại, bảo vệ con người và sinh vật khỏi tác động xấu. Các khí như oxy, carbon dioxide, và nitơ trong tầng ozon cũng đóng vai trò quan trọng trong sự sống.
- Tầng ozon điều chỉnh nhiệt độ: Tầng ozon đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì nhiệt độ của Trái Đất bằng cách hấp thụ năng lượng từ mặt trời. Sự hấp thụ này làm cho các phân tử trong tầng ozon phát tán hơi ấm, giúp giữ ấm cho bề mặt hành tinh và ngăn chặn sự lạnh lẽo của đêm.
2.3. Nguyên nhân gây ra thủng tầng ozon
Thủng tầng ozon có thể do cả nguyên nhân tự nhiên và hoạt động của con người. Trong tự nhiên, sự thay đổi khoảng cách gió, ảnh hưởng của ánh sáng mặt trời, và các yếu tố trong tầng bình lưu có thể làm giảm tầng ozon, nhưng mức độ giảm này thường không vượt quá 1-2%.
Nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng thủng tầng ozon thường là do hoạt động sản xuất và sinh hoạt của con người. Sự phát triển công nghiệp và hiện đại hóa đã dẫn đến việc hình thành nhiều nhà máy và khu công nghiệp mới.
Điều này dẫn đến việc xả thải khối lượng lớn khí độc hại vào môi trường từ các quá trình sản xuất, bao gồm Nitơ, Metan, CO2,... với nồng độ cao. Những chất này không chỉ gây ô nhiễm môi trường mà còn làm trầm trọng thêm hiện tượng hiệu ứng nhà kính và tình trạng thủng tầng ozon.
2.4. Các biện pháp bảo vệ tầng ozon
Để đối phó và ngăn chặn tình trạng thủng tầng ozon, chúng ta cần nâng cao ý thức bảo vệ môi trường và thực hiện các hành động cụ thể như sau:
- Lựa chọn các sản phẩm thân thiện với môi trường và tiết kiệm năng lượng, chẳng hạn như máy nước nóng năng lượng mặt trời hoặc bồn tự hoại để xử lý nước thải an toàn trước khi xả ra môi trường.
- Giảm sử dụng hóa chất nông nghiệp, bao gồm thuốc trừ sâu và thuốc diệt cỏ.
- Hạn chế việc sử dụng phương tiện giao thông chạy bằng xăng dầu, thay vào đó ưu tiên sử dụng các phương tiện như xe buýt điện và xe máy điện để giảm tác động xấu đến môi trường.
- Phát hiện và xử lý các nguồn khí thải độc hại từ các nhà máy và khu công nghiệp.
- Thay thế túi nilon bằng túi vải hoặc túi giấy, và ưu tiên sử dụng bao bì từ gỗ, vải, hoặc giấy thay vì nhựa và xốp.
Tầng ozon hoạt động như một 'tấm chắn' bảo vệ Trái Đất khỏi các yếu tố có hại từ bên ngoài. Nếu tầng ozon bị thủng, điều này sẽ gây ra những tác động nghiêm trọng đến đời sống của động thực vật và con người.
3. Một số bài tập liên quan
Câu 1: Hiệu ứng nhà kính ảnh hưởng trực tiếp như thế nào?
A. Tan băng ở các cực của Trái Đất.
B. Mực nước biển gia tăng.
C. Nhiệt độ toàn cầu tăng cao.
D. Sự xâm nhập mặn vào sâu trong đất liền.
Đáp án C
Tác động trực tiếp của hiệu ứng nhà kính xảy ra khi ánh sáng Mặt Trời xuyên qua khí quyển và chiếu xuống mặt đất. Mặt đất hấp thụ năng lượng từ ánh sáng và nóng lên, sau đó phát ra bức xạ nhiệt vào khí quyển. Khí CO2 trong khí quyển hấp thụ bức xạ này và làm gia tăng nhiệt độ không khí. Kết quả là, hiện tượng này dẫn đến sự gia tăng nhiệt độ toàn cầu.
Câu 2: Nguyên nhân chính gây ô nhiễm và suy thoái môi trường toàn cầu là gì?
A. Áp lực từ sự gia tăng dân số.
B. Sự mở rộng hoạt động nông nghiệp.
C. Sự phát triển của hoạt động công nghiệp.
D. Sự mở rộng của ngành dịch vụ.
Đáp án C
Nguyên nhân chính dẫn đến ô nhiễm và suy thoái môi trường toàn cầu là sự phát triển nhanh chóng của ngành công nghiệp. Sản xuất công nghiệp gia tăng làm tăng lượng chất thải, bao gồm khí thải gây hiệu ứng nhà kính và các chất độc hại, xả thẳng vào môi trường như đất, nước, và không khí.
Câu 3: Hiện tượng nào sau đây có thể gây ra bệnh ung thư da?
A. Hiệu ứng nhà kính.
B. Thủng tầng ozon tại Nam Cực.
C. Ô nhiễm đại dương do chất thải.
D. Sử dụng quá mức phân bón hóa học và thuốc trừ sâu.
Đáp án B
Nguyên nhân chính gây ra bệnh ung thư da là do tác động của tia cực tím từ ánh sáng Mặt Trời. Thủng tầng ozon ở Nam Cực làm giảm khả năng hấp thụ các tia này, khiến chúng dễ dàng xuyên qua và tăng nguy cơ gây bệnh ung thư da.
Bài viết trên của Mytour đã trình bày về: Hậu quả của việc suy giảm và thủng tầng ozon là gì? Cảm ơn các bạn đã theo dõi và quan tâm!