Mình là Minh, 23 tuổi, trước đây học ở trường Ngoại Thương. Mình đã làm việc ở 3 công ty khác nhau từ thời sinh viên. Mình chủ yếu làm việc trong lĩnh vực Venture Capital với vai trò Phát Triển Kinh Doanh. Nhờ công việc và các hoạt động ngoại khóa, mình có nhiều mối quan hệ, được lắng nghe chia sẻ của nhiều người, nhiều bạn bè, từ đó học được rất nhiều điều. Những câu chuyện mình chia sẻ chủ yếu là kinh nghiệm từ mọi người kết hợp với một chút điều chỉnh cho phù hợp với bản thân mình. Mình tin rằng có nhiều bạn trẻ cũng có những phẩm chất và suy nghĩ như mình, bởi vậy mình muốn chia sẻ để chúng ta có thể trao đổi và cùng phát triển.
Vấn đề nghề nghiệp luôn là một thách thức lớn đối với tuổi trẻ. Thậm chí, với nền kinh tế hiện đại như hiện nay, ở các độ tuổi lớn hơn 20, các anh chị cũng có thể gặp phải nhiều khó khăn trong sự nghiệp. Vì vậy, việc định hướng nghề nghiệp từ tuổi 20 là rất quan trọng và ảnh hưởng sâu sắc đến sự phát triển của mỗi cá nhân ở những tuổi trưởng thành hơn (từ 28 đến 35). Mình nghĩ không có một con đường duy nhất, không có một tốc độ phát triển nào phù hợp với tất cả mọi người. Tuy nhiên, có những tiêu chí và phương pháp nhất định hỗ trợ mỗi cá nhân trong việc đưa ra các quyết định quan trọng về sự nghiệp. Dưới đây mình xin chia sẻ 5 tiêu chí và phương pháp mà mình cho rằng có ý nghĩa nhất với mình.
Hiểu rõ bản thân là điều đầu tiên mỗi cá nhân cần làm. Có nhiều người thực sự không biết họ muốn gì, hoặc họ thực sự hợp với điều gì. Theo mình, để có một mức độ hiểu bản thân, việc đầu tiên mỗi người cần làm là trung thực với bản thân mình. Trung thực ở đây là không giấu giếm nỗi sợ hãi, không che giấu những khuyết điểm của bản thân. Nói về việc tự lừa dối, thật khó định nghĩa. Nhưng hãy thử đặt vào trường hợp cụ thể như việc bạn tự đánh giá các nỗ lực và kết quả của bản thân mỗi ngày, bạn sẽ hiểu hơn về việc trung thực với bản thân.
Khi đã trung thực, bạn có thể tổng hợp lại các nhận định và đánh giá về hành vi, cảm xúc, thái độ của mình trong các công việc đã từng làm. Ví dụ, công việc nào mang lại cảm xúc tích cực cho bạn, công việc nào khiến bạn phải làm việc cật lực và quên mọi thứ khác, công việc nào khiến bạn cảm thấy buồn chán,... Từ việc đánh giá lại các hành động của mình như một người thứ ba quan sát cuộc đối thoại giữa bạn và bản thân mình, bạn có thể nhận ra mạnh mẽ và định hình được mong muốn của bản thân. Từ đó, bạn hiểu rõ hơn về mong muốn và phù hợp với điều gì.
Giống như khi tham gia Marathon, mình khuyến khích mọi người tiến về phía sự nghiệp của họ theo tốc độ riêng biệt. Chạy quá nhanh so với khả năng sẽ dẫn đến 'chấn thương' và nhiều nguy cơ sức khỏe khác nữa.
Nhiều người so sánh bản thân với người khác vì họ đã thành công ở tuổi trẻ hơn. Mình đã nghe một lần: 'Đó là điều phổ biến của sinh viên trường Ngoại Thương.' Mình nghĩ rằng chỉ cần so sánh với một hoặc hai người thành công hơn ở cùng tuổi, bạn có thể cảm thấy tự ti hơn. Và vấn đề chính là ở đó. Tại sao bạn cảm thấy tự ti? Bởi vì bạn đang tự so sánh mình với người khác. Nếu phải so sánh, hãy so sánh nỗ lực của cả hai trong hoàn cảnh tương tự.
Tuân theo nhịp độ riêng của bạn có nghĩa là đi chậm khi bạn cần và đi nhanh khi bạn cần. Ở tuổi 20, mặc dù chúng ta có nhiều tham vọng và muốn thành công, nhưng cũng cần lắng nghe xem liệu chúng ta có thể đi nhanh như vậy không. Thường thì chúng ta thấy người khác đi nhanh, và tự đặt áp lực lên bản thân để làm điều tương tự. Điều này là sai lầm vì tốc độ phát triển của mỗi người khác nhau, và khi đi nhanh hơn so với tốc độ phù hợp của bản thân, có thể dẫn đến quyết định sai lầm và phí thời gian. Hãy chậm lại khi cảm thấy cần, dành thời gian để quan sát và học hỏi, đi chậm nhưng chắc chắn.
Điều này là điều hiển nhiên. Với sự phát triển của công nghệ và thị trường, việc sở hữu nhiều kỹ năng và hiểu biết về nhiều lĩnh vực là một ưu điểm lớn cho ứng viên. Học thêm về các lĩnh vực khác nhau, theo đam mê hoặc theo sở thích, giúp mở rộng kiến thức và chuẩn bị cho sự thay đổi trong thị trường. Đồng thời, nắm vững công cụ và biến những thay đổi thành lợi thế cá nhân, giúp làm việc hiệu quả hơn.
Hãy tưởng tượng, khi bạn bước sang tuổi 35, 40, bạn mong muốn trở thành người như thế nào? Đứng ở đâu trong xã hội, vai trò của bạn trong thị trường là gì? Từ đó, bạn có thể biết được những kỹ năng, kiến thức cần thiết để đạt được mục tiêu. Bạn cũng có thể tìm kiếm công việc phù hợp để nhanh chóng tiến gần hơn đến mục tiêu của mình. Dựa trên điều này, bạn có thể tự đưa ra quyết định về việc lựa chọn công ty hoặc công việc phù hợp nhất.
Ví dụ, một người bạn của tôi muốn trở thành một doanh nhân công nghệ. Khái niệm 'doanh nhân' có thể khá rộng lớn, nhưng với anh ấy, điều đó có nghĩa là trở thành người sáng lập một công ty công nghệ, sau đó cũng có thể đóng vai trò nhà đầu tư. Trên thế giới này, đã có nhiều mô hình như vậy (một lần nữa, thêm một công thức để tìm ra mục tiêu của riêng bạn). Vì vậy, trong quá trình tiến triển, anh ấy cần bổ sung kiến thức về các thị trường tiềm năng để khởi nghiệp, cần hiểu về kinh doanh và công nghệ. Đồng thời, anh ấy cũng cần kiến thức về tài chính để kiểm soát tốt hơn trong các thương vụ đầu tư. Con đường phù hợp với anh ấy có thể là làm việc tại một startup công nghệ, học lập trình, các môn liên quan đến công nghệ, hoặc làm việc cho một quỹ đầu tư khởi nghiệp,...
Mục tiêu cuối cùng của mỗi người rất quan trọng, không chỉ trong công việc mà còn trong cuộc sống. Để đạt được mục tiêu cuối cùng, mỗi người cần phân tích sâu về tính cách, phẩm chất của bản thân để thực sự hiểu được tầm nhìn riêng độc đáo của mình.
Tuổi 20s là thời điểm vàng để thử nghiệm nhiều công việc, nhiều lĩnh vực, và đối mặt với những thách thức để phát triển bản thân. Tuy nhiên, không nên chọn việc mà không có sự phân tích kỹ lưỡng. Hãy giữ một tinh thần sẵn sàng chấp nhận rủi ro, để bạn có thể tự tin hơn với quyết định của mình và cam kết hết mình khi đã quyết định. Khi cơ hội đến, đừng ngần ngại rời xa vùng an toàn, đừng sợ hãi thử thách mới. Đó cũng là cách để học hỏi, để mở rộng kiến thức và cơ hội mới. Một câu nói từ một người được Forbes 30 Under 30 dạy rằng: 'Ai sợ thất bại sẽ không bao giờ đạt được thành công với bất kỳ kế hoạch nào.' Tôi nghĩ đó là một bài học quan trọng, không chỉ trong công việc mà còn trong cuộc sống.
Thành công không đến từ việc đi dễ dàng, mà đến từ việc vượt qua những thách thức. Nếu cuộc hành trình của bạn đầy gian nan, đó là dấu hiệu bạn đang tiến lên phía trước. Nhưng nếu mọi thứ quá dễ dàng, có lẽ bạn đang lùi lại. Đừng sợ gặp khó khăn, mà hãy hưởng thụ mỗi cơ hội để trưởng thành. Hãy suy nghĩ kỹ lưỡng, tận dụng mọi cơ hội và cố gắng hết mình. Đây là những lời nhắc nhở nhỏ nhưng sẽ giúp bạn tự tin hơn trên con đường phía trước. Tôi rất hạnh phúc vì có cơ hội chia sẻ điều này, hy vọng nó sẽ giúp bạn luôn mạnh mẽ trong mỗi bước tiến mới.