1. Bệnh nổi mề đay là gì?
Nổi mề đay (hay còn được gọi là mày đay) là một loại bệnh dị ứng da. Đây là hiện tượng phù cấp tính hoặc mãn tính trên trung bì, gây ra bởi phản ứng của các mao mạch trên da với nhiều yếu tố khác nhau. Bệnh này rất phổ biến và dễ nhận biết qua những triệu chứng điển hình, cũng không lây lan từ người này sang người khác.
Nổi mề đay là một loại bệnh dị ứng da phổ biến
Người mắc mề đay trên da sẽ thấy xuất hiện những nốt phù có kích thước từ 1mm đến vài cm. Những nốt phù này tồn tại trên da từ 30 phút đến 36 giờ.
Có hai dạng chính của bệnh, được phân biệt dựa vào sự phát triển của bệnh:
-
Nổi mề đay cấp tính: thời gian mắc bệnh kéo dài từ 24 giờ đến dưới 6 tuần.
-
Nổi mề đay mạn tính: bệnh tái phát nhiều lần và kéo dài hơn 6 tuần.
2. Triệu chứng của nổi mề đay là gì?
Bệnh có những dấu hiệu dễ nhận biết, bao gồm:
Trên da xuất hiện những đốm phát ban và da đỏ: da trên cơ thể người bệnh có thể có nhiều đốm ban và đỏ, hoặc lan rộng thành các vùng lớn hơn, ban đầu chỉ ở một vài điểm nhưng sau đó lan rộng ra toàn bộ cơ thể.
Ngứa, khó chịu: đây là biểu hiện phổ biến của bệnh nổi mề đay. Người bệnh thường cảm thấy ngứa và việc gãi càng làm tăng cảm giác ngứa, đặc biệt vào buổi tối và đêm, thường kèm theo cảm giác nóng rát khó chịu.
Một số biểu hiện khác: ngoài những dấu hiệu thông thường đã đề cập, người mắc bệnh nổi mề đay cũng có thể gặp phải các biểu hiện như sưng phù ở môi và mắt, mệt mỏi, rối loạn nhịp tim, phát ban nước, tiêu chảy, huyết áp thấp,...
Nốt phù và da đỏ trên da là dấu hiệu phổ biến của bệnh
3. Các dấu hiệu thường gặp của bệnh nổi mề đay
Mặc dù là bệnh thường gặp, nhưng việc xác định nguyên nhân của bệnh lại phức tạp vì có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra. Nhiều trường hợp của bệnh nổi mề đay có thể có nhiều nguyên nhân cùng một lúc, điều này làm cho việc xác định nguyên nhân và điều trị trở nên khó khăn. Một số nguyên nhân phổ biến của bệnh có thể bao gồm:
Dị ứng thực phẩm: những người có cơ địa dị ứng với một số loại thực phẩm như hải sản, phô mai, socola, sữa,... cũng có thể mắc bệnh nổi mề đay khi tiếp xúc với những loại thực phẩm này.
Do sử dụng thuốc: bệnh cũng có thể là phản ứng phụ của một số loại thuốc khi được sử dụng. Trong số các loại thuốc có thể gây ra dị ứng, nhóm thuốc như ức chế men chuyển, nhóm thuốc cyclin, vacxin, cloramphenicol, macrolid, thuốc chống viêm không steroid,... là những nguyên nhân phổ biến.
Bởi các tác nhân gây dị ứng trong không khí: lông động vật, khói mốc, khói bụi, phấn hoa, len, nấm mốc,... đều có thể gây ra bệnh.
Nổi mề đay có thể do dị ứng thuốc hoặc dị ứng thức ăn gây ra
Bởi yếu tố di truyền: theo thống kê, 50 - 60% số người mắc bệnh nổi mề đay do di truyền. Nếu cả hai bố mẹ đều mắc bệnh, con sinh ra có 50% khả năng mắc bệnh. Nếu chỉ một trong hai bố mẹ mắc bệnh, tỉ lệ mắc bệnh của con là 25%.
Bởi bệnh lý: bệnh có thể xuất hiện ở những người mắc các bệnh suy giảm miễn dịch như lupus ban đỏ, cryoflobulinemia hoặc bệnh tuyến giáp tự miễn,...
Nguyên nhân không rõ ràng: những trường hợp này được xem là bệnh không rõ nguyên nhân hoặc tự phát, chiếm khoảng 50% trong tổng số người mắc mề đay.
Ngoài ra, còn có những yếu tố có thể tăng nguy cơ mắc bệnh như:
- Tuổi: nguy cơ mắc bệnh ở người trẻ cao hơn so với người già.
- Giới tính: tỷ lệ phụ nữ mắc bệnh mề đay gấp đôi nam giới.
4. Bệnh mề đay có nguy hiểm không?
Chuyên gia da liễu cho biết, bệnh mề đay không thể lây truyền từ người này sang người khác nhưng có khả năng tái phát nhiều lần ở cùng một người.
Mức độ nguy hiểm của bệnh phụ thuộc vào tình trạng sức khỏe và loại mề đay là cấp tính hay mạn tính. Người bệnh thường gặp cảm giác ngứa ngáy kinh khủng và thường gãi để giảm bớt cảm giác khó chịu đó. Tuy nhiên, việc gãi càng làm tăng cảm giác ngứa và có thể làm tổn thương da, gây ra trầy xước, nhiễm trùng và để lại vết sẹo lâu dài.
Mề đay cấp tính mặc dù không nguy hiểm nhưng có thể gây ra vết sẹo
Trong tình trạng nghiêm trọng hơn, khi bệnh diễn tiến có thể gây ra những biến chứng như chàm mạn tính, sưng mạch khí quản, nghẹt thở, khó thở do sưng mạch họng và đe dọa tính mạng.
Nếu vi khuẩn mề đay phát triển trong dạ dày, sẽ gây ra cảm giác đau bụng, buồn nôn và tiêu chảy. Đặc biệt, trường hợp bị mề đay ở não rất nguy hiểm vì có thể gây ra sưng não.
5. Có cần phải điều trị khi bị mề đay hay không? Hay liệu có thể tự khỏi không?
Nếu người bệnh ở giai đoạn đầu (cấp tính), bệnh có thể tự khỏi mà không cần phải chữa trị. Tuy nhiên, người bệnh vẫn có thể đến gặp bác sĩ để được giảm ngứa và cảm giác khó chịu. Bác sĩ cũng có thể kê thuốc kháng histamin hoặc corticoid để giúp bệnh nhân hồi phục nhanh hơn.
Với những trường hợp mề đay mạn tính, thời gian hồi phục sẽ lâu hơn và có thể bị tái phát nhiều lần. Do đó, khi cảm thấy có triệu chứng của bệnh, người bệnh nên đến gặp bác sĩ da liễu để được chăm sóc và điều trị kịp thời, tránh để bệnh phát triển thành mề đay mạn tính.
6. Một số gợi ý để hạn chế việc phát triển mề đay
Để ngăn chặn bệnh, hãy chú ý đến những điều sau đây:
- Tránh các loại thức ăn, đồ uống có thể gây ra phản ứng dị ứng.
- Đối với các vùng da bị phát ban, hãy sử dụng kem dưỡng da nhẹ hoặc làm mát bằng quạt, vòi sen,...
- Hạn chế ăn các loại thực phẩm cay, đồ ngọt, giàu protein và các chất kích thích như cà phê, thuốc lá,...
- Tránh tiếp xúc với nước nóng để tránh làm tổn thương da.
Người mắc mề đay cần tránh ăn các loại thực phẩm cay nóng
Mặc dù không quá nguy hiểm, nhưng mề đay gây ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc sống và công việc của người bệnh. Vì vậy, người bệnh cần hiểu rõ về bệnh để tránh làm trầm trọng hơn và giúp hồi phục nhanh chóng.