Buzz
1. Dinh dưỡng đóng vai trò thiết yếu trong việc duy trì sức khỏe của sản phụ
Dù sinh mổ hay sinh thường đều gây đau đớn, nhưng sau phẫu thuật, cơ thể sản phụ thường bị ảnh hưởng nhiều hơn. Để giúp mẹ hồi phục nhanh chóng và vết mổ mau lành, chế độ ăn uống hợp lý và đầy đủ dinh dưỡng là rất quan trọng
Chế độ dinh dưỡng là yếu tố quan trọng giúp sức khỏe của sản phụ sau sinh mổ cải thiện. Cụ thể, chế độ dinh dưỡng giúp vết mổ hồi phục nhanh hơn, giảm nguy cơ nhiễm trùng và hỗ trợ phục hồi sức khỏe. Thực phẩm giàu dinh dưỡng cũng giúp bà mẹ có sữa nhiều và chất lượng hơn cho con bú, vì vậy nên ưu tiên các thực phẩm tốt cho việc sản xuất sữa
Thực phẩm không chỉ mang lại nhiều lợi ích sức khỏe mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến cân nặng của sản phụ. Sau sinh mổ, một chế độ ăn uống hợp lý với các thực phẩm lành mạnh có thể giúp kiểm soát cân nặng hiệu quả. Nhiều thực phẩm không chỉ hỗ trợ sản xuất sữa mà còn giúp giảm cân mà không làm tổn hại sức khỏe và vẫn cung cấp đủ dinh dưỡng.
Ngược lại, việc tiêu thụ thực phẩm không phù hợp có thể gây hại cho sức khỏe của mẹ, ảnh hưởng đến nguồn sữa và có thể dẫn đến nguy cơ sẹo lồi, làm giảm thẩm mỹ. Ngoài ra, nếu không có chế độ ăn khoa học, việc kiểm soát cân nặng sẽ trở nên khó khăn hơn, ảnh hưởng đến ngoại hình và sự tự tin của mẹ sau sinh.
2. Những thực phẩm nên ăn sau sinh mổ
Dưới đây là danh sách các thực phẩm tốt cho sản phụ sau sinh mổ:
- Thực phẩm giàu protein:
Nhóm thực phẩm này giúp tăng tốc quá trình hồi phục vết thương nhờ vào khả năng tái tạo tế bào và mô bị tổn thương sau phẫu thuật. Các thực phẩm giàu protein bao gồm sữa, thịt, pho mát, đậu phụ, và các loại hạt,...
- Thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất:
Vitamin rất quan trọng cho sức khỏe và đặc biệt cần thiết cho sản phụ sau sinh mổ.
Các thực phẩm chứa nhiều vitamin C, như trái cây họ cam quýt, súp lơ, cà chua, dưa hấu, rau bina, ớt chuông, đậu hà lan, khoai tây,… giúp tăng cường quá trình hồi phục vết thương và là lựa chọn lý tưởng cho chế độ ăn sau sinh mổ.
Vitamin A cung cấp chất chống oxy hóa, giúp ngăn ngừa viêm nhiễm vết mổ. Vitamin A có nhiều trong các loại quả màu vàng, cam như cà rốt, khoai lang, dưa hấu, cá hồi, cá ngừ, và các loại rau xanh đậm như cải xoăn.
Trong chế độ ăn uống hàng ngày, không nên bỏ qua vitamin E. Vitamin E giúp vết thương hồi phục nhanh chóng và giảm nguy cơ hình thành sẹo. Bổ sung thực phẩm giàu vitamin E như hạt hướng dương, hạnh nhân, và mầm lúa mì là rất cần thiết.
Kẽm: Nhiều thực phẩm chứa kẽm như đậu, các loại hạt, và phô mai. Kẽm đóng vai trò quan trọng trong việc kích thích hình thành collagen và tổng hợp protein, hỗ trợ hồi phục và duy trì sức khỏe.
Thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất không chỉ cung cấp dinh dưỡng cần thiết mà còn giúp sản phụ kiểm soát cân nặng và nhanh chóng lấy lại vóc dáng sau sinh.
Thực phẩm hỗ trợ tăng cường sữa: các món như cháo thịt bò, cháo móng giò đu đủ xanh, và cháo mè đen. Các món ăn truyền thống bổ sung dinh dưỡng và giúp duy trì nguồn sữa dồi dào sau sinh mổ, chẳng hạn như móng giò hầm đu đủ.
Móng giò hầm đu đủ: Đu đủ cung cấp nhiều vitamin, khoáng chất, protein, và chất béo, giúp mẹ có nguồn sữa phong phú và chất lượng cho con.
Đối với những trường hợp sữa loãng hoặc ít, món cá chép hầm đu đủ xanh là sự lựa chọn tuyệt vời. Nó giúp cải thiện lượng sữa và chất lượng sữa trở nên dày hơn và thơm hơn. Trong vòng 6 giờ sau sinh, chỉ nên uống nước hoặc ăn cháo loãng.
- Uống đủ nước:
Mẹ bầu nên duy trì việc uống đủ nước và có thể bổ sung các loại thức uống khác như sữa nóng, nước gạo lứt, chè vằng, và ngũ cốc lợi sữa. Đảm bảo bổ sung ít nhất 1,5 - 2 lít nước mỗi ngày để tránh tình trạng thiếu nước sau sinh.
3. Những thực phẩm cần tránh sau sinh mổ
Chị em sau sinh mổ nên kiêng các loại thực phẩm sau đây:
+ Tránh các thực phẩm có tính hàn như cua, ốc, hoặc rau đay, vì chúng có thể làm cơ thể sản phụ bị lạnh, cản trở quá trình đông máu và khiến vết mổ lâu lành.
+ Các thực phẩm như gạo nếp, lòng trắng trứng, rau muống có thể gây viêm vết mổ và dễ hình thành sẹo lồi, do đó nên tránh.
+ Hạn chế ăn thực phẩm chứa nhiều mỡ như da gia cầm (da gà, da vịt) và các món chiên xào.
+ Tránh các thực phẩm cay nóng và gia vị như ớt hoặc hạt tiêu.
+ Không sử dụng chất kích thích như cà phê, rượu bia, và thuốc lá.
+ Tránh ăn thực phẩm sống hoặc chưa chín kỹ.
+ Những thực phẩm gây đầy hơi như sữa đậu nành, tinh bột, và thực phẩm lên men như dưa muối, cải muối.
+ Hạn chế các món chiên xào, thực phẩm nhiều dầu mỡ, cũng như các sản phẩm chứa chất kích thích như cà phê, thuốc lá, bia rượu, nước tăng lực và nước ngọt.
Ngoài ra, cần lưu ý:
- Trong 6 giờ đầu sau sinh, do hệ tiêu hóa còn yếu, sản phụ chỉ nên uống nước. Đợi đến khi có hiện tượng xì hơi hoặc có thể đi đại tiện mới bắt đầu ăn cháo loãng.
- Sau 2 ngày sinh mổ: Nên tiêu thụ các thực phẩm mềm và dễ tiêu hóa như cháo và súp, vì thời điểm này sản phụ có thể cảm thấy đau do co thắt dạ con và sản dịch tiết ra nhiều.
- Sau 1 tuần sinh mổ: Chọn thực phẩm dễ tiêu hóa và giúp sản phụ dễ xì hơi, hỗ trợ nhu động ruột hoạt động hiệu quả.
- Sau 1 tháng sinh mổ: Cần duy trì chế độ ăn cân bằng và đa dạng để đảm bảo sức khỏe tốt và đủ sữa cho bé.
- Sau hơn 1 tháng sinh mổ: Tiếp tục ăn các thực phẩm có lợi cho sức khỏe và sữa mẹ nhưng cần kiểm soát lượng ăn để duy trì cân nặng hợp lý.
Ngoài ra, mẹ nên tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ, bao gồm vệ sinh cá nhân sạch sẽ, chăm sóc tuyến vú, cho con bú đúng cách, nghỉ ngơi và vận động nhẹ nhàng.
- Trong 6 giờ đầu sau sinh mổ, sản phụ không nên ăn bất kỳ thực phẩm nào.
- Tránh ngồi dậy trong 12 giờ đầu để tránh tụt huyết áp (đối với sản phụ gây mê bằng phương pháp tê tủy sống). Vào ngày thứ 2, mẹ có thể ngồi dậy và đi lại nhẹ nhàng để giảm mệt mỏi.
- Cho bé bú ngay trong ngày đầu tiên để duy trì nguồn sữa.
- Tắm hoặc lau người sau sinh khoảng 3 - 4 ngày, sử dụng nước ấm để bảo vệ sức khỏe.
- Đảm bảo ngủ đủ 8 - 9 tiếng mỗi ngày, nhưng tránh ngủ quá nhiều để không gây tích tụ nước ối trong tử cung.
- Nằm nghiêng sẽ giúp sản phụ cảm thấy thoải mái và giảm đau hơn so với việc nằm ngửa.
- Theo dõi tình trạng tiểu tiện và đại tiện của mẹ bầu là rất quan trọng.
- Đảm bảo vệ sinh kỹ lưỡng bằng cách lau vú bằng gạc mềm thấm nước ấm trước và sau khi cho con bú.
Trên đây là các hướng dẫn về chế độ dinh dưỡng cho sản phụ sau sinh mổ. Để tìm hiểu thêm chi tiết, bạn có thể tham khảo: Gợi ý mâm cơm ở cữ cho mẹ sinh thường dễ làm thơm ngon dinh dưỡng. Trân trọng!
