Đối với những người làm công ăn lương bình thường, muốn mua xe hơi phải tích góp nhiều năm, nhưng sau đó còn phải tính toán kỹ lưỡng về chi phí để nuôi chiếc xe.
Nhìn chiếc xe hơi chạy trên đường, sang trọng và an toàn, ai cũng muốn sở hữu một chiếc xe như vậy. Một số người tiết kiệm một khoản tiền nhỏ và chấp nhận mua xe trả góp. Cũng có những người đợi đến năm 2018, kỳ vọng rằng khi thuế nhập khẩu xe từ ASEAN giảm xuống còn 0%, giá xe sẽ giảm đáng kể. Tuy nhiên, họ chỉ mới xem xét việc mua xe mà chưa xem xét về việc sử dụng.
Tôi không nhắc đến những doanh nhân hay chủ doanh nghiệp, thu nhập của họ đủ để nuôi vài chiếc xe hơi. Còn đối với nhân viên, quản lý bình thường, với mức lương từ 7-15 triệu đồng, liệu số tiền đó có đủ để trả các loại phí phát sinh mà không ảnh hưởng đến chi tiêu hàng ngày và việc tiết kiệm cho tương lai không?
Trước hết, những ai đang dự định mua xe hơi cần phải tính toán các khoản phí phát sinh như phí lăn bánh (chỉ đóng một lần hoặc định kỳ), bao gồm: phí trước bạ, phí đăng kiểm, cấp biển số, bảo trì đường bộ, bảo hiểm trách nhiệm dân sự, bảo hiểm vật chất, phí kiểm tra khí thải... Những khoản phí này phụ thuộc vào loại xe (dung tích, động cơ...), nơi mua xe hoặc nhu cầu của mỗi người (bảo hiểm). Vì vậy, tổng số tiền mà người mua xe phải trả có thể cao hơn từ 10 đến 20% so với giá niêm yết (trường hợp mua xe mới). Tuy nhiên, tôi sẽ không đi sâu vào các loại phí này vì số tiền ban đầu chi trả không ảnh hưởng trực tiếp đến chi tiêu hàng tháng.
Ngoài ra, một chi phí đặc biệt mà nhiều người thường bỏ qua là chi phí khấu hao xe. Xe hơi được coi là tài sản không sinh lời, mà ngược lại còn mất giá theo thời gian. Một chiếc xe mới mua về có thể giảm giá trị ngay lập tức. Thông thường, xe Nhật ít mất giá hơn so với xe Hàn, Mỹ. Ví dụ như chiếc Toyota Innova, một mẫu xe được yêu thích tại Việt Nam, mất giá chậm hơn so với những mẫu khác. Tuy nhiên, một chiếc Innova cũ đời 2011 (5 năm sau khi mua), giá trị còn lại khoảng 600 triệu đồng, tức là mất khoảng 200 triệu đồng so với giá mua ban đầu, suy ra mỗi năm mất 40 triệu đồng, vậy mức khấu hao trung bình mỗi tháng là khoảng 3,3 triệu đồng.
Tiếp theo là các khoản phí cố định phải chi trả hàng tháng, đây là điều cần phải xem xét cẩn thận nhất đối với một người làm công ăn lương bình thường khi mua ô tô. Dưới đây là một số khoản phí thường gặp:
Bảo quản xe: Nếu có nhà riêng đủ rộng để đậu xe thì tốt, nhưng không phải ai cũng có điều kiện như vậy, đặc biệt ở các thành phố đông đúc. Khi gửi xe ở hầm chung cư hoặc bãi đậu ngoài trời, có thể mất từ 1,5 đến 2 triệu đồng mỗi tháng. Mỗi lần đi làm, ăn uống hoặc điểm đến khác, trung bình mất khoảng 30.000 đồng mỗi lượt, nếu nhân với 5 ngày mỗi tuần và 4 tuần mỗi tháng, thì sẽ tốn thêm ít nhất 600.000 đồng.
Nhiên liệu: Trung bình, mỗi chiếc xe chạy khoảng 10.000 km mỗi năm, tức là mỗi tháng đi khoảng 833 km. Mức tiêu thụ nhiên liệu phụ thuộc vào từng loại xe, nhưng tôi ước tính là 10 lít/100 km, tiêu tốn khoảng 83,3 lít nhiên liệu mỗi tháng. Với giá xăng hiện tại là 17.100 đồng/lít, sẽ tiêu tốn hơn 1,4 triệu đồng, còn dầu thì gần 1 triệu đồng (11.020 đồng/lít). Chi phí này còn phụ thuộc vào cách lái xe và điều kiện giao thông, nếu chạy ở đô thị vào giờ cao điểm, chi phí sẽ cao hơn nhiều.
Bảo dưỡng: Hoạt động này không tính theo tháng mà thường dựa trên số km đã đi, khó có thể đưa ra một thời gian cụ thể, nhưng tất cả người dùng xe đều phải chú ý đến. Ngoài ra, cũng không tránh khỏi những hư hỏng trong quá trình sử dụng, một số mục cần được bảo dưỡng định kỳ như thay dầu, thay phanh, nước làm mát, lốp... có thể tốn của chủ xe từ 5-6 triệu đồng mỗi năm. Xe ô tô luôn cần được giữ gìn và rửa rất thường xuyên, mỗi tháng có thể tốn từ 500.000-700.000 đồng cho việc chăm sóc xe.
Cầu đường: Có chiếc xe hơi thì vào cuối tuần ở nhà mà không chở bạn bè, gia đình đi chơi xa là lạ lẫm, nhưng cũng phải tính thêm phí đường bộ. Hoặc nếu nhà ở các quận ngoại thành, đi vào trung tâm làm việc thường phải đối mặt với trạm thu phí, tính trung bình mỗi tháng mất khoảng 300.000 đồng.
Chỉ với 4 mục đã nêu trên, chủ xe đã phải chi tiêu hơn 4 triệu đồng/tháng cho chiếc ô tô của mình. Tuy nhiên, những con số mà tôi liệt kê chỉ mang tính tương đối, vì tôi chọn mức chi phí thấp nhất cho từng loại, đồng thời mức phí cũng khác nhau đối với từng người và từng loại xe. Vậy, thu nhập mà người sở hữu ô tô cần đạt bao nhiêu để nuôi xe?
Tùy thuộc vào quan điểm cá nhân, nhưng với tôi, khi đã mua xe thì phải có lối sống phù hợp, không để bản thân rơi vào tình trạng nợ nần hay túng quẫn. Đừng để chiếc xe trở thành 'của nợ', thà chạy xe máy cũng được thoải mái hơn. Vì vậy, sau khi trừ chi phí nuôi xe, số tiền còn lại phải đủ để chi tiêu hàng ngày (thuê nhà, ăn uống, con cái, giải trí...), và còn tiết kiệm cho những trường hợp khẩn cấp, nếu tính ra thì cần khoảng 20 triệu đồng/tháng để sống. Nếu đã có nhà rộng, hoặc ở trung tâm ít phải đi xa, phí gửi xe, xăng dầu giảm xuống, nhưng lại phải trả nhiều hơn cho chi phí ăn uống, giải trí, vậy nên không khác biệt là bao.
Theo Thế giới xe