[Những Lời Thú Tội của Tuổi Trẻ] 6 Kinh Nghiệm Học Tiếng Trung

Ngoài việc luyện nghe và đọc nhiều, Steve Kaufmann, người thành thạo 8 thứ tiếng, khuyên người học nên chăm chỉ học hán tự và phát âm theo nhịp của ngôn ngữ.

Steve Kaufmann từng làm ngoại giao và doanh nhân người Canada trước khi chuyển sang nghề giảng dạy tiếng Anh. Ông nắm vững 16 ngôn ngữ và sử dụng thành thạo 8 trong số đó. Từ kinh nghiệm của mình, Steve đưa ra 6 lời khuyên để học tiếng Trung hiệu quả hơn.

Tôi học tiếng Trung cách đây 50 năm. Lúc đó, tôi mất 9 tháng để có thể đọc được tiểu thuyết, phiên dịch cơ bản, dịch bài báo từ tiếng Trung sang tiếng Anh và ngược lại, ngôn ngữ mẹ đẻ của tôi, và ngược lại. Tôi làm điều này chỉ với một vài cuộn băng và những cuốn sách giáo khoa cũ kỹ, không có Internet như hiện nay. Nhìn lại, tôi nhận ra có 6 bài học giúp tôi nắm vững tiếng Trung nhanh hơn mọi người xung quanh.

1. Lắng nghe tiếng Trung càng nhiều càng tốt

Trong giai đoạn này, việc học hán tự thường khó khăn với những người mới, đặc biệt là khi họ chưa hiểu hoặc không thể tưởng tượng được ý nghĩa của từng chữ. Do đó, học hán tự không phải là trọng tâm khi mới bắt đầu.

Khi mới bắt đầu học, tôi đã lắng nghe các bài hội thoại Tiếng Trung từ tài liệu của Đại học Yale, Mỹ. Đây là giáo trình trung cấp, chỉ sử dụng phiên âm pinyin mà không có hán tự, nên tôi cảm thấy khá khó để theo kịp tốc độ của bài nghe. Tuy nhiên, chỉ sau một tháng, tôi đã dần bắt kịp với tốc độ của người nói và hiểu được nội dung của các bài. Việc hiểu được nội dung tiếng Trung từ đầu đã giúp tôi tạo động lực học, điều quan trọng trong quá trình học tập sau này.

2. Dành thời gian để học hán tự

Học hán tự tiếng Trung là bước khó khăn nhất mà bạn phải vượt qua. Tuy nhiên, sau khi vượt qua được thách thức này, bạn sẽ mở ra cánh cửa tiếp cận một trong những nền văn hóa lâu đời và lớn mạnh nhất thế giới.

Với số lượng hán tự lớn, bạn cần phải luyện tập hàng ngày. Dù sử dụng phương pháp học nào, bạn cũng nên dành ra ít nhất 30-60 phút mỗi ngày để tập trung vào việc luyện tập.

Dần dần, việc học hán tự sẽ trở nên dễ dàng hơn khi bạn có thể kết hợp các từ đã biết để tạo ra từ mới, giúp bạn ghi nhớ từ vựng tốt hơn. Đặc biệt, với hệ chữ cái tượng hình như tiếng Trung, mỗi từ sẽ được tạo ra từ các bộ chữ, thành phần nhỏ kết hợp với nhau.

3. Học ngữ pháp không cần quá phức tạp

Có những mẫu câu đơn giản đôi khi có thể giúp bạn giao tiếp được nhiều nội dung khác nhau. Tôi đã học được điều này thông qua quyển sách Đọc hiểu trung cấp tiếng Trung hiện đại của Harriet Mills và P. S. Ni.

Tôi không biết gì cụ thể về ngữ pháp tiếng Trung nhưng vẫn có thể giao tiếp tương đối thành thạo. Chúng ta nên làm quen với các mẫu giao tiếp, cách người Trung Quốc sử dụng ngôn ngữ trong thực tế thay vì dành quá nhiều thời gian nghiên cứu ngữ pháp.

4. Đọc rất nhiều

Một trong những lý do khiến tôi tiến bộ hơn bạn bè là đọc bất cứ thứ gì bằng tiếng Trung. Tôi may mắn được truy cập vào thư viện của Đại học Yale với nguồn tài liệu tiếng Trung phong phú và bắt đầu đọc quyển sách 20 bài giảng về văn hóa Trung Quốc, một quyển sách đại cương cơ bản.

Ngoài ra, còn rất nhiều quyển sách khác trong thư viện của Đại học Yale, về các chủ đề như chính trị, lịch sử, văn hóa Trung Quốc, với chú thích từ mới tiếng Trung ở cuối mỗi chương, điều này rất hữu ích và giúp tôi tiết kiệm thời gian tra cứu từ điển.

Nhờ đó, tôi từng bước tích luỹ vốn từ để có thể đọc sách tiếng Trung mà không cần phải tra cứu từ mới quá thường xuyên. Dĩ nhiên, tôi vẫn gặp nhiều từ mới, nhưng khi đọc, tôi thường đoán nghĩa và bỏ qua những từ này để tập trung vào nội dung chính của đoạn văn. Sau 7-8 tháng luyện tập, tôi đã có thể đọc được quyển tiểu thuyết đầu tiên.

5. Luyện tập phát âm theo nhịp điệu ngôn ngữ

Việc đọc và học trên giấy có thể giúp bạn mở rộng vốn từ vựng và hiểu được nhiều nội dung hơn, tuy nhiên chỉ có việc nghe và nói mới giúp bạn thực sự kết nối với ngôn ngữ và sử dụng nó thành thạo.

Một trong những thách thức lớn nhất khi học tiếng Trung là phát âm, với 4 ngữ điệu. Để có thể phát âm và giao tiếp tự nhiên, bạn cần thường xuyên luyện nghe người bản xứ nói, để làm chủ các ngữ điệu và nhịp điệu khi giao tiếp bằng tiếng Trung.

Tôi thích xem các chương trình hài kịch đối thoại của Trung Quốc. Khi xem các chương trình này, các nghệ sĩ thường cường điệu vào nhịp điệu, các âm điệu của ngôn ngữ, khiến người nghe dễ nhận biết và dễ hiểu.

6. Hãy mạnh dạn nói

Hãy luyện nói thật nhiều để phát âm tiếng Trung thành thạo. Bạn có thể bắt đầu bằng cách nhại theo những gì bạn nghe được, chú ý đến cách phát âm tốt nhất có thể. Đừng quá lo lắng về việc phải phát âm đúng từng chữ, vì điều này sẽ được cải thiện dần dần khi bạn quen với tiếng Trung.

Khi nói, đừng sợ rằng bạn sẽ nói sai. Hãy tận dụng tất cả kiến thức và cách diễn đạt mà bạn đã học được để truyền đạt ý tưởng tốt nhất có thể. Việc mắc phải sai lầm là điều tất yếu, nhưng khi bạn nói nhiều hơn, bạn sẽ ít mắc lỗi hơn.

Nguồn: vnexpress