Buzz
Cách đây 9 tháng, nhóm của mình đã tuyển một em intern. Em này như một tờ giấy trắng, vừa mới hoàn thành luận văn, thái độ tốt và có nền tảng vững chắc. Gặp em, mình rất vui, một phần vì có thêm người phụ việc, một phần vì mình có ý định hướng dẫn em tốt nhất có thể. 'Mình sẽ giúp em bước vào công việc một cách chắc chắn và chính xác, không phải phải vật vã như mình trước đây' - đó là suy nghĩ của mình.
Ban đầu, mọi thứ diễn ra khá suôn sẻ, em ngoan và lắng nghe, tiếp thu rất tốt. Dù có những bài viết em phải sửa đi sửa lại nhiều lần, thậm chí phải viết lại từ đầu, em vẫn kiên nhẫn làm theo. Mình tin rằng em sẽ tiến bộ rất nhanh với tinh thần như vậy.
Sau đó, mình không còn nhiều thời gian để làm việc trực tiếp với em nữa, một phần vì mình chuyển sang quản lý dự án và không tập trung vào viết nữa, một phần vì em cũng tự tin hơn và có thể tự mình lên ý tưởng viết bài mà không cần sự hỗ trợ từ mình.
Tuy nhiên, đây cũng là lúc mình cảm thấy 'nội dung của em hơi...' - em viết với tốc độ nhanh kinh ngạc, mọi thứ em làm đều trông rất 'ổn', mọi người đều khen em năng động hơn, bài viết của em được duyệt nhanh chóng hơn. Nhưng mình không thể cảm nhận được gì từ những gì em viết. Chính vì không thể cảm nhận nhưng cũng không thể nêu ra, mình đã đặt ra nhiều suy luận về sự không ổn này.
Cuối cùng, mình buộc lòng phải chấp nhận rằng: 'Ok, em viết tốt, vấn đề là mình khó khăn quá và ép buộc mình vào em'. Nhưng mặc dù vậy, mình vẫn không thể ngừng cảm thấy có gì đó sai sai, kỳ kỳ khi đọc nội dung của em và điều đó khiến mình tức giận. Mình biết em có năng lực, nhưng mình đang đọc được gì từ em này?
Mọi điều trở nên rõ ràng hơn khi ta dành thời gian tìm hiểu về em ngoài công việc. Đọc những bài viết của em trên Facebook, mình cảm nhận được điều gì đó, một cảm giác xa lạ và che đậy. Và rồi một ngày, mình tìm thấy một trang blog bí mật mà em thường chia sẻ. Đọc thử, mình nửa tin nửa ngờ vì đó chính là em. Những câu chuyện và trải nghiệm trên blog này tương tự với em, nhưng cách em diễn đạt lại có sự sâu sắc và dễ chịu hơn, khác biệt so với những gì em viết cho người khác đọc.
Khi xác nhận được trang viết đó thuộc về em, mình rất xúc động và muốn chia sẻ cùng em. Mình đã viết cho em một tin nhắn như sau:
Em ơi, hôm nay chị nghĩ mình đã xác nhận được điều mà chị đoán trước đó. Page [...] là của em phải không? Nếu đúng thì chị muốn chia sẻ điều này với em (nếu chị đoán sai thì em đọc phần dưới này để tham khảo chơi thôi :)))
Đó là về việc em viết, nếu sau này em muốn tiếp tục công việc viết, bằng niềm đam mê của mình, chị nghĩ em nên viết như những gì em đã làm cho page [...]: viết những suy nghĩ và niềm tin thật của em.
Xin lỗi vì chị muốn nói điều này, chị đã dành một khoảng thời gian dài để 'cảm nhận' những gì em viết cho công việc nhưng hầu hết là chị không thể. Chị không nghĩ em kém cỏi, không cố gắng, hay không có năng lực. Nhưng điều gì đó trong cách em viết khiến chị cảm thấy như con người em đang bị kẹt đâu đó. Chính vì em bị kẹt, những gì em viết ra trở nên rỗng tuếch, không tự nhiên và không phản ánh đúng bản thân em.
Nhưng chị nhận ra em một cách rõ ràng khi đọc page của em. Chị ngạc nhiên và thuyết phục khi thấy 'à đây là em, đẹp đấy'. Chị tin rằng nếu em THỰC SỰ viết như vậy, em sẽ có những bài viết tuyệt vời. Bởi vì đó là em, những gì mình viết ra là mình, nếu không xuất sắc, nó cũng sẽ đồng điệu và dễ chịu.
Và một điều chị đã giải đáp được là tại sao những gì em viết cho chính mình lại khác biệt so với những gì em viết cho mọi người. Em có sợ rằng những gì em viết theo cách em nghĩ sẽ không đẹp sao? Nếu em tin vào đánh giá của chị, thì chị xác nhận rằng nó rất đẹp, thế giới ý thức của em thật sự đẹp đẽ.
Và thêm một điều nữa, khi viết nội dung được gắn với công việc, với trách nhiệm, đừng lo lắng khi em không cảm nhận được điều mà em nghĩ sẽ viết. Chị muốn ví dụ, về tình yêu của mẹ, hãy đặt câu hỏi cho bản thân là với em ấy, tình yêu của mẹ đẹp ở điểm nào. Nếu những gì em ghi lại dường như chỉ là một sự kỳ vọng không tự nhiên khiến em cảm thấy không thật sự cảm nhận được. Đừng bắt đầu viết về điều đó. Hãy tỉnh táo suy nghĩ hơn, đối với em, nó thực sự đẹp và ý nghĩa như thế nào, dù có khác với nhiều người, nhưng đó mới là cái đẹp mà em có thể viết ra. Nó vẫn sẽ tốt và sẽ vẫn là em. Hãy tin vào điều đó...
Tin nhắn này không chỉ là một sự bất ngờ cho em mà thực sự làm mình giật mình. Nó giúp mình nhận ra một điều mà mình đã nghĩ nhưng chưa từng nói ra: người sống bằng nghề viết, bất kể viết gì cũng phải đến từ niềm tin và cảm nhận của mình.
Điều này có thể nghe có vẻ giống với một quan điểm khác là: người làm nội dung cần có phong cách viết đa dạng, phù hợp với cả người trẻ và người già... Mình nghĩ cả hai đều không sai. Người viết thay đổi như ca sĩ biến hóa với nhiều ca khúc, diễn viên đa dạng trong các vai diễn. Thế nhưng mỗi ca sĩ, mỗi diễn viên đều có một phong cách riêng, và người viết cũng vậy, đừng để ngòi bút mình biến đổi khi mình nghĩ rằng đó là điều mọi người thích chứ không phải là mình cảm thấy hay.
Hãy viết với niềm tin và cảm nhận của mình, vì chính mình.
Đây là những điều mình học được từ trải nghiệm của mình và mình cảm thấy rất đẹp nên muốn chia sẻ cùng bạn. Nếu bạn có những trải nghiệm khác khi làm nghề viết, hãy chia sẻ với mình nhé.
Xin gửi lời cảm ơn chân thành đến tất cả độc giả đã ủng hộ chúng tôi.
