Nỗi lo âu của tắc tia sữa: ám ảnh đáng sợ của các bà mẹ sau sinh

1. Hiểu rõ về tắc tia sữa như thế nào?

Tắc tia sữa là tình trạng một lượng sữa bị kẹt lại trong các ống dẫn sữa bên trong ngực. Điều này gây khó khăn cho quá trình bú sữa của bé yêu hay việc mẹ hút sữa tích trữ.

Tắc tia sữa không gây nguy hiểm đến tính mạng của mẹ. Tuy nhiên, nếu không được xử lý và khắc phục kịp thời, có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe sinh sản của mẹ, bao gồm viêm nhiễm, nhiễm trùng tuyến vú, áp xe vú, u xơ tuyến vú. Ngoài ra, tắc sữa cũng tăng khả năng mẹ phải nuôi con bằng sữa ngoài.

Tắc tia sữa là tình trạng một lượng sữa bị giữ lại bên trong ngực tại các ống dẫn sữa

2. Nguyên nhân dẫn đến tắc tia sữa sau khi sinh

Tắc tia sữa có thể bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân khác nhau, như:

• Một lý do nào đó, mẹ không cho bé bú đều đặn, đúng cách hoặc không vắt sữa đúng thời gian từ 5 giờ hàng ngày đến một ngày đều đặn sẽ khiến sữa dư tồn lại trong ngực. Tình trạng này kéo dài sẽ gây ra tắc tia sữa sau một thời gian ngắn.

• Mẹ gặp phải tình trạng căng thẳng, lo lắng sau khi sinh gây ảnh hưởng đến việc kích thích tuyến sữa hoạt động. Căng thẳng làm giảm sản xuất hormone oxytocin, làm suy giảm sản xuất sữa của cơ thể.

• Sữa mẹ được sản xuất quá nhiều nhưng bé không hút hết hoặc mẹ không vắt hết lượng sữa dư thừa là nguyên nhân gây ra tình trạng dư tồn và tắc tia sữa. Điều này có thể gây đau tức ngực hoặc sốt nhẹ.

• Mẹ mặc áo ngực quá chật hoặc bó sát cũng có thể gây ra tắc các tuyến sữa do áp lực lớn lên ngực. Ngoài ra, mẹ thường nằm úp cũng có thể gây ra tình trạng tương tự.

• Bé hút vú mẹ không đúng cách khiến lượng sữa được sản xuất ra không được hút hết. Khi sữa dư tồn quá nhiều sẽ gây tắc, viêm dây dẫn sữa.

• Mẹ cũng có thể bị tắc tia sữa do bị nhiễm trùng. Vi khuẩn có thể lây qua máu hoặc do quá trình vệ sinh vú không được đảm bảo. Khi mẹ bị nhiễm trùng vú, hệ thống dẫn sữa trở nên viêm, sưng, dư tồn  làm sữa không thể được giải phóng ra bên ngoài.

• Các nguyên nhân khác: ảnh hưởng từ chế độ ăn uống, mẹ bị cảm lạnh, yếu tố cơ địa,...

Mẹ sai cách cho bé bú, khiến lượng sữa sản xuất không được hút hết là nguyên nhân gây ra tình trạng dư tồn, tắc tuyến sữa

3. Các dấu hiệu khi mẹ bị tắc sữa

Các biểu hiện của tắc tia sữa thường phát triển một cách dần dần, nhưng một số trường hợp lại diễn ra nhanh chóng và rõ rệt. Cụ thể như sau:

• Mẹ cảm thấy bầu ngực một hoặc cả hai bên trở nên căng tròn, đau nhức. Tình trạng này thường tăng lên qua từng ngày.

• Vùng vú của mẹ xuất hiện các khối tròn với bề mặt gồ ghề và kích thước không đồng đều. Khi sờ vào, cảm thấy cứng và đau.

• Lượng sữa tiết ra rất ít hoặc không tiết ra dù mẹ đã vắt sữa ra bên ngoài.

• Xuất hiện các nốt sần nhỏ xung quanh ngực, khu vực ngực có cảm giác nóng khi chạm vào.

• Một số trường hợp mẹ có thể xuất hiện các dấu hiệu như sốt cao, mệt mỏi, đau đầu,…

4. Phương pháp điều trị

Để khắc phục tình trạng này, mẹ cần thực hiện việc làm tan các tắc nghẽn trong tuyến sữa. Áp dụng các biện pháp theo phương pháp khoa học dưới đây sẽ giúp sữa trong ống dẫn lưu thông trơn tru hơn. Cụ thể bao gồm:

• Trước khi cho bé bú, mẹ cần tháo hoàn toàn áo ngực để sữa lưu thông một cách tự nhiên. Hãy làm ấm vùng ngực bằng cách đặt một miếng gạc hoặc khăn ấm, kết hợp với việc massage nhẹ nhàng.

• Mẹ nên bắt đầu cho bé bú từ bên ngực bị tắc. Hãy thực hiện massage nhẹ nhàng theo hình tròn từ phía sau của vú đến phía trước của núm vú.

• Nếu bé chưa hút hết, mẹ cần sử dụng tay hoặc máy hút sữa để loại bỏ sữa thừa, đảm bảo không còn sữa ở lại.

Việc massage nhẹ nhàng để kích thích sự lưu thông của sữa trong ống dẫn là một phương pháp hỗ trợ mà mẹ nên áp dụng

Tuy nhiên, mẹ cần chú ý rằng, nếu mắc tắc sữa và có biểu hiện sốt, mẹ nên ngừng cho bé bú. Bởi bé có thể gặp phải các vấn đề về tiêu hóa sau khi tiêu thụ sữa mẹ.

Nếu phát hiện sớm dấu hiệu của tắc sữa, mẹ có thể tự điều trị tại nhà bằng cách áp dụng các phương pháp sau:

• Mẹ có thể chườm nóng vùng ngực bằng cách sử dụng túi nước nóng hoặc chai nước ấm ở mức độ vừa phải. Trong quá trình chườm, mẹ nên kết hợp massage để giúp thông tắc sữa một cách nhanh chóng và hiệu quả hơn.

• Trong giai đoạn tắc tia sữa mới hình thành và tạo thành khối nhỏ ở gần núm vú, mẹ có thể giải quyết bằng cách sử dụng các dụng cụ hút sữa đơn giản.

Mẹ có thể sử dụng các dụng cụ hút sữa để loại bỏ sữa dư thừa, tránh gây tắc nghẽn trong vùng ngực

Khi bị tắc sữa kéo dài, có thể dẫn đến viêm nhiễm hoặc áp xe vú, mẹ cần sử dụng kháng sinh toàn thân dưới dạng uống hoặc tiêm, và đôi khi cần phải thực hiện việc trích thảo mủ.

5. Phòng ngừa tắc tuyến sữa

Để giảm thiểu nguy cơ tắc tuyến sữa xảy ra, mẹ nên chú ý đến những điều sau đây:

• Thường xuyên cho bé bú đúng cách, và sử dụng tay hoặc máy vắt sữa để loại bỏ phần sữa thừa ra ngoài. Tránh sự ứ đọng sữa kéo dài gây ra tắc tuyến sữa và viêm vú.

• Bổ sung đủ lượng nước cần thiết mỗi ngày.

• Không sử dụng áo ngực quá chật hoặc không phù hợp với kích thước. Tránh những tác động áp lực lớn lên vùng ngực.

• Duỵt đảm bảo chế độ ăn uống và nghỉ ngơi hợp lý. Mẹ cần tránh căng thẳng, cố gắng giữ tinh thần thoải mái, lạc quan và vui vẻ nhất có thể.

• Mẹ nên thực hiện các bài tập nhẹ nhàng như thiền, yoga, hoặc đi bộ.

Mẹ nên thực hiện các bài tập nhẹ nhàng như thiền, yoga để duy trì tinh thần thoải mái và lạc quan.

Ngay khi phát hiện dấu hiệu tắc tia sữa, mẹ cần khắc phục ngay để tránh viêm nhiễm và áp xe vú, ảnh hưởng đến sức khỏe của cả mẹ và bé. Nếu các phương pháp điều trị tại nhà không hiệu quả, mẹ cần thăm khám và điều trị tại các bệnh viện, cơ sở y tế uy tín.