Những yếu tố cản trở sự phát triển của chủ nghĩa tư bản ở Nga đầu thế kỷ XX là gì?
A. Chính sách hòa giải của chính phủ với các thế lực bên ngoài
B. Sự phản kháng mạnh mẽ của người dân đối với chính quyền
C. Sự tồn tại của chế độ quân chủ và các tàn dư phong kiến
D. Sự phát triển vượt bậc của phong trào công nhân
→ C
Sự duy trì của chế độ quân chủ cùng các tàn tích phong kiến đã khiến nền kinh tế Nga ngày càng suy yếu và trì trệ, làm cho đời sống nhân dân trở nên khó khăn hơn, và cản trở nghiêm trọng sự phát triển của chủ nghĩa tư bản tại đây.
1. Những sự kiện lịch sử quan trọng do Cách mạng Tháng Mười tạo ra
1.1 Ảnh hưởng đối với nước Nga
Cách mạng Tháng Mười đã giúp Nga thoát khỏi chiến tranh đế quốc và giải phóng các dân tộc khỏi sự kìm kẹp. Thành công của Cách mạng này, đánh dấu sự ra đời của nhà nước xã hội chủ nghĩa đầu tiên trên thế giới, đã mở ra một kỷ nguyên mới cho nhân loại. Xô Viết đã nhanh chóng thông qua các văn kiện pháp lý, đảm bảo quyền tự quyết, bình đẳng và hòa bình cho tất cả các dân tộc trong lãnh thổ Nga. Chính quyền Xô Viết đã dẫn đầu trong phong trào giải phóng dân tộc, lãnh đạo hàng trăm triệu công nhân và người lao động, khẳng định sứ mệnh lịch sử của mình.
Tiếp theo, việc hình thành một chế độ chính trị - xã hội hoàn toàn mới so với tất cả các chế độ trước đó là một sự đổi mới căn bản. Nhà nước Xô Viết, với bản chất giai cấp công nhân - nông dân, được Đảng Bôn - sê - vích dẫn dắt, lần đầu tiên trở thành giai cấp cầm quyền. Nhà nước này đã loại bỏ quyền tư hữu đối với các tư liệu sản xuất cơ bản và xây dựng nền tảng cho một xã hội mới với mục tiêu mang lại hòa bình, an ninh, ấm no và công bằng cho tất cả mọi người. Nó xác lập nền dân chủ thực sự và bảo đảm quyền lợi của người lao động trong mọi lĩnh vực xã hội, đồng thời khơi dậy và phát huy sức mạnh sáng tạo của quần chúng nhân dân.
Cách mạng Tháng Mười cũng đã tạo ra một bước ngoặt lịch sử lớn, củng cố sức mạnh quốc gia và biến Liên Xô thành một cường quốc toàn cầu. Với nền kinh tế vững mạnh và vị thế quan trọng trên trường quốc tế, Liên Xô đóng vai trò chủ chốt trong chiến thắng chủ nghĩa phát xít trong Chiến tranh thế giới II. Chính phủ Xô Viết đã thực hiện chính sách đối ngoại dựa trên chủ nghĩa quốc tế vô sản, thay thế chủ nghĩa dân tộc tư sản, đồng thời kiên định thực hiện chính sách hòa bình.
1.2 Tác động đối với thế giới
Thứ nhất, Cách mạng Tháng Mười đã đánh dấu một bước tiến chất lượng trong chủ nghĩa xã hội khoa học. Từ lý thuyết trên giấy, chủ nghĩa xã hội đã trở thành hiện thực cách mạng, chứng minh sự đúng đắn của chủ nghĩa Mác - Lênin và phép biện chứng duy vật. Thành công của Cách mạng Tháng Mười khẳng định sự kết hợp giữa lý luận và thực tiễn qua nhiều thế kỷ của nhân dân lao động, đáp ứng khát vọng tự do, bình đẳng và giải phóng nhân loại, cung cấp những bài học lịch sử quý giá cho các cuộc cách mạng vì độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội trên toàn cầu.
Thứ hai, kết thúc thời đại thống trị của chủ nghĩa tư bản về mặt kinh tế và chính trị toàn cầu, mở ra một kỷ nguyên mới - thời kỳ chuyển tiếp từ chủ nghĩa tư bản sang chủ nghĩa xã hội. Cách mạng Tháng Mười đã khởi đầu một sự chuyển mình mới cho phong trào cách mạng toàn thế giới, thay đổi nội dung, phương thức và đường lối phát triển. Các đảng mác - xít lêninnít ra đời trên toàn thế giới; Quốc tế Cộng sản (Quốc tế III) được thành lập vào tháng 3 -1919, loại bỏ những phần tử cơ hội chủ nghĩa và hỗ trợ phong trào cách mạng tại nhiều nước thuộc địa. Sau Chiến tranh thế giới II, chủ nghĩa xã hội trở thành một cực đối trọng với chủ nghĩa tư bản, dù mô hình thực tiễn ở Liên Xô và Đông Âu sụp đổ vào cuối thế kỷ XX, điều đó không làm thay đổi quy luật tiến hóa của thời đại.
Thứ ba, mở ra con đường và đặt nền móng cho kỷ nguyên mới của sự phát triển và tiến bộ nhân loại. Chủ nghĩa tư bản trong giai đoạn đế quốc chủ nghĩa đã đặt ra thách thức lớn là tìm kiếm con đường giải phóng nhân loại, giai cấp và dân tộc khỏi sự áp bức và bất công. Cách mạng Tháng Mười đáp ứng yêu cầu lịch sử đó, tìm kiếm một con đường mới để nhân loại phát triển và tiến bộ xã hội, khuyến khích đấu tranh vì dân sinh, dân chủ và tiến bộ xã hội ở các nước tư bản phát triển. Chủ nghĩa tư bản đã phải điều chỉnh và tiếp thu một số yếu tố tích cực của chủ nghĩa xã hội để thích ứng với thời đại, dù không thay đổi bản chất áp bức của nó.
Thứ tư, khuyến khích và tạo động lực mạnh mẽ cho các nước đang bị đô hộ trên thế giới đấu tranh giành độc lập. Cách mạng Tháng Mười đã thúc đẩy phong trào giải phóng dân tộc, quyền tự do và quyền bình đẳng trong cộng đồng quốc tế, tạo ra làn sóng mạnh mẽ chưa từng có trong lịch sử. Trong nửa sau thế kỷ XX, hơn 100 nước thuộc địa đã thành công trong cuộc cách mạng, trở thành quốc gia độc lập. Hệ thống khai thác thuộc địa và áp bức do chủ nghĩa đế quốc thiết lập đã hoàn toàn sụp đổ.
Thứ năm, thiết lập và phát triển một kiểu quan hệ quốc tế hoàn toàn mới, phản ánh các nguyên tắc của chế độ Xô viết.
1. Tôn trọng hòa bình và tình hữu nghị, phản đối chính sách xâm lược và chiến tranh của các thế lực đế quốc.
2. Đề cao dân chủ, công bằng, và sự bình đẳng trong quan hệ giữa các quốc gia và dân tộc toàn cầu.
3. Khuyến khích sự coexistence và phát triển hòa bình giữa các quốc gia với các hệ thống chính trị và xã hội khác nhau.
2. Nước Nga trong 10 năm đầu sau độc lập
Vào ngày 12-6-1990, Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô viết Liên bang Nga tuyên bố độc lập và tách khỏi Liên Xô. Đến tháng 12-1991, Liên bang Xô viết chính thức giải thể. Nga, một quốc gia trụ cột và lớn mạnh nhất trong Liên Xô, tiếp tục với tên gọi 'Liên bang Nga' và đảm nhận vai trò 'quốc gia kế thừa Liên Xô' trong các quan hệ quốc tế, bao gồm việc tiếp quản ghế Ủy viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên Hợp quốc, đại sứ quán, và các nghĩa vụ quốc tế khác. Tuy nhiên, vào cuối thập niên 90, Nga rơi vào tình trạng suy thoái về kinh tế và tiếng nói quốc tế, trở thành một trong những nước kém phát triển. Sự suy giảm này chủ yếu do các chính sách sai lầm của Tổng thống B. Yeltsin, dẫn đến sự thiếu hụt một lý thuyết phát triển quốc gia đúng đắn và hệ thống chính trị hiệu quả. Trong 10 năm, Yeltsin đã thay đổi 6 Thủ tướng Chính phủ, với 4 lần thay đổi chỉ trong 2 năm 1998 - 1999. Chính sách 'đa nguyên đa đảng' và 'cải tổ' theo hướng 'dân chủ hóa' và 'công khai hóa' đã tạo điều kiện cho sự xuất hiện của nhiều đảng phái, dẫn đến sự chia rẽ và hỗn loạn chính trị, khủng bố, và tội phạm, đặc biệt là cuộc nội chiến Chechnya, làm nổi bật bức tranh khủng hoảng và bất ổn của Nga 'hậu Xô Viết' cuối thế kỷ XX.
Trong lĩnh vực kinh tế, dưới ảnh hưởng của tư tưởng cấp tiến, chính quyền của Tổng thống Yeltsin đã triển khai các chương trình '500 ngày' và 'Liệu pháp sốc', nhằm tư nhân hóa tài sản quốc gia Nga nhanh chóng. Tuy nhiên, các chính sách này đã dẫn đến suy thoái nghiêm trọng của nền kinh tế, gia tăng khoảng cách giàu nghèo và biến Nga thành hình mẫu tư bản thân hữu, với nền dân chủ và pháp luật yếu kém. Một học giả phương Tây nhận xét Nga đang hướng tới sự phát triển không bền vững với xã hội dân sự mới và nền kinh tế phụ thuộc vào khai thác nguyên liệu thô.
Về mặt đối ngoại, chính quyền Yeltsin đã mắc nhiều sai lầm, đặc biệt trong những năm đầu thập niên 90, với chính sách 'định hướng Đại Tây Dương'. Chính sách này thiên lệch và quá nghiêng về Mỹ và các nước phương Tây mà không chú trọng đến các đối tác truyền thống. Kết quả là Nga bị các nước phương Tây xem thường và không được coi là đồng minh. Mặc dù có những nỗ lực điều chỉnh chính sách từ 'định hướng Đại Tây Dương' sang 'định hướng Âu - Á', nhưng hiệu quả đạt được vẫn hạn chế.
Tóm lại, sau 10 năm tách khỏi Liên Xô, nước Nga đã chịu ảnh hưởng nặng nề từ những sai lầm của chính quyền Yeltsin, dẫn đến sự suy giảm sức mạnh cứng và mềm, cũng như vai trò quốc tế. Đây là di sản mà Tổng thống Yeltsin để lại cho chính quyền Putin vào ngày 31-12-1999, đánh dấu 'chuyển giao lịch sử' của Nga.
Mytour vừa trình bày nội dung về Yếu tố kìm hãm sự phát triển của chủ nghĩa tư bản Nga đầu thế kỷ 20 là gì? Hy vọng thông tin này hữu ích cho quý độc giả. Xin cảm ơn!