Nvidia đưa ra khái niệm Max-Q từ các phiên bản trước đó của GPU GeForce trên laptop, tuy nhiên điều này làm cho người dùng gặp khó khăn khi mua sắm. Đến thế hệ GeForce RTX 30 series Mobile (RTX 3000 Mobility), Nvidia muốn thay đổi điều này, người dùng cần biết rõ máy mình đang mua trang bị GPU gì một cách cụ thể và hãng đã bắt đầu yêu cầu các OEM liệt kê thông tin chi tiết.
Max-Q đã xuất hiện từ năm 2017 với dòng GeForce GTX 10 series (Pascal) trên laptop. Khi mua các chiếc laptop gaming mỏng, cao cấp, người dùng thường gặp khái niệm Max-Q đi kèm với tên GPU như GTX 1060 Max-Q, GTX 1070 Max-Q, GTX 1080 Max-Q. Max-Q thể hiện một biến thể ít tiêu thụ điện hơn của GPU, ví dụ như GTX 1070 Max-Q sẽ tiêu thụ ít điện hơn so với GTX 1070 tiêu chuẩn mặc dù không có sự thay đổi về số nhân CUDA hay các thành phần khác. Tiêu thụ ít điện hơn dẫn đến xung nhịp thấp hơn, hiệu năng cũng thấp hơn so với phiên bản tiêu chuẩn nhưng lại làm mát hơn, mở đường cho thế hệ laptop gaming mỏng. ASUS bắt đầu với dòng ROG Zephyrus, Acer có Predator Triton 700, MSI đi tiên phong với dòng GS63 Stealth Pro chỉ 17,7 mm.
Max-Q thực sự là một sáng kiến tuyệt vời vì nếu không có nó, chúng ta sẽ tiếp tục sử dụng những chiếc laptop gaming to và nặng, thời gian trước thường gọi là 'hardcore'. Kể từ thế hệ GeForce RTX 20 series (Turing), Nvidia đã phân biệt Max-Q (tiết kiệm điện) và Max-P (hay còn gọi là Mobile, tiêu chuẩn). Tuy nhiên, các nhà sản xuất laptop thường không làm rõ sự khác biệt về hiệu suất giữa Max-Q và phiên bản tiêu chuẩn. Người dùng có thể nhìn thấy thông số laptop ghi GeForce RTX 2080 Max-Q nhưng không phải ai cũng hiểu rõ Max-Q là gì và họ mong đợi rằng RTX 2080 Max-Q sẽ mang lại sức mạnh tương đương với phiên bản tiêu chuẩn.
Techwalls
Hiện nay, Max-Q không chỉ đơn giản là sự khác biệt về TGP (Total Graphics Power) của GPU như trước đây mà còn bao gồm nhiều công nghệ tiết kiệm điện như Dynamic Boost 2.0, Whisper Mode 2.0, Advanced Optimus và Resizable BAR. Với thế hệ RTX 30 series Mobile, Nvidia muốn các nhà sản xuất laptop phải công bố rõ TGP và xung nhịp của GPU trên mỗi model sản phẩm.
Ví dụ, phiên bản RTX 3080 trên laptop có thể được cài đặt TGP từ 80 W đến 150 W. Phiên bản với TGP 150 W có thể đạt được xung nhịp cao hơn đến 37% so với phiên bản tiêu chuẩn 80 W và hiệu năng sẽ chênh lệch đáng kể. Nvidia cũng muốn người dùng hiểu rằng RTX 3060 với 115 W TGP tiềm năng có thể vượt qua RTX 3080 chạy ở giới hạn TGP 80 W trong một số tác vụ nhất định.Tùy thuộc vào cách triển khai Max-Q của nhà sản xuất laptop, một số tính năng có thể được trang bị hoặc không. Ví dụ, với một chiếc laptop sử dụng RTX 3060 nhưng có TGP 60 W, nhà sản xuất có thể quyết định không triển khai tính năng Dynamic Boost 2.0, thay vào đó tăng TGP của RTX 3060 ngay từ đầu. Dynamic Boost 2.0 là một công nghệ giúp hệ thống điều phối điện năng cho CPU và GPU dựa trên công nghệ AI. Ví dụ, trong trường hợp của game hoặc ứng dụng kết xuất 3D, hệ thống có thể cung cấp thêm 20 W cho GPU để tăng hiệu suất.
Theo đề xuất của Nvidia, các hãng sẽ phải cung cấp thông tin về GPU trên laptop như bảng dưới đây. Ngoài số nhân CUDA, bộ nhớ VRAM, và độ rộng bus nhớ, hai thông số quan trọng khác ảnh hưởng đến quyết định của người dùng là xung nhịp và TGP. Hiện nay, một số hãng đã bắt đầu thực hiện như ASUS đã liệt kê thông tin về xung nhịp tối đa cùng với TGP tương ứng trên dòng ROG Zephyrus G15 GA503 chạy RTX 30 series.
Nhiều hãng vẫn chưa thực hiện thay đổi. Sau khi kiểm tra trên các trang sản phẩm của các hãng như MSI, Lenovo, Acer, HP, Dell, mình vẫn chưa thấy các hãng cung cấp thông tin chi tiết về TGP và xung nhịp của GPU.
Cá nhân mình cảm thấy việc Nvidia chuyển từ khuyến khích sang bắt buộc các hãng cung cấp thông tin chi tiết về GPU trên máy có ưu và nhược điểm. Ưu điểm là với những người hiểu biết một chút về công nghệ sẽ dễ dàng đánh giá được sức mạnh của GPU trên chiếc laptop mình định mua. Tuy nhiên, với người dùng không có kiến thức chuyên môn, việc này có thể gây ra sự bối rối. Họ có thể gặp khó khăn trong việc hiểu và đánh giá các thông số như 80 W, 150 W, và tại sao xung nhịp lại khác nhau. Điều này làm cho quá trình mua sắm trở nên phức tạp hơn, đặc biệt là khi mua hàng trực tuyến và không có sự hỗ trợ từ nhân viên bán hàng.