Những sự thật đặc biệt về cá heo mà bạn chưa biết

Cá heo là loài động vật có vú sống ở đại dương và sông nước, có mối quan hệ đặc biệt với cá voi. Trên thế giới có gần 40 loài cá heo, sống ở các đại dương và một số con sông nhất định trên trái đất. Kích thước của chúng có thể từ 1,2m đến 9,5m và trọng lượng từ 40kg đến 10 tấn. Chúng thường sống ở biển nông và ăn cá và mực. Loài cá heo nổi tiếng với sự thông minh và thân thiện với con người.

Cá heo, loài cá có thân hình mảnh mai và dẻo dai, thích nghi tốt với môi trường sống nước. Kích thước của chúng dao động từ 1.2m đến 9.5m, với trọng lượng từ 40kg đến 10 tấn. Mắt cá heo được đặt gần mõm cá, giúp chúng quan sát rộng và di chuyển dễ dàng trong môi trường nước.

Chúng có phần đầu nhỏ, mõm dài và nhọn, với hàng răng hình nón giúp chúng săn mồi hiệu quả. Cơ thể của cá heo được bao phủ bởi lớp mỡ và da dày, giúp chúng giữ ấm và bảo vệ khỏi thời tiết khắc nghiệt và các đối thủ săn mồi.

Cá heo thở bằng phổi và sử dụng lỗ thổi ở đỉnh đầu để hô hấp. Chúng cũng có khả năng phát âm thanh để liên lạc với đồng loại. Với thị lực và giác quan nhạy bén, cá heo thường tạo ra những bản nhạc độc đáo trong thế giới dưới nước.

Có gần 40 loài cá heo thuộc 17 chi sống ở các đại dương và một số sông trên thế giới. Dưới đây là một số loài cá heo phổ biến mà Mytour muốn giới thiệu:

- Cá Heo mũi chai: Dòng cá heo phổ biến nhất sống ở hầu hết các vùng biển trên thế giới và thường được sử dụng trong các biểu diễn xiếc.

- Cá Heo sát thủ: Loài cá voi sát thủ sống thành bầy đàn và có kích thước lớn nhất trong họ cá heo đại dương.

- Cá Heo trắng: Loài cá heo trắng được tìm thấy và mô tả lần đầu tiên vào năm 1846, thường có màu hồng hoặc màu hồng xám.

- Cá Heo sông Amazon – Cá Heo hồng: Loài cá heo sông có kích thước lớn nhất, thường có màu hồng hoặc màu hồng xám.

- Cá Heo xanh đuôi đỏ – Cá Heo miền Tây: Dòng cá heo này sống chủ yếu ở tầng nước đáy và là dòng cá đẻ trứng.

- Cá Heo bông – Cá Heo cảnh: Loài cá heo bông có thân hình chắc khỏe và là dòng cá cảnh sống ở mọi tầng nước.

Cá heo có hình dạng thon dài với thân hình hình thoi, giúp chúng di chuyển nhanh chóng trong nước. Vây đuôi của chúng được sử dụng để tạo sức đẩy trong khi bơi, còn vây mang và toàn bộ đuôi giúp điều chỉnh hướng di chuyển. Trên da của cá heo thường có các đốm màu xám và bụng thường có màu nhạt hơn.

Đầu của cá heo có bộ phận phát sóng rada sinh học ở trán. Một số loài có hàm răng phát triển dài tạo thành một cái mỏ rõ ràng. Cá heo thở bằng một lỗ ở trên đỉnh đầu. Cơ thể của cá heo không có lông mao ngoại trừ một ít lông ở mỏ khi chúng mới sinh và sau đó sẽ mất đi nhanh chóng.

Phần sinh dục của cá heo nằm ở phía dưới cơ thể. Cá heo đực có 2 khe sinh dục, một khe chứa dương vật và một khe chứa hậu môn, trong khi cá heo cái chỉ có một khe sinh dục chứa cả âm vật và hậu môn.

Nghiên cứu gần đây cho thấy cá heo cũng có thể mắc phải bệnh béo phì loại 2, giống như con người, điều này mở ra cơ hội nghiên cứu bệnh và cách điều trị cho cả hai loài.

Cá heo là dòng cá ăn tạp, chế độ dinh dưỡng của chúng thay đổi theo mùa. Một số loài cá heo có thói quen di cư để tìm kiếm thức ăn vào mùa nhất định.

Chúng có thể ăn ở cả vùng nước đáy và giữa, tiêu hóa được cả động vật có xương và không xương. Thức ăn phổ biến của cá heo bao gồm các loài cá con, tôm và các loài sinh vật không xương sống khác.

Cá heo sinh sản bằng cách đẻ con và cho con bú. Cơ quan sinh sản nằm ở bên trong cơ thể, và sau khi sinh con, chúng sẽ nuôi con bằng sữa qua núm vú trong khoảng 11 tháng rồi mới tách con.

Cá heo nổi tiếng với thính giác nhạy bén, nhưng thú vị thay, chúng lại không có khả năng ngửi. Mặc dù có các vùng khứu giác nhưng không có dây thần kinh khứu giác. Liệu chúng có vị giác? Thực tế, chúng chỉ cảm nhận được vị muối.

Thị lực của cá heo phát triển, có thể cảm nhận tần số cao gấp 10 lần so với con người. Chúng cũng sử dụng nghe để phát sóng rada sinh học, một khả năng đặc biệt của chúng. Mặc dù có lỗ tai nhỏ, chúng nghe chủ yếu bằng hàm dưới.

Xúc giác của cá heo phát triển đặc biệt trên da, tuy nhiên chúng không có khả năng ngửi. Chúng thích một số loại thức ăn và dùng vị của nước để cảm nhận môi trường.

Cá heo sông Boto có sợi lông nhỏ trên mỏ có thể đóng vai trò như hệ thống xúc giác để bù đắp cho thị giác kém.

Cá heo được biết đến với hành vi xã hội phức tạp. Chúng tổ chức bày đàn, lập chiến lược săn mồi và phân công nhiệm vụ để do thám kẻ thù. Chúng sử dụng kỹ năng tự học để săn mồi hiệu quả hơn và truyền đạt kiến thức này cho thế hệ sau. Có thể nói rằng, cá heo cũng có khả năng 'siêu nhận thức' gần giống con người, biết cảm thông và sử dụng ngôn ngữ.

Cá heo, một thành viên của Bộ Cá voi, có não bộ phát triển vượt trội với nếp nhăn và mật độ tế bào thần kinh cao. Khả năng này cho thấy cá heo có sức thông minh tương đương với loài khỉ, đặc biệt trong việc giao tiếp và tương tác xã hội.

Trong cộng đồng cá heo, cá heo đực thường tổ chức thành các nhóm ổn định trong nhiều năm để tăng cơ hội thuần phục cái heo. Các nhà nghiên cứu ghi nhận rằng, ở Vịnh Shark, Tây Úc, cá heo xám đã phát triển chiến lược phức tạp để cạnh tranh trong cuộc chiến tình ái.

Nhóm cá heo đực này phân chia thành 3 nhóm nhỏ với nhiệm vụ riêng biệt: nhóm 'lôi kéo' cái heo cái, nhóm 'cướp' cái heo từ các đàn khác, và nhóm hợp tác bảo vệ con cái của mình. Cách tổ chức này cho thấy sự thông minh và linh hoạt của cá heo trong việc tạo ra các chiến thuật đa dạng để chiến thắng trong cuộc tranh đoạt tình ái.

Thí nghiệm ghi âm hàng trăm tiếng huýt của cá heo đã xác nhận rằng chúng sử dụng tiếng huýt để gọi tên nhau. Nghiên cứu này được thực hiện tại vịnh Sarasota, bang Florida (Mỹ) từ năm 1984-2009, và các bản ghi âm cũng được thực hiện trên các con cá heo trong bể nuôi. Nhà khoa học Stephanie King và đồng nghiệp của Đại học St Andrews thực hiện phân tích chi tiết về hành vi và âm thanh của chúng.

Kết quả cho thấy, cá heo sử dụng tiếng huýt của mình để thiết lập liên lạc với cá thể khác một cách rõ ràng, thể hiện khả năng giao tiếp phong phú của chúng trong thế giới dưới nước.

Sau một thí nghiệm dài, các nhà khoa học Mỹ đã khám phá ra tính lâu dài của trí nhớ xã hội của cá heo. Nghiên cứu mới công bố cho thấy loài động vật biển này có khả năng nhớ lâu nhất trong cả thế giới động vật.

Thí nghiệm được thực hiện tại Viện Tâm trí và Sinh vật học Chicago. Trong thí nghiệm này, cá heo Bailey đã bị tách ra khỏi bạn gái Alice trong hơn 20 năm. Tuy nhiên, khi nhận lại tín hiệu từ Alice thông qua loa phóng thanh, Bailey vẫn nhận ra và phản ứng với tín hiệu đó. Điều này chứng tỏ rằng cá heo có khả năng nhớ lâu nhất trong thế giới động vật, vượt xa cả loài voi với trí nhớ dài 10 năm.

Các nhà nghiên cứu Mỹ đang tiếp tục thí nghiệm để tìm hiểu liệu cá heo có nhận biết được 'bà con' của mình thông qua tiếng huýt gọi đàn hay không.

Các nhà khoa học đã phát hiện ra rằng cá heo sử dụng cả nước tiểu của mình để nhận diện bạn bè. Dù con người có thể nhận biết nhau qua khuôn mặt, nhưng cá heo mũi chai lại nhận dạng nhau bằng tiếng kêu đặc trưng. Nhưng điều mới mẻ là chúng cũng dùng nước tiểu để nhận biết đồng loại.

VICE, một dự án nghiên cứu từ Đại học St. Andrews ở Scotland và Đại học Stephen F. Austin ở Texas, đã tiến hành nghiên cứu về tiếng kêu của cá heo. Các nhà khoa học đã sử dụng cá heo mũi chai được nuôi nhốt tại Dolphin Quest ở Bermuda và Hawaii để thực hiện thí nghiệm.

Các nhà khoa học quan sát thấy cá heo chuyển động nhanh qua nước tiểu của nhau với miệng mở rộng, cho thấy chúng có thể nhận biết thông tin gì đó từ nước tiểu. Họ tiến hành thí nghiệm đặt nước tiểu của một con cá heo vào một cốc, sau đó phát tiếng kêu của một con khác. Kết quả thí nghiệm khiến cá thể thử nghiệm rời khỏi vị trí đó vì nước tiểu không khớp với tiếng kêu của người bạn mà chúng biết.

Thử nghiệm khác thì chú cá heo thử nghiệm lại đến gần loa phát tiếng kêu của bạn của nó sau khi lấy mẫu nước tiểu. Đây là sự phát hiện đầy ngạc nhiên về khả năng nhận biết bạn bè qua nước tiểu của loài động vật có xương sống.

Một nghiên cứu mới đây tiết lộ khả năng đáng kinh ngạc của cá heo: chúng có thể tồn tại trong nhiều ngày hoặc thậm chí nhiều tuần mà không cần ngủ. Nhưng chúng thực hiện điều này như thế nào?

Cá heo có một cơ chế ngủ đặc biệt, cho phép nửa bộ não của chúng nghỉ ngơi trong khi nửa còn lại vẫn tỉnh táo - một quá trình được gọi là 'Unihemispheric sleep'. Cơ chế này giúp cá heo tránh được nguy cơ chết đuối, đồng thời giữ cho chúng luôn cảnh giác trước mọi hiểm nguy và thúc đẩy sự phát triển của não.

Ngoài ra, cá heo còn sử dụng độc tố của con mồi như một loại 'chất gây nghiện'. Mặc dù độc tố này có thể gây chết người, nhưng ở liều lượng nhỏ, nó lại có tác dụng như một chất gây nghiện. Có đoạn phim của Đài BBC ghi lại cảnh cá heo chơi đùa với một con cá nóc trong một thời gian dài, sau đó tiếp tục hoạt động một cách lạ thường.

Cá heo là loài động vật có vú, có nguồn gốc từ môi trường cạn khô.

Chúng có khả năng hiểu và sắp xếp các đồ vật vào nhóm tương tự nhau, cũng như hiểu và phản ứng với âm thanh và hình ảnh như con người.

Tổ tiên của cá heo từng sống trên cạn và ăn thịt, nhưng khoảng 50 triệu năm trước, chúng đã thích nghi với môi trường dưới nước và tiến hóa thành loài cá có vú như ngày nay.

Dù thân thiện, nhưng cá heo cũng có những hành vi đặc biệt, như tung hứng con non lên khỏi mặt biển để giết chết, là một phần trong hành vi sinh sản của chúng.

Cá heo không thể thở dưới nước nhưng vẫn không bị chết đuối khi ngủ. Chúng ngủ theo mô hình bán cầu não, nơi một nửa não nghỉ ngơi trong khi nửa còn lại tỉnh táo. Điều này giúp chúng duy trì hoạt động tự nhiên như bơi lội và thở trong khi ngủ, tránh xa nguy cơ bị tấn công từ kẻ săn mồi.

Cá heo chỉ sử dụng nửa giây để thở ra toàn bộ không khí trong phổi, sau đó cần nửa giây để hít thở oxy mới. Điều này giúp chúng tiết kiệm năng lượng và duy trì sự tỉnh táo khi cần thiết.

Cá heo không thể nhai thức ăn. Răng của chúng phát triển để kẹp chặt con mồi. Thường chúng lắc hoặc chà xát thức ăn để xé thành miếng nhỏ hơn trước khi nuốt.

Giả thuyết cho rằng vì con mồi thường là cá nhỏ, cá heo cần tóm chặt chúng nhanh chóng để không bị chạy trốn. Chúng bỏ qua việc nhai để đảm bảo con mồi không thoát khỏi miệng.

Các nhà nghiên cứu đã phát hiện rằng cá heo tại vịnh Shark Bay phát triển mối quan hệ dựa trên sự chung tâm huyết với việc sử dụng công cụ săn mồi. Cá heo có khả năng nhận biết tiếng huýt đặc trưng của mình và sử dụng nó để thu hút bạn tình.

Phát hiện này mở ra những câu hỏi mới về khả năng giao tiếp và sự tiến hóa của kỹ năng ngôn ngữ ở cá heo.

Cá heo sử dụng tiếng kêu và nước tiểu để nhận ra bạn bè của mình. Cách tiếp cận này không chỉ giúp chúng xác định nhau mà còn tạo ra sự liên kết đặc biệt giữa các cá thể.

Nghiên cứu đã chứng minh rằng cá heo không những nhận biết tiếng kêu đặc trưng mà còn sử dụng mùi và vị giác từ nước tiểu để xác định bạn bè. Điều này cho thấy mức độ thông minh và sự giao tiếp phức tạp của loài này.

Khả năng này của cá heo đã mở ra những khía cạnh mới trong việc hiểu về cách chúng giao tiếp và tương tác với nhau.