Buzz
Trong những năm 2018 và 2019, khi mà tôi bắt đầu dự án khởi nghiệp đầu tiên của mình, là thời điểm phong trào 'rời thành phố về quê' để khởi nghiệp trong lĩnh vực nông nghiệp đang rất sôi động. Rất nhiều bạn trẻ quay về quê để làm nông dân, sản xuất các sản phẩm mang đậm bản sắc địa phương, đặc biệt là sau đại dịch Covid.
Tuy nhiên, sau một thời gian, nhiều dự án đã phải tạm dừng, hoặc chuyển hướng sang các lĩnh vực khác. Trong số đó có dự án nông trại Meron Farm của tôi. Thất bại của dự án này mang lại cho tôi rất nhiều bài học về việc khởi nghiệp. Con đường này không hề dễ dàng, đôi khi còn khiến cho người chọn con đường này phải nản lòng.
Tôi không biết tình hình của những dự án khác như thế nào hiện tại, nên hầu hết những chia sẻ của tôi đều dựa trên góc nhìn và trải nghiệm cá nhân.
Tôi muốn chia sẻ một chút về câu chuyện khởi đầu dự án nông trại Meron Farm của mình.
Năm 2019, sau khi trở về từ Israel, dù lòng nhiệt huyết vẫn cháy bỏng, nhưng về mặt cụ thể thì chưa có gì. Có thể nói là hoàn toàn trống rỗng, mọi thứ chỉ là lý thuyết với tôi lúc này. Ít kinh nghiệm thực tế tại Israel và một đống lý thuyết trong đầu. Tôi hoàn toàn bối rối không biết bắt đầu từ đâu.
Và từ đó, mình bắt đầu những chuyến đi thực tế. Mỗi khi đi du lịch, bất kể đến đâu có trang trại, mình đều ghé thăm để quan sát và hỏi han. Có những người rất nhiệt tình chia sẻ, nhưng cũng có những chuyến chỉ dừng lại để quan sát và rồi về. Sau đó, mình đã có cơ hội đi Thái Lan, Campuchia, Myanmar, và mỗi khi có cơ hội là mình sẽ kết hợp ngay để thăm những nơi trong nước và các nước láng giềng của Việt Nam để hiểu hơn về tình hình và làm gì.
Một cơ duyên, ngay sau chuyến đi Thái Lan, mình đến Bến Tre tham gia chương trình Cấy Nền. Đó đã trở thành một trải nghiệm phổ biến hơn bây giờ. Nghe Thầy Phan Văn Trường chia sẻ về việc khởi nghiệp.
Một ý rất hay đã thay đổi cách mình suy nghĩ về khởi nghiệp ban đầu:
“Đừng tìm kiếm mô hình ở bên ngoài, mô hình tốt nhất luôn là chính bản thân bạn. Đừng sao chép mô hình của người khác, nếu làm vậy, tôi tin rằng bạn sẽ thất bại.”
Những lời đó đã giúp mình quyết tâm bắt đầu dự án nông trại từ những gì mình đam mê. Chỉ sau 2 tháng, mình đã khởi đầu với Meron Farm.
Nhìn lại, mình nhận ra rằng, chỉ như vậy chưa đủ để bắt đầu một dự án nông trại. Bạn cần có 'nền tảng' + 'trải nghiệm' + 'khát vọng' + 'kế hoạch'.
Có lẽ vào thời điểm đó, mọi thứ đều còn hạn chế, mỗi thành tựu của mình cũng chỉ là một chút nhỏ bé, và khi mọi điều diễn ra, chúng ta đã phải vất vả gồng mình nhiều lắm.
Nhìn lại bây giờ, những ngày tháng ấy thực sự mang ý nghĩa sâu sắc với bản thân, đã dạy cho mình những bài học quý báu
mà không có trường lớp nào, không có mô hình nào có thể dạy. Chỉ có trải nghiệm thực tế mới là người thầy giáo tốt nhất cho chúng ta.
Khi nói về kế hoạch, có lẽ đó là điều quan trọng nhất bạn cần chuẩn bị trước khi bắt đầu. Mình đã xây dựng kế hoạch nhưng vẫn còn rất sơ sài, vội vàng bắt đầu, và thậm chí là mơ mộng khi chưa có đủ kinh nghiệm.
Bạn cần có một ý tưởng, kế hoạch để biến ý tưởng thành hiện thực, khả năng thực hiện ban đầu, kỹ năng quản lý và tài chính, cũng như tìm kiếm đồng đội phù hợp.
Mình nghĩ, những người có ít kinh nghiệm nên bắt đầu từ những điều nhỏ nhất, hoặc tìm việc làm ở các doanh nghiệp có ý tưởng tương tự, hoặc đơn giản là bắt đầu từ những gì mà bạn hiểu biết trong lĩnh vực bạn muốn theo đuổi. Khi đó, bạn sẽ có cái nhìn rõ ràng hơn về con đường phía trước.
Không cần phải quá cầu kỳ, trừ khi bạn đã sẵn sàng và đủ mạnh mẽ.
Nguồn hình ảnh: vector miễn phí
Khi nói về sản phẩm, thường chúng ta tập trung vào những thứ mình có quá nhiều. Khi đã có sản phẩm, thường ta chạy đi bán chúng, đôi khi quên rằng liệu có ai thực sự muốn sử dụng sản phẩm mà ta tạo ra hay không.
Nếu bạn đọc các trang chia sẻ về khởi nghiệp, bạn sẽ thấy họ thường chia sẻ rằng việc nghiên cứu và phân tích thị trường là điều quan trọng nhất.
Đối với bản thân và nhiều dự án của các bạn trẻ, thường họ bắt đầu với những nhu cầu thị trường chung chung và sản phẩm mà họ thích và muốn làm. Sau đó họ tạo ra sản phẩm và cố gắng bán. Có thể may mắn và thành công, nhưng tỷ lệ thành công thực sự không cao. Hoặc có thể bạn nhận ra rằng thị trường đang cần sản phẩm đó, nhưng sau đó thị trường lại chậm rãi suy yếu.
Nếu bạn tập trung vào thị trường mục tiêu, tức là ai là đối tượng mua hàng, họ cần gì, họ mua ở đâu, giá bán ra là bao nhiêu, và cách thức bán hàng như thế nào, khi đó việc kết hợp với sản phẩm bạn muốn tạo ra sẽ dễ dàng hơn nhiều. Do đó, đừng bỏ qua việc phân tích thị trường mục tiêu và đừng quá mê mải vào ý tưởng của bạn.
Khi có thị trường và sản phẩm, cần suy ngẫm ngay về cách phân phối đến tay người tiêu dùng cuối cùng. Bạn có thể bán trực tiếp thông qua mạng xã hội, kênh thương mại điện tử hoặc qua các kênh trung gian khi sản phẩm bắt đầu được ưa chuộng. Khi các phương tiện vận tải và hạ tầng giao thông phát triển, việc kết nối nông thôn với thành thị cũng tạo ra cơ hội mới để tiếp cận thị trường.
Một yếu tố quan trọng quyết định việc chuyển lên tầng cao mới là quản trị chất lượng sản phẩm. Thường khi kinh doanh thành công nhưng không quản trị chất lượng sản phẩm tốt, hoặc đội ngũ không đủ năng lực, sẽ dẫn đến những vấn đề.
Từ những kinh nghiệm của bản thân, mình chia sẻ những điều phổ quát về việc tạo ra sản phẩm, không chỉ trong lĩnh vực nông nghiệp. Tuy nhiên, bắt đầu với sản phẩm thực phẩm sẽ đối mặt với nhiều thách thức hơn, đặc biệt là về nguyên liệu và bảo quản.
Hy vọng những góc nhìn và kinh nghiệm cá nhân này sẽ giúp ích cho những người chuẩn bị bắt đầu dự án khởi nghiệp trong lĩnh vực nông nghiệp. Rất mong nhận được nhiều ý kiến đóng góp từ mọi người để chúng ta có thể trao đổi học hỏi lẫn nhau!
Trên đường về quê, nhìn ra ngoài từ cửa sổ xe, mình nhớ lại một lời chia sẻ ý nghĩa từ thầy Minh Niệm, ý nói rằng: “Lý tưởng cần đi kèm với thực tế, nếu không, bạn sẽ phải học lại thực tế nhiều lần”.
Nhìn thấy những con đường cao tốc về quê, mình nghĩ trong lòng: “Quê hương của mình sẽ thay đổi nhiều hơn nhờ vào những con đường và những người dân ở đây”.
