(Tổ Quốc) - Viên hổ phách từ thời kỳ khủng long ẩn chứa những bí ẩn nào về lịch sử xa xưa?
Cuộc sống trên Trái Đất hàng triệu năm trước diễn ra như thế nào là một câu hỏi mà giới khoa học luôn tìm kiếm câu trả lời. Hóa thạch hổ phách, một trong những loại hóa thạch, thường mang lại những phát hiện không ngờ.
Hổ phách thực ra là nhựa cây hóa thạch, trải qua hàng chục nghìn đến hàng triệu năm biến đổi về cả mặt lý và hóa học. Việc hóa thạch thành hổ phách yêu cầu những điều kiện đặc biệt, thường xuyên cách ly khỏi yếu tố gây phân hủy như oxy hay sinh vật.
Cũng cần lưu ý rằng quá trình biến đổi hóa học khiến nhựa cây trở thành hổ phách vẫn chưa được hiểu rõ. Trong một số trường hợp đặc biệt, hổ phách có thể bao chứa nước, và loại hổ phách này thường được gọi là Amber Enhydro.
Khi cây tiết ra nhựa, dòng nhựa sẽ chảy xuống theo chiều hút của lực hấp dẫn, và nếu có một con côn trùng hay bất cứ thứ gì xuất hiện trên đường chảy xuống của nhựa cây, nó sẽ bị dính vào. Sau đó, nhựa cây bắt đầu pô-li-me hóa và cứng dần. Cũng cần nhắc rằng hiện chưa rõ các biến đổi về hóa khiến nhựa cây trở thành hổ phách. Trong một số trường hợp vô cùng đặc biệt, hổ phách có thể bao chứa cả nước. Loại hổ phách bao nước này thường được gọi là Amber Enhydro.
Trong thí nghiệm này, có 2 mẫu hổ phách. Mẫu nhỏ ước tính khoảng 22 triệu năm tuổi, mẫu lớn ước tính khoảng 99 triệu năm tuổi. (Nguồn: Walt (oneminmicro) / Youtube)
Trải qua hàng ngàn, triệu năm, nước hoặc bất kỳ thứ gì tồn tại trong giọt nước đó cũng có thể được giữ lại và bảo quản, tách biệt khỏi các yếu tố làm phân hủy. Một trong những thí nghiệm thú vị là thí nghiệm đập vỡ viên hổ phách bao nước hàng triệu năm tuổi, và xem giọt nước đó dưới kính hiển vi của Youtuber tên Walt - một người Áo. (Nguồn: Walt (oneminmicro) / Youtube)
Thí nghiệm này sẽ nghiên cứu nước từ 2 mẫu hổ phách, một ước tính khoảng 20 triệu năm tuổi, và một ước tính lên đến 99 triệu năm tuổi. Để lấy nước ra khỏi hổ phách, Walt đã sử dụng máy khoan, khoan gần nhất có thể đến nơi chứa nước, rồi lấy kim đục thủng và sử dụng ống đưa nước lên tiêu bản. (Nguồn: Walt (oneminmicro) / Youtube)
Nước trong viên hổ phách 22 triệu năm tuổi chứa các vật chất nhỏ. (Nguồn: Walt (oneminmicro) / Youtube)
Viên hổ phách 20 triệu năm tuổi nhỏ hơn, chỉ có một khoang nước; trong khi viên hổ phách 99 triệu năm tuổi có nhiều khoang nước, có thể thấy bong bóng khí vẫn di chuyển khi lắc. Thậm chí, viên hổ phách 99 triệu năm tuổi còn giữ lại nhiều mảnh cơ thể côn trùng và một con côn trùng nguyên vẹn. Với lượng nước nhiều, có thể đoán rằng viên hổ phách 99 triệu năm tuổi này hình thành trong một trận mưa lớn hoặc thậm chí một cơn bão.
Dưới kính hiển vi, nước từ viên hổ phách 20 triệu năm tuổi chứa nhiều vật thể nhỏ, có thể là các mảnh thân của thực vật hoặc thậm chí là vi khuẩn đã tồn tại. Đối với viên hổ phách 99 triệu năm tuổi, nước cũng chứa các vật thể nhỏ, dường như là mảnh thân của thực vật.
Một bộ phim khoa học viễn tưởng nổi tiếng The Jurassic Park đã sử dụng chất liệu liên quan đến hổ phách, với một con muỗi mang máu của khủng long được giữ trong viên hổ phách 125 triệu năm tuổi. Trong phim, các nhà khoa học đã lấy ADN từ máu khủng long trong muỗi và 'hồi sinh' khủng long. Điều này đã gây ra nhiều tranh luận về khả năng của thực tế.
ADN hỏng rất nhanh, khó bảo tồn trong hổ phách.
Gần như chắc chắn, câu trả lời là không! Các loài côn trùng bị mắc kẹt trong hổ phách có vẻ sống động, nhưng thực tế là ADN của chúng hỏng rất nhanh. Phần vỏ bên ngoài được bảo tồn tốt, nhưng phần lõi bên trong không.
Nhà cổ sinh vật học David Peris từng nói với tờ Syfy Wire rằng việc ADN tồn tại trong nhựa cây là điều rất khó tin, đặc biệt là với một loại chất như vậy. Các nhà khoa học đang nghiên cứu xem ADN có thể tồn tại trong nhựa cây trong thời gian bao lâu. Cũng cần nhớ rằng ADN được thu thập từ các mẫu vật đóng băng vĩnh cửu nhiều hơn từ côn trùng mắc kẹt trong hổ phách.