Những hình ảnh về những đôi chân trần, tiếng khóc của trẻ em trong vụ sạt lở luôn là ám ảnh với nữ giám đốc và từ đáy lòng, cô quyết tâm: “Dù thế nào đi nữa, chúng ta cũng phải xây dựng trường học ngay lập tức!”

(Tổ Quốc) - “Chúng tôi nhận thấy rằng phải hành động ngay! Dù bất kể hoàn cảnh nào đi nữa, chúng ta cũng phải bắt đầu xây dựng trường học ngay lập tức!” Đó là lời tuyên bố quyết định của vị Tổng Giám đốc Quỹ trong cuộc trò chuyện với chúng tôi, kể về những câu chuyện mà bà đã chứng kiến trong vụ sạt lở năm 2017 và sự ra đời của Quỹ Hy Vọng từ đó.

Ra mắt từ năm 2017, Quỹ Hy Vọng (Hope Foundation) đã trở thành một trong những tổ chức từ thiện chuyên nghiệp hiếm hoi tại Việt Nam. Được hình thành bởi Báo VnExpress thuộc Bộ Khoa học & Công nghệ cùng với Công ty Cổ phần FPT, Quỹ Hy Vọng đã thực hiện nhiều hoạt động kéo dài nhằm cải thiện chất lượng cuộc sống và giáo dục cho trẻ em Việt Nam.

Đến tháng 8/2023, Quỹ đã xây mới hoặc sửa chữa hơn 130 điểm trường xuống cấp tại các khu vực sâu, miền núi, bị ảnh hưởng bởi thiên tai và lũ lụt. Hơn nữa, họ đã thay thế hơn 330 cây cầu gỗ hoặc cầu xuống cấp bằng những cây cầu bê-tông kiên cố, tạo điều kiện an toàn cho học sinh đi học. Ngoài ra, Quỹ còn trao tặng hơn 3.000 thiết bị học trực tuyến cho học sinh nghèo trong mùa dịch và hỗ trợ hơn 2.100 bệnh nhân ung thư cũng như trẻ em mồ côi, khuyết tật và học sinh khó khăn ở 40 tỉnh, thành trên cả nước.

Quỹ Hy Vọng tập trung vào hai mục tiêu chính: Hỗ trợ những hoàn cảnh khó khăn và thúc đẩy sự phát triển. Trong đó, trẻ em luôn là ưu tiên hàng đầu.

Bà Nguyễn Xuân Tú, Giám đốc Điều hành của Quỹ Hy Vọng, chia sẻ: “Chúng tôi tin rằng để xây dựng một xã hội phát triển, cần phải kết nối và chia sẻ với những hoàn cảnh khó khăn. Đồng thời, việc thúc đẩy các dự án phát triển tại những nơi mà con người được khuyến khích khai thác tiềm năng và được trang bị công cụ sẽ giúp chấm dứt nghèo đói và tạo ra sự bình đẳng.”

Dù đã trải qua nhiều nơi, hỗ trợ không biết bao nhiêu hoàn cảnh khó khăn và đóng góp vào nhiều công trình có lợi cho cộng đồng, nhưng điều làm bà Tú và các nhà sáng lập Quỹ Hy Vọng vẫn luôn lo lắng đó là “trẻ em”.

“Dù có kẹo, nhưng trẻ nhỏ cũng không hạnh phúc như vậy đâu”

Trong cuộc trò chuyện với chúng tôi tại văn phòng làm việc, bà Tú chia sẻ về hành trình đưa tình yêu, giáo dục gần gũi hơn với trẻ em. Đó là việc xây dựng các trường học, điểm nhà ở trọ giúp trẻ em giảm bớt cảnh đi lại xa, gần hơn với việc học hành.

Khi nhớ lại những ngày đầu triển khai dự án “Ánh sáng học đường”, bà Tú nhắc đến Trường Khe Chữ (huyện Nam Trà My, tỉnh Quảng Nam). Đây là ngôi trường đầu tiên mà Quỹ Hy Vọng xây dựng, đánh dấu bước khởi đầu của 5 năm “xây trường, xây cầu” trên khắp đất nước.

“Năm 2017, vụ sạt lở xảy ra, một quả núi đổ xuống một ngôi làng. Khi tôi đến đó, cảnh tượng của người dân đang tìm kiếm người thân, tài sản, cùng tiếng khóc, ánh mắt hoang mang không biết ngày mai ra sao khiến tôi khó lòng quên. Tình hình thật sự thảm khốc. Sau vụ sạt lở, chính quyền đưa người dân đến thung lũng Khe Chữ để an toàn hơn, để họ có thể bắt đầu lại từ đầu.” Bà Tú chia sẻ.

Bà Tú tiếp tục: “Khi đến, tất cả nhà của trẻ em chỉ là những tấm bạt. Khu vực học tập chung mà trẻ em gọi là “trường học” cũng chỉ là những tấm bạt. Và 100% học sinh đều phải đi bộ trên đất. Khi đó, Quỹ Hy Vọng quyết định xây dựng trường học. Ngôi trường đã hoàn thành sau khoảng 5 tháng thi công.”

Điều mà bà Tú không bao giờ quên trong quá trình thực hiện dự án “Ánh sáng học đường” đó là hai biểu cảm trên khuôn mặt của trẻ em ở đây: Trước hết là biểu cảm trầm ngâm vì những thiếu thốn, thiếu vật chất trong cuộc sống, nơi ở, nơi học tập, tụi trẻ chỉ nhận lấy một cách ngơ ngác những gói bim bim, những thanh kẹo mà bà Tú và đoàn đã mang đến.

Thứ 2 là những khuôn mặt rạng rỡ, những nụ cười của những đứa trẻ sau khi trải qua những thất bại, khó khăn, có một không gian để vui đùa, học hỏi và phát triển tương lai.

Kết thúc câu chuyện, Giám đốc Quý nhìn lên, chỉ về hai bức ảnh treo trên tường trong phòng làm việc. Cả hai đều là khuôn mặt trẻ nhỏ lấm lem nhưng rạng rỡ. Bà Tú còn thêm: “Dù có kẹo, nhưng trẻ con cũng không hạnh phúc như vậy đâu.”

Bức ảnh đầu tiên mà bà Tú giới thiệu cho chúng tôi là của bé gái 5 tuổi – Nguyễn Thị Hồng Diễm (dân tộc Ca Dong). Sau vụ sạt lở lịch sử năm 2017 tại nóc Ông Tuân (xã Trà Vân, huyện Nam Trà My, tỉnh Quảng Nam), bé Diễm được chuyển đến khu tái định cư. Điều làm ấn tượng với bà Tú là nụ cười ngây thơ không chút đắng cay của bé khi lần đầu tiên đến một ngôi trường với sàn lát gạch hoa, hiện đại.

Bức ảnh thứ hai mà bà Tú giới thiệu là được chụp tại trường Chiến Phố vào năm 2019. Nhớ lại khoảnh khắc đó, bà Tú nói: “Con đường tới trường thực sự gian nan. Nhiều trẻ phải dậy từ 4 giờ sáng, nấu ăn cho gia đình và vượt qua 15 cây số, 8 con suối để đi học, và cũng vượt qua 8 con suối, 15 cây số để trở về nhà. Khi đó, trường chưa có nhà bán trú, với quãng đường di chuyển xa xôi như vậy, tôi rất lo sợ câu chuyện các em sẽ bỏ học. Vì vậy, việc xây dựng nhà bán trú là rất quan trọng, để tạo điều kiện cho các em ở lại và tránh xa những nguy hiểm trên đường, đặc biệt là các em gái. Các em sẽ vượt qua những khó khăn, và không bỏ học, không bỏ học vượt biên đi làm việc khi còn quá nhỏ.”

“Và chúng tôi hiểu rằng phải hành động ngay! Dù thế nào đi nữa, cũng phải hành động ngay!”, đó là lời kết luận mạnh mẽ từ vị Tổng Giám đốc của Quỹ.

Nhà bán trú tổ chim với những ô cửa tròn

Năm 2019, Quỹ Hy Vọng khởi công xây dựng khu nhà bán trú 2 tầng đầu tiên tại Hoàng Su Phì. Kết thúc câu chuyện, bà Tú mang ra mô hình trường bán trú độc đáo – Nhà bán trú Tổ Chim – màu vàng treo lơ lửng trên núi.

Ngôi nhà bán trú tổ chim với những ô cửa tròn đã giải quyết cho gần 200 học sinh ở điểm trường thứ nhất và 250 học sinh ở điểm trường thứ hai. Khi quay trở lại, bà Tú nhớ lại câu nói khi hỏi học sinh về ngôi trường: “Trường với những ô cửa tròn, mở hai cánh sẽ thấy viên kẹo, mở một cánh sẽ thấy hình con chim.”

“Cho các em kẹo, các em cũng không vui như vậy đâu, nhưng khi xây dựng một ngôi trường mới, một tổ ấm mới để các em được sống, vui chơi trong một không gian mới thì nụ cười sẽ trở nên tươi sáng.” Bà Tú chia sẻ về những bức ảnh treo tại không gian làm việc.

“Tương lai của đất nước nằm trong tay trẻ em. Nếu chúng ta có thể giải quyết vấn đề của trẻ em, chúng ta có thể kỳ vọng vào một tương lai tốt đẹp hơn cho chính chúng ta và xã hội.”

Bà Tú một lần nữa khẳng định rằng hy vọng chính là tương lai. Trẻ em là tương lai. Vì vậy, với sứ mệnh phục vụ cộng đồng, chia sẻ thành công với nhóm dân số yếu thế, Quỹ Hy Vọng xác định trẻ em là trọng tâm trong mọi hoạt động.

Các chương trình của “HOPE” đem lại cho xã hội

Dự án “Ánh sáng học đường” nhằm cải thiện hạ tầng giáo dục bằng việc xây mới các lớp học, nhà bán trú, nhà ăn, nhà công vụ, nhà vệ sinh... để đảm bảo an toàn và môi trường học tốt cho học sinh và giáo viên.

Chương trình “Nâng bước em đến trường” tập trung vào việc cải thiện hạ tầng giao thông bằng cách nâng cấp các cầu tre, cầu gỗ để đảm bảo an toàn cho học sinh và thuận tiện cho việc đi lại của người dân.

Chương trình “Mặt trời Hy vọng” kết hợp với chương trình Ông Mặt trời để hỗ trợ điều trị cho trẻ em ung thư và các trẻ em mắc bệnh nặng, đồng thời tăng cường tinh thần cho các em.

Chương trình “Máy tính tặng em” hỗ trợ thiết bị học tập trực tuyến cho hàng nghìn em nhỏ khó khăn bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19.

Chương trình “Trường Hy vọng” hỗ trợ trẻ mồ côi vì Covid-19 tại trường TH-THCS-THPT Hy Vọng (Đà Nẵng) bằng cách cung cấp môi trường sống và học tập tốt, đồng thời chăm sóc sức khỏe và phát triển năng khiếu cho các em.

Các chương trình hỗ trợ phát triển bền vững của Quỹ Hy vọng được thực hiện thông qua mô hình hợp tác giữa nhiều bên, bao gồm Quỹ Hy vọng, chính quyền địa phương, chuyên gia xây dựng, nhà tài trợ và các đối tác thụ hưởng. Các dự án được tối ưu hóa nguồn lực từ cộng đồng và các đối tác thụ hưởng để đảm bảo hiệu quả và bảo tồn các công trình lâu dài sau khi hoàn thành.

Các phương tiện truyền thông sẽ luôn đồng hành trong các hoạt động của dự án để lan toả thông tin, huy động quỹ, đồng thời tăng tính minh bạch trong quá trình sử dụng nguồn kinh phí.

Tính minh bạch được đặt lên hàng đầu trong mọi hoạt động của dự án.

Cho đến cuối tháng 8/2023, Quỹ Hy Vọng đã nhận được 203 tỷ đồng tiền ủng hộ từ cộng đồng. Số tiền này bắt đầu từ những đóng góp nhỏ nhất như 50.000 đồng, 100.000 đồng. Đây không chỉ là số tiền mà còn là sự tin tưởng của nhiều người trong xã hội.

Với niềm tin đó, Quỹ Hy Vọng luôn coi tính minh bạch là một ưu tiên hàng đầu.

Theo bà Nguyễn Xuân Tú - Giám đốc Điều hành của Quỹ Hy Vọng, Quỹ luôn kiểm soát tính minh bạch trong việc tiêu dùng nguồn kinh phí. Các nhà hảo tâm đến để ủng hộ sẽ phải cam kết với Quỹ rằng nguồn tiền của họ là minh bạch và trong sạch.

Tất cả các đóng góp cho Quỹ Hy Vọng đều được công khai trên trang web quyhyvong.com trong vòng 24 giờ. Hàng năm, Quỹ được kiểm toán định kỳ bởi công ty kiểm toán Deloitte, để đảm bảo tính minh bạch trong từng dự án.

Mỗi dự án xây trường của Quỹ Hy Vọng được giám sát chặt chẽ bởi đội ngũ của VNCC. Các chuyên gia kỹ thuật tham gia vào việc thẩm định dự toán và thiết kế, đảm bảo tính hợp lý và không vượt quá ngân sách.

Quỹ Hy Vọng không chỉ thực hiện xong và trao tay, mà còn chia sẻ trách nhiệm với địa phương trong việc làm chủ đầu tư. Dự án được gửi đến UBND huyện, Phòng Giáo dục và Đào tạo, hoặc UBND xã..., để tăng sự tham gia và trách nhiệm địa phương.

Quỹ chỉ tài trợ 80% chi phí cho mỗi công trình, phần còn lại sẽ do địa phương đóng góp. Sau khi hoàn thành, Quỹ chỉ thanh toán 95% giá trị và phần còn lại sẽ được thanh toán sau 1 năm sử dụng.

Trong tương lai, Quỹ Hy Vọng sẽ tiếp tục tập trung vào trẻ em và giải quyết các vấn đề bền vững, tạo ra sự cân bằng cuộc sống giữa đô thị và các vùng khác.