Buzz
Với tác giả và tác phẩm Chuyện cũ trong phủ chúa Trịnh trong môn Ngữ văn lớp 9, những điểm quan trọng nhất về bài viết này đã được trình bày một cách chi tiết, bao gồm cấu trúc, tóm tắt, nội dung chính, giá trị nội dung, giá trị nghệ thuật, dàn ý, phân tích, và nhiều hơn nữa.
Những kỷ niệm từ triều đại của phủ chúa Trịnh - Môn Ngữ văn lớp 9
I. Giới thiệu về tác giả
- Phạm Đình Hổ (1768 - 1839) - còn được biết đến với các bút danh Tùng - Niên hoặc Bỉnh Trực, hiệu là Đông Dã Tiểu, và được gọi thân mật là Chiêu Hổ
- Quê hương: Ông sinh ra tại làng Đan Loan, huyện Đường An, tỉnh Hải Dương (hiện nay là xã Nhân Quyền, huyện Bình Giang, tỉnh Hải Dương)
- Sự nghiệp văn học:
+ Trong thời kỳ đất nước hỗn loạn, ông mong muốn sống tĩnh lặng. Dưới triều Minh Mạng của nhà Nguyễn, ông được mời vào làm quan, mặc dù đã từ chức nhiều lần nhưng vẫn bị yêu cầu quay lại.
+ Các tác phẩm nổi tiếng: Ông để lại nhiều văn thơ viết bằng chữ Hán có giá trị lịch sử như “Vũ trung tùy bút” và “Tang thương ngũ lục”
II. Giới thiệu về tác phẩm Chuyện cũ trong phủ chúa Trịnh
1. Hoàn cảnh sáng tác
Đoạn trích này thuộc tác phẩm Vũ trung tùy bút, được viết vào đầu thời kỳ Nguyễn (đầu thế kỷ XIX), đây là một tác phẩm văn xuôi mô tả một cách sống động và hấp dẫn về thực tế u ám của lịch sử Việt Nam, đồng thời cũng là một nguồn tư liệu quý giá về lịch sử, địa lý và xã hội học.
2. Cấu trúc (2 phần)
- Phần 1 (Từ đầu đến “triệu bất tường”): Sự thịnh vượng và hưởng lạc của chúa Trịnh Sâm
- Phần 2 (Phần còn lại) : Sự rối ren của các quan lại dưới thời quyền lực
3. Giá trị của nội dung
Tác phẩm “Chuyện cũ trong phủ chúa Trịnh” thể hiện cuộc sống xa hoa của quý tộc và sự rối ren của các quan lại trong thời kỳ Lê - Trịnh, đem đến một góc nhìn thực tế, phơi bày tình hình đen tối của xã hội Việt Nam dưới triều đại vua Lê và phần thống trị của phủ chúa Trịnh.
4. Giá trị về mặt nghệ thuật
Phạm Đình Hổ đã thành công trong thể loại văn xuôi, viết một cách chân thực, sống động nhưng vẫn đậm chất lãng mạn. Ngoài ra, các chi tiết miêu tả được chọn lọc kỹ lưỡng, cung cấp đầy đủ và giàu ý nghĩa, tạo ra một bức tranh rõ ràng, sâu sắc về cảnh đẹp nhưng cũng mang theo một tinh thần u ám, biểu hiện sự tiên tri. Lối viết gần như khách quan nhưng cũng tinh tế trong việc chỉ trích quan điểm của các quan lại thông qua việc liệt kê một cách khéo léo.
III. Phân tích cấu trúc của tác phẩm Chuyện cũ trong phủ chúa Trịnh
I. Khởi đầu
- Giới thiệu những điểm quan trọng về tác giả Phạm Đình Hổ và tác phẩm Vũ trung tùy bút: Một tác giả mang phẩm chất cao quý của nhà quý tộc Bắc Hà, lo lắng cho dân, cho đất nước. Vũ trung tùy bút là tác phẩm xuất sắc đặc trưng của ông với phong cách nghệ thuật tinh tế.
- Tóm tắt về đoạn trích “Chuyện cũ trong phủ chúa Trịnh”: phản ánh cuộc sống xa hoa của vua chúa và sự rối ren của các quan lại thời Lê- Trịnh, mang đến cái nhìn thực tế về bức tranh u ám của xã hội Việt Nam vào thời điểm đó.
II. Nội dung chính
1. Sự xa hoa và thói ăn chơi vô độ của chúa Trịnh Sâm
- Cuộc sống xa hoa của chúa Trịnh Sâm đã được ghi lại một cách chi tiết và chân thực:
+ Chúa xây dựng nhiều cung điện, đền đài chỉ để thỏa mãn sở thích “thích chơi đèn đuốc”
+ Việc xây dựng đền đài cho mục đích cá nhân này đã gây ra sự lãng phí của người dân
+ Thường xuyên tổ chức các cuộc dạo chơi ở Tây Hồ ba bốn lần mỗi tháng, mỗi lần huy động rất nhiều người hầu và có các trò giải trí phong phú, tốn kém
+ Việc săn lùng vật phẩm “phụng thủ” thực chất là việc cướp giật các vật dụng quý giá khắp nơi. Miêu tả việc đưa cây đa cổ thụ về phía bên kia sông, cần đến hàng trăm người để thực hiện, cho thấy sự xa hoa, lãng phí
⇒ Việc ghi chép chi tiết, chân thực, khách quan, không thêm bất kỳ bình luận nào nhưng đã đủ để phản ánh sự hoang phí, không quan tâm đến lợi ích quốc gia của một người nắm quyền lực quân sự ⇒ Dự báo cho sự sụp đổ, suy tàn là điều không thể tránh khỏi với một triều đại chỉ biết ăn chơi, hưởng thụ
2. Sự nhũng nhiễu của các quan lại dưới trướng
- Sự xa hoa của lãnh đạo dẫn đến sự nhũng nhiễu của các quan lại dưới trướng:
+ Các quan lại được ưa chuộng vì tham gia vào những trò chơi xa hoa, nên họ trở nên ngạo mạn, tỏ ra quyền lực
+ Họ tìm kiếm vật phẩm “phụng thủ” nhưng thực ra là cướp giật, làm cho người dân phải chịu hai lần mất mát hoặc phải phá hủy tài sản quý giá của mình, trong khi họ vẫn tiếp tục lợi dụng và được sự ân xá
+ Phạm Đình Hổ chia sẻ câu chuyện từ cuộc sống gia đình khi mẹ ông phải phá bỏ một cây kê và hai cây lựu quý để tránh tai họa ⇒ Thêm sức thuyết phục cho tính chân thực của các ghi chép
⇒ Thông qua việc ghi chép, tác giả đã khéo léo thể hiện thái độ phê phán của mình
III. Kết luận
- Tóm tắt những nét nghệ thuật đặc sắc tạo nên thành công của đoạn trích: Phong cách ghi chép tỉ mỉ, chân thực của Phạm Đình Hổ, làm sâu sắc bức tranh cuộc sống,...
- Tác phẩm không chỉ có giá trị văn học mà còn mang giá trị lịch sử đáng chú ý
- Mở rộng suy nghĩ cá nhân về những phản ánh trong đoạn trích
