Tác giả
Nguyễn Hữu Sơn là tên của tác giả
- Sinh sống tại Bắc Giang
- Phong cách nghệ thuật: triết lý, sắc sảo, tài năng
- Các tác phẩm chính: Về con người cá nhân trong văn học cổ Việt Nam, Về một “hiện tượng” phê bình,...
Tác phẩm
Nước non Việt Nam - bài thơ vĩ đại khẳng định tinh thần tự do của quê hương
I. Khám phá tổng quan
1. Thể loại: Văn bản thuyết phục
2. Xuất xứ và hoàn cảnh sáng tạo: trích từ “Bài giảng văn học Việt Nam trong trường trung học”
3. Phương thức trình bày: Thuyết phục
Bài viết là nhận định của tác giả về nội dung và nghệ thuật của tác phẩm Nước non Việt Nam.
5. Cấu trúc:
- Phần 1: Nhận định về câu đề
- Phần 2: Nhận định về câu chính
- Phần 3: Nhận định về câu luận
- Phần 4: Nhận định về câu kết
- Phần 5: Nghệ thuật trong bài thơ
6. Ý nghĩa về nội dung:
- Trình bày ý kiến và cảm nhận của tác giả về bài thơ
- Tôn vinh tài năng của nhà thơ Lý Thường Kiệt
7. Ý nghĩa về nghệ thuật:
- Luận điệu mạch lạc, cụ thể
- Lời văn triết học, tinh tế
II. Khám phá chi tiết
1. Nhận định về câu đề
Sử dụng từ “đế” thay vì “vua”: Nâng cao danh tiếng và uy tín của nước Nam.
→ Thể hiện lòng tự hào, phẩm giá dân tộc khi coi nước Nam là một đất nước đồng cấp với các quốc gia ở phương Bắc, vua Nam sánh vai với hoàng đế Trung Quốc.
2. Đánh giá về câu thực
Biên giới của nước Nam không chỉ được ghi nhận trong những trang sử hào hùng mà còn được ghi chép rõ ràng trong 'bản án trời' (thiên thư).
→ Sự thật rõ ràng: Đất nước Nam thuộc về vua Nam, thuộc về nhân dân nước Nam
3. Đánh giá về câu luận
Gọi kẻ thù là “nhữ đăng”
'đối địch bị đánh bại': chỉ kẻ xâm lược (người đi ngược lại với lẽ phải, với đạo lý của trời
→ biểu hiện thái độ khinh thường, phê phán bọn giặc ngoại xâm
4. Đánh giá về câu kết
Cảnh báo mạnh mẽ: Kẻ thù dám tấn công, xâm lược vào lãnh thổ và chủ quyền của nước Nam sẽ phải đối mặt với hậu quả thảm khốc.
→ Kết quả thích đáng cho những ai vi phạm điều lệ của trời, xâm phạm vào những thần linh, coi thường nguyên tắc và đạo lý
5. Nghệ thuật
- Dạng thơ đường khắc luật
- Quy tắc nghiêm ngặt
- Tác động uy nghiêm, mạnh mẽ.