PeerDAS là gì? Khám phá những cải tiến đáng chú ý trong phiên bản mới của Pectra

Buzz

Nội dung bài viết

Thông tin tổng quan

Vấn đề về Data Availability hiện tại của Ethereum

PeerDAS là gì?

Cách hoạt động của PeerDAS

Một số câu chuyện thú vị

Tạm kết

Xem thêm

Đọc tóm tắt

- Nâng cấp Pectra là bước quan trọng trong hệ sinh thái Ethereum.
- Thay đổi quan trọng trong nâng cấp Pectra: PeerDAS.
- PeerDAS là ý tưởng tăng giới hạn blob trên Ethereum.
- Cách hoạt động của PeerDAS: DAS và Đồng nghiệp.
- PeerDAS giúp giảm lượng dữ liệu cần lưu trữ và đảm bảo an toàn.
- PeerDAS sẽ xuất hiện trên Pectra với mã EIP-7594.
- Khả năng mở rộng của Blob sẽ gấp 4 lần với PeerDAS.
- Sự kết hợp giữa DA của Layer-1 Ethereum và các DA của bên thứ ba.
- PeerDAS là thay đổi đáng quan tâm, nhưng chưa thể thay thế hoàn toàn các giải pháp khác.

Nâng cấp Pectra sẽ là một bước quan trọng trong hệ sinh thái Ethereum. Đây là bản cập nhật với nhiều thay đổi quan trọng. Hôm nay, chúng ta sẽ tập trung vào một thay đổi có thể ảnh hưởng đến các giải pháp Data Availability (DA) của bên thứ ba. Thay đổi này gọi là PeerDAS, hãy cùng khám phá nhé!

PeerDAS là gì? Tìm hiểu về cập nhật đáng chú ý trong nâng cấp Pectra

Thông tin tổng quan

Trước khi tìm hiểu về PeerDAS, hãy đọc qua những bài viết sau để hiểu rõ hơn về khái niệm 'Data Availability' và cách mà mảng giải pháp này hoạt động.

Data Availability có ý nghĩa như thế nào?
EIP-4844 là gì?
Một số hiểu nhầm về Data Availability

Vấn đề về Data Availability hiện tại của Ethereum

Sau khi nâng cấp Dencun, EIP-4844 đã được triển khai với một phương thức giao dịch mới là blob. Đây là phương thức lưu trữ dữ liệu Data Availability thay thế cho Calldata (trước đây là phương thức rất tốn kém). Lưu ý rằng điều này là để đảm bảo sự an toàn của các thay đổi trạng thái của Rollup, chứ không phải là lưu trữ dữ liệu về giao dịch của Rollup blockchain.

Tuy nhiên, giới hạn hiện tại của Ethereum là 3 blob trên 1 block (nếu vượt quá mức này, giá gas của blob sẽ tăng dần trong các block sau) và tối đa 6 blob mỗi block. Mỗi block Ethereum tạo ra mất 12 giây. Do đó, nếu nhu cầu sử dụng blob của các Rollup tăng mạnh, sẽ có cuộc đua về gas của các giải pháp Rollup để có quyền đăng tải dữ liệu vào blob.

Một điểm cần lưu ý là blob có thị trường đấu giá gas riêng, không ảnh hưởng đến thị trường gas của các giao dịch khác trên Layer-1. Tuy nhiên, việc tăng giá gas của blob đã từng xảy ra trong cơn sốt Blobscription trước đây.

PeerDAS là gì?

PeerDAS là một ý tưởng để tăng giới hạn blob trong mỗi block trên Ethereum, giúp tạo ra thêm không gian cho việc sử dụng blob của các Rollup.

Cụm từ DAS là viết tắt của 'Data Availability Sampling', đồng thời là phần của cách tiếp cận của giải pháp này, bao gồm việc lấy mẫu, kiểm tra và tích luỹ dữ liệu để đảm bảo tính toàn vẹn và giảm chi phí tính toán.

Phần 'Peer' đề cập đến việc so sánh thông tin giữa các node trong mạng lưới.

Cách hoạt động của PeerDAS

Trước hết, chúng ta sẽ đi sâu hơn vào cách hoạt động của DAS. Dữ liệu DA gốc sẽ được đưa vào hàm Đa thức để xử lý. Hàm này sẽ tạo ra một phần 'Mở rộng' đại diện cho dữ liệu gốc (tất nhiên, sẽ nhẹ hơn). Thông qua một kỹ thuật khá quen thuộc trong lĩnh vực kỹ thuật truyền thống là 'Xóa Mã', phần Mở rộng này có thể phục hồi dữ liệu gốc và cũng có khả năng phát hiện ra sự thiếu sót trong dữ liệu gốc nếu phần Mở rộng này mất hơn một nửa dữ liệu. Bản thân phần Mở rộng này có thể hiểu đơn giản là một phần nhỏ của dữ liệu được trích ra và có vai trò như một đèn báo giúp phát hiện sự mất mát trong dữ liệu gốc.

Nguồn: Vitalik Buterin (Trích từ 'Ethereum has blobs. Where do we go from here?')

Về phần 'Đồng nghiệp', đây là cách mạng trong việc phân chia dữ liệu cần xử lý cho các node. Mục đích của việc phân chia và so sánh chéo là để đảm bảo an toàn, không mất mát dữ liệu, đồng thời giảm thiểu lượng dữ liệu mà mỗi node cần tải về để xác thực. Trước đây, với nhiệm vụ DA truyền thống, tất cả các node trên Ethereum cần phải tải toàn bộ dữ liệu giao dịch trong quá khứ để đảm bảo đủ dữ liệu để xác thực giao dịch.

Bằng cách kết hợp cả hai phương pháp này, PeerDAS sẽ giúp mạng lưới đảm bảo quá trình chuyển đổi Trạng thái của Rollup không gian lận và giảm thiểu lượng dữ liệu cần lưu trữ.

Một số câu chuyện thú vị

Câu chuyện đầu tiên là về việc PeerDAS sẽ xuất hiện trên Pectra với mã tiêu đề EIP-7594, nhưng điều này không yêu cầu hard fork. Điều này có nghĩa, PeerDAS chỉ cần phần mềm Client điều chỉnh là có thể áp dụng ngay lập tức và thậm chí có thể mở rộng mức giới hạn blob lên cao hơn mức 64 blob (mức đang là kế hoạch hiện tại).

Câu chuyện thứ hai có thể làm nhiều người đầu tư vào các mảng Alt-DA quan tâm, đó là liệu PeerDA (một bản cải tiến của EIP-4844) có thể thay thế các giải pháp như Celestia, EigenDA và Avail hay không? Đây là một câu hỏi khá khó trả lời trong dài hạn, nhưng trong ngắn hạn, câu trả lời chắc chắn là không.

Theo chia sẻ từ bài blog 'Ethereum has blobs. Where do we go from here?' của Vitalik, chúng ta biết được với cách tiếp cận PeerDAS, khả năng mở rộng của Blob sẽ là gấp 4 lần. Tuy nhiên, với những tính toán sơ bộ của ngưỡng 3 blob / khối hiện tại (nhấn mạnh một lần nữa rằng đây là mức target), Ethereum Layer-1 sẽ giúp xử lý được 2666 giao dịch trên một block. Nếu tăng gấp 4 lần thì con số ước tính sẽ là 11-12 ngàn giao dịch. Lưu ý rằng đây là số lượng giao dịch trên tổng tất cả các Rollup chứ không phải riêng trên Layer-1.

Với tốc độ phát triển của các Layer-2 hiện nay, mình tin rằng PeerDAS sẽ gặp khó khăn trong việc duy trì khả năng phản hồi khi hoạt động trên Rollup mở rộng lại.

Tuy vậy, PeerDAS và DA trên Layer-1 của Ethereum có một sức mạnh mà các giải pháp khác không có, đó là tính phi tập trung và độ an toàn. Điều này là do dữ liệu sẽ được lấy từ mạng lưới gốc Layer-1 để trích mẫu thử, không cần thông qua một mạng lưới quản trị trung gian như các giải pháp bên thứ 3.

Một yếu tố khác khiến mình chưa trả lời được câu hỏi này về dài hạn đó là khả năng mở rộng ở giai đoạn Danksharding và thời điểm chính thức khi Danksharding được triển khai. Hiện tại thì chúng ta vẫn chỉ đang ở giai đoạn Proto-Danksharding mà thôi!

Câu chuyện thứ ba, đó là liệu có một tương lai mà cả DA thuần của Layer-1 Ethereum và các DA của bên thứ ba có thể cùng được sử dụng hay không? Theo mình, câu chuyện này hoàn toàn có thể xảy ra trong tương lai, và thực tế là nó đang xảy ra với các giải pháp Rollup hiện tại. Việc chi phí DA trên các giải pháp bên thứ ba đang là khá thấp, do đó không việc gì các giải pháp Rollup không tận dụng song song cả 2 giải pháp, vừa đảm bảo có thêm một lớp bảo vệ, vừa linh hoạt trong lựa chọn nếu một trong 2 giải pháp gặp vấn đề (có thể là chi phí, hoặc tốc độ xử lý).

Tạm kết

PeerDAS với mình là một thay đổi đáng quan tâm của Layer-1 Ethereum trong thời gian tới. Tuy nhiên, để nói rằng nó có phải giải pháp thay thế toàn bộ các đối thủ ở bên thứ ba hay không thì câu trả lời là chưa. Đơn giản vì chúng ta vẫn còn rất nhiều cột mốc cần cập nhật khác (với khả năng xử lý mạnh hơn) từ Ethereum. Và cũng một phần vì chúng ta không thể biết số lượng Rollup trong tương lai sẽ tăng nhanh như thế nào.

Mytour

DeFi Discussion ep.136: Celestia, EigenDA 'kém hơn' EIP-4844? Optimism Superchain hỗ trợ các Layer-3 xây dựng trên OP Stack

Nội dung được phát triển bởi đội ngũ Mytour với mục đích chăm sóc khách hàng và chỉ dành cho khích lệ tinh thần trải nghiệm du lịch, chúng tôi không chịu trách nhiệm và không đưa ra lời khuyên cho mục đích khác.

Nếu bạn thấy bài viết này không phù hợp hoặc sai sót xin vui lòng liên hệ với chúng tôi qua email [email protected]

Các câu hỏi thường gặp

PeerDAS có thực sự giúp tăng giới hạn blob trên Ethereum hay không?

Có, PeerDAS được thiết kế nhằm tăng giới hạn blob trong mỗi block trên Ethereum, tạo thêm không gian cho việc sử dụng blob của các Rollup, từ đó cải thiện hiệu suất mạng.

Tại sao PeerDAS lại quan trọng trong nâng cấp Pectra của Ethereum?

PeerDAS là một phần quan trọng trong nâng cấp Pectra vì nó giới thiệu một cách tiếp cận mới cho Data Availability, giúp giảm thiểu dữ liệu cần lưu trữ và cải thiện khả năng xác thực của các giao dịch trên mạng.

Có những lợi ích gì từ việc sử dụng phương thức Data Availability Sampling trong PeerDAS?

Việc sử dụng Data Availability Sampling trong PeerDAS giúp giảm chi phí tính toán, đảm bảo tính toàn vẹn của dữ liệu và cho phép các node chỉ tải một phần dữ liệu cần thiết, từ đó nâng cao hiệu suất của mạng Ethereum.

Liệu PeerDAS có thể thay thế hoàn toàn các giải pháp Data Availability của bên thứ ba không?

Không, hiện tại PeerDAS chưa thể thay thế hoàn toàn các giải pháp Data Availability của bên thứ ba, mặc dù nó có thể cải thiện hiệu suất, nhưng vẫn còn nhiều yếu tố cần xem xét trong tương lai.

PeerDAS ảnh hưởng như thế nào đến chi phí gas trên Ethereum?

PeerDAS có thể ảnh hưởng đến chi phí gas trên Ethereum bằng cách tạo ra một thị trường đấu giá gas riêng cho blob, giúp điều chỉnh mức giá gas phù hợp hơn với nhu cầu sử dụng, nhưng cũng có thể dẫn đến việc tăng giá trong trường hợp quá tải.