Là Một Người Trẻ Mới Bắt Đầu Sự Nghiệp, Trong Một Khoảng Thời Gian Tương Đối Dài, Mình Luôn Tự Hỏi Liệu Bản Thân Rằng Liệu Có Nên Rèn Luyện Kỹ Năng Trước Khi Học Về Kiến Thức, Nghiên Cứu Tư Duy Làm Việc Hay Không. Tư Duy Ở Đây Mình Xin Phép Thu Hẹp Ở Phạm Vi Cá Nhân, Làm Việc Trong Cách Ngành Nghề Sáng Tạo Hoặc Các Ngành Liên Quan Đến Thủ Công. Bạn Làm Việc Độc Lập Và Tạo Ra Một Sản Phẩm Độc Lập.
Giới Thiệu Một Chút Về Bản Thân, Mình Đã Học Xong Bậc Đại Học Ở Việt Nam. Trong Lúc Chờ Kết Quả Bậc Thạc Sỹ, Mình Có Đi Làm Tầm Một Năm Ở Một Văn Phòng Kiến Trúc Tại Hà Nội. Mình Dành Thêm Hai Năm Học Thạc Sĩ Tại Ý và Hiện Giờ Mình Đang Thực Tập Ở Một Văn Phòng Kiến Trúc Ở Đan Mạch. Không Khí Làm Việc Ở Đan Mạch Khá Chill Cộng Thêm Với Việc Không Bị Ô Nhiễm... Tiếng Ồn, Vì Thế Mình Có Một Khoảng Thời Gian Nhất Định Để Suy Ngẫm Về Những Chuyện Đã Xảy Ra, Và Cả Những Chuyện Sắp Tới Nữa.
Quay Lại Thắc Mắc Ở Phần Mở Bài, Mình Có Thể Thấy Ngay Được Điểm Yếu Cực Lớn Của Việc Thiếu Kỹ Năng. Mình Cần Có Đủ Kỹ Năng Và Kiến Thức Để Có Thể Hoàn Thành Một Công Việc Nào Đấy. Với Những Người Mới Bắt Đầu Theo Đuổi Một Nghề Nghiệp Chuyên Nghiệp Thì Sẽ Đều Bị Thiếu Cả Hai. Góc Nhìn Cá Nhân Của Mình Về Một Người Chuyên Nghiệp Lý Tưởng Là Việc Họ Chạm Đến Đỉnh Cao Của Cả Kiến Thức/Tư Duy Và Kỹ Năng. Khi Xem Một Bức Tranh Đẹp, Ngoài Quan Sát Dụng Ý Tác Giả Muốn Gửi Gắm, Thường Mình Cũng Sẽ Để Ý Cả Bút Pháp Cá Nhân Của Họ Nữa.
Rembrandt, Bức Tranh Đêm Trên Bảo Tàng Rijks, Amsterdam, 1642. Bút Pháp Siêu Đặc Thù Của Rembrandt Khiến Ông Trở Thành Bậc Thầy Trong Việc Diễn Tả Cảm Xúc Nhân Vật Và Ánh Sáng
Câu Trả Lời Với Mình Là: Khoảng Thời Gian Mà Kỹ Năng Của Mình Có Thể Nói Là Kém Hơn Nhiều So Với Các Bạn Đồng Môn Là Lúc Mà Mình Khám Phá Được Nhiều Thứ Nhất, Hiểu Thêm Về Bản Thân Và Biết Mình Muốn Làm Gì Trong Tương Lai.
Sau Đây Là Lý Do Cho Câu Trả Lời Trên:
1. Bạn Sẽ Không Sa Đà Vào Việc Tìm Cách Để Làm Mọi Thứ Vận Hành - How to Make Things Work
Vì Việc Mình Biết Quá Nhiều Kỹ Năng Ở Thời Điểm Quá Sớm Sẽ Dẫn Đến Việc Mình Cho Rằng Giá Trị Của Mình Nằm Ở Kỹ Năng Mà Quên Đi Thực Chất Giá Trị Của Thứ Mình Làm Lại Không Phụ Thuộc Hoàn Toàn Vào Nó. Để Ý Lúc Chúng Ta Đi Xin Việc, Nếu Bạn Làm Ở Lĩnh Vực Công Nghệ Thông Tin, JD Luôn Bắt Đầu Là: Yêu Cầu Biết Sử Dụng Các Ngôn Ngữ Lập Trình Cơ Bản Như JavaScript, Python, C, Et Cetera. Tìm Việc Ở Ngành Thiết Kế Đồ Họa Thì Biết Phần Mềm Thiết Kế - Adobe Illustrator, Photoshop, Indesign, Vân Vân Và Mây Mây. Đấy, Nếu Đọc Qua Thì Mình Có Thể Nghĩ Là Nếu Mình Mà Thông Thạo Tất Cả Những Kỹ Năng Này, Cơ Hội Mình Tìm Được Việc Làm Sẽ Cao Hơn, Đúng Không Nhỉ?
Một Job Description(JD) Điển Hình Trên LinkedIn
Xin thưa, điều đó hoàn toàn đúng. Tại nơi làm việc cũ và cả nơi mình làm việc hiện nay, việc sở hữu những kỹ năng từ cơ bản đến phức tạp đã giúp công việc của mình trở nên suôn sẻ hơn rất nhiều. Mình cũng phải thừa nhận rằng môi trường học và làm việc khắc nghiệt tại Việt Nam đã giúp mình có một chút ưu thế so với các bạn thực tập sinh quốc tế khác.
Ví dụ, giả sử bạn vừa mở một cửa hàng sửa khóa. Vấn đề của khách hàng là họ đã mất chìa khóa và cần phải làm một chiếc mới. Trong trường hợp này, bạn cần tập trung vào kỹ năng. Điều này có nghĩa là bạn sẽ cố gắng làm chiếc chìa khóa mới một cách nhanh nhất, đẹp nhất, và cắt sao cho chuẩn kỹ thuật nhất - và tất nhiên, nếu có một cuộc thi về 'làm chìa khóa nhanh và đẹp' thì bạn chắc chắn sẽ đứng đầu.
Tuy nhiên, điều quan trọng là chiếc chìa khóa này có thể mở được hòm chứa những thứ bí mật của khách hàng hay không? Đó là một chiếc chìa khóa có giá trị. Để mở được hòm, bạn cần biết kích thước và loại khóa, vật liệu làm chiếc khóa đó, và quan trọng nhất là cách cắt khóa như thế nào để mở nó. Mỗi khách hàng đều có một vấn đề riêng, và vì vậy, điều quan trọng là bạn phải hiểu nguyên lý để giải quyết vấn đề, kiến thức và tư duy để hoàn thành công việc. Bạn có thể không phải là người làm ra chiếc chìa khóa đẹp nhất, nhưng cuối cùng bạn là người tạo ra chiếc khóa có thể sử dụng được.
2. Bạn sẽ nhanh chóng học được kỹ năng khi đã học cách tư duy trước
Thời gian học có vẻ dài nhưng thực sự rất ngắn. Tuổi trẻ là khoảng thời gian quý giá để dành nhiều thời gian cho việc luyện tập và trải nghiệm. Vì vậy, trước khi dành phần lớn thời gian ban đầu quý giá này để học cách rèn luyện kỹ năng theo cách truyền thống, mình nghĩ rằng học 'tư duy' trước là quan trọng hơn. Khi bạn hiểu được tư duy và cách tạo ra giá trị, bạn sẽ biết chính xác bạn cần phải học những kỹ năng gì. Như vậy, việc học kỹ năng sẽ trở nên nhanh chóng và hiệu quả hơn nhiều, tiết kiệm cả thời gian và công sức cho việc đầu tư vào việc học kỹ năng.
Học và thực hành cần phải đi đôi với nhau. Việc áp dụng những kỹ năng bạn đã học vào một công việc cụ thể sẽ giúp bạn luyện tập và dễ dàng thực hiện kỹ năng đó hơn so với việc học tất cả các kỹ năng mà không có cơ hội áp dụng thực tế.
Phải thừa nhận rằng, có một số kỹ năng mình đã dành thời gian để học nhưng chẳng bao giờ sử dụng lại. Đơn giản là mình tìm thấy nhiều kỹ năng hữu ích hơn và phù hợp hơn cho sự phát triển cá nhân của mình sau này.
Sau một thời gian dài làm việc trong lĩnh vực này, mình cảm thấy rất lười và... đau lưng khi phải làm mô hình thủ công. Thay vì vậy, mình đã viết script để tự động tạo ra mô hình 3D cho dự án.
3. Sự thiếu hụt kỹ năng có thể giúp bạn trở nên sáng tạo hơn
Nghe có vẻ ngược đời, nhưng chính vì thiếu hụt kỹ năng, mình đã trở nên sáng tạo hơn. Phải tìm cách tạo ra sản phẩm với một nguồn lực hạn chế đã khiến mình phát triển sự sáng tạo của mình. Mỗi bước đi mình thực hiện đều phải được cân nhắc kỹ lưỡng, và kết quả là những giải pháp mình đưa ra thường sâu sắc và chính xác hơn. Mình có thể tự tin khẳng định rằng tư duy thiết kế của mình đã được rèn luyện từ những tháng ngày đầy khó khăn.
Kết luận:
Kỹ năng và kiến thức có sự khác biệt, nhưng cả hai đều quan trọng và yêu cầu nhiều thời gian và nỗ lực để phát triển và tìm ra điều phù hợp nhất cho bản thân. Chúc mọi người luôn giữ lửa cháy mãnh liệt, sớm tạo ra những kiệt tác độc đáo của riêng mình!