Nghề viết Content Marketing thực sự là một thách thức...
Cho phép mình tự giới thiệu một cách chính thức, mình là... không ai cả, chỉ đơn giản là một người làm việc trong lĩnh vực khác, đã trải qua nhiều công việc trên mạng... và hiện tại chỉ là một 'blogger', chia sẻ thông tin mà không thực sự làm nghề Content... nói thẳng ra là 'người viết lách'...
Điều đó là vì mình không làm việc nhiều trong lĩnh vực này, ví dụ như một người làm Content thường sẽ làm việc tự do hoặc tham gia vào một công ty... trải qua nhiều thách thức, mà rồi họ sẽ coi đó là 'sự nghiệp'... Mình không như vậy, mình làm việc vì 'phục vụ dự án'... cho một dự án, một công ty, vậy nên có thể không được gọi là 'nghề viết Content Marketing' chính xác chăng...
.
Cũng bởi vì phải làm việc cho dự án và công ty nên mình cũng hiểu rằng nghề này thực sự khó khăn như thế nào. Thông thường, bạn chỉ viết bài khi được giao nhiệm vụ... và bạn tự đánh giá bản thân dựa trên ý kiến của đồng nghiệp và người đọc xung quanh... nhưng nghề viết Content mà mình làm thì phải 'tạo ra giá trị'... nó phải giúp cho dự án phát triển, giúp bán được sản phẩm, giúp... 'tăng thu nhập và giảm chi phí'... và viết ra nội dung như vậy thật sự không dễ... Một số suy tưởng của những sinh viên đang suy nghĩ về nghề Content:
- – Ngồi viết bài cho website mỗi ngày
- – Có tự do sáng tạo ý tưởng
- – Công việc này cũng không khó, mặc dù lương không cao nhưng công việc sẽ dễ dàng và thoải mái
- – Content không chỉ là việc viết lách
- -….
Và nếu có ai đang đọc bài này, đang có suy nghĩ giống như vậy… thì bạn đang nghĩ đúng đấy @@. mà mới đúng có vài chục % thôi. Bây giờ mình sẽ đi phân tích tiếp về từ “bạc” trong tiêu đề… nếu bạn vẫn chấp nhận được cái bạc đó thì… nghề này chính là nghề của bạn
Nghề viết Content Marketing làm cái gì?
Phân biệt Content Writer và Copy Writer
Trước khi nói tới cái bạc thì mình sẽ liệt kê trước những công việc của nghề Content để chúng ta biết nghề này làm gì. Nghề Content thì có rất nhiều hình thức và cách làm khác nhau. Chỉ khi bạn làm việc ở những công ty lớn thì mới có nhiều vị trí đặc biệt. Ở đây chúng ta sẽ thấy có 2 phong cách chính, 1 là Freelancer Content, 2 là làm Content chính thống, các công việc chúng ta thường gặp như (Minh đi từ dễ đến khó nha):
- Người Viết Nội Dung
- Người Viết Copy
2 nghề này là 2 nghề chính nhất trong lĩnh vực viết Content Marketing. Đơn giản thôi, Người Viết Nội Dung sẽ tập trung vào việc viết những bài chia sẻ giá trị cho người đọc, còn Người Viết Copy sẽ tạo ra các nội dung hướng tới quảng cáo. Trong lĩnh vực Kỹ thuật số, có rất nhiều công việc cho những người làm Content, từ việc viết bài cho website (nhân viên SEO content), viết cho các nhóm, trang (nội dung xã hội)... và đôi khi ở các doanh nghiệp nhỏ thì... viết gì được giao thì phải làm, thậm chí cả việc viết status thả thính cho sếp.
.
Lưu ý: Trong lĩnh vực viết Content có rất nhiều cơ hội và thách thức, Minh sẽ không đi quá sâu để không làm bạn bối rối.
Nói chung, việc viết không có ranh giới rõ ràng giữa các vị trí trong lĩnh vực Content Marketing, trừ khi bạn làm việc tại một công ty lớn, có bộ phận Marketing riêng... hoặc các đơn vị Agency chuyên làm việc về nội dung.
.
Có nên làm freelancer content
Bên cạnh đó, còn có những người làm việc tự do và chúng ta gọi họ là Freelancer Content. Các công việc của Freelancer content rất đa dạng (thậm chí nhiều hơn cả làm việc chính thức ở công ty)… như biên tập, nhà văn, nhà báo tự do, tác giả, blogger, …..
TUY NHIÊN, nếu bạn đang nghĩ mình sẽ chọn nghề Freelancer Content “toàn thời gian” trong tương lai, thì mình khuyên bạn nên suy nghĩ lại. Freelancer Content chỉ nên làm như một phần thời gian… nếu bạn mới vào nghề, hãy thử làm việc tại một công ty @@ (nếu có ai là chủ công ty đọc đến đây, mình xin lỗi nhưng cũng sẽ có những lợi ích riêng khi tuyển nhân viên Content, nếu có thắc mắc thì cứ bình luận mình sẽ giải thích)… bởi vì nếu làm Freelancer toàn thời gian, bạn sẽ đối mặt với các vấn đề:
.
- – Phải tự lo “cơm áo gạo tiền” mỗi ngày
- – Thiếu kiến thức, kỹ năng, khó hòa nhập với công việc —-> dễ bị hoàn lại tiền
- – Không có nhiều dự án để chứng minh kỹ năng cho khách hàng
- – Không có môi trường khắt khe như công ty để rèn luyện kỹ năng
- – Không CÓ KHÁCH….
- – ….
.
Đối với người mới, nếu có thể, hãy tìm kiếm một công việc chính và nghề Content làm thêm, điều này sẽ giúp bạn có thêm kinh nghiệm và học hỏi. Giai đoạn này là thời điểm chúng ta phải HỌC HỌC HỌC… học từ thành công, học từ thất bại, càng nhiều càng tốt để có thêm kinh nghiệm. Chúng ta sẽ hiểu rõ hơn về:
.
Từ những điều như vậy mới giúp chúng ta phát triển trong nghề này… không phải lo lắng về việc kiếm kế sinh nhai vì thực tế, đối với người mới, mức lương trong nghề này cũng không cao lắm.
.
—–> Hãy coi việc làm Freelancer như là một công việc tạm thời, vẫn nên giữ một công việc chính. Khi bạn trở nên giỏi, muốn trở thành Freelancer toàn thời gian, bạn có thể thử (nhưng khi bạn trở nên giỏi, bạn có thể không muốn làm freelancer toàn thời gian nữa)
.
Giá trị của những người làm việc trong lĩnh vực viết Content Marketing
Tại sao Minh lại nói nghề này rất tiền bạc?
.
Chúng ta là những người làm nội dung, nhưng bao nhiêu người thực sự hiểu được giá trị thực sự của chúng ta? Bao nhiêu người biết được những bài viết mà chúng ta tạo ra mang lại bao nhiêu lợi nhuận cho doanh nghiệp? Ai có ý thức rằng mỗi tháng, tiền lương của chúng ta là 6 triệu, 10 triệu có xứng đáng hay không? Hay chúng ta chỉ là những con người nhận lương theo quy định của sếp, bất kể số tiền đó là bao nhiêu? Khi bị cắt giảm một hoặc hai triệu, chúng ta lại làm ầm ĩ đòi hỏi quyền lợi?
.
Đó là bản chất của nghề làm nội dung, nếu bạn không thể chứng minh giá trị của mình, thì không có cơ sở để đòi hỏi lương bổng cao hơn. Người ta sẽ hỏi rằng tại sao, và có lẽ họ có lý... KHÔNG CÓ TIẾNG NÓI KHI KHÔNG TẠO RA DOANH THU.
.
Nếu so sánh với các nghề như quảng cáo, bán hàng, và những công việc khác... thì đôi khi họ chỉ cần làm một điều đơn giản là kiếm tiền, tạo ra doanh số... trong khi công việc của chúng ta không phải như vậy. Có những bài viết mà chúng ta tạo ra có thể không được nhiều người đọc... Dù viết đến độ hay đến đâu, thì chúng cũng chỉ là những dòng văn bản trên giấy... và theo thời gian, chúng có thể gây ảnh hưởng tiêu cực tới tâm trạng, khiến chúng ta cảm thấy tự ti, bực bội, và mệt mỏi... (trừ những người có tâm lý ổn định, hoặc những người đã có trình độ cao hơn)
VD: hãy suy nghĩ về giá trị của một bài viết mà bạn đã tạo ra, vì sao giá của nó là 80k... bởi vì đó là GIÁ CẢ THỊ TRƯỜNG... và giá cả thị trường được quyết định bởi những yếu tố gì @@@.
.
—–> Nếu bạn không biết định giá được giá trị của bài viết... hoặc GIÁ TRỊ của chính bản thân mình, thì nghề này sẽ trở nên bạc bẽo
.
Minh hiểu rõ điều này vì Minh đã từng tuyển rất nhiều người làm Content, và hầu hết họ đều không dám tự tin khẳng định giá trị của mình khi mới bắt đầu, khi còn làm nhân viên mới. Đúng là như vậy, người mới thường không dám nói lên điều đó... Nhưng ý của Minh ở đây là dù là người mới, hãy tiếp tục nhiệt huyết, hãy kiên nhẫn, và hãy hướng tới GIÁ TRỊ thực sự, để khi vượt qua giai đoạn mới vào nghề và giai đoạn kiên nhẫn, chúng ta sẽ có được những thành tựu xứng đáng.
.
VD: Nếu áp dụng thang điểm giá trị trong Marketing và Kinh doanh, một bài viết của Minh sẽ được định giá như thế nào?
Đối với những người kinh doanh, điều quan trọng nhất là “tăng doanh số và giảm chi phí” —-> Mỗi đồng chi tiêu đều cần đem lại lợi nhuận hoặc quay lại dưới dạng vốn.
.
—-> Làm thế nào để một bài viết mang lại lợi nhuận?... Điều này thường không được các doanh nghiệp vừa và nhỏ, cũng như các nhà quản lý Marketing chú ý đến @@@
.
Việc viết bài cho website có thể đơn giản nhưng cũng phức tạp. Một bài viết được đăng lên trang web, nếu trang web đó có lượng truy cập đủ lớn, có thể tiếp cận được hàng ngàn người. Nhưng nếu không có lượng truy cập, thì bài viết đó sẽ không được ai chú ý. —-> Khi trang web có lượng truy cập hàng ngày, thì mỗi bài viết trên đó đều có giá trị, nhưng nếu trang web mới thì liệu bài viết có giá trị không?
.
Nói như vậy cũng đúng, nhưng bài viết trên website có nhiều ứng dụng hơn:
- Tối ưu hóa cho công việc SEO (những người làm SEO sẽ hiểu): nói một cách đơn giản là đem lại kết quả lâu dài
- Chuyển đổi sang nhiều dạng bài viết khác nhau: đăng lên diễn đàn, fanpage, nhóm, trên tường cá nhân… (việc viết bài hàng ngày để quảng cáo cũng mất công lắm á)
- Tạo cơ hội bán hàng ngay trong bài viết (nếu có khả năng kêu gọi hành động, thuyết phục mua hàng)
- Tiếp cận người dùng hàng ngày
- ...
Và “giá trị” của một bài viết được đánh giá dựa trên kết quả, trên nền tảng kỹ thuật số, đó là số lượt thích, chia sẻ, bình luận… và số lượng “chuyển đổi”.
Câu hỏi: Khi bạn viết bài, bạn có đặt mục tiêu là “bài viết này cần có bao nhiêu lượt thích”, “tạo ra bao nhiêu doanh số” cho khách hàng không? Nếu không, thì đừng nghĩ đến việc định giá giá trị bản thân.
1 bài viết Minh viết chỉ trong 3 tiếng:
.
- – 2000-3000 từ
- – Đăng lên tường nhà thu hút 200-500 lượt thích và 50-100 bình luận
- – Đăng vào 5-10 nhóm nhận được một vài nghìn lượt thích, 500-1000 bình luận
- – Từ bài viết trên tường nhà, có 10-20 giao dịch được thực hiện
.
——> Chỉ trong 3 tiếng, Minh thu được khoảng ~2000 lượt thích, 500 bình luận (trung bình) và 10 giao dịch, mỗi giao dịch từ 300-500k (khóa học). Nếu tính theo quảng cáo Facebook, để đạt được 2000 lượt thích, cần chi khoảng 3-5 triệu đến 10 triệu (tùy ngành)
.
Nếu tính 5 triệu, bài viết của Minh sẽ có giá khoảng từ 1 đến 2 triệu đồng.
.
CHỐT: Để hiểu một bài viết mang lại hiệu quả như thế nào, cần 'tìm cách rèn luyện' hợp lý. Nếu không, nghề này sẽ mãi chỉ là bạc bẽo.
Các cấp bậc và mức lương trung bình của những người viết Content Marketing
- Junior: 0-1,2 năm kinh nghiệm - lương 6-10 triệu đồng. Senior: 2-5 năm kinh nghiệm hoặc có đủ kiến thức, kinh nghiệm, casestudy, kết quả - lương 10-15 triệu đồng cộng hoa hồng nếu có. Manager: Trên 5 năm kinh nghiệm hoặc có đủ kiến thức, kinh nghiệm, casestudy, kết quả, khả năng quản lý, có mối quan hệ tốt - lương 15-20 triệu đồng hoặc ở các công ty lớn tính bằng nghìn đô.
.
Thực ra, những con số này chỉ là minh họa. Có những người đã tăng lương từ mức cơ bản lên hàng chục triệu mỗi tháng trong vòng 1 năm, đi theo hướng đúng đắn. Vậy đường đi nào dành cho những ai muốn theo nghiệp Content?
.
Lộ trình phát triển cho những người làm nghề viết Content Marketing
Nếu bạn đã có kỹ năng, có kinh nghiệm... không cần đọc những điều này vì bạn đã có con đường riêng, đủ kỹ năng và quan điểm để biết bạn cần làm gì để phát triển. Nhưng nếu bạn mới bắt đầu, hãy đọc kỹ phần này. Minh sẽ chia con đường phát triển cho Newbie Content thành 5 bước là:
- Thiết lập tư duy: Điều này rất quan trọng, với tôi, tư duy cốt lõi là 'Viết content phải giúp doanh nghiệp kiếm tiền... hoặc ít nhất là cải thiện tương tác'.
- Phát triển thói quen: Đọc sách mỗi ngày, viết mỗi ngày, sáng tạo mỗi ngày (với kỹ năng). Kỷ luật, kiên nhẫn, ham học hỏi, không tự phụ, sẵn lòng lắng nghe và học hỏi.
- Rèn luyện kỹ năng viết: Đây là điều không thể bàn cãi, kỹ năng đặt tiêu đề, sử dụng từ ngữ, công thức viết nội dung và nhiều hơn thế nữa.
- Nghiên cứu, khám phá thông tin mới: Với những người làm việc trong lĩnh vực Content, 'thông tin' là chìa khóa quan trọng. Ngoài việc học viết, chúng ta cần theo dõi xu hướng, nắm bắt thông tin để có thể 'biến những ý tưởng thành sự thật' khi làm việc (sáng tạo).
- Đối với người mới, chúng ta cần xây dựng nền tảng vững chắc, điều này sẽ giúp cho sự phát triển sau này mạnh mẽ hơn rất nhiều (như trong những câu chuyện võ hiệp, càng 'tu tâm' – rèn luyện càng nhiều lần thì sau này thành tựu võ học đạt được càng lớn).
—-> chúng ta cần phải rèn luyện:
.
Đây là thời điểm chúng ta cần có kiến thức cơ bản đủ tốt, chỉ cần tập trung vào việc học là đủ, đừng quan tâm đến những thứ khác. Học nhiều hơn càng tốt, nắm bắt mọi cơ hội để thực hành... để sửa lỗi nhanh chóng, vì chỉ khi sửa lỗi nhanh chóng thì mới tiến bộ nhanh chóng, và tiến bộ nhanh chóng thì mới làm đúng.
.
Thiết lập tư duy
.
Thật ra, việc xây dựng tư duy này chỉ đơn giản là nhận ra “cuộc sống không phải lúc nào cũng êm đềm”. Đừng nghĩ rằng việc viết một bài báo sẽ tự nhiên được mọi người chấp nhận, cấp trên chấp nhận. Chúng ta cần phải học hỏi mỗi ngày, cải tiến mỗi ngày và từ đó mới có thể sở hữu được một TINH THẦN BẰNG THÉP để đối mặt với áp lực từ công việc, từ người khác.
.
Điều kiện cần và đủ:
Hãy trở thành một Người Tạo Nội Dung có tư duy tích cực (tư duy số 1)
- – Chúng ta luôn hoàn thành công việc theo yêu cầu đã giao
- – Chúng ta luôn tuân thủ nguyên tắc đạo đức (không nên nghĩ “ở đây không ai để ý, làm cho xong đi”)
- – Chúng ta luôn suy nghĩ cho lợi ích của người khác trong quá trình làm việc
- – Chúng ta luôn đặt mình vào vị trí của người khác để hiểu họ
- – Chúng ta luôn thực hiện công việc một cách đúng đắn, không vì lợi ích cá nhân
Hãy trở thành Người Tạo Nội Dung mang lại giá trị (tư duy số 2)
- – Chúng ta luôn nhìn về mục tiêu của họ
- – Chúng ta luôn tạo ra giá trị cho đối tác
- – Chúng ta không ngồi chờ đợi để được giao việc và làm một cách lãng phí
- – Chúng ta không tạo ra những nội dung không giá trị
- – Chúng ta viết với mục tiêu “mang lại giá trị” cho khách hàng
- – Chúng ta viết với mục tiêu “tăng lượt thích” cho công ty
- – Chúng ta viết với mục tiêu “chuyển đổi đơn hàng cho công ty”
- – ……
Hãy trở thành Người Tạo Nội Dung chịu khó học hỏi (tư duy số 3)
- – Chúng ta không ngừng học hỏi
- – Chúng ta không ngừng chia sẻ (kỹ năng tự học)
- – Chúng ta không ngừng làm việc
- – Chúng ta luôn sẵn lòng, tiến lên phía trước để nhận việc, để học hỏi
- – Chúng ta luôn đặt câu hỏi tại sao, làm thế nào
- – Chúng ta không chờ đợi được dạy, chúng ta phải tự tìm hiểu
- – Chúng ta luôn khám phá, học hỏi… và mãi mãi như vậy.
- .
Hãy trở thành Người Tạo Nội Dung linh hoạt (tư duy số 4)
- – Đừng gò ép bản thân vào việc chỉ viết một loại nội dung
- – Đừng e ngại khi phải học photoshop, canva để thiết kế hình ảnh với lí do “đây là công việc của người thiết kế”
- – Đừng sợ khi đang viết bài cho website lại bị giao công việc “viết bài bán hàng”
- – Đừng sợ khi được giao một công việc có chút “khác biệt về nội dung”
- – …..
4 Tư duy đó sẽ là nền tảng quan trọng về tư duy, nếu có thể duy trì 4 tư duy này, chắc chắn chúng ta sẽ phát triển rất nhanh. Người ta thường nói “viết hay không bằng viết”, giữ vững tinh thần này thì chúng ta có thể trở thành những người viết “lâu dài”…. (nếu giỏi không thì phải xem xét tiếp =))) )
.
Xây dựng thói quen cho nghề Content
Lái xe hay viết Content, đều cần có quán tính để thành thạo.
1. Thói quen 1: Viết hàng ngày
Để tránh sự lười biếng, viết mỗi ngày là điều bắt buộc.
- – Viết hàng ngày
- – Bất kỳ đâu cũng có thể viết
- – Viết về mọi thứ (tự nhận xét và rút kinh nghiệm)
- – Không cần phải hoàn chỉnh, viết và chia sẻ ngay
- – …..
—–> Viết thường xuyên giúp chúng ta nhớ và phản xạ, hai yếu tố quan trọng của việc viết (thực hành nhiều rồi mới ứng dụng kỹ thuật sẽ hiệu quả hơn… và quan trọng nhất là viết mỗi ngày sẽ tạo ra chất lượng riêng)
2. Thói quen 2: Đọc hàng ngày
Cứ đọc mỗi ngày, không cần quan trọng đọc gì. Đọc truyện tranh, đọc báo, cứ đọc là được. Việc đọc hàng ngày giúp chúng ta có thói quen đọc, từ đó chúng ta có thể:
- – Đọc sách cả ngày mà không cảm thấy chán
- – Đọc các bài viết dài mà không nản
- – Luyện tính kiên nhẫn
- – Phát triển tính logic, phân tích và suy luận
- – …..
-> Làm cho mắt quen với việc đọc sách
-> Làm cho thân thể quen với việc đọc sách
-> Tạo ra thói quen dành thời gian cho việc đọc sách trong lịch trình hàng ngày
-> Cuối cùng, hãy học cách đọc sách và rút ra kinh nghiệm khi đọc
Môi trường đọc:
- – Các nhóm trên Facebook
- – Các blog
- – Các trang web chuyên ngành
- – Hồ sơ của các chuyên gia
- – Các trang fanpage
- – …..
Thói quen này giúp chúng ta:
- – Tăng kiến thức
- – Mở rộng nguồn thông tin
- – Nâng cao hoạt động trí não (tập luyện não bộ)
- – ….
3. Thói quen 3: Nâng cao sức khỏe, tinh thần
Có những cơn đau đầu nhẹ là điều không hiếm đối với những người làm Content lâu năm, mà ai cũng phải đối mặt… các vấn đề về sức khỏe văn phòng (tìm hiểu thêm trên Google)… Sự sáng tạo chỉ đến khi tinh thần tốt, cơ thể khỏe mạnh….
4. Thói quen 4: Thay đổi quan điểm
Cái này là để nhắc nhở, thường thì những người làm Content có trí óc hơi đặc biệt một chút =))) Trước đây tôi cũng gặp phải tình trạng này nên thường xuyên đăng trạng thái “sống như mọi người”… Còn về phần này thì mọi người tự suy nghĩ và điều chỉnh nhé
.
“CÁC THÓI QUEN TỐT SẼ GIÚP CẢI THIỆN NGHỀ NGHIỆP” —-> Đúng
.
Phát triển các kỹ năng
Phần này cụ thể hơn là chúng ta đang nỗ lực để nâng cao trí tuệ, phát triển các kỹ năng quan trọng cho việc viết. Những kỹ năng quan trọng bao gồm:
- – Kỹ năng tạo tiêu đề
- – Kỹ năng trình bày
- – Kỹ năng sử dụng ngôn từ tinh tế
- – Kỹ năng kể chuyện
- – Kỹ năng sáng tạo
- – Kỹ năng lập dàn ý
- – Kỹ năng triển khai ý
- -…..
Trong lĩnh vực này, có rất nhiều kỹ năng, bên cạnh đó còn có những kỹ năng trong cuộc sống như:
- – Kỹ năng quan sát
- – Kỹ năng tự tư vấn
- – Kỹ năng tìm kiếm thông tin
- – Kỹ năng đọc sách nhanh
- – Kỹ năng chia sẻ
- – …..
Thực tế, trong việc viết, có rất nhiều thuật ngữ, công thức v..v… nhưng mình nghĩ chỉ có 2 điều quan trọng nhất mà người làm Content cần quan tâm đó là
- – Tâm lý khách hàng
- – Hành trình khách hàng
Người viết giỏi là người có thể thao túng tâm lý của khách hàng và khiến cho họ hiểu, hành động, và cảm xúc theo những gì mình viết (bút viết là vũ khí)
—–> Hãy dành thêm thời gian để hiểu những cảm nhận của người đọc.
Tìm hiểu, khám phá thông tin
Một trong những vấn đề quan trọng nhất của người làm việc viết là “thiếu thông tin”. Thiếu thông tin có thể dẫn đến:
- – Thiếu kiến thức để viết
- – Thiếu sự sáng tạo
- – Viết những nội dung lỗi thời
- – Mất kết nối với thời đại
- …..
Và điều quan trọng nhất trong việc nghiên cứu, tìm hiểu thông tin là kỹ năng Research, tìm ra sách đúng để đọc, bài viết đúng để tham khảo, rồi đúc kết, rút trích thông tin v.v…
Các nguồn kiến thức có thể học:
—-> Tự rèn luyện bản thân là điều quan trọng nhất, từ kiến thức cơ bản, tính cách, đến việc thực hành…. chúng ta cần phải hướng tới “hiểu rõ hình ảnh tổng thể của người làm việc viết, và học hỏi từ những người đi trước, tham khảo, rút kinh nghiệm, sáng tạo… để tạo ra các thành tựu đủ để vượt qua cấp độ newbie.
Tổng kết đầy ắp