Buzz
1. Tổng quan về kỹ năng sơ cứu chảy máu
Tai nạn lao động như va chạm, dẫm phải vật sắc nhọn, hay thậm chí cắn của động vật có thể gây ra tình trạng chảy máu nặng hoặc nhẹ. Mọi người đều nên biết cách sơ cứu trong trường hợp này.
Kỹ năng sơ cứu chảy máu đóng vai trò quan trọng trong nhiều trường hợp
Những mục tiêu chính của việc này bao gồm: kiểm soát chảy máu, ngăn ngừa sốc, bảo đảm hoạt động bình thường của các cơ quan, đảm bảo hô hấp và tuần hoàn máu, phòng tránh biến chứng và giảm nguy cơ nhiễm trùng, vi khuẩn,...
2. Phương pháp sơ cứu chảy máu ở các vết thương
Vết thương gây ra chảy máu thường chia thành hai loại: ngoại và trong. Các biện pháp sơ cứu như băng ép, ấn động mạch, gấp băng, băng buộc nút, đặt bông gòn,... cần được áp dụng linh hoạt và đúng cách tùy thuộc vào tình huống cụ thể. Điều này giúp giảm thiểu nguy cơ biến chứng nghiêm trọng.
Vết thương gây ra chảy máu cần được sơ cứu ngay lập tức
Dưới đây là những thông tin hữu ích về cách sơ cứu chảy máu ở các loại vết thương mà bạn cần biết.
2.1. Cách sơ cứu vết thương chảy máu ở bên ngoài
Chảy máu từ vết thương ở bên ngoài thường dễ dàng nhận biết và nhìn thấy rõ bằng mắt thường. Đây là những vết thương như cắt, rách da, trầy xước,... gây tổn thương mạch máu dưới da, dẫn đến chảy máu và có thể gây sốc nếu mất máu quá nhiều.
Cần lưu ý rằng, những vị trí như đầu, mặt, miệng khi bị thương thường có lượng máu chảy ra khá nhiều do mật độ mạch máu cao. Trong khi đó, lượng máu chảy ra từ các vết thương ở các vị trí khác có thể ít hơn. Vì vậy, đánh giá mức độ nghiêm trọng của vết thương không chỉ dựa vào lượng máu chảy ra mà còn phải xem xét các yếu tố khác.
Vậy, có những nguyên lý nào khi thực hiện sơ cứu chặn máu ở những vết thương gặp tình trạng chảy máu ngoài? Hãy cùng khám phá những nguyên lý sẽ được trình bày tiếp theo đây.
Áp dụng ép trực tiếp lên vết thương
Bước đầu tiên để bắt đầu sơ cứu là ngăn máu chảy ra. Người thực hiện sơ cứu, do đó, cần sử dụng tay hoặc vật liệu như băng, gạc, vải sạch (nếu có) ép trực tiếp lên vết thương đang chảy máu một cách nhanh chóng và đúng kỹ thuật.
Nâng cao vùng bị tổn thương
Một nguyên lý quan trọng khác là đặt nạn nhân nằm ở tư thế thoải mái, đồng thời nâng vùng bị thương ở vị trí cao hơn người. Tiếp theo, sử dụng băng cuộn hoặc dây vải băng ép miếng gạc hoặc miếng vải vào vết thương (nhớ là không nên băng quá chặt).
Sử dụng băng, gạc ép kín vết thương
Đối với vết thương có dị vật gây chảy máu
Trong trường hợp phải sơ cứu cho bệnh nhân có dị vật (như mảnh gỗ, kim loại, thủy tinh,...) mắc kẹt trong vết thương gây ra chảy máu, có một nguyên tắc quan trọng cần nhớ, đó là không được rút chúng ra. Thay vào đó, cần dùng tay ép kín vết thương quanh dị vật và băng, gạc quấn chặt xung quanh để giữ vững và sau đó dùng băng ép như bình thường (lưu ý không gây áp lực trực tiếp lên dị vật).
Đảm bảo bệnh nhân nghỉ ngơi hoàn toàn
Sau khi đã thực hiện các bước sơ cứu ban đầu, hãy giữ yên lặng hoặc động viên bệnh nhân nếu họ vẫn tỉnh táo, để họ có thể nghỉ ngơi thoải mái trong ít nhất 10 phút để kiểm soát chảy máu và giữ tinh thần ổn định.
Chuyển bệnh nhân đến cơ sở y tế
Dù nạn nhân chỉ gặp phải chấn thương nhẹ và vẫn tỉnh táo, người sơ cứu cũng cần di chuyển họ đến cơ sở y tế gần nhất bằng phương tiện như ô tô, xe máy.
Trong trường hợp nặng hơn, cần gấp rút gọi cấp cứu để đưa nạn nhân đến bệnh viện. Trong khi đó, người sơ cứu phải giữ cơ thể nạn nhân ấm áp, theo dõi hô hấp và tuần hoàn của họ để hỗ trợ khi cần thiết.
Khi máu thấm qua gạc và băng
Trong trường hợp máu thấm qua gạc và băng của lớp băng cũ hoặc khi lượng máu chảy ra nhiều và mạnh, cần thay ngay một lớp băng mới và quấn chặt lên phía trên lớp băng ban đầu.
Trường hợp máu thấm qua gạc và băng
2.2. Sơ cứu vết thương chảy máu bên trong
Vết thương chảy máu bên trong thường khó phát hiện hơn vì không thể nhìn thấy được bằng mắt thường. Trong trường hợp này, các mạch máu bị vỡ bên trong cơ thể nạn nhân, gây ra sự mất máu từ hệ tuần hoàn. Nếu không phát hiện kịp thời, có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm, đe dọa tính mạng của bệnh nhân.
Chảy máu trong có thể bắt nguồn từ các va đập mạnh vào đầu, ngực, hoặc bụng khi nạn nhân gặp tai nạn giao thông hoặc rơi ngã; vết thương chảy máu trong thường xảy ra với các cơ quan và mô nội tạng quan trọng như đầu, cột sống, cơ bắp, mắt,... Tình trạng này có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng đối với hoạt động bình thường của các cơ quan này và rất nguy hiểm cho sức khỏe như đã nói ở trên.
Điều khó khăn ở đây là chảy máu trong thường không có triệu chứng trong nhiều giờ sau khi bắt đầu. Các triệu chứng chỉ xuất hiện khi mất máu nhiều hoặc khi có cục máu đông gây chèn ép một cơ quan bên trong cơ thể, làm nó không hoạt động bình thường. Điều này làm cho việc nhận biết tình trạng chảy máu nghiêm trọng này trở nên khó khăn đối với những người không có chuyên môn.
Vì vậy, khi xảy ra tai nạn, quan trọng là phải xác định liệu nạn nhân có bị chảy máu trong không để có biện pháp xử lý kịp thời. Người sơ cứu có thể nhận biết các triệu chứng thông thường của chảy máu trong như nôn mửa, nôn, đờm,... Đồng thời, cũng cần chú ý đến các vết thương ở đầu, bụng, ngực,... Đặc biệt khi nạn nhân có các triệu chứng sốc như chóng mặt, da tái nhợt, lạnh, tím tái, khó thở, nhịp tim tăng,...
Chảy máu trong do tai nạn rất nguy hiểm
Nguyên tắc chung khi sơ cứu vết thương chảy máu trong là gì?
Với vết thương chảy máu trong, cần tuân thủ những nguyên tắc chung sau trong quá trình sơ cứu:
- Đặt nạn nhân ở tư thế thoải mái nhất, tránh di chuyển và tiếp xúc trực tiếp với vết thương, bọc chăn giữ ấm. Không sử dụng bất kỳ loại thuốc hoặc chất sát khuẩn nào trực tiếp lên vết thương.
- Đảm bảo xác định độ nghiêm trọng của vết thương trước khi thực hiện các biện pháp sơ cứu.
- Theo dõi tình trạng của vết thương và sức khỏe của nạn nhân sau khi sơ cứu, và liên hệ ngay với cơ sở y tế để được hỗ trợ và tránh nguy cơ biến chứng khi nhận thấy các dấu hiệu bất thường như dịch, mủ chảy từ vết thương hoặc nạn nhân phát sốt.
3. Một số điều cần lưu ý khi thực hiện sơ cứu chảy máu
- Trong quá trình cầm máu cho nạn nhân, người sơ cứu cần giữ bình tĩnh, không hoảng loạn và đặc biệt chú ý đến việc an ủi tinh thần nạn nhân.
- Người thực hiện sơ cứu phải luôn tuân thủ đúng nguyên tắc và kỹ thuật, điều này rất quan trọng để đảm bảo an toàn cho nạn nhân và tránh các tình huống nguy hiểm đến tính mạng nếu sơ cứu không đúng cách.
Người sơ cứu phải thực hiện đúng nguyên tắc và kỹ thuật
- Việc sơ cứu chảy máu vết thương cần được thực hiện dựa trên hướng dẫn của bác sĩ hoặc những người có chuyên môn, và đưa nạn nhân đến bệnh viện hoặc cơ sở y tế gần nhất một cách nhanh chóng để cấp cứu kịp thời.
Vì vậy, việc sơ cứu chảy máu là rất quan trọng và kiến thức này có thể hữu ích trong mọi tình huống khẩn cấp. Hãy luôn nhớ cách nhận biết vết thương và các nguyên tắc cầm máu để có thể giúp đỡ nạn nhân. Hy vọng bài viết này đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích để trở thành một người sơ cứu có kỹ năng hơn.
