1. Giải đề: Nội dung nào dưới đây không thuộc về quyền sở hữu trí tuệ?
A. Quyền tác giả.
B. Quyền sở hữu công nghiệp.
C. Quyền nghiên cứu khoa học và công nghệ.
D. Quyền học tập suốt đời.
Đáp án: D. Quyền học tập suốt đời.
2. Bài tập luyện tập liên quan
Câu 1: Quyền nào dưới đây được thể hiện khi những người tài năng được tạo điều kiện làm việc và đóng góp cho đất nước?
A. Quyền sáng tạo.
B. Quyền dân chủ.
C. Quyền học tập.
D. Quyền phát triển.
Lời giải:
Quyền phát triển đảm bảo công dân được sống trong môi trường xã hội và tự nhiên thuận lợi cho sự phát triển toàn diện về thể chất, tinh thần, trí tuệ, và đạo đức. Điều này bao gồm mức sống đầy đủ về vật chất, quyền học tập, nghỉ ngơi, giải trí, tham gia các hoạt động văn hóa, tiếp cận thông tin, chăm sóc sức khỏe, và được khuyến khích phát triển tài năng.
Đáp án đúng là: D
Câu 2: Ý nghĩa nào dưới đây không thuộc về quyền học tập, quyền sáng tạo, và quyền phát triển của công dân?
A. Là quyền cơ bản của công dân, phản ánh bản chất tích cực của chế độ xã hội chúng ta.
B. Là điều kiện thiết yếu để con người phát triển toàn diện.
C. Đóng góp vào việc ổn định đời sống của nhân dân và thúc đẩy sự phát triển kinh tế của đất nước.
D. Cung cấp điều kiện để những người học giỏi, tài năng có cơ hội phấn đấu học tập và nghiên cứu, nhằm trở thành nhân tài cho quê hương và đất nước.
Lời giải:
Việc ổn định đời sống nhân dân và phát triển kinh tế không phải là ý nghĩa đặc trưng của quyền học tập, quyền sáng tạo, và quyền phát triển của công dân.
Đáp án đúng là: C
Câu 3: Nội dung nào dưới đây không phản ánh trách nhiệm của Nhà nước trong việc đảm bảo công bằng giáo dục?
A. Quy định chính sách về học phí và học bổng để hỗ trợ và khuyến khích người học.
B. Hỗ trợ học sinh nghèo và học sinh ở vùng khó khăn đặc biệt.
C. Cung cấp sự giúp đỡ cho con em thương binh, liệt sĩ, trẻ em tàn tật, mồ côi, không nơi nương tựa.
D. Khuyến khích và tạo điều kiện để những học sinh xuất sắc, có năng khiếu phát triển.
Lời giải:
Việc khuyến khích và tạo điều kiện cho những học sinh xuất sắc và có năng khiếu phát triển là trách nhiệm của Nhà nước trong việc thực hiện quyền phát triển của công dân, nhằm phát hiện và bồi dưỡng nhân tài cho đất nước.
Đáp án đúng là: D
Câu 4: Trách nhiệm của công dân đối với việc thực hiện quyền sáng tạo là gì?
A. Nỗ lực học tập để làm hài lòng bố mẹ.
B. Luôn nỗ lực tìm kiếm và phát triển khả năng sáng tạo trong quá trình học tập.
C. Không cần phải sáng tạo vì chỉ những thiên tài mới có khả năng đó.
D. Chỉ cần tiếp thu và làm theo những gì đã được dạy, không cần đến sự sáng tạo.
Lời giải:
Để thực hiện quyền sáng tạo, học sinh cần tích cực tìm tòi và phát huy khả năng sáng tạo trong học tập. Sáng tạo là yếu tố quan trọng để tạo ra những thiên tài.
Lựa chọn chính xác là: B
Câu 5: Học sinh A đã nhận Huy chương vàng tại Olympic quốc tế, vì vậy một số trường đại học sẽ xét tuyển thẳng. Học sinh A được hưởng quyền phát triển trong lĩnh vực nào dưới đây?
A. Thay đổi thông tin.
B. Ứng dụng công nghệ hiện đại.
C. Phát triển tài năng cá nhân.
D. Phát minh và sáng chế.
Giải pháp:
Do A là học sinh xuất sắc và có năng khiếu nên đã được nhận vào đại học ngay từ đầu để được hỗ trợ và phát triển tài năng.
Đáp án cần chọn là: C
Câu 6: Sau khi tập thơ của anh B được phát hành bởi nhà xuất bản Y, chị X đã cáo buộc anh B vi phạm bản quyền và gửi đơn tố cáo. Trong khi cơ quan chức năng chưa đưa ra kết luận chính thức, anh B vẫn giữ được quyền nào dưới đây của công dân?
A. Đổi mới sáng tạo.
B. Quyền sở hữu trí tuệ.
C. Chuyển giao kỹ thuật.
D. Người sáng tác.
Giải pháp:
Trước khi có quyết định chính thức từ cơ quan chức năng, anh B vẫn là chủ sở hữu tập thơ và tiếp tục được bảo vệ quyền tác giả.
Đáp án đúng là: D
Câu 7: Trường N đã đặc cách cho em A vào lớp một vì em mới năm tuổi đã biết đọc, viết và tính nhẩm thành thạo, dẫn đến việc phụ huynh học sinh Z tố cáo. Phụ huynh học sinh Z đã hiểu sai quyền nào dưới đây của công dân?
A. Sáng tạo.
B. Quyền phát triển.
C. Đánh giá.
D. Quản lý cộng đồng.
Giải pháp:
Phụ huynh học sinh Z đã hiểu sai quyền được phát triển. Em A, với sự phát triển trí tuệ sớm, có quyền học trước tuổi, vượt lớp, hoặc rút ngắn thời gian học theo quy định chung.
Đáp án chính xác là: B
Câu 8: Trường Y cấp học bổng cho những học sinh nghèo và xuất sắc. Đây là việc thực hiện mục tiêu nào dưới đây trong chính sách giáo dục và đào tạo?
A. Xã hội hóa giáo dục.
B. Đầu tư ưu tiên cho giáo dục.
C. Đảm bảo công bằng xã hội trong giáo dục.
D. Mở rộng quy mô giáo dục.
Giải pháp:
Việc cấp học bổng cho học sinh nghèo học giỏi nhằm tạo cơ hội cho các em tiếp tục học tập và phát huy năng lực cá nhân, thể hiện sự công bằng trong giáo dục.
Đáp án đúng là: C
Câu 9: Khi thấy tiểu thuyết của nhà văn A hấp dẫn, đạo diễn X quyết định chuyển thể thành phim mà không thông báo cho nhà văn A, nhằm tạo bất ngờ. Đạo diễn X đã vi phạm quyền nào dưới đây của công dân?
A. Quyền giải trí.
B. Phát triển.
C. Sáng tạo.
D. Học tập.
Giải pháp:
Tiểu thuyết của nhà văn A là một tác phẩm sáng tạo và anh ấy nắm giữ quyền tác giả. Đạo diễn X chuyển thể thành phim mà không xin phép đã xâm phạm quyền sáng tạo của nhà văn.
Đáp án đúng là: C
Câu 10: Em B rất đam mê vẽ và mong muốn đăng ký vào trường Đại học Mỹ thuật, nhưng bố mẹ B lại nghĩ rằng học vẽ không có triển vọng, nên yêu cầu B phải thi vào trường Đại học Thương mại. Bố mẹ B đã xâm phạm quyền nào dưới đây của công dân?
A. Quyền học tập.
B. Quyền phát triển.
C. Quyền sáng tạo.
D. Giải trí.
Giải pháp:
Công dân có quyền theo đuổi bất kỳ ngành nghề nào phù hợp với năng lực, sở thích và điều kiện cá nhân của mình. Việc bố mẹ B ép buộc B vào trường không đúng với nguyện vọng của B là vi phạm quyền học tập của công dân.
Đáp án chính xác là: A
Câu 11: Mặc dù đã gần 50 tuổi, bác Lan vẫn quyết tâm theo học cao học ngành Quản trị kinh doanh tại trường Đại học Kinh tế quốc dân. Bác Lan đang thực hiện quyền nào dưới đây của công dân?
A. Học tập không bị giới hạn.
B. Tự do chọn ngành học.
C. Tự do chọn hình thức học.
D. Đảm bảo cơ hội học tập bình đẳng.
Giải pháp:
Công dân có quyền học tập không bị giới hạn ở mọi cấp độ: từ tiểu học đến sau đại học. Dù đã lớn tuổi, bác Lan vẫn tiếp tục học tập, thể hiện quyền học không bị hạn chế của công dân.
Đáp án chính xác là: A
Câu 12: Sau khi hoàn thành chương trình cao đẳng, chị A xin việc và làm việc trong hai năm trước khi tiếp tục học liên thông lên đại học. Chị A đang thực hiện quyền nào dưới đây của công dân?
A. Học tập ở bậc cao hơn.
B. Quyền học không bị giới hạn.
C. Theo đuổi bất kỳ ngành nghề nào.
D. Đảm bảo cơ hội học tập bình đẳng.
Giải pháp:
Công dân có quyền học tập không bị hạn chế ở mọi cấp độ: từ tiểu học đến sau đại học. Việc chị A tiếp tục học tập dù đã đi làm thể hiện quyền học không bị giới hạn của công dân.
Đáp án chính xác là: B
Câu 13: Ai sẽ được ưu tiên tuyển sinh vào các trường đại học dưới đây?
A. Con của thương binh, bệnh binh, liệt sĩ.
B. Học sinh đạt giải quốc gia.
C. Người thuộc dân tộc thiểu số.
D. Thi tốt nghiệp THPT đạt loại giỏi.
Giải thích:
Những học sinh đạt giải quốc gia là những người có năng lực xuất sắc, được nhà nước hỗ trợ và khuyến khích để phát triển.
Lựa chọn đúng là: B
Câu 14: Hành động nào dưới đây hỗ trợ việc thực hiện quyền sáng tạo của công dân?
A. Giảm học phí cho học sinh có hoàn cảnh khó khăn.
B. Trao học bổng cho học sinh xuất sắc.
C. Hỗ trợ học sinh ở các khu vực đặc biệt khó khăn.
D. Cung cấp điều kiện làm việc tốt cho các nhà nghiên cứu.
Giải thích:
Các nhà nghiên cứu, những người sáng tạo và cải tiến các giải pháp mới, cần được đảm bảo điều kiện làm việc tốt để thực hiện quyền sáng tạo của công dân.
Lựa chọn đúng là: D