Bạn Không Biết Muốn Gì Cho Bản Thân?
Bạn Không Biết Mình Thích Gì, Đam Mê Cái Gì?
Bạn Luôn Cảm Thấy Mình Làm Gì Cũng Nhàng Nhàng Như Nhau, Chẳng Giỏi, Chẳng Xuất Sắc, Cũng Chẳng Đặc Biệt Say Mê Với Cái Gì Cả?
Đó Có Phải Là Những Vấn Đề Mà Bạn Đang Gặp Phải? Có Phải Là Những Câu Hỏi Mà Bạn Đang Cố Gắng Đi Tìm Kiếm Câu Trả Lời?
Mình Biết, Đây Là Những Câu Hỏi Không Chỉ Một, Không Chỉ Một Vài, Mà Rất Rất Nhiều Người Trong Chúng Ta Gặp Phải, Và Mình Cũng Đã Từng Như Thế.
Tôi hiện tại không hoàn hảo, không xuất sắc hơn ai. Nhưng điều làm tôi tự hào nhất, sau một quá trình dài, là tìm về với chính bản thân, để ý đến cá tính, sở thích và mong muốn thật sự hơn là theo tiêu chuẩn chung của xã hội.
Tuy nhiên...
Hạnh phúc và may mắn của tôi lúc này chính là điều đó.
Hôm nay, viết bài này không chỉ để viết lại quá trình của mình mà còn để chia sẻ với những người có thể đang cần đến điều này.
Hãy cùng xem hành trình của tôi nhé:
Mọi người đều đáng quý và đáng yêu, không phải vì ai đó xuất sắc hơn người khác. Mà là vì họ đã tìm thấy bản thân thực sự của mình.
1. Đã trải qua giai đoạn khởi đầu với việc tham gia các bài test trắc nghiệm về tính cách và sự quan tâm đến nghề nghiệp
Trước khi bước vào đại học, tôi chưa từng nghĩ đến việc phải tự xác định hướng nghiệp cho mình như thế nào.
Thậm chí, khi chọn nguyện vọng, ngành học mà tôi lựa chọn cũng chỉ là theo đề xuất của cha mẹ – một ngành theo xu hướng chung của xã hội – Ngôn ngữ Anh.
Khi đó, tôi mới chỉ là học sinh lớp 12, vì vậy tôi rất mơ hồ, không biết mình thích điều gì, giỏi ở điều gì, hay muốn làm gì cho tương lai, và đó chính là lý do tôi tuân thủ theo lời khuyên của cha mẹ.
Cho đến khi vào đại học, khoảng thời gian năm nhất – năm hai, với tính cách luôn muốn khám phá và tò mò về bản thân, tôi bắt đầu tìm hiểu về các bài test trắc nghiệm phổ biến như MBTI, DISC, John Holland,… và tôi đã thử làm tất cả những bài test đó.
Những bài test này, mặc dù không thể quyết định chính xác hướng đi cho tương lai của bạn.
Tuy nhiên, chúng có thể giúp bạn hiểu rõ hơn về tính cách, về bản thân và xu hướng nghề nghiệp của mình.
Trong thời điểm đó, những bài test này đã giúp tôi nhận ra những đặc điểm nổi bật của bản thân, xác định rằng tôi thuộc nhóm ngành xã hội, nhóm nghề nghiệp liên quan đến con người, giáo dục, xã hội, chứ không phải kỹ thuật và con số.
Từ đó, tôi đã có trong tay một danh sách các ngành nghề, công việc, thuộc nhóm xã hội và bắt đầu nhận thức về xu hướng nghề nghiệp của mình.
Cuối cùng, điều đó đã dẫn tôi đến giai đoạn tiếp theo, giai đoạn thử nghiệm danh sách đó.
2. Giai đoạn thực hành, trải nghiệm và quan sát bản thân
Bạn có biết không, nếu bây giờ có ai nói với bạn rằng, họ cảm thấy mơ hồ về bản thân, cuộc sống và tương lai của họ.
Thì câu hỏi đầu tiên bạn sẽ đặt cho họ, chắc chắn sẽ là “Hãy kể cho tôi nghe về những trải nghiệm mà bạn đã trải qua trong suốt những năm qua, được không?”
Và kết quả là…hầu hết những người mơ hồ, đều là những người chưa có nhiều trải nghiệm, hoặc trải nghiệm của họ chỉ ở mức nửa vời, chưa đủ để họ nhận ra bản chất của chính mình.
Khi bạn có quá ít trải nghiệm, những hoạt động, công việc mà bạn đã thực hiện, chỉ dừng lại ở con số 1-2 hoặc 3, bạn sẽ thiếu dữ liệu để đánh giá điều gì thực sự phù hợp với bạn.
Và công việc của bạn bây giờ, không phải là ngồi đó và mơ hồ, mà hãy bắt đầu hành động và tiếp tục thử, cho đến khi bạn tìm thấy điều bạn thực sự yêu thích, điều khiến bạn muốn dừng lại và tận hưởng lâu hơn.
Để đến được điểm hiện tại, mặc dù tôi hiểu rằng đây không phải là điểm dừng cuối cùng của mình, nhưng nó lại là nơi mang lại sự bình yên và thoải mái hơn sau tất cả những trải nghiệm đã trải qua trong quá khứ.
Từ các hoạt động ngoại khóa, các dự án, câu lạc bộ trong trường, ngoại trường, đến các công việc part-time từ trợ giảng, gia sư, giáo viên tiếng Anh, data assistant, HR, sales, content writer, blogger,... tôi đã thử qua hết.
Và không có hành trình nào là dễ dàng và ngắn gọn, đó là một hành trình dài đầy thử thách và học hỏi trong suốt 4 năm từ khi bắt đầu đặt chân vào đại học.
Nhưng bạn cần hiểu, hành trình đó không bao giờ là thừa thãi hay vô ích. Bởi vì, mọi trải nghiệm bạn trải qua, đều giúp bạn hiểu rõ hơn về bản thân, biết mình là ai, thực sự thích gì, muốn gì và phù hợp với điều gì.
Tuy nhiên, tôi cũng biết, nhiều người có thể làm nhiều việc, đảm nhận nhiều vai trò khác nhau. Thậm chí cố gắng làm quá nhiều thứ cùng một lúc, với mong muốn trải nghiệm nhiều nhất có thể. Nhưng rồi, họ càng cảm thấy bối rối, mông lung và không biết mình đang làm gì.
Bạn biết nguyên nhân từ đâu không?
Đó là bởi vì chúng ta thường chỉ tập trung vào việc trải qua, nhưng quên đi phần quan trọng khác, đó là việc rút ra kinh nghiệm từ những điều đó. Đó là việc quan sát và tự nhận thức về mọi thứ mà chúng ta đã và đang trải qua. Đó là việc thử nghiệm, trải nghiệm và tự quan sát bản thân khi thực hiện những việc đó.
Bạn cảm thấy thế nào khi thực hiện chúng, vui vẻ hay buồn bã, phấn khích, hào hứng hay mệt mỏi, chán chường, bạn làm tốt hay làm chưa tốt…?
Đó chính là cách giúp bạn sống trong hiện tại, giúp bạn hiểu rõ hơn về bản thân, biết mình đang làm gì, làm vì mục đích gì và điều nào nên được ưu tiên trong cuộc sống của mình.
Dần dần, việc quan sát bản thân từ những điều nhỏ nhặt sẽ trở thành thói quen, và chúng ta sẽ nhận ra rằng, để hiểu rõ bản thân không phải là điều khó nếu chúng ta biết cách tự quan sát, thay vì chỉ tập trung vào thế giới bên ngoài.
3. Giai đoạn tự nhìn lại, suy ngẫm và đưa ra lựa chọn
Sau một khoảng thời gian dài thử nghiệm và trải nghiệm, đến lúc bạn ngồi lại và nhìn lại những gì đã trải qua.
Đây là lúc bạn tự chiếu soi lại bản thân, bạn cảm thấy hứng thú, đam mê và yêu thích khi làm công việc gì, bạn thấy mình giỏi nhất ở điều gì,…
Mình nhớ lúc đó, mình biết đến khái niệm IKIGAI và đã dành một ngày chỉ để ngồi lại với bản thân, viết xuống tất cả những gì mình biết về mình theo 4 yếu tố của IKIGAI:
– Mình thích điều gì?
– Mình giỏi điều gì?
– Mình có thể làm gì để kiếm tiền?
– Việc đó có phải là việc xã hội đang cần?
Mình ghi chép về những điểm mạnh, điểm yếu, ước mơ, mục tiêu và dự định của bản thân.
Mình thậm chí còn thăm hỏi những người thân thiết nhất xung quanh để biết họ nghĩ gì về những điểm mạnh yếu của mình.
Tất cả để trả lời câu hỏi: TÔI LÀ AI?
Và mình đã thành công!
Nhờ quá trình trên, mình không chỉ tự nhận biết mình hơn, tìm ra hướng đi cho mình, kết hợp cả 4 yếu tố của IKIGAI mà còn xác định được con đường riêng trong lĩnh vực rộng lớn mang tên Blogging. Điều này giúp mình không bị lẫn lộn với các blogger hay content writer khác, mà còn thu hút nhiều cơ hội và mối quan hệ.
Nhưng đừng quên, những câu trả lời này chỉ nên được tìm khi đã trải qua 2 giai đoạn trước đó, đặc biệt là giai đoạn trải nghiệm. Nếu không, việc tìm IKIGAI từ đầu sẽ rất khó, vì bạn thiếu thông tin, dữ kiện để hiểu về chính mình.
Khi đã tìm thấy IKIGAI, liệu cuộc hành trình của bạn sẽ kết thúc không?
Tất nhiên không!
Đó sẽ là một chặng đường tiếp theo của những trải nghiệm, những thử thách giúp bạn hiểu rõ hơn về bản thân mình. Và với mục tiêu cuối cùng, bạn sẽ cảm thấy hạnh phúc với con đường bạn đã chọn đi. Đó chính là cách để thực sự 'sống'.
Như bạn có thể thấy, việc tìm ra bản chất con người mình không phải lúc nào cũng dễ dàng. Đó không phải là một công thức đơn giản mà chỉ cần đọc một bài viết là bạn biết mình là ai và mục tiêu của mình là gì ngay lập tức. Đó là một hành trình dài, đầy nỗ lực và khao khát để tự tìm hiểu về bản thân, và nó sẽ kéo dài suốt cuộc đời.
Tuy nhiên, tôi hy vọng rằng, qua những giai đoạn mình đã trải qua, với từng bước một, bạn sẽ có cái nhìn sâu sắc hơn về cách mà mỗi người chúng ta tìm thấy IKIGAI - lý do để sống của riêng mình.