Parker Solar Probe (Tàu thăm dò Mặt Trời Parker) là một tàu thăm dò vũ trụ của NASA được dự kiến để khám phá và nghiên cứu vành đai nắng của Mặt Trời.
Mặt Trời là ngôi sao trung tâm của hệ mặt trời của chúng ta, cung cấp ánh sáng và nhiệt độ để duy trì cuộc sống trên Trái Đất. Tuy nhiên, Mặt Trời cũng là một nguồn năng lượng mạnh mẽ và bí ẩn, ảnh hưởng lớn đến toàn bộ hệ Mặt Trời.
Để hiểu sâu hơn về Mặt Trời, chúng ta cần phải tiến gần và thậm chí là 'chạm' vào nó. Parker Solar Probe, tàu thăm dò Mặt Trời, đang thực hiện nhiệm vụ này, là cuộc thám hiểm gần nhất của con người đến Mặt Trời trong lịch sử.
Tàu thăm dò Mặt Trời Parker là một sứ mệnh khoa học của NASA được khởi động vào tháng 8 năm 2018, với mục tiêu chính là nghiên cứu bầu khí quyển ngoài của Mặt Trời, vành đai nắng, và các hiện tượng về gió mặt trời và hạt năng lượng cao.
Để đạt được mục tiêu này, Parker Solar Probe sẽ thực hiện 24 vòng quanh Mặt Trời trước năm 2025, mỗi lần tiếp cận gần hơn so với lần trước. Cuối cùng, tàu sẽ đạt được khoảng cách chỉ còn 6,1 triệu km (3,8 triệu dặm) từ bề mặt của Mặt Trời.
Nour Raoufi, nhà vật lý thiên văn tại Phòng thí nghiệm Vật lý Ứng dụng của Đại học Johns Hopkins và là một trong các nhà khoa học tham gia dự án, nói: 'Chúng ta đang như là đang hạ cánh lên một ngôi sao. Đây thực sự là một bước tiến lớn đối với loài người. Đây chính là một thành tựu vĩ đại như việc đặt chân lên Mặt Trăng vào năm 1969'.
Tàu thăm dò Mặt Trời Parker đã thực hiện nhiều chuyến bay gần Mặt Trời, mỗi lần đều phá kỷ lục về hành trình khám phá Mặt Trời của con người. Vào ngày 27 tháng 9 năm 2023, nó bay tới điểm gần
Mặc dù những kỷ lục này đáng kinh ngạc, mục tiêu chính của Parker Solar Probe là khám phá bí ẩn của Mặt Trời. Có một điều kỳ lạ về Mặt Trời mà các nhà khoa học hy vọng sẽ giải thích được: tại sao bầu khí quyển bên ngoài của Mặt Trời lại nóng hơn bề mặt bên dưới hơn 200 lần. Bầu khí quyển bên ngoài của Mặt Trời được gọi là vành nhật hoa, nhiệt độ của nó lên tới 1,1 triệu độ C, trong khi bề mặt Mặt Trời chỉ có 5.500 độ C.
Điều này thật kỳ lạ vì nguồn nhiệt của Mặt Trời chủ yếu là do phản ứng tổng hợp hạt nhân xảy ra trong lõi của nó. Bề mặt của Mặt Trời cách lõi Mặt Trời ít nhất 5.000 km và bầu khí quyển bên ngoài của Mặt Trời kéo dài 8 triệu km tính từ bề mặt Mặt Trời.
Để giải quyết vấn đề này, tàu thăm dò Mặt Trời Parker sẽ bay vào quầng hào quang của Mặt Trời và thu thập dữ liệu. Trong quá trình thu thập dữ liệu, tàu thăm dò Mặt Trời đã bay qua một cơn bão Mặt Trời cực mạnh được gọi là vụ phóng khối lượng nhật hoa vào tháng 9 năm 2022. Đây là một trong những cơn bão Mặt Trời mạnh nhất được ghi nhận, nhưng Parker Solar Probe vẫn an toàn và hoạt động bình thường.
Sự phóng khối nhật hoa là một dạng năng lượng khác do Mặt Trời giải phóng. Nó được đặc trưng bằng cách đẩy một quả bóng có khối lượng ra khỏi Mặt Trời trong vòng vài phút đến vài giờ (tốc độ thường dao động từ hàng chục km/s đến hơn 1.000 km/giây). Vành nhật hoa quy mô lớn bị xáo trộn, làm thay đổi mạnh mẽ hình dạng vĩ mô và cấu hình từ trường của vành nhật hoa ánh sáng trắng.
Sự phóng khối lượng của vành nhật hoa là dấu hiệu quan trọng của hoạt động của Mặt Trời. Chúng có thể ảnh hưởng đến các hành tinh và vệ tinh trong hệ Mặt Trời, thậm chí gây ra bão địa từ, cực quang và các hiện tượng khác. Một trong những nhiệm vụ của tàu thăm dò Mặt Trời Parker là quan sát nguồn gốc và sự phát triển của sự phóng khối lượng vành nhật hoa cũng như cách chúng làm nóng quầng sáng và tăng tốc gió Mặt Trời.
Một nhiệm vụ khác của Parker Solar Probe là phát hiện các hạt năng lượng Mặt Trời, là những hạt năng lượng cao từ Mặt Trời có hại cho các phi hành gia và vệ tinh trong không gian. Tàu thăm dò Mặt Trời Parker sẽ giúp chúng ta khám phá các nguồn, quá trình tăng tốc và lan truyền của các hạt mang năng lượng Mặt Trời, những hạt này cuối cùng sẽ được sử dụng để bảo vệ vệ tinh và phi hành gia tốt hơn.
Tàu Parker Solar Probe sẽ tiếp tục hành trình khám phá và tiếp tục tiến gần đến Mặt Trời cho đến khi kết thúc sứ mệnh vào năm 2025. Khi đó, nó sẽ hoàn thành hành trình thứ 24 đến Mặt Trời và đem lại nhiều kiến thức mới, điều bất ngờ về Mặt Trời cho nhân loại. Parker Solar Probe là dấu mốc quan trọng trong cuộc hành trình khám phá Mặt Trời của loài người, thể hiện sự trí tuệ và dũng cảm của con người, cũng như mở ra những triển vọng mới cho tương lai của chúng ta.
Tham khảo: Zhihu