Hồi trước tổ chức buổi hội thảo về nghề, có bạn hỏi tôi rằng: “Làm sao để biết lựa chọn hiện tại của mình là đúng? Nếu sau này tôi thấy nó không đúng, liệu tôi đã đi sai đường không?”
Nếu bạn vẫn cảm thấy băn khoăn về việc “đúng đường hay sai đường”, hãy nghe câu chuyện về anh Luận.
10 năm trước, trên Facebook của anh Luận, có một bài viết như thế này: “Còn vài ngày nữa là kỳ thi Y, tôi quyết thắng”. Tất cả các bài viết của anh Luận lúc đó đều chỉ điểm một điều - đỗ Y. Anh Luận đã đỗ. Học sinh giỏi, từng thực tập một tháng ở bệnh viện Paris, có chứng nhận hợp lệ. Mọi người, kể cả anh Luận, tin rằng anh sẽ trở thành một bác sĩ.
Ngày đầu tiên đi làm ở công ty cũ, tôi đối diện với một ông mặt mày khó chịu. Lúc đó, tôi nghĩ rằng ông này chắc làm IT hoặc cái gì đó liên quan đến máy tính. Sau khi làm quen, mới biết ông ta làm Social Media. Ông tên là Luận. Luận đỗ Y và Luận làm Social Media là một. Khi thậm chí còn được cử đi bệnh viện Paris, Luận cảm thấy có gì đó... không đúng. Đó không phải con đường mà anh ấy muốn. Lúc đó, Luận chưa làm social media. Anh ta chỉ biết rằng mình không thích trở thành bác sĩ.
Vấn đề khi tìm kiếm con đường là như thế này - bạn không bao giờ chắc chắn rằng mình đang đi đúng một con đường mãi mãi. Bạn chỉ có thể đi, rồi một lúc nào đó nhận ra rằng bạn đang đi không đúng hướng.
Không có bảng chỉ dẫn nào nói rằng “con đường tiếp theo là đúng đây”. Chỉ có thể thử mà thôi.
Anh Luận đã thực hiện. Đi tập gym, thích, thử tiến sâu để trở thành HLV thể hình, hoặc coi video trên Youtube, chỉnh video, viết content. Được khen ngợi, cảm thấy thích thú và tự tin, anh ta nghĩ rằng mình có thể làm công việc này khi chuyển sang ngành này. Anh Luận không tiết lộ sự khó khăn mà anh phải trải qua khi quyết định thay đổi ngành nghề. Anh chỉ nói rằng, quyết tâm 100% là điều rất khó khăn. Dù không thực hiện, anh vẫn sống được (theo quan điểm thực tế), nhưng việc làm này sẽ gây ra sự buồn phiền cho ba mẹ, làm cho họ gặp khó khăn khi giao tiếp với người thân. Anh sợ rằng ba mẹ sẽ buồn lòng. Có thể cuộc đời anh Luận sẽ trôi qua trong sự do dự và lo lắng về cảm giác không thoải mái của ba mẹ, và anh sẽ bất đắc dĩ trở thành bác sĩ thực sự. Nhưng trong tâm trạng của mình, anh Luận đã có sự xuất hiện của niềm tin tâm linh.
Trên YouTube đã có một video, dạng hoạt hình kể về câu chuyện về việc lựa chọn ngành học và công việc của hai người. Nhân vật A lựa chọn trở thành bác sĩ theo mong muốn của gia đình, thành công nhưng cảm thấy mỗi ngày trôi qua đều là một cảnh ác mộng. Nhân vật B chọn con đường của một nghệ sĩ, mặc dù nghèo, bị gia đình phê phán, nhưng lại luôn tươi cười. Nhưng khi cha mẹ của nhân vật A qua đời, A trải qua cảm giác trống rỗng. Mặc dù vẫn tiếp tục công việc, nhưng A bắt đầu trách móc cha mẹ đã từng thúc đẩy mình theo con đường này. Chính video đó đã thúc đẩy A đưa ra quyết định thay đổi ngành và sẵn lòng đối mặt với sự phẫn nộ từ ba mẹ.
Sau khi nhận được offer từ công ty cũ, anh Luận đã đặt vé máy bay để đi làm ở miền Nam, mặc dù gia đình vẫn chưa thực sự đồng ý. Con đường trên mạng xã hội giờ đã mở rộng thành một lĩnh vực marketing. Và anh Luận chưa bao giờ nghĩ đến việc quay lại.
Trong cuốn sách “Người trong muôn nghề” của Spiderum và TopCV, trong phần Hành trang vào nghề, có một tác giả đã viết rằng “Không phải lúc nào chúng ta cũng tìm thấy câu trả lời đúng ngay từ lần đầu tiên.”
Bạn có thể mở một công ty quảng cáo, sau đó nhận ra bạn muốn theo đuổi một thương hiệu cụ thể. Bạn có thể đang làm nhân viên văn phòng, sau đó nghỉ việc để kinh doanh bán nến thơm. Bạn có thể như tôi, từng làm biên tập viên, giờ làm việc tự do.
Nguồn ảnh: Tìm kiếm trên Google
Có lúc các bạn quá chặt chẽ vào một kế hoạch cụ thể, như 5 năm lên Manager, 10 năm có cổ phần ở công ty mà bạn mới làm Intern. Nhưng cuộc sống, đôi khi không đi theo hướng đó. Không có cách nào loại trừ 100% rủi ro, chỉ có thể kiểm soát nó. Bạn có thể hành động như anh Luận, kiểm soát bằng cách thử nghiệm tất cả, sau đó nộp CV và mua vé máy bay để rời xa gia đình mà không quay lại (dĩ nhiên, để gói cho văn vở nhưng vẫn về quê ăn Tết). Hoặc bạn có thể kiểm soát bằng cách nghe những câu chuyện đau lòng về nghề nghiệp từ cuốn sách 'Người Trong Muôn Nghề' của Spiderum và TopCV chẳng hạn.
Cuốn sách này không khẳng định rằng làm IT sẽ giàu có hoặc làm nghệ sĩ sẽ phè phỡn. Nói về Thịnh Suy, nó kể về việc Một Đêm Say là kết quả của mười mấy năm không biết mình muốn gì.
Nếu bạn muốn trở thành nhà báo, nhưng cảm thấy Chat GPT đã chiếm lĩnh thế giới và không còn chỗ cho bạn, thì hãy ít nhất đọc bài viết của nhà báo kỳ cựu - ông Phạm Trung Tuyến - nói rằng tinh thần của bài báo là một câu chuyện từ trái tim con người, về con người. Và Chat GPT không thể nào làm được điều đó.
Trên hết, giống như anh Luận bắt đầu làm content bằng cách tham gia làm tình nguyện viên cho câu lạc bộ trường học. Bạn có thể bắt đầu hiểu rõ bản thân mình hợp với nghề nào bằng cách sử dụng các công cụ trắc nghiệm sở thích nghề nghiệp (như bài kiểm tra Holland) được hướng dẫn cẩn thận trong phần 'Vun đắp hành trang' của cuốn sách. Nó sẽ giúp bạn tìm kiếm những công việc phù hợp với mục tiêu cuộc sống của bạn, chứ không phải mục tiêu của người khác.
Nguồn ảnh: Tìm kiếm trên Google
Ai cũng có thể trải qua những khó khăn như anh Luận, gửi lời động viên đến những người giống anh ấy. Tặng 3 bạn đọc chia sẻ về những nỗi lo lắng trong việc lựa chọn nghề nghiệp từ cuốn sách Người Trong Muôn Nghề, để bạn hiểu rằng không có con đường nào là hoàn toàn đúng. Đúng với niềm tin của bản thân lúc đó, là đã đúng rồi.