Buzz
Xin chào, mình là Haseo, một nhân sự đam mê viết lách.
Nếu bạn quan tâm đến vấn đề 'buộc thôi việc' hơn là chỉ để tìm hiểu về chuyện drama, liệu một trong những câu hỏi sau có từng nảy ra trong đầu bạn không?
Công ty có thể buộc bạn phải nghỉ mà không cần sự đồng ý của bạn không?
Theo quy định và thực tiễn, bạn sẽ được đền bù như thế nào nếu bị buộc phải nghỉ việc?
Nếu bạn bị sa thải một cách không công bằng, những tài liệu nào có thể giúp bạn trong quá trình đàm phán?
Khi công ty yêu cầu bạn ký tên hoặc gửi email để 'tuân thủ thủ tục', điều này đòi hỏi bạn cân nhắc điều gì?
Bài viết này có thể dài với những ai chưa quan tâm tới chủ đề này lắm và có thể chỉ cần những người làm thuê - làm chủ mới quan tâm, nhưng mình sẽ cố gắng tránh việc sử dụng quá nhiều từ ngữ hay câu từ 'nặng nề', 'rối ren khó hiểu', để những thông tin này có thể dễ dàng và lâu dài hơn trong tâm trí của bạn.
Thông báo:
Văn bản luật không bao giờ đơn giản để hiểu, và đối với một số vấn đề, chúng ta cần phải kết hợp thông tin từ nhiều nguồn. Nếu bạn tìm thấy cùng một câu trả lời từ ít nhất 3 trang web của luật sư và 1 nguồn tin chính phủ với thông tin mới nhất không quá 2 năm, thì có thể nó là câu trả lời chính xác.
Nghiệp vụ nhân sự và pháp lý của người viết có hạn, và luôn mong muốn học hỏi thêm.
Người viết mong muốn hỗ trợ, không gây hại, cam kết không tạo ra tình huống khó xử và không khuyến khích hành động không đúng, mục tiêu làm việc hướng đến công bằng.
Bắt đầu bài viết nhé!
1. “Layoff” có những dạng như thế nào?
Nói thẳng ra, mình chỉ có một định nghĩa duy nhất cho từ này, layoff là việc công ty muốn một hoặc nhiều nhân viên nghỉ làm việc. Có một số tên gọi khác phụ thuộc vào tình huống:
Cho thôi việc, cho nghỉ việc: cách gọi chung, không diễn đạt thêm bất kỳ chi tiết nào khác về tình trạng layoff.
Sa thải: áp dụng khi nhân viên vi phạm hợp đồng hoặc quy định công ty, có quy định cụ thể trong Luật Lao động.
Thỏa thuận chấm dứt hợp đồng lao động: công ty và nhân viên thực hiện thương lượng và đồng ý chấm dứt hợp đồng lao động với những điều khoản rõ ràng, được ký kết và đóng dấu chính thức.
Công ty đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động: tương tự như sa thải đã đề cập, có quy định pháp lý riêng cho trường hợp này trong Luật Lao động.
Còn những hình thức khác để kết thúc mối quan hệ lao động: nhân viên tự đề nghị nghỉ việc, không gia hạn hợp đồng lao động, mất việc do tình hình kinh doanh (có quy định cụ thể),...
Mỗi hình thức 'chia tay' như trên sẽ dẫn đến các trách nhiệm và mức độ bồi thường khác nhau.
2. Bạn nghĩ bạn sẽ phản ứng như thế nào?
Ở đây, mình phân loại phản ứng của nhóm đa số thành 3 cấp độ từ không đối kháng đến đối kháng mạnh.
Cấp độ 1: Không đối kháng với quyết định sa thải
Các suy nghĩ trong cấp độ này có thể là:
Công ty đã không thích mình rồi, thì sẽ có lý do khác để sa thải, chỉ cần xong việc nhẹ nhàng là được.
Mình cũng đang muốn nghỉ rồi, lúc này được sa thải cũng thuận tiện.
Đó là lỗi của mình, không tránh khỏi việc này, bây giờ nghe họ nói gì cũng được.
Phần bồi thường của công ty là hợp lý, cũng đã đủ rồi, chào tạm biệt!
Nói chung, có nhiều lý do để bạn không cảm thấy cần phải thương lượng thêm. Nếu bạn cảm thấy lý do của mình là chính đáng, thì đó là chính đáng, đừng lo lắng.
Nếu bạn muốn tìm hiểu thêm về việc “Nếu mình kháng cự được ít nữa, mình sẽ được gì?” thì tiếp tục đọc cấp độ 2.
Cấp độ 2: Vẫn đồng ý nghỉ việc, nhưng phản đối các điều khoản sa thải mà công ty đề ra
Công ty yêu cầu bạn nghỉ việc từ ngày mai! Không có bồi thường! Không có hỗ trợ!
Buồn cười quá!
Theo quan sát của mình, cấp độ 2 là phổ biến nhất trên các diễn đàn và nhóm Facebook khiêm tốn, thể hiện sự muốn nghỉ việc nhưng đòi hỏi bồi thường hợp lý vì công ty không tuân thủ cam kết ban đầu.
Để đạt được mục tiêu ở cấp độ này, bạn cần thực hiện 3 bước quan trọng sau:
Hiểu rõ Hợp đồng và Luật pháp để biết bạn được phép làm gì.
Thương lượng để đạt được những yêu cầu của bạn.
Chú ý đến việc xử lý tài liệu và email một cách cẩn thận.
Những sai sót như thiếu hiểu biết về pháp luật, thủ tục hành chính và tài liệu không đầy đủ (ví dụ như hợp đồng ký xong không nhớ vị trí, số ngày phép đã nghỉ, kết quả KPI không có bằng chứng hình ảnh, không có bản cứng…) sẽ làm ảnh hưởng xấu đến quá trình thương lượng nếu công ty không hợp tác.
Cấp độ 3: Chống lại việc sa thải, không muốn rời đi
Mặc dù không thường xuyên xảy ra với những nhân viên trẻ, nhưng cũng không phải là hiếm. Các lý do thường gặp bao gồm:
Khó tìm được công việc mới với mức lương tương đương nếu phải nghỉ việc.
Cần tiền mặt trong thời điểm này, không thể mất thu nhập.
Chưa nhận thưởng, đợi đến khi nhận thưởng thì mới thảo luận.
Cần giữ công việc để làm đẹp hồ sơ xin việc.
Trường hợp này, nếu HĐLĐ của bạn vẫn còn hiệu lực, bạn hoàn toàn có quyền từ chối quyết định layoff này từ pháp lý (tất nhiên, có một số trường hợp ngoại lệ, sẽ được đề cập sau).
Kết thúc phần một.
Cảm ơn các bạn đọc giả đã ủng hộ. Chờ đợi phần hai nhé!
