Nữ danh ca

Diva (phát âm: /ˈdiː.və/) hay còn gọi là nữ danh ca, là một thuật ngữ ban đầu được dùng để chỉ những người phụ nữ nổi tiếng với tài năng vượt trội.

Siêu sao âm nhạc toàn cầu Whitney Houston là người đầu tiên trong âm nhạc đại chúng được gọi là 'Diva'' theo cách rộng rãi trên toàn thế giới. Sau Houston, những nữ ca sĩ như Madonna và Mariah Carey lần lượt được gọi là những diva nhạc pop. Nhờ sức ảnh hưởng mạnh mẽ của cô trên các bảng xếp hạng âm nhạc đại chúng, Whitney Houston được công nhận là người tiên phong, mở đường cho nhiều thế hệ nghệ sĩ kế tiếp như Mariah Carey, Céline Dion, Beyoncé và Christina Aguilera. Những bản hit nổi bật của Houston bao gồm 'Saving All My Love for You', 'How Will I Know', và 'I Will Always Love You'.

Khái niệm này có nguồn gốc từ một từ cổ trong tiếng Ý có nghĩa là 'nữ thần', bắt nguồn từ hình thức giống cái của từ divus trong tiếng Latinh, nghĩa là 'một vị thần'.

Trong âm nhạc toàn cầu cũng như ở Việt Nam hiện nay, diva được dùng để chỉ những nữ ca sĩ có giọng hát xuất sắc, sự nghiệp lâu dài và vững bền, tạo dựng một phong cách âm nhạc riêng biệt và có ảnh hưởng lớn đến nền nghệ thuật quốc gia hoặc thậm chí trên toàn thế giới.

Ý nghĩa của từ Diva tương tự như từ Prima Donna.

Khi được dùng với nghĩa tiêu cực, Diva miêu tả một người phụ nữ nổi tiếng trong lĩnh vực âm nhạc hoặc điện ảnh, nhưng có những yêu cầu cao và khó tính về quyền lợi cá nhân của mình.

Tạp chí Time (số phát hành ngày 21 tháng 10 năm 2002) đã nhận định rằng 'Có thể định nghĩa một diva là một cái tôi nữ nhi điên rồ, chỉ được bù đắp phần nào bởi chất giọng xuất sắc'.
Thuật ngữ này ban đầu chỉ dành cho những giọng ca opera nữ xuất sắc, nhưng hiện nay cũng được sử dụng để chỉ những nữ ca sĩ tài năng trong âm nhạc đại chúng.

Tương tự như trước đó, từ prima donna cũng có nguồn gốc từ opera với ý nghĩa là 'đào chánh'. Khái niệm diva đã vượt ra ngoài giới hạn nghề nghiệp và trở nên phổ biến trong nhà hát và nghệ thuật biểu diễn. Để được coi là một diva, người đó cần phải đáp ứng ít nhất một trong hai tiêu chí: giọng hát xuất sắc, âm vực rộng và/hoặc phong thái trình diễn cuốn hút, làm chủ sân khấu, gây ấn tượng và truyền cảm hứng cho người khác.

Tại Việt Nam, hiện chỉ có bốn nữ nghệ sĩ được trao danh hiệu 'Diva nhạc nhẹ'. Họ là: ca sĩ Mỹ Linh, Thanh Lam, Trần Thu Hà và Hồng Nhung.

Danh sách một số diva

Một số ca sĩ nhạc pop và đại chúng được gọi là diva bao gồm: Whitney Houston, Aretha Franklin, Barbra Streisand, Madonna, Celine Dion và Mariah Carey,...

Trong dòng nhạc cổ điển và opera, các diva nổi tiếng bao gồm: Birgit Nilsson, Leontyne Price, Denyce Graves, Montserrat Caballé, Kirsten Flagstad, Renee Fleming, Mirella Freni, Kathleen Battle, Anna Moffo, Renata Tebaldi, Victoria de Los Angeles, Joan Sutherland, Maria Callas, Gwyneth Jones, Kiri Te Kanawa, Elisabeth Schwarzkopf, Jessye Norman,...

Diva Việt Nam

Trong nền âm nhạc Việt Nam, bốn ca sĩ được truyền thông gọi là Diva Việt Nam bao gồm Thanh Lam, Hồng Nhung, Mỹ Linh và Trần Thu Hà. Danh hiệu này trở nên phổ biến từ đầu những năm 2000.

Những lễ hội dành cho các diva

VH1 thường tổ chức các sự kiện nhằm vinh danh các diva qua chương trình VH1 Divas. Chương trình này đã chứng kiến sự góp mặt của nhiều giọng ca lừng danh như Whitney Houston, Mariah Carey, Céline Dion, Aretha Franklin, Leona Lewis, Adele, Kelly Clarkson, Beyoncé, Jennifer Hudson,...

• Diva Việt Nam