Nói về câu tục ngữ Gần mực thì đen, gần đèn thì rạng một cách tự nhiên

Yêu cầu bài viết: Hướng dẫn tạo dàn ý chi tiết và viết bài hoàn chỉnh về đề văn: Giải thích câu tục ngữ 'Gần mực thì đen, gần đèn thì rạng'.

Nói về câu tục ngữ Gần mực thì đen, gần đèn thì rạng một cách sáng tạo

I. Bố cục phân tích câu tục ngữ Gần mực thì đen, gần đèn thì rạng

1. Khám phá ý:

- Câu tục ngữ là bảo bối của truyền thống, chứa đựng sự hướng dẫn đầy sức sống từ ông bà để lại cho thế hệ sau
- Môi trường sống và cộng đồng đóng vai trò quan trọng trong việc tạo nên tính cách và phẩm chất của con người.

2. Phần cơ bản:
- Hiểu đằng sau câu tục ngữ:
+ 'Mực': Đại diện cho những trải nghiệm tiêu cực, những tình huống khó khăn trong cuộc sống. Có thể hiểu như mực Tàu, đen tối và bẩn thỉu
+ 'Đèn': Biểu tượng của sự tích cực và tốt lành trong cuộc sống.
+ 'Gần mực thì đen' : Ý muốn truyền đạt rằng nếu lân cận với những trải nghiệm tiêu cực, ta sẽ bị ảnh hưởng và bao phủ bởi sự tiêu cực đó
+ 'Gần đèn thì rạng' : Nghĩa là khi gần gũi với những điều tích cực, ta sẽ tỏa sáng và phát triển.

- Ý nghĩa sâu sắc:
+ 'Mực' : Đại diện cho môi trường xấu, những yếu tố tiêu cực trong cuộc sống
+ 'Đèn' : Biểu tượng của những giá trị tích cực và đẹp lành.
+ 'Gần mực thì đen, gần đèn thì rạng': Là lời khuyên sâu sắc, nhắc nhở con người hãy lựa chọn môi trường tích cực để phát triển và tránh xa những tác động tiêu cực.
- Ý nghĩa của câu tục ngữ: Ông cha muốn truyền đạt cho thế hệ sau biết lựa chọn đúng đắn, tránh xa những ảnh hưởng tiêu cực để có cuộc sống lạc quan và phồn thịnh.

- Minh họa cụ thể:
+ Trang Tử, qua việc chuyển trường, đã tránh xa những môi trường xấu.
+ Nguyễn Bỉnh Khiêm cũng đã kiên quyết rời bỏ những môi trường đen tối để tìm đến nơi an lành 'Ta dại ta tìm nơi vắng vẻ/ Người khôn người đến chốn lao xao'.

- Liên kết với thực tế hiện nay: Lời khuyên truyền thống vẫn giữ giá trị
+ Đối với gia đình: Gia đình hòa thuận, lựa chọn giáo dục tích cực cho con cái sẽ tạo ra thế hệ tích cực. Ngược lại, môi trường gia đình không tốt có thể dẫn đến những hậu quả tiêu cực.
+ Đối với xã hội: Luôn lựa chọn những mối quan hệ tích cực, học hỏi từ những người có đạo đức để phát triển bản thân và góp phần xây dựng một xã hội tốt đẹp.

3. Tổng kết:
- Rút ra bài học cho chính bản thân từ câu tục ngữ
- Cần phấn đấu học tập và tự hoàn thiện để đáp ứng lời dạy của ông cha.

II. Bài văn mẫu Giải thích câu tục ngữ Gần mực thì đen, gần đèn thì rạng

Từ xưa, ông cha ta đã truyền đạt lời khuyên bằng những ca dao và tục ngữ, trong đó có câu 'Gần mực thì đen, gần đèn thì sáng'. Câu nói này mang đến bài học về tầm quan trọng của môi trường sống và những người xung quanh đối với nhân cách và đạo đức của con người.

Tục ngữ là kho tàng tri thức của thế hệ trước, truyền đến những thế hệ sau. 'Gần mực thì đen, gần đèn thì rạng' là một bài học sâu sắc từ những hình ảnh quen thuộc trong cuộc sống hàng ngày. Cha ông đã kết hợp mực Tàu đen tuyền và ánh sáng đèn để truyền đạt rằng nếu không khéo léo khi tiếp xúc với môi trường xấu, ta có thể bị ảnh hưởng và bẩn bởi nó. Ngược lại, khi tiếp xúc với ánh sáng, ta sẽ tỏa sáng và phát triển hơn.

Sử dụng hình ảnh dễ hiểu, người xưa đã muốn truyền đạt bài học về ảnh hưởng của môi trường sống đến nhân cách. Cuộc sống tích cực và giáo dục từ môi trường lành mạnh sẽ hình thành nhân cách và đạo đức tích cực. Như câu tục ngữ 'Gần đèn thì rạng', sống gần những người có đạo đức tốt giống như sống gần nguồn sáng, giúp tỏa sáng và phát triển.

Qua câu chuyện, mỗi người chúng ta có thể hiểu được lời khuyên của ông cha thông qua câu tục ngữ. Chúng ta cần tu dưỡng đạo đức, kết bạn với những người có phẩm chất tốt để cùng phát triển và tỏa sáng như những ngọn đèn. Đồng thời, tạo môi trường tích cực để mỗi người đều là một nguồn sáng, tránh xa những ảnh hưởng tiêu cực, không để bản thân bị dính bẩn.

Câu nói của cha ông đã được thực tế kiểm chứng. Trang Tử, dù trong môi trường xấu, nhưng nhờ mẹ chuyển nhà nhiều lần để tìm môi trường tốt, ông trở thành người hiểu biết và có đạo đức. Nguyễn Bỉnh Khiêm cũng từ chối chốn quan trường đen tối để sống trong ẩn dật. Điều này chỉ ra rằng môi trường và mối quan hệ ảnh hưởng đến nhân cách và đạo đức.

Như Nguyễn Bỉnh Khiêm, một tài năng xuất sắc, chọn cách sống tĩnh lặng tránh xa chốn quan trường đen tối. Điều này thể hiện quyết tâm bảo vệ nhân cách và đạo đức trước môi trường xấu.

'Ai dại thì tìm chốn vắng vẻ
Người khôn đến nơi huyên náo'

Lo sợ rơi vào chốn quan trường đầy mưu mô, tham lam, môi trường ảnh hưởng đến nhân cách. Hãy lựa chọn con đường trong sáng, lành mạnh để giữ vững nhân cách làm người.

Lời khuyên 'Gần mực thì đen, gần đèn thì rạng' vẫn giữ giá trị đến ngày nay. Gia đình là nguồn gốc của nhân cách và đạo đức. Tạo môi trường gia đình tích cực để hình thành phẩm cách tốt. Chọn lựa mọi mối quan hệ để học hỏi và tránh xa những tác động tiêu cực. Học từ người có đạo đức tốt để trở thành ngọn 'đèn' soi sáng.

Trong xã hội, vẫn có những 'mực', những điều xấu. Tự rèn luyện để hướng dẫn người khác trở thành người tốt, ngọn 'đèn' rạng sáng, chứ không phải là một viên 'mực' đen.