Nhụy hoa nghệ tây (Saffron): Bí quyết vàng trong ẩm thực

Nhụy hoa nghệ tây - Vẻ đẹp vàng nguyên bản, sức khỏe tinh túy

Saffron, hay còn gọi là nhuỵ hoa nghệ tây (saffron), là một loại gia vị và thảo dược quý từ miền Địa Trung Hải và vùng Trung Đông. Được ưa chuộng trong ẩm thực và y học.

Saffron phân chia thành nhiều loại, với giá dao động từng loại. Chúng có giá trị cao và thường bị làm giả. Dưới đây là một số thông tin cơ bản về saffron và cách phân biệt saffron thật giả.

Saffron (nhụy hoa nghệ tây): Điều gì khiến nó đặc biệt?

Nhụy hoa nghệ tây được thu hái từ cây hoa nghệ tây (Crocus sativus), loại cây này nở hoa một lần trong năm. Với sức chịu đựng cao và khả năng thích nghi với khí hậu khô nóng, chúng được trồng nhiều ở các nước như Iran, Hy Lạp, Maroc...

Nhụy hoa nghệ tây có màu đỏ rực, thường được sấy khô và dùng làm gia vị hoặc dược liệu bổ dưỡng.

Mỗi năm, cây hoa nghệ tây chỉ nở hoa một lần, mỗi hoa chỉ mang 3 nhụy, nên để có 1kg nhụy hoa cần thu hoạch khoảng 170.000 bông hoa nghệ tây.

Thu hoạch nhụy hoa nghệ tây cũng khó khăn không kém, cây chỉ nở hoa trong vòng 1 đến 2 tuần, trong khoảng thời gian đó cần hàng trăm hàng ngàn nhân công từ các nhà sản xuất để thu hoạch. Quá trình này đòi hỏi nhiều công sức và chăm sóc.

Với những khó khăn trong thu hoạch và sản xuất, nhụy hoa nghệ tây được xem là một trong những loại thảo dược đắt đỏ nhất thế giới với giá khoảng 700 triệu đồng/kg.

Cách nhận biết các loại saffron

Sau khi phân loại, nhụy hoa nghệ tây saffron được phân thành 5 loại với 5 tên gọi và đặc điểm riêng. Đó là những loại sau:

• Negin: Negin là những sợi nhụy tốt nhất sau khi loại bỏ phần chân nhụy. Đây được xem là loại saffron chất lượng nhất trên thị trường.
• Sargol: Sargol chỉ thua kém Negin một chút. Sargol có sợi nhụy nhỏ và mảnh hơn so với Negin.
• Pushali: Pushali không bị loại bỏ phần chân nhụy màu vàng để tăng cường trọng lượng. Chất lượng của nó được coi là thấp hơn so với 2 loại saffron trên.
• Bunch: Bunch là loại nhụy được thu hoạch nguyên sợi và bó lại từng bó, khó kiểm tra chất lượng từng sợi bên trong.
• Konji: Konji là phần gốc được loại bỏ từ 2 loại chất lượng cao nhất là Negin và Sargon như đã đề cập ở trên.

Các lợi ích của nhụy hoa nghệ tây

Hỗ trợ điều trị và cải thiện sau Covid-19

Nhụy hoa nghệ tây có tính chất chống oxy hóa và chống viêm mạnh mẽ, có thể giúp cải thiện các triệu chứng sau Covid-19 đáng kể. Sản phẩm này sẽ giúp cải thiện tâm lý do phải cách ly dài ngày.

Làm sáng da

Nhụy hoa nghệ tây chứa nhiều flavonoid, vitamin A và các chất chống oxy hóa nên có tác dụng làm trắng da, giúp da đều màu, làm mờ vết thâm nám, sẹo và cải thiện làn da.

Điều trị và ngăn ngừa mụn trứng cá

Thành phần của nhụy hoa nghệ tây chứa nhiều khoáng chất và vitamin nên có khả năng kháng khuẩn mạnh mẽ, đặc biệt là trên các vùng da bị mụn trứng cá.

Loại bỏ rám nắng

Rám nắng thường xuất hiện do tiếp xúc trực tiếp và thường xuyên với ánh nắng trong thời gian dài, khó để điều trị triệt để. Tuy nhiên, nhụy hoa nghệ tây có thể ảnh hưởng đến nội tiết tố bên trong da giúp loại bỏ vết rám nắng.

Ngăn chặn quá trình lão hóa da

Một tác dụng khác của nhụy hoa nghệ tây là hạn chế lão hóa da bằng cách làm chậm quá trình phá hủy collagen và kích thích sản xuất collagen, elastin và axit hyaluronic.

Ngoài ra, các chất dinh dưỡng trong nhụy hoa nghệ tây còn kích thích tuần hoàn máu, ngăn chặn lão hóa da và giúp da trở nên tươi sáng hơn.

Làm săn chắc da

Nhụy hoa nghệ tây có thể giữ cho làn da luôn ẩm mịn và săn chắc hơn nhờ chứa Beta carotene, một chất sẽ biến thành vitamin A tham gia vào quá trình sản xuất collagen, elastin và HA.

Làm sạch tế bào da chết

Nhụy hoa nghệ tây giàu khoáng chất và vitamin, loại bỏ tế bào chết, mang lại sức sống mới cho da.

Duy trì độ ẩm, cân bằng pH trên da

Sử dụng toner từ nhụy hoa nghệ tây kiểm soát dầu thừa, cân bằng độ pH và duy trì độ ẩm cho da. Thích hợp cho da dầu hoặc da khô.

Hỗ trợ điều trị bệnh trầm cảm

Nhụy hoa nghệ tây trong y học Ba Tư điều trị bệnh trầm cảm, nghiên cứu cũng khẳng định giảm các vấn đề thần kinh.

Trong nhụy hoa nghệ tây, safranal và crocin bảo vệ hóa chất não, cải thiện cảm xúc. Chúng giúp duy trì cân bằng dopamine, norepinephrine, serotonin để chống trầm cảm.

Giúp tăng cường thị lực

Safranal và Crocin, hai chất chống oxy hóa mạnh mẽ trong nhụy hoa nghệ tây, bảo vệ tế bào võng mạc và khôi phục chức năng của chúng, đặc biệt là trong trường hợp tổn thương do thoái hóa điểm vàng.

Nhụy hoa nghệ tây chứa nhiều carotenoid như zeaxanthine và flavonoid, làm chậm sự lão hóa của tế bào võng mạc. Điều này đã được xác nhận qua nghiên cứu tại Đại học Sydney (Úc) và Đại học L’Aquila (Ý).

Giảm triệu chứng bệnh Alzheimer và căng thẳng

Theo nghiên cứu, nhụy hoa nghệ tây có thể giảm các triệu chứng của bệnh Alzheimer bằng cách ức chế quá trình sản xuất Beta Amyloid trong não.

Nhụy hoa nghệ tây còn có tác dụng làm dịu thần kinh, giúp chống mất ngủ, tạo ra giấc ngủ sâu, cải thiện trí nhớ và tập trung, cũng như điều chỉnh hành vi theo hướng tích cực.

Điều trị ung thư

Trong nhụy hoa nghệ tây, có crocin giúp ngăn chặn sự phát triển của tế bào ung thư bằng cách kích hoạt apoptosis.

Crocin cũng kích thích tạo ra các tế bào bạch cầu Lympho để tiêu diệt tế bào ung thư.

Các phương thức sử dụng nhụy hoa nghệ tây

Nhụy hoa nghệ tây có nhiều ứng dụng và cách sử dụng khác nhau, nhưng phổ biến nhất là dùng uống hoặc thêm vào trong các món ăn.

Pha nước uống từ nhụy hoa nghệ tây

Sử dụng nhụy hoa nghệ tây để pha nước uống là một phương pháp đơn giản nhưng hiệu quả. Có nhiều cách để pha nước uống từ nhụy hoa nghệ tây như: pha với nước ấm, pha với mật ong, pha vào trà, hoặc pha với sữa,... để thay đổi mỗi ngày và tận dụng được công dụng tốt mà không bị chán.

Sử dụng nhụy hoa nghệ tây làm gia vị

Hương thơm và màu sắc của nhụy hoa nghệ tây làm cho các món ăn trở nên hấp dẫn hơn, đồng thời mang lại hương vị đặc biệt và tinh tế hơn. Nhụy hoa nghệ tây còn được biết đến là một loại gia vị đắt đỏ được ưa chuộng bởi giới quý tộc Trung Đông và phương Tây.

Bạn có thể sử dụng nhụy hoa nghệ tây để chế biến các món như tổ yến hấp nhụy hoa nghệ tây, lê hầm rượu với nhụy hoa nghệ tây, cơm gà hấp nhụy hoa nghệ tây,...

Nấu cơm với nhụy hoa nghệ tây

Nguyên liệu

Bước đầu, hãy ngâm nhụy hoa nghệ tây trong cốc nước khoảng 1-2 giờ để nước có màu vàng. Tiếp theo, bạn hãy vo gạo và đổ phần nước ngâm nhụy hoa nghệ tây vào, sau đó thêm nước lạnh để đủ lượng nước cần thiết để nấu cơm. Tiếp tục nấu cơm như thường là xong.

Đắp mặt nạ từ nhụy hoa nghệ tây

Các dưỡng chất quan trọng trong nhụy hoa nghệ tây như vitamin A, vitamin C, axit folic,... cùng các khoáng chất magiê, sắt, kẽm, kali giúp tái tạo làn da, loại bỏ tế bào chết, kiểm soát dầu và bã nhờn, chống lão hóa, điều trị mụn trứng cá, cải thiện màu da và giảm thâm sẹo.

Dưới đây, Mytour sẽ hướng dẫn bạn 2 phương pháp đơn giản nhưng mang lại hiệu quả cao khi đắp mặt nạ với nhụy hoa nghệ tây.

Bước 1 Mặt nạ nhụy hoa nghệ tây kết hợp với sữa chua

Sữa chua có khả năng hút dầu và làm sạch lỗ chân lông, cùng với nhụy hoa nghệ tây sẽ tạo nên một công thức làm đẹp hiệu quả cho da, giúp da sáng mịn, làm giảm các vết thâm mụn và sẹo.

Cách thực hiện: Lấy 3 - 5 sợi nhụy hoa nghệ tây và ngâm trong sữa chua không đường trong 1 - 2 giờ. Sau đó thêm vào đó 1 muỗng nước cốt chanh và trộn đều. Thoa hỗn hợp này lên da mặt, để trong khoảng 15 - 20 phút rồi rửa sạch bằng nước và lau khô bằng khăn mềm.

Bước 2 Mặt nạ nhụy hoa nghệ tây và dâu tây

Phương pháp này cũng rất đơn giản nhưng lại rất hiệu quả vì các vitamin và khoáng chất có trong dâu tây và nhụy hoa nghệ tây giúp da sáng và khỏe mạnh hơn.

Cách thực hiện: Nghiền nát từ 2 - 3 trái dâu tây trong một cái bát. Thêm vào đó 3 - 5 sợi nhụy hoa nghệ tây, sau đó đê trong khoảng 1 - 2 giờ để các dưỡng chất hòa quyện vào nhau. Trộn đều và thoa hỗn hợp này lên vùng da cần chăm sóc trong khoảng 20 phút.

Lưu ý: Các công thức mặt nạ nhụy hoa nghệ tây chỉ nên sử dụng 2 - 3 lần mỗi tuần, không nên dùng quá thường xuyên.

Những điều cần lưu ý khi sử dụng nhụy hoa nghệ tây

Dù nhụy hoa nghệ tây có nhiều lợi ích, nhưng nếu sử dụng không đúng cách, quá liều hoặc không phù hợp với đối tượng sử dụng, có thể gây hại cho sức khỏe. Trước khi sử dụng nhụy hoa nghệ tây, cần lưu ý những điều sau để tránh tác dụng phụ.

Liều lượng sử dụng nhụy hoa nghệ tây

• Đối với người bình thường không có vấn đề sức khỏe, nên uống saffron khoảng 15mg/ngày để bảo vệ sức khỏe và làm đẹp da.
• Đối với người mắc bệnh trầm cảm từ nhẹ đến trung bình, nên dùng 30mg/ngày, chia làm 2 lần trong ngày.
• Không nên vượt quá 5g/ngày vì có thể gây nguy hiểm, thậm chí tử vong nếu dùng quá 20g/ngày. 1.5g/ngày là mức sử dụng an toàn.

Độ tuổi và nhóm người không nên sử dụng saffron

Saffron là một loại thực phẩm chức năng có tác dụng chữa bệnh và làm đẹp rất hiệu quả, nên mọi lứa tuổi đều có thể sử dụng, bao gồm cả người già và trẻ em.

Tuy nhiên, cũng có một số nhóm người được khuyến cáo không nên sử dụng saffron như sau:

• Phụ nữ mang thai và cho con bú
• Phụ nữ khi đang trong chu kỳ kinh nguyệt
• Người mắc bệnh huyết áp thấp
• Người có dị ứng với các loài thực vật như lolium, olea, salsola.
• Người chuẩn bị đi phẫu thuật.
• Người mắc bệnh rối loạn đông máu hoặc đang sử dụng thuốc chống đông.
• Người đang điều trị tâm lý hoặc mắc bệnh rối loạn lưỡng cực.

Các triệu chứng dùng saffron quá liều

Các triệu chứng nhẹ thường gặp bao gồm chóng mặt, buồn nôn, và tiêu chảy. Tùy thuộc vào cơ địa mỗi người, có thể xuất hiện thêm nhiều triệu chứng khác nhau.

Các triệu chứng nặng rất dễ nhận biết, bạn sẽ cảm thấy ngay lập tức bàn tay và chân tê cóng, cảm giác ngứa ngáy lan tỏa khắp cơ thể, và có thể xuất hiện chảy máu ở mí mắt, môi hoặc mũi.

Cách phân biệt saffron thật và giả

Nhụy hoa nghệ tây có lợi cho sức khỏe, nhưng vì giá thành cao nên nhiều người cố gắng làm giả saffron để thu lợi. Nếu bạn chưa bao giờ mua saffron trước đây, dễ dàng bị lừa. Dưới đây là 5 cách phân biệt saffron thật và giả.

Dựa vào hình dáng và màu sắc

Saffron thật có nhụy to và bẹt, thân dài và thuôn dần từ trên xuống dưới, màu sắc đỏ hổ phách sâu, nhụy màu vàng cam - vàng ở phần chân nhụy.

Saffron giả thường không có những đặc điểm này, sợi ngắn, vụn, màu sắc đồng đều trên cả nhụy và thân.

Phân biệt qua mùi hương

Saffron thật có mùi thơm của cỏ khô kết hợp với hương mật ong. Mùi thơm này lan tỏa rõ rệt khi nhụy hoa nghệ tây được thả vào nước.

Saffron giả thường có mùi nhẹ hoặc thậm chí không mùi.

Phân biệt qua vị giác

Lấy 1-2 sợi nhụy và đặt vào miệng để cảm nhận:

• Saffron thật có vị hơi đắng, phát ra mùi của thảo dược và mật ong.
• Saffron giả lại có vị ngọt như mật.

Phương pháp kiểm tra màu sắc saffron trong nước

Đây là phương pháp kiểm tra chính xác nhất cho người mới sử dụng saffron. Lấy 3 - 5 sợi saffron và thả vào nước:

• Saffron thật sẽ mất 10 - 15 phút để rau màu vào trong nước, màu nước vàng cam hoặc vàng nghệ, rất tươi. Màu đỏ cam chỉ xuất hiện khi bạn cho nhiều nhụy hoa nghệ tây vào nước, nhưng màu sắc vẫn giữ được độ tươi tự nhiên, dùng tay miết thử sợi nhụy vẫn giữ được độ dai, có thể chỉ đứt đoạn.
• Saffron giả tan màu rất nhanh ngay khi vừa thả vào trong nước. Với chỉ 3 - 5 sợi nhụy đã có thể cho nước màu đỏ cam chỉ trong vài phút, bị mất màu dần, có trường hợp xuất hiện đốm trắng li ti trên thân nhụy. Khi dùng tay miết thử sợi nhụy nát, vụn mà không còn độ dai tự nhiên.

Sử dụng baking soda

Bạn có thể kết hợp saffron với baking soda, sau đó thêm một chút nước vào và quan sát. Nếu đó là saffron thật thì hỗn hợp sẽ chuyển sang màu vàng, còn saffron giả sẽ tạo ra hỗn hợp màu đỏ cam.

Đây là các loại saffron và 5 phương pháp giúp bạn phân biệt saffron trước khi mua hoặc sử dụng. Saffron chỉ mang lại giá trị sức khỏe và công dụng làm đẹp khi bạn mua sản phẩm chính hãng, chất lượng.

Cách phân biệt giữa nhụy hoa nghệ tây và hồng hoa tây tạng

Ngoài ra, nhụy hoa nghệ tây thường bị nhầm lẫn với hồng hoa tây tạng vì chúng có hình dáng giống nhau, và người bán hàng online đôi khi cũng không phân biệt được hai loại này, dẫn đến tình trạng nhầm lẫn.

• Tên gọi: Nhụy hoa nghệ tây được gọi là saffron, còn hồng hoa tây tạng được gọi là safflower.
• Nguồn gốc: Saffron là nhụy của hoa nghệ tây, thuộc họ diên vĩ, là loại cây bụi cao khoảng 20-30cm, hoa có màu tím, nhụy màu đỏ cam. Hồng hoa tây tạng là cánh hoa của cây Carthamus tinctorius, thuộc họ cúc, cao gấp 5-7 lần so với hoa nghệ tây, có màu vàng tươi hoặc cam đỏ.
• Nơi trồng: Hoa nghệ tây thường được trồng ở vùng địa trung hải, Iran, Israel, Syria, trong khi hồng hoa tây tạng thường được trồng ở Trung Quốc và Việt Nam.
• Công dụng: Saffron có nhiều ứng dụng trong việc hỗ trợ điều trị bệnh ung thư, trầm cảm, căng thẳng và mất ngủ, cũng như làm đẹp và ngăn ngừa lão hóa. Hồng hoa tây tạng thường được biết đến với tác dụng bổ máu và điều trị các bệnh liên quan đến máu như bệnh phụ khoa, tim mạch và huyết áp.
• Giá cả: Giá của hồng hoa trên thị trường dao động khoảng 800.000đ – 1 triệu đồng/kg, trong khi 1kg saffron có giá lên đến 500 – 600 triệu đồng.

Cách bảo quản nhụy hoa nghệ tây

Tương tự như bất kỳ loại nguyên liệu thảo dược nào khác, saffron cần được bảo quản đúng cách để đảm bảo chất lượng. Do đó, bạn nên bảo quản nhụy hoa nghệ tây như sau:

• Nên bảo quản nhụy hoa nghệ tây trong bao bì, lọ sạch, kín, không có mùi
• Để nhụy hoa nghệ tây ở nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp
• Không nên lưu trữ nhụy hoa nghệ tây trong tủ lạnh
• Sử dụng kẹp gắp nhụy hoa nghệ tây để đảm bảo vệ sinh.

Mua nhụy hoa nghệ tây ở đâu? Giá cả thế nào?

Ở Việt Nam, nhụy hoa nghệ tây có thể mua trên nhiều trang web với giá cả khác nhau, tuy nhiên không phải lúc nào cũng đảm bảo chất lượng. Vì vậy, bạn nên chọn mua ở những địa chỉ uy tín, nhà phân phối chính hãng saffron có giấy tờ chứng nhận nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, cũng như các tem kiểm định chống hàng giả hoặc hóa đơn nhập khẩu.

Nhụy hoa nghệ tây có nhiều loại khác nhau nên giá cả cũng khác nhau tùy thuộc vào loại. Giá nhụy hoa nghệ tây dao động từ 100.000 - 250.000 đồng/0.5g.

Những câu hỏi thường gặp

Có nên sử dụng nhụy hoa nghệ tây mỗi ngày không?

Nhụy hoa nghệ tây không phải là loại thuốc nên không có liều lượng cụ thể. Theo thông tin từ Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA), nhụy hoa nghệ tây an toàn và không gây hại nên có thể sử dụng mỗi ngày.

Tuy nhiên, không nên sử dụng quá nhiều nhụy hoa nghệ tây trong một ngày vì có thể gây ra các tác dụng phụ nghiêm trọng.

Nên dùng nhụy hoa nghệ tây vào thời điểm nào?

Bạn có thể sử dụng nhụy hoa nghệ tây vào buổi sáng sau khi thức dậy hoặc trước khi đi ngủ khoảng 1-2 giờ.

Tác dụng của nhụy hoa nghệ tây đối với nam giới là gì?

Có nhiều lợi ích của nhụy hoa nghệ tây đối với sức khỏe nam giới như tăng cường sức khỏe tổng thể, giúp ngủ ngon, hỗ trợ tiêu hóa, tăng cường sức mạnh cơ bắp, cải thiện sinh lý, hỗ trợ điều trị ung thư, chống trầm cảm,...

Dù có giá cao trên thị trường nhưng nhụy hoa nghệ tây vẫn được nhiều người tin dùng và lựa chọn vì những công dụng tốt. Tuy nhiên, khi sử dụng, cần phải phân biệt saffron để tránh mua hàng giả, đảm bảo dùng đúng liều lượng và tránh lạm dụng.