1. Tư Duy Lạc Quan Về Sức Khỏe
Cao huyết áp thường không hiển nhiên bằng những triệu chứng rõ ràng, và nó thường phát hiện muộn do sự lạc quan về sức khỏe. Những người trên 40 tuổi, có thói quen béo phì, rối loạn mỡ máu, hoặc đái tháo đường dễ mắc cao huyết áp hơn. Việc đo huyết áp định kỳ mỗi 6 tháng là quan trọng, và khi phát hiện cao huyết áp (huyết áp ≥ 140/90mmHg), hãy tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ để bảo vệ sức khỏe.
Lưu ý trước khi đo huyết áp: tránh ăn uống 30 phút trước, không sử dụng thuốc hoặc chất kích thích, nghỉ ngơi và đo huyết áp ở nơi thoáng đãng, yên tĩnh. Đảm bảo máy đo huyết áp chính xác và đã được kiểm định.
2. Không Tuân Thủ Liều Lượng Thuốc Hoặc Tự Tăng Liều
Theo Hội Huyết Áp Thế Giới (2003) và ESH (2009), cần bắt đầu sử dụng thuốc ngay từ khi phát hiện bệnh để ngăn chặn sự phát triển của cao huyết áp. Tuy nhiên, nhiều người bệnh thường không tuân thủ đúng liều lượng, không phối hợp theo chỉ định của bác sĩ, gây ra tình trạng bệnh trở nên nặng hơn.
Ngoài ra, tự ý sử dụng và kết hợp các loại thuốc huyết áp có thể dẫn đến tác dụng phụ không mong muốn, làm khó khăn việc theo dõi và điều trị. Một số người thậm chí tự tăng liều thuốc khi gặp những triệu chứng như đau đầu, khó chịu, nhầm lẫn rằng đó là dấu hiệu tăng huyết áp. Tự tăng liều thuốc có thể gây tụt huyết áp quá mức, đôi khi gây ra những vấn đề nghiêm trọng về mạch máu.
3. Chủ Quan Về Việc Điều Trị
Nhiều bệnh nhân vẫn lạc quan về quá trình điều trị khi mới mắc phải giai đoạn đầu của cao huyết áp và cảm thấy sức khỏe vẫn ổn, tương đối tốt. Tuy nhiên, cao huyết áp nếu không được điều trị đúng cách sẽ phát triển nhanh chóng.
Việc sử dụng thuốc đúng cách từ giai đoạn đầu sẽ giảm tốc độ tiến triển của bệnh, đưa huyết áp về mức ổn định, tránh được các biến chứng do huyết áp tăng cao. Theo Hội Huyết Áp Châu Âu (ESH – 2007, ESH – 2009), người dưới 80 tuổi có huyết áp cao mà không kèm theo nguy cơ, nên bắt đầu điều trị khi huyết áp ≥ 140/90mmHg; còn nếu có nguy cơ, nên bắt đầu điều trị khi huyết áp ≥ 130/85mmHg mà không chờ đợi kết quả thay đổi lối sống như trước đây.
4. Không Phối Hợp Đúng Với Chế Độ Ăn
Người cao huyết áp, nếu không có bệnh lý kèm theo, nên tăng cường chế độ ăn cân đối với đủ dưỡng chất. Trong trường hợp có các vấn đề như thừa cân, béo phì, rối loạn mỡ máu, hoặc đái tháo đường, việc áp dụng chế độ ăn hạn chế chất béo, đường, và protein (đồng thời tránh việc kiêng khem quá mức gây thiếu hụt dưỡng chất) giúp kiểm soát tình trạng và ngăn chặn sự tiến triển của các bệnh này, ảnh hưởng trở lại đến huyết áp.
Người mắc cao huyết áp cần thực hiện một chế độ ăn đặc biệt. Việc kiêng ăn một số thực phẩm như thực phẩm giàu muối, thịt hun khói, dưa cà chua, và những món ăn nhiều dầu mỡ là quan trọng. Họ cũng nên tăng cường ăn rau xanh, trái cây tươi, ngũ cốc nguyên hạt, và tránh xa các chất kích thích như rượu, bia, và thuốc lá. Việc duy trì một chế độ ăn uống đủ dinh dưỡng và ổn định là quan trọng, nhưng nhiều người bệnh thường chủ quan và khó duy trì được yêu cầu này.
5. Tự Ý Xử Lý Tai Biến
Khi gặp tai biến mạch máu não hoặc đột quỵ, một số người cho rằng nguyên nhân là do huyết áp tăng cao, dẫn đến vỡ mạch. Họ có thể tự ý sử dụng thuốc giảm huyết áp, thậm chí là liều lượng cao.
Quan trọng nhất, chúng ta không nên tự ý sử dụng thuốc. Cần phải được bác sĩ kiểm tra và kê đơn thuốc. Khi xuất hiện các dấu hiệu của tai biến như tức ngực, khó thở, hoặc thở nhanh, cần đến bệnh viện ngay lập tức để được chăm sóc chuyên sâu. Việc tự ý sử dụng thuốc giảm huyết áp có thể dẫn đến mức huyết áp giảm quá mức, làm cho máu không đến được các vùng não khác, gây tai biến trở nên nặng nề hơn.
6. Không Đo Chỉ Số Huyết Áp Mỗi Ngày
Hội Tim Mạch Học Việt Nam khuyến cáo người cao huyết áp nên đo huyết áp ít nhất 2 lần mỗi ngày, vào buổi sáng sớm và chiều để theo dõi sự biến động của chỉ số huyết áp. Nếu có bất thường, việc phát hiện sớm sẽ giúp thực hiện cấp cứu kịp thời.
Hoạt động hàng ngày như tập thể dục, căng thẳng, chế độ ăn uống,... đều có thể ảnh hưởng đến sự ổn định của chỉ số huyết áp.
7. Không Luyện Tập Thể Dục Thường Xuyên
Người Cao Huyết Áp Cần Thực Hiện Thể Dục Thường Xuyên để Bảo Dưỡng Sức Khỏe, nhưng chỉ nên chọn các hoạt động nhẹ, dễ thực hiện, trong khoảng 30 - 40 phút, đảm bảo nhịp tim không vượt quá 105 - 125 lần/phút như đi bộ, chạy bộ nhẹ nhàng.
Người Cao Huyết Áp Nên Tránh Các Hoạt Động Nặng (tiêu thụ trên 500 calo/giờ), có tốc độ và độ khó cao, thời gian kéo dài như tập cử tạ, quần vợt, chạy nhanh... đặc biệt khi có nguy cơ tim mạch, nên kiêng tập một số hoạt động theo chỉ dẫn của bác sĩ.
8. Ngừng Thuốc Khi Thấy Huyết Áp Bình Thường
Rất Nhiều Bệnh Nhân Sau Khi Điều Trị, Khi Huyết Áp Trở Lại Mức Bình Thường, Thường Có Xu Hướng Tự Ý Ngừng Sử Dụng Thuốc Vì Cho Rằng Họ Đã Hoàn Toàn Khỏe Mạnh. Tuy Nhiên, Trong Thực Tế, Việc Khỏi Bệnh Hoàn Toàn Ở Những Người Cao Huyết Áp Rất Hiếm. Vì Nếu Bạn Thuộc 90% Người Bị Tăng Huyết Áp Không Rõ Nguyên Nhân, Việc Kiểm Soát Nó Là Một Thách Thức.
Một Số Người Nghĩ Rằng Chỉ Cần Ăn Nhạt, Tập Luyện Để Giảm Cân Là Có Thể Cải Thiện Bệnh. Nhưng Thực Tế, Các Biện Pháp Này Chỉ Đóng Vai Trò Bổ Trợ, Không Thể Thay Thế Thuốc.
9. Có Thể Nhận Biết Mức Độ Nặng Nhẹ Của Bệnh Qua Cảm Giác
Triệu Chứng Của Cao Huyết Áp Thường Không Đồng Nhất Với Mức Độ Bệnh. Đôi Khi Dấu Hiệu Rất Rõ Ràng Nhưng Huyết Áp Lại Không Cao Lắm.
Ngược Lại, Có Những Người Huyết Áp Tăng Cao Nhưng Triệu Chứng Lâm Sàng Rất Nghèo Nàn. Giải Thích Cho Điều Này, Các Chuyên Gia Cho Biết: Nếu Tăng Huyết Áp Là Hậu Quả Của Một Tình Trạng Y Tế Khác, Cho Dù Huyết Áp Không Lên Quá Cao Nhưng Có Thể Nó Sẽ Biểu Hiện Rõ Rệt Triệu Chứng Của Chính Bệnh Lý Nguyên Nhân. Do Đó, Bạn Nên Đo Huyết Áp Thường Xuyên Để Theo Dõi Tình Trạng Bệnh.
10. Tránh Tắm Nước Quá Nóng Hoặc Quá Lạnh
Vào Mùa Đông, Nhiều Người Sợ Rét Nên Tắm Nước Quá Nóng, Việc Tắm Nước Quá Nóng Sẽ Dễ Gây Tổn Thương Cho Da Dẫn Đến Các Mao Mạch Giãn Nở, Nước Quá Nóng Sẽ Khiến Gây Áp Lực Cho Tim Bởi Tất Cả Các Mạch Máu Trên Da Đều Giãn Nở Hết Cỡ Gây Thiếu Oxy Cung Cấp Đến Tim.
Nguy Hiểm Hơn, Với Các Trường Hợp Tránh Tắm Nước Lạnh (Nước Không Đủ Ấm) Khiến Các Mạch Máu Trong Cơ Thể Co Lại, Ảnh Hưởng Đến Quá Trình Lưu Thông Máu, Khiến Người Huyết Áp Cao Dễ Bị Suy Tim, Đột Quỵ.