Lễ tạ mộ là một nghi thức mang đậm ý nghĩa nhân văn, thể hiện lòng kính trọng và biết ơn đối với tổ tiên, ông bà đã khuất. Trong bài viết này, Mytour sẽ giới thiệu 5 mẫu văn khấn tạ mộ ngoài đồng cùng hướng dẫn cách sắm lễ đúng chuẩn truyền thống Việt Nam. Mời quý bạn đọc cùng khám phá!

I. Tổng quan về lễ tạ mộ
1. Lễ tạ mộ là gì?
Lễ tạ mộ là một nghi lễ trang trọng nhằm tưởng nhớ và cầu nguyện cho các bậc tiền nhân đã qua đời. Lễ này thường được cử hành vào ngày giỗ hoặc các dịp đặc biệt khác như lễ khánh thành mộ, cuối năm, và những ngày quan trọng khác.
Nghi thức tạ mộ có thể thay đổi tùy vào từng vùng miền, quốc gia và tín ngưỡng. Tuy nhiên, những hoạt động chung trong lễ tạ mộ thường bao gồm việc dâng hoa, thắp nến, cầu nguyện, dâng lễ vật và cầu xin cho linh hồn người đã khuất được yên nghỉ.
2. Ý nghĩa của lễ tạ mộ

Một trong những giá trị truyền thống quý báu của người Việt Nam là tinh thần “Uống nước nhớ nguồn”. Chính vì vậy, lễ tạ mộ trở thành một nét đẹp văn hóa đặc trưng, có ý nghĩa sâu sắc trong đời sống tâm linh của người Việt.
Mồ yên mả đẹp không chỉ mang lại sự khỏe mạnh và hòa thuận cho gia chủ và con cháu mà còn giúp được “âm phù, dương trợ”, mang đến bình an, may mắn và thành công. Đồng thời, lễ tạ mộ còn có tác dụng xua đuổi tà khí, ngăn chặn những vong linh xấu xâm nhập vào mộ tổ tiên, giúp tránh khỏi vận hạn, tai ương.
3. Các loại lễ tạ mộ theo phong tục Việt Nam
Trong phong tục của người Việt, có các loại lễ tạ mộ dưới đây:
- Lễ cúng tạ mộ đầu năm (hay còn gọi là tạ mộ thanh minh)
- Lễ tạ mộ cuối năm (thường được tổ chức từ ngày 24 đến 30 tháng Chạp âm lịch)
- Lễ tạ mộ khánh thành
- Lễ tạ mộ kết phát
- Lễ tạ mộ kết mối (mối đùn)
- Lễ tạ mộ tam đại
- Lễ tạ mộ 3 ngày
- Lễ tạ mộ vào ngày giỗ
- Lễ tạ mộ cúng rằm tháng 7
- Lễ tạ mộ của dòng họ, tộc họ
Trong đó, những lễ tạ mộ được chú trọng và quan tâm nhiều nhất là lễ tạ mộ vào ngày giỗ, lễ tạ mộ cuối năm và lễ tạ mộ khánh thành.
4. Thời gian tổ chức các lễ tạ mộ
Thời gian tổ chức lễ tạ mộ sẽ phụ thuộc vào phong tục từng vùng miền cụ thể. Thông thường, lễ sẽ diễn ra vào đúng dịp lễ đó. Cụ thể như sau:
- Lễ tạ mộ vào ngày giỗ: Diễn ra vào ngày kỷ niệm ngày mất của người đã khuất;
- Lễ cúng tạ mộ cuối năm: Thường tổ chức từ ngày 23 đến 30 tháng Chạp âm lịch;
- Lễ tạ mộ khánh thành: Diễn ra vào ngày hoàn thành công trình, hoặc gia chủ có thể chọn ngày đẹp, hợp tuổi để cầu may mắn.
- …
II. Cách chuẩn bị lễ vật cho lễ tạ mộ

Lễ vật cúng tạ mộ có thể chuẩn bị đơn giản, nhưng trong khi thực hiện lễ cúng, cần thể hiện lòng thành kính và tôn trọng đối với tổ tiên. Thông thường, mâm lễ sẽ bao gồm các món sau:
- Xôi và gà luộc
- Trái cây và hoa
- Rượu trắng
- Chè (trà)
- Trầu cau
- Vàng mã
Ở một số vùng miền, lễ vật cúng tạ mộ còn bao gồm những vật phẩm khác như áo, giày, túi xách, hộp đựng mỹ phẩm hay các vật dụng cá nhân khác. Lễ vật này thường được đặt tại mộ phần hoặc tại nhà thờ, đền, chùa. Khi thực hiện lễ tạ mộ, người tham gia sẽ cúi đầu và cầu nguyện cho linh hồn người đã khuất.
III. Sự khác biệt giữa lễ tạ mộ và lễ tảo mộ theo phong tục Việt

Theo quan niệm của người Việt, lễ tạ mộ và lễ tảo mộ là hai nghi thức hoàn toàn khác nhau. Cụ thể:
- Về ý nghĩa: Lễ tảo mộ là nghi thức thể hiện sự tưởng nhớ đối với người đã khuất thông qua việc thăm viếng, làm sạch, sửa sang và trang trí mộ để bày tỏ lòng kính trọng. Trong khi đó, lễ tạ mộ là nghi thức tưởng niệm người đã mất qua việc cầu nguyện và dâng lễ vật như hoa, nhang, nến và các món ăn, nhằm cầu mong linh hồn người đã khuất được an nghỉ.
- Về thời gian: Lễ tảo mộ thường được tổ chức vào dịp Tết Nguyên Đán hoặc vào ngày Giỗ của người đã khuất, còn lễ tạ mộ thường được thực hiện vào ngày kỷ niệm ngày mất của người đó hoặc vào các dịp lễ đặc biệt như lễ khánh thành, lễ Phục Sinh, …
Tóm lại, lễ tảo mộ và lễ tạ mộ đều là hai nghi thức tưởng nhớ người đã khuất, nhưng khác nhau về ý nghĩa, thời gian và các hoạt động cụ thể. Tuy nhiên, cả hai đều nhằm thể hiện lòng tôn kính và ghi nhớ người đã qua đời.
IV. Các mẫu văn khấn tạ mộ ngoài đồng và các dịp lễ

Dưới đây là những mẫu văn khấn tạ mộ mà Blog Mytour đã tổng hợp đầy đủ và chính xác nhất, mời các bạn cùng tham khảo:
1. Mẫu văn khấn tạ mộ ngoài đồng ngắn gọn
“Nam mô a di đà phật!!! Nam mô a di đà phật!!! Nam mô a di đà phật!!!
Con xin kính lạy:
– Quan đương xứ thổ địa chính thần…
– Thổ địa Ngũ phương Long mạch Tôn thần…
– Tiền thần Chu Tước, Hậu thần Huyền Vũ, Tả thần Thanh Long, Hữu thần Bạch Hổ…
– Liệt vị Tôn thần cai quản tại xứ này…
Con kính lạy vong linh…..
Hôm nay là ngày [ngày thực tế]… tháng [tháng thực tế]… năm [năm thực tế]…, nhằm tiết … Chúng con là:…………… Thành tâm sắm sanh phẩm vật, hương hoa, phù tửu, lễ nghi, trình cáo Chư vị Tôn Thần về việc lễ tạ mộ phần….
Nguyên có vong linh thân nhân của gia đình chúng con là: [tên người đã mất]……… hiện mộ phần an nghỉ tại đây.
Đội ơn Chư vị Tôn thần đã che chở, ban phúc, giúp cho vong linh được yên ổn nơi cõi vĩnh hằng.
Nhờ duyên lành, gia đình chúng con thường được vong linh ghé thăm, giúp đỡ chỉ dẫn, mọi việc đều hanh thông, an lành, gia đình được bình yên và thịnh vượng từng bước.
Hôm nay là ngày lành tháng tốt, gia đình chúng con thành tâm chuẩn bị lễ tạ mộ, mong được bày tỏ lòng hiếu kính và tri ân sâu sắc.
Cúi xin Chư vị Tôn Thần chứng giám, nhận lễ vật và chứng minh tấm lòng thành của chúng con…
Cúi mong vong linh nhận lễ vật và lời cầu nguyện từ chúng con, để phù hộ độ trì cho gia đình, từ trẻ thơ đến người già, luôn được bình an, sức khỏe dồi dào và hạnh phúc.
Chúng con xin dâng biếu vong linh những phẩm vật, tài mã, gồm: (đọc tên các vật phẩm dâng lên cho vong linh)
Dù cách trở âm dương, chúng con dâng nước, thắp hương, tấm lòng thành kính xin Chư vị chứng giám cho tâm nguyện của gia đình.
Cẩn cáo!!!
(Nguồn: Tổng hợp)
2. Bài cúng tạ mộ vào dịp cuối năm

Mẫu văn khấn lễ tạ mộ cuối năm 1
(Cúng tạ mộ để xin phép Thổ thần cho ông bà về sum họp trong dịp Tết)
“Con kính lạy:
– Ngài Kim Niên Đương Cai Thái Tuế, Chí Đức Tôn Thần, Kim Niên Hành Binh, Công Tào Phán Quan….
– Ngài Bản Cảnh Thành Hoàng Chư Vị Đại Vương….
– Ngài Bản Xứ Thần Linh Thổ Địa Tôn Thần.
– Các Ngài Ngũ Phương, Ngũ Thổ Long Mạch Tôn Thần, Tiền Chu Tước, Hậu Huyền Vũ, Tả Thanh Long, Hữu Bạch Hổ cùng Liệt Vị Tôn Thần cai quản tại nơi này….
Chúng con xin đọc tên: [họ tên vợ], [họ tên chồng]…
Địa chỉ cư trú: [nơi ở]…
Chúng con đã sắm sửa lễ vật, hương hoa, phù tửu cùng các phẩm vật, thành kính dâng lên Tôn Thần và kính cẩn báo cáo vong linh của: [Tên ông bà, tổ tiên,…], Tuổi: [tuổi âm lịch]…
Người đã tạ thế vào ngày: [ngày mất]….
Phần mộ được an táng tại: [nơi chôn cất]….
Nhân dịp (ví dụ: cuối năm, khánh thành, thanh minh hoặc thăm mộ), con xin thành tâm cúi lạy Thần linh của vùng đất này, Thành hoàng bản thổ nơi đây, nơi đất lành chim đậu, với đức độ thanh cao, bảo vệ công lao, có kết quả nhờ vào thần quan và tôn thần long mạch cao sang, các hướng và các ngọn núi xung quanh…
Chúng con chọn nơi này để an táng, mong mộ phần yên ổn, hồng ân vĩnh viễn, gia ân không bao giờ dứt. Xin cầu nguyện: Bái tạ Thủ mộ thần quan, xin cho linh hồn an nghỉ, hài cốt được nguyên vẹn, phù hộ con cháu sức khỏe, may mắn, công việc thuận lợi. Cúi xin các ngài chứng giám tâm thành của chúng con qua bát nước, nén hương, lòng thành kính dâng lên…
Phục duy cẩn cáo!
(Khấn ba lần rồi đốt vàng mã).
(Nguồn: Tổng hợp)
Văn khấn tạ mộ cuối năm mẫu 2
“Nam mô a di đà Phật!!!”
Nam mô a di đà Phật!!!
Nam mô a di đà Phật!!!
– Con thành tâm lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương...
– Con kính lạy Ngài Địa Tạng Vương Bồ Tát…
– Con kính lạy Ngài Kim Niên Đương Cai Thái Tuế Chí Đức Tôn Thần, Kim Niên Hành Binh, Công Tào Phán Quan…
– Con kính lạy Ngài Bản Cảnh Thành Hoàng Chư Vị Đại Vương, Quản Cai Nơi Nghĩa Trang…
– Con kính lạy Ngài Bản Xứ Thần Linh Thổ Địa Tôn Thần…
– Con kính lạy các Ngài Ngũ Phương, Ngũ Thổ Long Mạch Tôn Thần, các Ngài Tiền Chu Tước, Hậu Huyền Vũ, Tả Thanh Long, Hữu Bạch Hổ cùng Liệt Vị Tôn Thần Quản Cai Nơi Nghĩa Trang Này…
– Con kính lạy hương linh cụ: [tên người đã mất]…
Hôm nay là ngày [ngày thực tế lúc làm lễ] tháng Chạp, năm cũ sắp qua, năm mới sắp đến.
Tín chủ (chúng) con là: [tên người (nhiều người) đang làm lễ]…
Ngụ tại: [nói nơi cư trú]…
Chúng con sắm sanh phẩm vật, hương hoa, trà quả, kim ngân tài mã, dâng hiến trình cáo Tôn thần…
Kính rước vong linh bản gia tiên tổ chúng con là: Kỵ nhật là…[tên người đã mất]…
Có phần mộ táng tại…[địa chỉ phần mộ]…
Được về với gia đình đón mừng năm mới, để cho cháu con được phụng sự trong tiết xuân thiên, báo đáp ân thâm, tỏ lòng hiếu kính. Cúi xin Tôn thần, Phủ thùy doãn hứa.
Âm dương cách trở…
Bát nước nén hương…
Với lòng thành kính, chúng con xin lễ bái...
Cúi mong chư vị chứng giám...
Xin thần linh phù hộ độ trì
Nam mô a di đà Phật!
Nam mô a di đà Phật!
Nam mô a di đà Phật!
(Nguồn: Theo Văn khấn cổ truyền Việt Nam, NXB Văn Hóa – Thông Tin)
3. Bài văn khấn lễ tạ mộ nhân dịp khánh thành

Bài văn khấn tạ mộ nhân dịp khánh thành dùng trong lễ cúng tạ mộ khi hoàn thành công trình mộ phần:
“Nam mô a di đà Phật!!
Con kính lạy:
– Quan Thổ địa cai quản vùng đất này…
– Thổ địa Ngũ phương, Long mạch, các Tôn thần cai quản…
– Tiền thần Chu Tước, Hậu thần Huyền Vũ, Tả thần Thanh Long, Hữu thần Bạch Hổ…
– Các vị Tôn thần cai quản nơi này…
Con kính lạy hương linh… [tên người mất]
Hôm nay là ngày [ngày thực tế]… tháng [tháng thực tế]… năm [năm thực tế]…
Chúng con kính dâng lễ vật: …[tên các người tham gia lễ tạ]
Chúng con thành tâm sắm sửa lễ vật, hương hoa, rượu quả, kính dâng lên các vị Tôn thần để tạ mộ phần…
Vong linh thân nhân trong gia đình chúng con là:…[tên người mất]…, mộ phần hiện táng tại nơi này. Chúng con xin kính ghi ơn Chư vị Tôn thần đã che chở, ban phúc cho vong linh được an yên tại cõi âm. Nhờ có duyên lành, gia đình chúng con thường nhận được sự bảo bọc, giúp đỡ từ vong linh, công việc được suôn sẻ, gia đình an khang thịnh vượng.
Hôm nay là ngày lành tháng tốt, gia đình chúng con kính cẩn tổ chức lễ tạ mộ, mong được báo ân, bày tỏ lòng hiếu kính. Xin các vị Tôn thần chứng giám cho lễ vật và tâm thành của chúng con…
Xin vong linh nhận lễ bạc của chúng con, lời khấn nguyện và tấm lòng thành, cầu xin các vị Tôn thần gia hộ, ban phúc cho gia đình từ lớn đến nhỏ, luôn được an vui, sức khỏe dồi dào…
Chúng con kính dâng lễ vật bao gồm:… [đọc tên các lễ vật dâng cho vong]…
Âm dương cách biệt,
Chén nước và nén hương xin dâng,
Chúng con kính cẩn bày tỏ tấm lòng thành,
Kính xin các ngài chứng giám cho tâm thành này.
Cẩn cáo!!!
(Nguồn: Tổng hợp từ nhiều nguồn)
4. Bài cúng tạ mộ vào ngày giỗ

Đây là bài cúng tạ mộ dành cho ngày giỗ tổ tiên và ông bà:
Nam mô A Di Đà Phật!!!
Nam mô A Di Đà Phật!!!
Nam mô A Di Đà Phật!!!
Con kính lạy mười phương Trời, Chư Phật khắp mười phương...
Con thành tâm kính lạy Hoàng Thiên Hậu Thổ và các vị Tôn thần...
Con kính lạy ngài Đông Trù Tư Mệnh Táo Phủ Thần Quân...
Con kính lạy các ngài Thần Linh, Thổ Địa, những vị cai quản xứ này...
Hôm nay là ngày [ngày thực tế]… tháng [tháng thực tế]… năm [năm thực tế]…
Ngày giỗ của Tiên Thường… [tên ngày giỗ]
Tín chủ con là: [họ tên của gia chủ làm lễ]…
Ngụ tại: [nơi ở của người gia chủ làm lễ]...
Nhân dịp mai là ngày giỗ của [Họ tên của người mất]...
Chúng con cùng toàn thể gia quyến kính cẩn làm theo nghi lễ, thành tâm dâng lễ, quả cau, lá trầu, hương hoa, trà quả, đốt nén tâm hương, dâng lên trước án tọa Tôn Thần và chư vị uy linh...
Chúng con xin mời các vị Bản gia Thổ Công, Táo Quân, Long Mạch, cùng chư vị Thần Linh hiển linh chứng giám lòng thành, tiếp nhận lễ vật, phù hộ cho toàn gia chúng con bình an thịnh vượng, vạn sự như ý...
Kính thưa các vị Thần Linh, Gia Tiên và các vong linh nội tộc, xin cùng về đây thụ hưởng lễ vật...
Chúng con thành kính dâng lễ, cúi xin được nhận sự phù hộ và độ trì...
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
(Nguồn: Tổng hợp)
V. Những điều cần chú ý khi thực hiện lễ tạ mộ

Lễ tạ mộ là một nghi thức thể hiện lòng biết ơn đối với các vị thần linh, tổ tiên và cầu mong những điều tốt đẹp, bình an, phát tài. Vì vậy, những người thực hiện nghi lễ cần chuẩn bị lễ vật, bài cúng thật chu đáo. Dưới đây là một số lưu ý quan trọng để tránh những điều không may và thể hiện lòng thành kính đối với người đã khuất:
- Khi tiến hành lễ tạ mộ, cần chú ý đến các phần mộ xung quanh. Đó có thể là mộ của người thân hay bạn bè lâu năm của gia đình.
- Người tham gia tạ mộ nên là những người lớn tuổi, vì họ sẽ có kinh nghiệm trong việc cúng bái tổ tiên;
- Các đối tượng không nên tham gia: Lễ này rất linh thiêng, vì vậy có một số đối tượng không nên tham gia để tránh ảnh hưởng đến sức khỏe:
- Người đang bị bệnh hoặc có sức khỏe yếu (bao gồm phụ nữ mang thai, người ốm,…);
- Trẻ em dưới 10 tuổi;
- Phụ nữ trong thời kỳ kinh nguyệt;
- Về thời gian thực hiện lễ tạ mộ:
- Không nên đến quá sớm: Sương lạnh ban sáng không tốt cho sức khỏe, đặc biệt là trẻ em;
- Không nên quá muộn, khi trời tối âm khí sẽ nhiều, không có lợi cho sức khỏe;
- Trong quá trình cúng lễ:
- Không nên làm lễ quá phô trương, cần giữ sự trang nghiêm;
- Không ăn đồ cúng tại nghĩa trang để tránh mất vệ sinh và lạnh bụng;
- Không vui chơi, đùa giỡn trong khu vực nghĩa trang;
- Sau lễ, mọi người cần làm ấm cơ thể, có thể tắm nước gừng hoặc xông hơ để xua đi lạnh và loại bỏ âm khí.