Những lễ hội đặc sắc ở Hà Nam - Top 10 sự kiện lớn trong năm

Hà Nam tổ chức nhiều lễ hội suốt năm, mang đến không khí vui tươi và cơ hội khám phá văn hóa độc đáo của địa phương.

Du lịch Hà Nam không chỉ nổi bật với cảnh đẹp và điểm tham quan tâm linh, di tích lịch sử mà còn với những lễ hội truyền thống đặc sắc. Đừng bỏ lỡ những sự kiện đặc biệt này khi đến Hà Nam.

1. Lễ hội đền Lảnh Giang - sự kiện không thể bỏ lỡ ở Hà Nam

• Thời gian: Từ ngày 18 đến ngày 25 tháng 6 âm lịch và ngày 25 tháng 8 âm lịch
• Địa điểm: thôn Yên Lạc, xã Mộc, Duy Tiên, Hà Nam

Lễ hội đền Lảnh Giang là một trong những sự kiện lớn ở Hà Nam. Đền Lảnh Giang là nơi thờ Tam vị Đại Vương (ba vị tướng đời Hùng Vương) cùng công chúa Tiên Dung và Chử Đồng Tử. Hằng năm, vào tháng 6 và tháng 8 âm lịch, diễn ra lễ hội nhằm cầu mong mưa thuận gió hóa, thần linh che chở cho nhân dân trước thiên tai, bão lũ.

Lễ hội đền Lảnh Giang được tổ chức trang trọng với các hoạt động như trồng kiệu, kéo cơ than, lễ cáo kỵ, lễ rượu kiệu, lễ tạ, hạ cờ. Sau phần lễ là phần hội với nhiều trò chơi hấp dẫn như: hát chầu văn, múa lân, múa rồng, thổi cơm, chọi gà,... Lễ hội thu hút đông đảo dân chúng, du khách từ mọi nơi đến tham gia, dâng hương cầu may mắn.

2. Lễ hội đền Trần Thương

• Thời gian: Từ ngày 18 đến ngày 20 tháng 8 âm lịch
• Địa điểm: đền Trần Thương, xã Nhân Đạo, Lý Nhân, Hà Nam

Đền Trần Thương là nơi thờ anh hùng dân tộc Trần Hưng Đạo. Lễ hội đền Trần Thương là một trong những sự kiện nổi tiếng ở Hà Nam, kỷ niệm công ơn của Đức Thánh Trần và các anh hùng trong cuộc chiến chống quân Nguyên Mông thế kỷ XIII.

Lễ hội đền Trần Thương kéo dài trong 3 ngày. Phần lễ trang trọng bao gồm các nghi thức như rước cờ, rước kiệu, tế lễ, dâng hương do những người cao tuổi nhất trong làng thực hiện. Ngoài ra, ngày hội còn có nhiều trò chơi hấp dẫn như tổ tôm, cầu kiều, cờ tướng, đập niêu,...

3. Lễ hội đền Bà Đanh - lễ hội truyền thống của Hà Nam

• Thời gian: Tháng 2 âm lịch
• Địa điểm: chùa Bà Đanh, thôn Đanh Xá, xã Ngọc Sơn, Kim Bảng, Hà Nam

Du lịch Hà Nam vào mùa xuân, du khách không thể bỏ qua lễ hội đền Bà Đanh đặc sắc. Chùa Bà Đanh Hà Nam hay còn được biết đến là đền Bà Đanh là nơi thờ Pháp Vũ, một vị thần trong Tứ pháp (Vân, Vũ, Lôi, Điện). Lễ hội truyền thống đền Bà Đanh nhằm cầu nguyện cho mùa màng bội thu, mong mưa gió thuận hòa để cây cối phát triển mạnh mẽ, đời sống dân cư phồn thịnh.

Lễ hội tại chùa Bà Đanh diễn ra hàng năm, thu hút đông đảo du khách và Phật tử gần xa tham dự. Lễ hội vẫn giữ nguyên các nghi lễ truyền thống cùng nhiều trò chơi dân gian như kéo co, cờ người, đua thuyền,... Năm 2019, lễ hội chùa Bà Đanh đã được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.

4. Lễ hội chùa Long Đọi Sơn Hà Nam

• Thời gian: Từ ngày 19 đến ngày 21 tháng 3 âm lịch
• Địa điểm: chùa Long Đọi, xã Đọi Sơn, Duy Tiên, Hà Nam

Tháng 3 âm lịch hàng năm, người dân Hà Nam rộn ràng chờ đón lễ hội tại chùa Đọi Sơn. Sự kiện này được tổ chức nhằm kỷ niệm Đức Phật và vua Lý Nhân Tông, thể hiện văn hóa tín ngưỡng đặc sắc của địa phương.

Lễ hội bắt đầu với lễ rước kiệu từ chân núi tới chùa Long Đọi Sơn để tưởng nhớ vua Lý Nhân Tông và bà Nguyên Phi Ỷ Lan, người góp phần xây dựng chùa. Ngoài ra, còn có lễ Tịch điền thể hiện nét đẹp văn hóa của người nông dân vùng đồng bằng Bắc Bộ. Phần hội vui chơi sôi động với nhiều hoạt động như hát đối, chơi cờ người, đấu vật,... thu hút đông đảo người dân và du khách tham gia vui chơi, cổ vũ.

5. Hội làng Gừa - sự kiện đặc sắc tại Hà Nam

• Thời gian: mùng 4 tháng Giêng âm lịch
• Địa điểm: làng Gừa, xã Liêm Thuận, Thanh Liêm, Hà Nam

Khi nhắc đến lễ hội ở Hà Nam, không thể không nhắc đến hội làng Gừa. Sự kiện diễn ra trong bầu không khí vui tươi, sôi động nhân dịp đầu xuân. Phần lễ bao gồm tế lễ và lễ rước xách do những người có uy tín trong làng thực hiện. Sau phần lễ là phần hội sôi động với nhiều trò chơi dân gian hấp dẫn, thể hiện tinh thần võ sư như cướp cầu, đánh vật, đấu du, chém mía,...

Điểm nhấn của hội làng Gừa, thu hút sự tham gia đông đảo, là phần thi cướp cầu diễn ra vào giờ Tỵ. Đội chiến thắng trong phần này sẽ được vào cung hồi trống và cầu ước linh thiêng. Ngoài ra, hội còn có các tiết mục chèo tuồng hấp dẫn phục vụ cho bà con.

6. Lễ hội Tịch điền Đọi Sơn

• Thời gian: mùng 7 tháng Giêng âm lịch
• Địa điểm: thôn Đọi Tín, xã Đọi Sơn, Duy Tiên, Hà Nam

Lễ hội Tịch điền Đọi Sơn là một trong những sự kiện quan trọng tại Hà Nam, tôn vinh vai trò của nền sản xuất nông nghiệp, biểu hiện lòng biết ơn tổ tiên trong việc mở mang ruộng đất, phát triển nghề nông. Lễ Tịch điền đã tồn tại từ thời vua Lê Đại Hành và vẫn được truyền dậy đến ngày nay với nhiều nghi thức cổ truyền được giữ nguyên.

Lễ hội bắt đầu bằng nghi lễ rước chân nhang từ nơi thờ vua Lê Đại Hành đến chùa. Trong lễ cày Tịch Điền, một người cụ ông có thần thái uy nghiêm sẽ hóa trang thành vua Lê Đại Hành để thực hiện nghi lễ cày cấy đầu tiên trên ruộng đất. Lễ Tịch Điền với các hoạt động rước kiệu vua, tổ nghề, múa rồng, múa lân, cùng các hoạt động văn hóa nghệ thuật sôi nổi, hấp dẫn thu hút đông đảo cư dân địa phương và du khách tham gia.

7. Lễ hội đền Trúc, Hà Nam

• Thời gian: ngày 6 tháng 2 - 10 tháng 2 âm lịch
• Địa điểm: thôn Quyển Sơn, xã Thi Sơn, Kim Bảng, Hà Nam

Lễ hội ở Hà Nam đền Trúc, hay còn gọi là hội Quyển Sơn, là một trong những lễ hội lớn trong năm, thu hút đông đảo du khách từ khắp nơi đến tham gia. Đền Trúc Hà Nam là nơi thờ tướng Lý Thường Kiệt, nằm trong khu du lịch đền Trúc - Ngũ Động Thi Sơn nổi tiếng. Lễ hội được tổ chức quy mô, rộng khắp từ đền Trúc tới ven núi Cấm, chùa Thi.

Ngoài phần nghi lễ quan trọng, lễ hội đền Trúc còn có phần hội sôi động kéo dài trong nhiều ngày với các trò chơi hấp dẫn như chọi gà, kéo co, đấu vật, đập niêu,... Trong đó nổi bật là hội thi đua thuyền và múa hát dậm. Hội đua thuyền diễn ra trên sông Đáy thu hút đông đảo nhân dân, du khách tham gia cổ vũ. Hát dậm Quyển Sơn được tổ chức sau lễ rước tượng Phật về đền, kéo dài trong 3 ngày cho đến khi vãn hội.

8. Hội thi thả diều

• Thời gian: ngày 15 tháng 05 âm lịch
• Địa điểm: làng Đại Hoàng, xã Hòa Hậu, Lý Nhân, Hà Nam

Nếu có dịp đến Hà Nam vào tháng 5 âm lịch, du khách nhớ không bỏ qua hội thi thả diều độc đáo, vui nhộn. Lễ hội này mang ý nghĩa cầu mong cho một năm may mắn, mùa màng bội thu, đời sống no đủ. Hội thi thả diều thu hút nhiều người làng và du khách đến xem, cổ vũ.

Hội thi được người dân chuẩn bị từ tháng 11 âm lịch, mỗi làng tự làm mẫu diều riêng. Các thành viên trong đội mặc áo dài, chít khăn tham gia lễ hội. Sau tiếng trống, diều sẽ được thả bay và người chơi căng dây, điều khiển cho đến khi có tiếng trống kết thúc, diều sẽ được hạ xuống. Ban tổ chức công bố giải và kết thúc hội thi ở sân đình.

9. Hội vật võ Liễu Đôi

• Thời gian: ngày 5 - ngày 10 tháng Giêng âm lịch
• Địa điểm: làng Liễu Đôi, xã Liêm Túc, Thanh Liêm, Hà Nam

Lễ hội ở Hà Nam vật võ Liễu Đôi diễn ra hằng năm vào dịp đầu xuân nhằm tôn vinh vị thánh họ Đoàn, người có sức khỏe phi thường và đã có công trong việc đánh đuổi quân xâm lược, bảo vệ đất nước. Lễ hội cũng thể hiện tinh thần thượng võ và đoàn kết của dân tộc, nâng cao tinh thần chiến đấu chống lại sự xâm lược từ bên ngoài của cha ông ta.

Lễ hội vật võ Liễu Đôi không chỉ là cơ hội để các võ sĩ nam thể hiện tài năng mà còn là dịp để phụ nữ tham gia thi đấu quyền, côn, kiếm đao,... không thua kém so với nam giới. Ngoài ra, lễ hội còn thu hút du khách từ xa gần bởi nhiều hoạt động vui chơi hấp dẫn như thi nói vè, cuộc thi chém chữ, thi chế biến các món ăn đặc sản từ nguyên liệu như ếch, lươn, ốc,...

10. Lễ hội làng Dâu - Lễ hội ở Hà Nam đặc sắc

• Thời gian: 15 tháng 2 âm lịch 
• Địa điểm: làng Mỹ Đôi, xã An Mỹ, Bình Lục, Hà Nam

Lễ hội làng Dâu là một trong những lễ hội quan trọng nhất của Hà Nam, thể hiện lòng biết ơn đối với ba vị anh hùng Ả Đào, Nguyễn Phương, Nguyễn Quế - những người đã có công trong cuộc kháng chiến chống lại quân Minh xâm lược. Lễ hội cũng là dịp để nhắc nhở về lịch sử vĩ đại của dân tộc, đồng thời giáo dục thế hệ trẻ về lòng biết ơn đối với những vị anh hùng đã có công xây dựng và bảo vệ quê hương, đất nước.

Lễ hội Hà Nam làng Dâu bao gồm hai phần chính. Phần đầu tiên là cuộc thi nuôi lợn to béo và sạch, làm bánh dày, thi trồng mía và trồng các loại trái cây để làm lễ vật. Phần thi này tượng trưng cho việc chuẩn bị lương thực cho cuộc chiến. Phần thứ hai là phần thao, sử dụng bánh dày, thịt lớn và nước mía trong cuộc thi để khao quân. Lễ hội diễn ra vui tươi, là cơ hội để người dân và du khách khắp nơi vui chơi, tìm hiểu về văn hóa và tín ngưỡng của vùng đất Hà Nam.

Du lịch Hà Nam, ngoài tham gia các lễ hội đặc sắc, hấp dẫn, du khách đừng quên ghé thăm những địa điểm du lịch nổi tiếng như: nhà Bá Kiến, núi Cấm Hà Nam, chùa Tiên Hà Nam,... và thưởng thức những món đặc sản Hà Nam thơm ngon như: cá kho Vũ Đại, bánh cuốn Phủ Lý, cá đối Tam Chúc, bánh đa Phúc Hạ,...

Tham gia các lễ hội ở Hà Nam không chỉ là dịp để vui chơi mà còn là cơ hội để du khách tìm hiểu về văn hóa, tín ngưỡng, con người, phong tục tập quán ở Hà Nam. Với những chia sẻ chi tiết về các lễ hội lớn ở Hà Nam trong bài viết, hy vọng du khách sẽ bỏ túi thêm cho mình những kinh nghiệm cần thiết để khám phá mảnh đất Hà Nam xinh đẹp.