Đầu tư vào cổ phiếu hoặc chứng khoán là một hình thức mà các nhà đầu tư sử dụng vốn riêng để mua bán cổ phiếu, đặc biệt là cổ phiếu được niêm yết trên sàn giao dịch chứng khoán. Lợi nhuận từ hoạt động đầu tư này phụ thuộc vào sự chênh lệch giá mua bán. Sự biến động của giá cổ phiếu chịu ảnh hưởng từ nhiều yếu tố như tình hình kinh tế - chính trị, lạm phát, phát triển ngành nghề, hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp cùng với các yếu tố kỹ thuật như cung cầu trên thị trường, tâm lý và thị trường yếu của các nhà đầu tư. Vì vậy, nhà đầu tư cần phải phân tích kỹ lưỡng trước khi quyết định mua cổ phiếu nào.
Những rủi ro trong đầu tư chứng khoán
Bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố như vậy, đầu tư vào cổ phiếu luôn tồn tại một số rủi ro nhất định, bao gồm:
Nguy cơ kinh tế, xã hội
Về mặt vĩ mô, tình hình kinh tế - xã hội ảnh hưởng đến mọi khía cạnh trong cuộc sống, bao gồm cả thị trường chứng khoán và cổ phiếu. Đặc biệt, là sản phẩm của thị trường tài chính, biến động của cổ phiếu sẽ phụ thuộc nhiều vào sự phát triển kinh tế, chính sách của Nhà nước. Trên hướng tích cực, ổn định nền kinh tế giúp cung tiền vào cổ phiếu tăng, từ đó thúc đẩy sự tăng trưởng giá trị.
Ngược lại, tình hình kinh tế - xã hội không ổn định có thể làm giảm triển vọng của các cổ phiếu trên thị trường, cung tiền giảm, giá trị cổ phiếu sẽ giảm theo.
Nguy cơ theo ngành
Mỗi cổ phiếu đại diện cho một doanh nghiệp và mỗi doanh nghiệp thuộc một ngành nghề khác nhau. Mọi ngành nghề đều có điểm mạnh và yếu, nguy cơ theo ngành luôn hiện hữu theo chu kỳ kinh tế. Trong bối cảnh lạc quan, các ngành hưởng lợi từ chính sách kinh tế và nhu cầu của khách hàng làm nền tảng cho sự phát triển của cổ phiếu trong ngành. Tuy nhiên, ngược lại, cổ phiếu có thể gặp khó khăn khi thông tin tiêu cực về ngành liên tục xảy ra.
Nguy cơ hoạt động kinh doanh
Mỗi công ty tương ứng với cổ phiếu của nó thường phát triển trong hoạt động sản xuất kinh doanh. Các công ty có tăng trưởng doanh thu, lợi nhuận ổn định và sử dụng vốn hiệu quả sẽ thúc đẩy tăng trưởng của cổ phiếu. Nhà đầu tư có thể hưởng lợi từ cổ tức được chia từ lợi nhuận hàng năm. Tuy nhiên, công ty gặp khó khăn về tài chính hoặc sử dụng vốn không hiệu quả sẽ làm giảm sức hút của cổ phiếu. Nhà đầu tư cũng sẽ khó nhận được ưu đãi như cổ tức đều đặn mỗi năm.
Nguy cơ thị trường
Thị trường chứng khoán chung có nhiều nhân tố như các cơ quan quản lý (Ủy ban Chứng khoán, sàn giao dịch), các công ty chứng khoán, và các nhà đầu tư (cá nhân, tổ chức, nước ngoài). Mọi tác động từ những nhân tố này đều có thể gây biến động trên thị trường cổ phiếu.
Yếu tố thị trường bao gồm nhiều rủi ro như rủi ro pháp lý, rủi ro thanh khoản, và rủi ro tâm lý của nhà đầu tư. Những hình thức rủi ro này đến từ các yếu tố hiện diện trên thị trường. Nếu các cơ quan quản lý không chặt chẽ, hệ thống pháp luật lỏng lẻo có thể được lợi dụng để làm giá cổ phiếu, làm mất lòng tin của nhà đầu tư và giảm lượng tiền đầu tư vào thị trường chứng khoán. Đồng thời, những nhà đầu tư, đặc biệt là các tổ chức lớn, thường có dao động tâm lý trên thị trường. Nếu họ lo lắng hoặc sợ hãi, điều này có thể tác động không tốt lên cổ phiếu trên thị trường.
Cách giảm thiểu rủi ro khi đầu tư vào cổ phiếu
Khi nắm được các nguy cơ, nhà đầu tư có thể rút ra bài học cho bản thân để tránh các ảnh hưởng tiêu cực khi tham gia giao dịch cổ phiếu. Quan trọng là phải có kiến thức sâu rộng và cái nhìn toàn diện trong mọi tình huống.
Nhà đầu tư luôn phải tuân thủ nghiêm ngặt quy tắc khi đầu tư, cập nhật chặt chẽ tình hình thị trường, lựa chọn nguồn thông tin chính xác để ra quyết định. Nên lựa chọn các công ty chứng khoán uy tín để được phục vụ tốt nhất.
Ngoài ra, nhà đầu tư cũng nên bắt đầu với một số vốn nhỏ để thử sức với thị trường. Trong tình huống thị trường biến động xấu, nhà đầu tư có thể rút vốn từ thị trường chứng khoán để đầu tư vào những nơi an toàn hơn như tiết kiệm, bảo hiểm...