Khi Bắt Đầu Bước Chân Vào Lĩnh Vực Tư Vấn Hướng Nghiệp, Nghe Những Lo Lắng Của Nhiều Bạn Trẻ Trong Việc Lựa Chọn Ngành, Nghề, Mình Nhận Ra Không Chỉ Mình Mà Rất Nhiều Bạn Trẻ Khác Có Cùng Một Câu Chuyện. Câu Chuyện Của Những Người Trẻ Học Cách Trưởng Thành. Bước Chân Vào Thế Giới Thực Nhưng Chưa Được Chuẩn Bị Hành Trang Một Cách Vững Vàng.
Chúng Ta Không Biết Rõ Bản Thân Là Ai, Mình Có Giá Trị Gì Và Tương Lai Mình Sẽ Như Thế Nào? Sau 12 Năm Đi Học, Chúng Ta Không Được Định Hướng, Không Biết Bản Thân Có Điểm Mạnh, Điểm Yếu Gì, Chúng Ta Không Biết Mình Thực Sự Yêu Thích Điều Gì.
Và Rồi Đột Ngột, “Ơ, Phải Chọn Ngành, Chọn Trường Rồi Ư, Mình Nên Chọn Ngành Gì Bây Giờ?”
Thời Điểm Các Bạn Lớp 12 Đứng Trước Ngưỡng Cửa Đại Học Cũng Là Thời Điểm Các Bạn Hoang Mang Nhất, Từ Việc Không Hiểu Rõ Bản Thân Dẫn Đến Việc Các Bạn Bắt Đầu Tìm Kiếm Sự Trợ Giúp Từ Cha Mẹ, Từ Các Anh/Chị Đi Trước, Từ Bạn Bè, Từ Chị Google.
Những Câu Hỏi Thường Được Đặt Ra Là :
“Em Đang Học Lớp 12 Và Phải Chọn Ngành Học, Nhưng Không Biết Chọn Ngành Nào, Anh/Chị Cho Em Một Vài Ngành Tốt Và Ra Trường Có Việc Làm Với Ạ?”
“Em Không Biết Mình Thích Ngành Nào, Hiện Tại Đang Mông Lung, Em Thấy Ngành XX Khá Ổn, Không Biết Có Ai Học Ngành Này Cho Em Xin Review Với Ạ?”
“Em Hiện Tại Đang Học Năm 2, Năm 3 Đại Học Nhưng Phát Hiện Mình Không Yêu Thích Ngành Này, Giờ Muốn Chuyển Hướng Thì Nên Chọn Ngành Gì Ạ?”
……
Và Rất Nhiều Câu Hỏi Tương Tự Khác Nữa.
Các Bạn Thấy Gì Không, Có Một Điểm Chung Ở Đây. Điểm Chung Là Khi Các Bạn Không Biết Nên Chọn Ngành Gì, Áp Lực Và Hoang Mang Khi Xung Quanh Ai Cũng Tất Bật Có Được Ngành Nghề Mà Họ Yêu Thích Còn Mình Thì Không.
Vậy Là Các Bạn Chọn Đại Ngành Để Học, Để Theo Kịp Bạn Bè, Và Những Thứ Các Bạn Tìm Kiếm Chỉ Là “Ngành Hot”, “Ngành Có Nhu Cầu Cao”, Ngành Dễ Xin Việc Làm, …
“Bản Thân Các Bạn”.
Những Sai Lầm Mà Chúng Ta Thường Mắc Phải Khi Lựa Chọn Một Ngành Nghề Chính Là:
1. Chọn Ngành Chỉ Vì Theo Xu Hướng Xã Hội, Ngành Hot, Ngành Có Nhu Cầu Công Việc Cao
- Khi Bước Vào Giai Đoạn Bắt Đầu Chọn Ngành Học, Chúng Ta Thường Sẽ Tìm Đến Các Buổi Hướng Nghiệp Của Những Trường Đại Học, Cao Đẳng, Trung Cấp Để Tìm Kiếm Một Ngành Nghề Nào Đó. Ở Những Buổi Hội Thảo Nghề Nghiệp Này Chúng Ta Sẽ Được Nghe Các Anh Chị Tư Vấn Nói Ngành Này Làm Việc Như Thế Nào, Ngành Này Sẽ Làm Việc Ở Vị Trí Gì, Nhu Cầu Có Cao Hay Không, Ngành Này Ra Trường Lương Bổng Như Thế Nào,…
Cần Những Tố Chất Gì Để Có Thể Làm Việc Được?
Có Thể Giúp Mình Phát Huy Năng Lực Như Thế Nào?
- Các Bạn Chỉ Tập Trung Vào Xem Xét Yếu Tố Ngoài Xã Hội Nhưng Không Tập Trung Vào Bản Thân Mình. Các Bạn Thường Không Đánh Giá Bản Thân Trước, Liệu Rằng Mình Có Những Thế Mạnh Và Tính Cách Nào Để Phù Hợp Với Ngành. Mình Nên Chọn Ngành Đúng Với Lĩnh Vực Mình Yêu Thích Chứ Không Phải Chạy Theo Hào Nhoáng Của Xã Hội.
2. Không Xác Định Rõ Bản Thân Thích Gì, Có Năng Lực Học Ngành Nào
- Lý Do Khiến Các Bạn Trẻ Không Định Vị Được Bản Thân Là Vì Từ Nhỏ Chúng Ta Thường Chỉ Được Quan Tâm Đến Những Việc Như: Đi Học Có Đầy Đủ Không, Có Làm Bài Tập Về Nhà Không, Điểm Số Trên Lớp Thế Nào,… Mà Ít Khi Được Cọ Xát, Tiếp Xúc Với Nhiều Hoạt Động Khác Khi Còn Đi Học.
- Ở Giai Đoạn Từ Lớp 1-12, Ta Chỉ Chăm Chăm Vào Việc Học Là Chính, Không Chịu Tham Gia Các Hoạt Động Của Trường Lớp, Không Có Cơ Hội Tham Quan Các Doanh Nghiệp. Chúng Ta Không Chú Trọng Đến Việc Định Hướng Bản Thân Từ Sớm.
- Vì Vậy Mà Các Bạn Không Được Tìm Hiểu Bản Thân Mình Là Ai, Chúng Ta Có Thế Mạnh Gì, Có Thể Làm Được Những Gì. Chúng Ta Không Được Phát Huy Hết Tiềm Năng Và Đôi Khi Còn Nhận Thấy Bản Thân Không Có Gì Đặc Biệt.
Vì vậy, tôi tin rằng, việc lựa chọn hướng nghề từ khi còn trẻ rất quan trọng. Gia đình và cả bạn bè nên nhận thức được điều này thay vì để cho tình hình trở nên khó khăn mới tỉnh táo nhận ra.
3. CHỌN NGÀNH DỰA TRÊN ĐAM MÊ CÁ NHÂN, KHÔNG LÀM THEO ÁP ĐẶT TỪ GIA ĐÌNH BẠN BÈ
- Ngoài những người được tự do lựa chọn ngành học, có rất nhiều người chọn theo ý muốn của gia đình. Một phần vì họ không biết chọn ngành nào, nên chỉ nghe theo ý kiến của gia đình làm cho. Phần khác, họ bị ép buộc bởi áp lực từ gia đình hoặc vì nhìn thấy triển vọng trong tương lai của ngành đó.
- Cũng có rất nhiều người không thể lựa chọn được ngành nghề nên đã thuyết phục bạn bè cùng nhập học vào một trường để học chung. Hoặc các cặp đôi cũng thế.
- Việc lắng nghe ý kiến của gia đình và bạn bè đều có thể mang lại hậu quả mà bạn chỉ nhận ra sau 1-2 năm hoặc thậm chí là 4 năm sau. Khi nhận ra rằng ngành học không phù hợp với bản thân, bạn có thể trách móc người thân và bạn bè nhiều hơn là chấp nhận trách nhiệm của mình.
Khi chúng ta đã đi đến giai đoạn này, chúng ta phải học cách chịu trách nhiệm với những quyết định của mình hơn là đổ lỗi cho người khác.
Đừng để quyền kiểm soát tương lai của bạn rơi vào tay người khác. Khi nhìn lại, bạn sẽ chỉ thấy hối hận và chỉ trách móc.
“Làm thế nào để chúng ta có thể xác định ngành nghề phù hợp với bản thân?”
Bước đầu tiên quan trọng là tự nhìn nhận bản thân mình, dành thời gian suy nghĩ để xác định tính cách, sở thích và niềm đam mê trong công việc. Bạn có thể thực hiện các bước sau:
1. Ghi lại những hoạt động, công việc đã từng làm bạn cảm thấy thích thú và thành công, kể cả những điều nhỏ nhặt nhất.
- Hãy nhớ lại những sở thích và công việc mà bạn đã từng thực hiện, bất kể là nhỏ nhất.
Ví dụ như: bạn thích đọc sách, nghe nhạc, thích giao tiếp, giúp đỡ người khác, được tư vấn và giải quyết vấn đề cho mọi người,…
- Sau khi đã liệt kê, bạn hãy miêu tả chi tiết về mỗi sở thích, công việc đó.
Ví dụ: Mình thích trò chuyện và lắng nghe người khác. Tôi từng làm việc tư vấn ở một trung tâm và thích cảm giác đó. Bởi vì nó khiến tôi cảm thấy đang đóng góp cho cộng đồng và xã hội.
- Tiếp theo, hãy mô tả chi tiết về những sở thích, công việc giống như việc viết nhật ký.
Lợi ích từ việc này bao gồm:
- Đây giống như một loại liệu pháp tâm lý giúp bạn giải tỏa căng thẳng, nâng cao tinh thần, tư duy sắc bén hơn và cảm thấy thoải mái hơn.
- Việc liệt kê và miêu tả chi tiết từng hoạt động và sở thích sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về bản thân. Đôi khi, chúng ta mất bản thân trong cuộc sống xã hội và quên đi điều quan trọng nhất là chính mình.
- Nên thực hiện khi ở một mình, chọn nơi yên tĩnh, suy nghĩ chậm rãi và ghi chép nhiều.
2. Hãy tưởng tượng về hình mẫu lý tưởng mà bạn muốn trở thành
- Đây là cách bạn tự hình dung về người mẫu mà bạn khát khao trở thành.
- Ví dụ, bạn mong muốn trở thành một doanh nhân thành đạt, mặc vest và làm việc tại một văn phòng hiện đại, sang trọng. Bạn gặp gỡ đối tác, khách hàng và thưởng thức ẩm thực tại nhà hàng cao cấp.
- Liệt kê tất cả những hình mẫu mà bạn tưởng tượng. Tuy nhiên, phải có tính thực tế. Đừng chọn hình mẫu quá cao siêu như hoa hậu thế giới khi chiều cao của bạn không cho phép.
Lợi ích của việc này:
- Bước này giúp bạn xác định ước mơ và mong muốn của mình.
- Giúp bạn hiểu rõ hình ảnh mà bạn muốn trở thành trong tương lai, giúp bạn có cái nhìn rõ ràng hơn về ngành nghề.
Lưu ý:
Từ 2 bước trên, bạn đã có được 2 danh sách công việc mà bạn yêu thích và những công việc là ước muốn của mình. Bạn có thể tìm điểm chung hoặc không. Lúc này, bạn đã có cơ sở để đánh giá nghề nghiệp, giúp bạn hiểu rõ hơn về bản thân.
3. Áp dụng phương pháp khoa học để chọn nghề nghiệp, tính cách và đam mê một cách nhanh chóng và hiệu quả nhất.
Xác định tính cách bằng bài test MBTI, phương pháp mật mã của John Holland:
- Đây là các bài kiểm tra tính cách đơn giản và dễ hiểu dành cho mọi người. Bài test đánh giá tính cách của bạn qua các câu hỏi trắc nghiệm. Bạn có thể thực hiện online tại nhà và hoàn toàn miễn phí.
- Tuy nhiên, do bài test này miễn phí và dựa nhiều vào câu trả lời của bạn, nó có thể phản ánh tâm trạng hiện tại của bạn. Kết quả chỉ nên được coi là tham khảo.
- Ngoài ra, do các bài test ở Việt Nam thường đã được dịch và rút gọn, tốt nhất là nên chọn bài test bằng tiếng Anh. Nhưng điều này có thể tốn thời gian tra từ và đọc dữ liệu.
- Thấu hiểu bản thân bằng Thần số học:
- Thần số học, còn được biết đến với tên gọi Nhân số học, không xa lạ gì với chúng ta. Phương pháp này xác định tính cách dựa trên ngày sinh và tên của bạn. Bạn có thể thực hiện bài Thần số học trên các trang web đáng tin cậy hoặc xem những video miễn phí trên YouTube.
- Trên YouTube, mình rất thích theo dõi kênh của cô Quỳnh Hương vì cô ấy chia sẻ rất hay.
- Tuy nhiên, với phương pháp này, mình đánh giá khoảng 7/10 vì mình và bạn mình cùng ngày tháng năm sinh, nhưng bạn mình lại không đồng ý. Mọi người hãy tự xem và cảm nhận nhé.
- Xác định nghề nghiệp, sở trường, tính cách, năng lực cá nhân bằng Sinh Trắc Vân Tay:
- Sinh trắc vân tay đã xuất hiện từ cuối thế kỷ 19 trên toàn thế giới và hiện được coi là công cụ giúp thấu hiểu bản thân, tính cách, sở trường một cách khoa học nhất. Bằng cách phân tích dấu vân tay, chúng ta sẽ biết được tất cả những yếu tố từ tính cách bẩm sinh, sở trường, tiềm năng, phương pháp học tập phù hợp, đến công việc phù hợp với bạn.
(Mỗi người đều có giá trị đặc biệt riêng).
- Ngoài ra, việc trò chuyện với chuyên gia tư vấn sẽ giúp bạn được truyền động lực, hiểu bản thân hơn, được thúc đẩy hành động và tự tin hơn rất nhiều.
Sau khi thử nghiệm nhiều phương pháp, mình nhận thấy phương pháp này ảnh hưởng mạnh mẽ nhất đến cuộc sống của mình. Dù trước đây mình đã tìm hiểu về các phương pháp tâm linh như tử vi, tarot, bói toán,… nhưng mình tin tưởng và chọn gắn bó với phương pháp Sinh Trắc Vân Tay này.
KẾT LUẬN:
Trên đây là những sai lầm trong việc chọn ngành nghề mà mình rút ra từ bản thân và từ quá trình tư vấn hướng nghiệp cho các bạn trẻ. Hy vọng các bạn đang loay hoay với việc định hướng bản thân, ngành nghề có thể nhanh chóng giúp bạn thoát ra khỏi vòng luẩn quẩn và tiến bước trên con đường thành công.