Othello là một vở bi kịch nổi tiếng của William Shakespeare, viết vào khoảng năm 1603. Câu chuyện được lấy cảm hứng từ tác phẩm ngắn của người Ý có tên 'Un Capitano Moro' (Thuyền trưởng Maroc) của Cinthio, một học trò của Boccaccio, được xuất bản lần đầu năm 1565. Tác phẩm tập trung vào bốn nhân vật chính: Othello, một tướng quân người Maroc của quân đội Venice; Desdemona, vợ của ông; Cassio, phó tướng của Othello; và Iago, một hiệu úy trong quân đội.
Cốt truyện
Othello, một tướng quân da đen tài ba của Cộng hòa Venice, thường xuyên thăm gia đình của Nguyên lão nghị viện Brabantio và kết bạn với con gái ông, Desdemona. Hai người yêu nhau và bí mật kết hôn. Tuy nhiên, tình yêu của họ phải đối mặt với nhiều thử thách. Iago, hiệu úy của Othello, không hài lòng vì không được thăng chức Phó tướng, đã xúi Roderigo, một gã si tình và nhiều tiền, báo cho Brabantio biết về mối quan hệ của Othello và con gái ông. Brabantio tức giận và yêu cầu bắt Othello để xét xử vì tội dùng bùa phép quyến rũ con gái ông. Cùng đêm đó, Hội đồng nghị viện nhận tin quân Thổ đang tấn công đảo Síp và triệu tập Othello để thảo luận về vấn đề quốc gia. Trước Hội đồng, Desdemona bảo vệ tình yêu và hôn nhân của mình trước cáo buộc của cha. Othello cùng vợ, Phó tướng Cassio và Hiệu úy Iago lên đường đến đảo Síp, với Emilia, vợ của Iago, đi cùng. Hạm đội Thổ bị bão tàn phá, Othello tổ chức tiệc ăn mừng. Iago chuốc rượu cho Cassio say và kích động anh ta đánh nhau với Montano, quan trấn thủ đảo Síp. Cassio bị cách chức, nhưng Iago khuyên Cassio nhờ Desdemona xin Othello phục chức, và sau đó báo cho Othello về sự việc. Iago sử dụng nhiều thủ đoạn để khiến Othello nghi ngờ lòng trung thành của vợ mình, cho rằng nàng có quan hệ với Cassio. Một ngày, Othello ra lệnh Iago giết Cassio và tự tay bóp cổ vợ đến chết. Tuy nhiên, Iago xúi Roderigo giết Cassio, dẫn đến một cuộc ẩu đả khiến Emilia phải chạy về báo cho Othello và phát hiện Desdemona đã chết. Emilia nhận ra bản chất thật của chồng, tố cáo hắn trước mọi người và bị Iago giết. Othello hối hận, đâm bị thương Iago rồi tự vẫn, còn Iago bị bắt.
Ý nghĩa
Cùng với Hamlet và Vua Lear, Othello được coi là một trong ba vở bi kịch vĩ đại nhất trong văn học nhân loại. Vở kịch thể hiện rõ ràng sự đối lập giữa lý tưởng cao đẹp của con người và sự thực tế cay đắng của chủ nghĩa cá nhân ích kỷ, mà Iago đại diện. Nghệ thuật xây dựng cốt truyện thống nhất, kịch tính mạnh mẽ, xung đột mâu thuẫn và giải pháp hợp lý, kết hợp giữa yếu tố lãng mạn và khủng khiếp, cũng như giữa tầm thường và cao thượng, đã làm cho Othello trở thành một mẫu hình xuất sắc của thể loại bi kịch.
Chuyển thể
Othello đã được chuyển thể thành nhiều dạng tác phẩm như opera, ballet, phim và truyền hình. Một số phiên bản nổi bật bao gồm phim Mỹ năm 1952 với sự tham gia của Orson Welles và Suzanne Cloutier, phim Liên Xô năm 1955 với Sergei Bondarchuk và Irina Skobtseva, được giới thiệu tại Liên hoan phim Cannes 1956 và nhận giải đạo diễn xuất sắc nhất, phim truyền hình Anh năm 1981 với Anthony Hopkins, phim Italia năm 1986 (Otello) được đề cử Quả cầu vàng và BAFTA, phim hợp tác Mỹ-Italia năm 1995 với Laurence Fishburne và Kenneth Branagh, phim truyền hình Anh năm 2001 với Keeley Hawes và Eamonn Walker, và gần đây là phim Ấn Độ Omkara, phim Malaysia Jarum Halus và dự án phim mới năm 2011.