Buzz
Hồi trước đọc một bài chia sẻ về nghề nghiệp của một anh chàng, cảm thấy rất thú vị vì nó mở rộng tầm hiểu biết của mình. Từ đó, nảy sinh ý định muốn chia sẻ với mọi người về công việc mình đã từng làm. Đó chính là làm tiếp viên hàng không tại Hàn Quốc. Cụ thể, mình đã có kinh nghiệm làm việc tại Asiana Airlines - một trong những hãng hàng không lớn thứ hai tại Hàn Quốc.
1. Niềm Vui
Luôn có cơ hội bay quốc tế:
Thu nhập và phúc lợi khá ổn định
Thu nhập: cao hơn ít nhất 1,5 lần so với mức lương của tiếp viên hàng không tại các hãng hàng không Việt Nam
Hãng hàng không mà tôi làm có nhiều tiếp viên hàng không nước ngoài, bao gồm người Việt Nam, Nhật Bản, Thái Lan, Philippines, Uzbekistan và Trung Quốc. Tiền lương cơ bản của tiếp viên hàng không từ mỗi quốc gia sẽ khác nhau, dựa trên GDP của từng nước, không phải tất cả các tiếp viên hàng không đều nhận cùng mức lương. Khi bắt đầu làm việc, tôi mới biết rằng tiền lương của tiếp viên hàng không người Hàn Quốc cao khoảng gấp đôi, thậm chí gấp ba lần so với tiền lương của tiếp viên hàng không người Việt Nam. Tuy nhiên, so với mức thu nhập trung bình tại Việt Nam, thì tiền lương của chúng tôi được coi là khá ổn.
Phúc lợi
Dù ở Hàn Quốc hay nghỉ qua đêm (layover) ở các quốc gia khác, công ty sẽ chi trả tất cả từ phương tiện đi lại đến khách sạn (luôn là khách sạn 4-5 sao). Mỗi tiếp viên sẽ được ở trong một phòng riêng. Khách sạn luôn có buffet sáng đầy đủ và nhiều món ăn đặc sản/truyền thống của quốc gia đó.
Mỗi tháng, tôi được nghỉ 8 ngày ở Việt Nam (có thể chọn nghỉ liên tục 8 ngày hoặc chia thành hai đợt), và nghỉ 1-2 ngày tại Hàn Quốc. Ngoài ra, nếu bay trong khoảng 4-8 tiếng - chúng tôi được nghỉ một ngày, còn bay trên 10 tiếng - nghỉ hai ngày.
Thời gian làm việc và thời gian nghỉ ngơi rất hợp lý và thoải mái, đủ để tiếp viên hàng không nghỉ ngơi và phục hồi sức khỏe, thậm chí là đi chơi.
Khóa huấn luyện rất ác mộng
Hmm cái này thì vừa vui vừa mệt, phần mệt nhiều hơn nhưng mình vẫn coi là một phần lợi ích, vì mình sẽ giải thích ở dưới.
Chúng tôi được đào tạo trong vòng 2 tháng, kiến thức thực sự rất nhiều nhưng thời gian đào tạo quá ngắn. Đây là lần đầu tiên tôi phải nỗ lực hết mình để học, áp lực và căng thẳng rất lớn. Có lẽ nhiều người nghĩ rằng công việc tiếp viên hàng không chủ yếu là phục vụ, không cần phải than phiền về việc đào tạo. Nhưng thực sự bên cạnh việc học quy trình phục vụ tiêu chuẩn 5 sao của hãng, chúng tôi cũng phải học tiếng Hàn, tìm hiểu về 7 loại máy bay, các quy định về an toàn bay (sơ cứu trên đất liền/ trên biển, CPR, các thiết bị trên máy bay, và nhiều thứ khác), grooming,... rồi thi thực hành, thi lý thuyết, thi vấn đáp. Một tuần học có 5 ngày và có tuần chúng tôi phải thi tới 9 môn. Ai không đạt điểm trên 80/100 phải thi lại. Nếu thi lại lần thứ 3 và vẫn không đạt, thì buộc phải rời khỏi nhà chung, trở về Việt Nam ngay ngày hôm sau.
Nhiều giáo viên Hàn Quốc ở đây khá khắc nghiệt, khó tính và thích mắng mỏ nên đôi khi việc học đầy mệt mỏi và không khí trong lớp căng thẳng.
Nhưng cũng có niềm vui, chỉ có thời gian này, cả lớp cùng nhau ăn ngủ, cùng nhau học hành, cùng nhau đi chơi, gắn bó. Cô chủ nhiệm cũng rất dễ thương. Nhưng sau này khi đi làm, mỗi người một lịch bay, khó có dịp gặp lại cả lớp. Trong thời gian đào tạo, nếu gặp vấn đề gì, cả lớp sẽ cùng nhau giải quyết; nhưng khi đi bay, mỗi người làm việc một mình, cô đơn.
Thêm vào đó, nếu suy nghĩ tích cực, nhờ có đợt đào tạo này, tôi mới biết được khả năng của bản thân. Nếu tiếp tục ở lại làm công việc cũ tại Việt Nam, chắc chắn tôi sẽ không có được trải nghiệm mới như vậy.
2. Những Điều Nhàm Chán
Cảm giác cô đơn luôn hiện diện
Trên các chuyến bay, thường chỉ có một hoặc hai tiếp viên hàng không nước ngoài, may mắn thì có đến 2-3. Các tiếp viên hàng không nước ngoài thường tập trung lại với nhau, tiếp viên Hàn thì tạo ra một nhóm riêng - cả trên chuyến bay lẫn khi nghỉ ngơi sau mỗi chuyến. Vì tiếp viên Hàn thường chỉ trò chuyện bằng tiếng Hàn, nên chúng tôi không hiểu, còn tiếp viên nước ngoài thì thường trò chuyện bằng tiếng Anh.
Đôi khi có một số tiền bối Hàn Quốc thân thiện hơn, sẵn lòng trò chuyện bằng tiếng Anh với chúng tôi, nhưng đa số không muốn nói chuyện vì hoặc không thành thạo tiếng Anh, hoặc không thích tiếp viên nước ngoài.
Nhiều người nghĩ rằng trên các chuyến bay từ 4-12 tiếng, ngoài việc làm việc, tiếp viên nước ngoài ngồi một mình. Tiếp viên Hàn nói chuyện với nhau về khách hàng, công ty, cuộc sống,... chúng tôi không hiểu, và dĩ nhiên họ cũng không rảnh rỗi trò chuyện bằng tiếng Anh cho chúng tôi hiểu.
Khi nghỉ ngơi ở một quốc gia mới, đi chơi với ai? Tất nhiên là tự mình, chụp hình chỉ có mình hoặc tự sướng, không có ai để chia sẻ những điều thú vị mình gặp phải. Tuy nhiên, điều tích cực là khi đi một mình, dễ dàng kết bạn với những du khách khác cũng đi một mình.
Tiền bối người Việt đã khuyên chúng tôi nên đi chơi một mình hoặc đi chơi với tiếp viên nước ngoài, không nên đi cùng tiếp viên Hàn. Bởi vì sẽ trải qua cảm giác cô đơn trên máy bay một lần nữa, họ vẫn sẽ trò chuyện bằng tiếng Hàn với nhau, ngoài ra mức sống của người Hàn khác với chúng tôi, đi chơi cùng họ sẽ tốn kém hơn không cần thiết, cuối cùng là vì tính kế thừa của họ, ít khám phá, họ sẽ ăn một nơi và ở một quốc gia - vì các tiền bối trước đã khuyên như vậy - đi chơi như vậy không vui chút nào. Nếu muốn thì chỉ nên đi với maknae Hàn (người Hàn nhỏ nhất) mà thôi.
Trở ngại về ngôn ngữ
Chúng tôi thường sử dụng tiếng Anh để giao tiếp, nhưng trên các chuyến bay, đa số hành khách là người Hàn. Chúng tôi đã được đào tạo để sử dụng tiếng Hàn trong việc phục vụ trên máy bay: từ các câu chào hỏi, đến các loại đồ ăn/uống và các dịch vụ trên máy bay,... Nhưng đôi khi, khi có yêu cầu khác ngoài những gì chúng tôi đã học, chúng tôi sẽ nhờ tiếp viên người Hàn ra phục vụ.
Sự khác biệt về ngôn ngữ đôi khi làm cho việc giao tiếp giữa các đồng nghiệp trở nên khó khăn. Một số tiếp viên người Hàn không thành thạo tiếng Anh, điều này làm cho việc giao tiếp với chúng tôi trở nên khó khăn.
Định kiến của người Hàn về người Việt
Hãng hàng không mà chúng tôi làm bắt đầu tuyển tiếp viên Việt Nam từ những năm 2000, ban đầu tuyển số lượng khá lớn và thường xuyên. Nhưng do một số ít tiếp viên Việt Nam đã gây ra các vấn đề nghiêm trọng, nên hãng lo lắng và khoảng 5-6 năm không tuyển thêm tiếp viên người Việt. Cho đến năm 2018 mới bắt đầu tuyển lại. Và nhờ lớp năm 2018 có thành tích tốt mà Asiana tin tưởng tuyển thêm lớp 2019. Khi chúng tôi gia nhập, Asiana chỉ có khoảng trên 40 tiếp viên người Việt Nam. Mọi người đều cố gắng hoàn thành nhiệm vụ của mình, các tiền bối Việt Nam luôn hỗ trợ hậu bối, để cùng nhau tạo ra hình ảnh tốt, trước hết vì hình ảnh cá nhân, sau đó là vì hình ảnh của toàn bộ tiếp viên người Việt.
Buồn bã khi nghe tiếp viên Hàn kể về những vụ việc tiếp viên Việt đã gây ra ở Hàn Quốc trong quá khứ. Có thể thông tin này ít được biết ở Việt Nam, nhưng theo chia sẻ của các tiền bối, đó là những vấn đề nghiêm trọng và đã gây ra tiếng vang lớn ở Hàn Quốc, ảnh hưởng rất lớn đến hãng hàng không.
Biết rồi thì biết thôi, khi đi bay, mình luôn cố gắng duy trì suy nghĩ tích cực nhất có thể, phớt lờ mọi định kiến, cố gắng hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình, để tránh bị 'đòi nợ' và nhắc nhở. Mình tin rằng nếu mình hiền lành, làm việc chăm chỉ và thân thiện, thì chẳng ai dám đối xử tồi với mình. Nhờ vào điều đó, mình thấy mình gặp nhiều tiền bối người Hàn tốt hơn là xấu. Nếu gặp phải người xấu, thì cứ phớt lờ, không để ý; bởi sau mỗi chuyến bay, hầu như chẳng bao giờ gặp lại nhau.
Tổng kết lại, với mình, nghề này mang lại nhiều hơn là mất - đặc biệt là đối với các bạn trẻ. Dù có khó khăn, nhưng nên cố gắng suy nghĩ lạc quan, tích cực để có những trải nghiệm tuyệt vời trong tuổi trẻ.
OK cảm ơn những ai đã đọc đến đây nhé. Nội dung được rút ra từ trải nghiệm của bản thân và câu chuyện của các đồng nghiệp. Hy vọng bài viết có ích cho những ai quan tâm đến nghề tiếp viên hàng không, đặc biệt là tiếp viên hàng không tại các hãng nước ngoài.
Yêu thương
Cảm ơn các bạn độc giả đã ủng hộ.
