Núi Dinh

Núi Dinh, còn được biết đến với tên gọi núi Ông Trịnh, là một ngọn núi hùng vĩ nằm ở tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu. Với diện tích khoảng 30 km² và đỉnh La Bàn cao 504 m so với mực nước biển, đây là ngọn núi cao nhất trong tỉnh.

Vị trí và tên gọi

Ngọn núi tọa lạc ở phía tây bắc của Thành phố Bà Rịa, cách khoảng 2 km. Từ Quốc lộ 51, rẽ phải khoảng 2,5 km để đến núi. Núi nằm trong khu vực của thị xã Phú Mỹ và thành phố Bà Rịa, bao gồm các xã Tân Hải, Tân Hòa, Châu Pha, phường Phước Hòa (Thị xã Phú Mỹ) và một phần phường Long Hương (Thành phố Bà Rịa).

Có nhiều giả thuyết về nguồn gốc tên gọi của núi. Một số cho rằng núi được đặt theo tên của ông Nguyễn Văn Dinh, để vinh danh công lao khai phá vùng đất này. Một giả thuyết khác lại cho rằng, trong thời kỳ nhà Nguyễn, chưởng cơ Yên Thành Hầu từ Phú Yên đã dẫn quân đến đây lập trại, nên núi được gọi là núi Dinh. Về tên gọi núi Ông Trịnh, theo sách Đại Nam nhất thống chí, Ông Trịnh là người yêu bà Vải, một phụ nữ giàu có. Họ không đến được với nhau, có thể vì khác biệt về địa vị xã hội. Một thời gian sau, dân làng phát hiện xác của hai người chết ở hai địa điểm khác nhau, không rõ nguyên nhân. Từ hai địa điểm đó mọc lên hai ngọn núi cạnh nhau, do đó người dân đặt tên cho hai ngọn núi theo tên của họ, là núi Ông Trịnh và núi Thị Vải.

Hệ sinh thái

Diện tích của núi khoảng 30 km², chiếm một nửa diện tích của cụm núi Dinh. Địa hình núi rất phức tạp và dốc đứng. Hai con suối lớn là suối Tiên và suối Đá chảy từ đỉnh núi xuống. Rừng núi Dinh thuộc loại rừng phòng hộ và trước đây là rừng nguyên sinh với hệ sinh thái phong phú.

• Các loài thực vật bao gồm: cây sao, bằng lăng, cẩm lai, sơn trà, sến, gõ đỏ, và nhiều loại khác.
• Động vật có: hổ, nai, voọc, gấu, khỉ, cầy hương, chồn, hoẵng, sóc, và nhiều loài khác.

Giai đoạn lịch sử

Vào năm 1837, triều Nguyễn đã thành lập phủ Phước Tuy. Dưới chân núi Dinh, hai ngôi làng đầu tiên là Long Hương và Phước Lễ được hình thành. Hai làng này thuộc tổng An Phú, huyện Phước An. Núi Dinh cũng là nơi khởi nguồn của hệ phái Phật giáo Liên Tông Tịnh Độ.

Kể từ năm 1952, núi Dinh trở thành căn cứ cách mạng quan trọng của quân Giải phóng trong cuộc chiến chống thực dân Pháp và sau đó là quân đội Mỹ. Đến năm 1975, đây là điểm tập kết quân đội chủ chốt trong cuộc tổng tấn công mùa xuân.

Ngày 16 tháng 1 năm 1995, Bộ Văn hóa đã công nhận núi Dinh là di tích lịch sử quốc gia.

Vào ngày 29 tháng 3 năm 2023, một vụ cháy rừng nghiêm trọng đã xảy ra trên núi, thiêu rụi 15 ha rừng, chủ yếu là tre và cỏ dại. Để dập tắt ngọn lửa, lực lượng cứu hỏa đã huy động 250 người cùng với 2 xe cứu hỏa.

Thể thao và du lịch

Núi Dinh nổi bật không chỉ bởi vẻ đẹp thiên nhiên và lịch sử mà còn bởi không gian tôn nghiêm của các ngôi chùa Phật giáo. Xung quanh núi có gần 100 ngôi chùa, trong đó có những ngôi chùa nổi tiếng như Chùa Phật Quang, Hang Tổ, Hang Dây Bí, Hang Mai, Bưng Lùng, Chùa Diệu Linh, Hang Dơi… thu hút du khách với vẻ đẹp ẩn chứa và sự linh thiêng.

Trên núi có nhiều hoạt động du lịch hấp dẫn. Ba ngôi chùa gần đỉnh núi là chùa Hang, chùa Đại Tùng Lâm và chùa Tây Phương, cùng với khoảng 100 ngôi chùa khác như Chùa Phật Quang, Hang Tổ, Hang Dây Bí, Hang Mai, Bưng Lùng, Diệu Linh, Hang Dơi,... tạo nên một điểm đến thu hút đông đảo tín đồ Phật giáo. Tổ Đình Linh Sơn Cổ Tự, chùa Đại Tùng Lâm và chùa Tây Phương có lịch sử gần 300 năm.

Vào ngày 17 tháng 9 năm 2023, sự kiện Chinh phục núi Dinh – Cúp Thanh niên 2023 do Nhà Văn hóa Thanh niên phối hợp với Thị xã Phú Mỹ tổ chức đã diễn ra. 198 vận động viên từ 40 câu lạc bộ trên toàn quốc đã tham gia cuộc đua xe đạp với 3 vòng đua, tổng chiều dài là 18 km.

• Núi Dinh (Bắc Ninh)

Ghi chú

Tài liệu tham khảo

• Chí Long, Linh Boo (1 tháng 6 năm 2023). “Dòng người về núi Dinh dự Đại lễ Phật Đản tại Bà Rịa - Vũng Tàu”. báo Lao Động. Truy cập ngày 4 tháng 10 năm 2023.
• Khánh Thiện (8 tháng 12 năm 2022). “Núi Dinh - điểm cắm trại lý tưởng cuối tuần gần TP HCM”. Vnexpress. Truy cập ngày 4 tháng 10 năm 2023.
• Phùng Mỹ Trung (25 tháng 3 năm 2011). “Một ngày khám phá núi Dinh”. báo Tuổi Trẻ. Truy cập ngày 4 tháng 10 năm 2023.
• Trúc Hồ (24 tháng 4 năm 2023). “Điểm đến thiên nhiên tránh xa đông đúc trên núi Dinh”. báo Nghệ An. Truy cập ngày 4 tháng 10 năm 2023.
• “DI TÍCH LỊCH SỬ KHU CĂN CỨ NÚI DINH”. Cổng thông tin điện tử Thành phố Bà Rịa. 30 tháng 10 năm 2019. Truy cập ngày 4 tháng 10 năm 2023.