a.
- Xung đột giữa vua Lê Tương Dực và nhân dân
- Đây cũng là mâu thuẫn giữa quan niệm nghệ thuật cao siêu, thuần túy (xây dựng Cửu Trùng Đài với công trình kỳ công vô cùng, được xem như trân trọng như trăng sao) và lợi ích trực tiếp, thiết thực của nhân dân.
b. Ý nghĩa từ những mâu thuẫn ấy:
- Phản ánh giá trị hiện thực về sự đau khổ của nhân dân lao động bị bóc lột dưới thời vua Lê Tương Dực. Đó là bức tranh của sự hoang phí, tham lam, và cường hãn, làm tan nát tâm hồn nhân dân.
- Thể hiện bi thương tinh thần đau đớn của Vũ Như Tô, người đam mê nghệ thuật đến mức trở thành cơn ác mộng của nhiều người. Ngay cả sau khi qua đời, ông vẫn không thể trốn khỏi cơn ác mộng ấy.
- Tác giả đặt ra vấn đề: Bi kịch của Vũ Như Tô đã thức tỉnh ý thức của chúng ta về mối quan hệ giữa nghệ thuật và cuộc sống - Nghệ thuật chỉ có ý nghĩa khi nó phục vụ cho cuộc sống con người, khi được nhân dân yêu quý, trân trọng, và bảo vệ.