[Những Lời Thú Tội của Tuổi Trẻ] Tiếng Anh - Bí Quyết Học Từ Vựng Thông Minh

Bạn có từng phải đối mặt với việc học từ vựng tiếng Anh đến nỗi cảm thấy chóng mặt, không bao giờ học đủ từ vựng vì mỗi nơi đều đầy từ mới không? Tôi đã trải qua như vậy, đắm chìm trong các thẻ từ, các trang sách đầy từ mới được gạch chân và các sổ tay viết từ vựng không tổ chức.

Nhưng ngày hôm nay, sau gần hai thập kỷ học tiếng Anh, trong đó có 7 năm sống ở Mỹ, tôi tự hào nói rằng tôi không còn phải mất công học từ mới theo cách truyền thống nữa. Tôi có thể đọc hầu hết mọi văn bản thông thường mà không gặp khó khăn với từ vựng mới. Nếu gặp từ mới, tôi chỉ cần tra nhanh và ghi nhớ, không cần phải ghi chép và học thuộc lòng như trước kia.

Vậy nếu bạn đang gặp khó khăn với việc học từ vựng tiếng Anh, cảm thấy như việc học từ là vô tận đến “không lối thoát”, hãy tin tôi, một ngày nào đó khi bạn đạt đến một trình độ nhất định, bạn sẽ không phải lo lắng về từ vựng mới nữa. Khi đó, việc tiếp nhận từ mới sẽ trở nên tự nhiên và bạn sẽ thấy thoải mái hơn khi đọc sách tiếng Anh. Ngày đó sẽ đến sớm thôi, nếu bạn cố gắng và học theo phương pháp đúng từ bây giờ!

Trong bài viết này, tôi chia sẻ 5 bí quyết quan trọng nhất để học từ vựng tiếng Anh một cách hiệu quả. 

Bài viết này cũng đi kèm với một video trên YouTube, trong đó tôi chia sẻ lại câu chuyện của mình khi học từ vựng (từ cách truyền thống với gạch chân, ghi nghĩa từ đến các phương pháp học mẹo—mnemonic) và giải thích tại sao những phương pháp này không thực sự hiệu quả cho việc học từ mới lâu dài. Video đầy đủ ở dưới đây:

1/ VIỆC ĐỌC LÀ PHƯƠNG PHÁP TỐT NHẤT ĐỂ HỌC TỪ MỚI

Chính xác. Sau nhiều năm học và giảng dạy tiếng Anh, thử nghiệm nhiều phương pháp học từ mới, tôi luôn quay về việc đọc. Đọc là phương pháp hiệu quả nhất nhưng cũng là phương pháp đòi hỏi nhiều công sức nhất để học từ vựng. Tuy nhiên, chỉ có việc đọc nhiều mới giúp bạn nhận biết từ mới trong ngữ cảnh cụ thể, hiểu cách sử dụng từ trong câu hoàn chỉnh và hiểu rõ mọi sắc thái của từ. Đọc nhiều cũng giúp nâng cao vốn từ vựng một cách toàn diện, chắc chắn và chính xác hơn, đồng thời cải thiện cả 4 kỹ năng: nghe, nói, đọc, viết.

Tuy nhiên, việc đọc đòi hỏi nhiều thời gian và kiên nhẫn. Bạn không thể chỉ đọc một lần mà mong đợi có kết quả ngay lập tức. Vì thế, nếu bạn muốn biết lời khuyên để học từ vựng tiếng Anh tốt nhất, tôi chỉ có một lời khuyên duy nhất: Hãy bắt đầu đọc ngay từ hôm nay và duy trì thói quen đọc hàng ngày!

Nguồn ảnh: Google

Nếu bạn gặp khó khăn trong việc đọc, hãy tham khảo phương pháp đọc của tôi trong bài viết này: “Cách đọc nhanh, tập trung, nắm chắc ý”

2/ ĐỌC THEO SỨC KHÁNG CỦA BẠN VÀ TĂNG DANH ĐỘ KHÓ DẦN DẦN

Vấn đề mà nhiều người mới học từ vựng và đọc tiếng Anh thường gặp phải là muốn tiến bộ quá nhanh từ đầu. Sau khi đọc xong một bài đọc dễ, nhiều người ngay lập tức muốn chuyển sang đọc bài khó hơn, càng khó càng tốt; vì họ nghĩ rằng sẽ học được nhiều từ mới hơn. Tuy nhiên, đây không phải là phương pháp tốt.

Thứ nhất, đọc những bài quá khó và cần tra quá nhiều từ sẽ làm bạn mệt mỏi và dần mất động lực để đọc và học từ mới. Thứ hai, việc tra quá nhiều từ sẽ không cho phép bạn tìm hiểu kỹ về một số từ nhỏ (chất lượng thường quan trọng hơn số lượng!).

Bởi vậy, lời khuyên của tôi là: Để học từ mới thông qua việc đọc hiệu quả, bạn cần đọc ở trình độ phù hợp với mình. Ví dụ, nếu bạn ở trình độ thấp, hãy đọc những bài ngắn và sách thiếu nhi. Đừng ngần ngại, vì đôi khi học được nhiều hơn từ những điều đơn giản nhất. Tôi, một Tiến sĩ tại Mỹ, vẫn nhận ra từ mới khi đọc sách cho con trai 2 tuổi và thấy nó dễ nhớ. Với vốn từ ít và ngữ cảnh đơn giản, bạn có thể tìm hiểu kỹ hơn về từ, cách sử dụng từ, cách đặt câu…

Nếu bạn ở trình độ trung bình, bạn có thể đọc những bài dài hơn, sách cho thanh thiếu niên và các trang như The New York Times, The Washington Post, Medium… Những nguồn này thường có từ mới dồi dào mà không quá khó, dễ hiểu nên rất thuận lợi cho việc học từ mới.

Nếu bạn ở trình độ cao và muốn học cao học hoặc nghiên cứu học thuật, hãy đọc những bài khó hơn (như trong kỳ thi GRE) và các nghiên cứu trong lĩnh vực của bạn. Đọc những tạp chí chuyên ngành sẽ giúp tăng vốn từ vựng và làm quen với cách viết của các học giả lớn. Tuy nhiên, nếu bạn không có điều kiện tiếp cận, hãy tìm đọc những nghiên cứu miễn phí trên Google Scholar, ResearchGate, hay Academia…

Với công nghệ ngày nay, tra từ mới khi đọc dễ dàng hơn (khác biệt so với ngày xưa khi phải xách cuốn từ điển). Tuy nhiên, đừng tra từ điển ngay khi gặp từ mới. Tại sao? Một kỹ năng quan trọng là đoán nghĩa từ dựa trên văn cảnh. Khi gặp từ mới, bạn có thể đoán nghĩa từ dựa trên văn cảnh không? Hoặc nếu không, liệu bạn có thể hiểu đoạn văn không cần tra từ? Kỹ năng này giúp bạn đọc hiệu quả hơn.

Chỉ tra từ khi cần hoặc sau khi kết thúc đoạn văn. Trong quá trình đọc, hãy làm não bộ của bạn trở thành “từ điển sống” để đoán nghĩa và hiểu văn bản hiệu quả.

4/ GHI CHÚ TỪ MỚI ĐẦY ĐỦ NHẤT

Khi tra từ mới, ghi chú đầy đủ (bao gồm các dạng từ, cách sử dụng trong câu, ví dụ, cách phát âm…). Đừng như tôi, chỉ tra nghĩa thứ nhất và gặp khó khăn sau này. Mặc dù tốn thời gian nhưng giúp học sau này dễ dàng hơn.

Ví dụ từ “economy” này bao gồm cả danh từ và tính từ, nhiều nghĩa và ví dụ khác nhau. Hãy ghi đủ thông tin và có thể chụp ảnh màn hình lưu vào điện thoại để học hàng ngày.

5/ HỌC TỪ MỚI QUA XEM PHIM CÓ PHỤ ĐỀ

Nếu bạn muốn mở rộng vốn từ vựng cho việc giao tiếp hàng ngày, những bộ phim sitcom như Friends hoặc How I met your mother là lựa chọn tuyệt vời và mang lại từ vựng phong phú. Nếu bạn muốn học từ vựng chuyên ngành, những từ khó hiểu như trong bài kiểm tra GRE, thì show The Big Bang Theory là sự lựa chọn hàng đầu.

Nguồn hình ảnh: Tìm trên Google

Cuối cùng, tôi muốn chia sẻ với bạn bí quyết quan trọng nhất của mình về việc học từ vựng, cũng như học tiếng Anh nói chung—đó là: Hãy học một cách tự nhiên. Vì nếu bạn chỉ tập trung vào việc học từ vựng một cách cứng nhắc, học để đạt điểm cao trong lớp học, học để thi cử, thì áp lực và nhàm chán sẽ là điều không tránh khỏi. Nếu bạn có thể tìm ra một cách học mang lại niềm vui—với tôi là xem phim, tham gia tình nguyện với người nước ngoài và dành thời gian với bạn trai (hoặc bạn gái) nước ngoài 🙊—thì bạn sẽ có động lực lớn hơn để học. Khi đã có đam mê, não bộ của bạn sẽ tự học ngay cả khi bạn không cố ý, và đó chính là cách bạn học hiệu quả nhất.

Tôi hy vọng rằng bài viết này sẽ hỗ trợ bạn trong việc học từ vựng tiếng Anh. Phương pháp mà tôi đề xuất trong bài viết có thể không phải là phương pháp nhanh nhất, nhưng đây chắc chắn là phương pháp học toàn diện nhất, đảm bảo thành công dài lâu.

Chúc các bạn may mắn trên hành trình học ngoại ngữ của mình và đừng quên xem video để biết thêm về phương pháp học này nhé!