Phần 1. Đọc nguồn tham khảo trang 41 - Chuyên đề học tập Văn 11 - Chân trời sáng tạo

Buzz

Đọc tóm tắt

- Vẫn sử dụng các từ như tít, sa-pô do các phương án thay thế chưa chắc phù hợp và khả thi nhất, đặc biệt là với từ đã tiêu chuẩn hóa quốc tế.
- Từ ngữ địa phương trở nên phổ biến và áp đặt do được chấp nhận và trở thành biến thể chính thống tại vùng địa phương.
- Các biên soạn viên từ điển xác định từ mới theo 5 tiêu chí, bao gồm các khái niệm mới, từ cổ tái xuất, và từ ngữ phương ngữ lan tỏa trên toàn quốc.

Lý do gì khiến một số từ như tít, sa-pô,… được sử dụng phổ biến mặc dù vẫn có từ tương đương tiếng Việt? Theo bạn, vì sao các từ ngữ địa phương trở nên phổ biến và áp đặt lên từ ngữ toàn dân?

Trong khi đọc 1

Câu 1 (trang 42, Sách chuyên đề Ngữ văn 11):

Lý do nào khiến cho một số từ như tít, sa-pô,… được sử dụng phổ biến mặc dù vẫn có từ tương đương tiếng Việt?

Phương pháp giải:

Đọc kĩ đoạn văn 1 để tìm ra lý do vẫn sử dụng các từ như tít, sa-pô…

Lời giải chi tiết:

Vẫn sử dụng các từ như tít, sa-pô bởi đôi khi các phương án thay thế chưa chắc đã phù hợp và khả thi nhất, đặc biệt là đối với những từ thông dụng đã được tiêu chuẩn hóa quốc tế.

Trong khi đọc 2

Câu 2 (trang 43, Sách chuyên đề Ngữ văn 11):

Theo bạn, vì sao các từ ngữ địa phương trở nên phổ biến và áp đặt lên từ ngữ toàn dân?

Phương pháp giải:

Đọc kỹ đoạn văn 2 và từ quan điểm cá nhân để đưa ra lý do.

Lời giải chi tiết:

Từ ngữ địa phương trở nên phổ biến và áp đặt lên từ ngữ toàn dân do khi sử dụng tại địa phương được nhiều người chấp nhận và trở thành biến thể chính thống được sử dụng trong cùng vùng đó.

Sau khi đọc 1

Câu 1 (trang 45, Sách chuyên đề Ngữ văn 11):

Dựa vào văn bản, hãy liệt kê và phân loại các từ ngữ vay mượn theo bảng sau ( làm vào vở):

Từ vay mượn
Trường hợp không có từ tương đương trong tiếng Việt	Trường hợp có từ tương đương trong tiếng Việt
Ví dụ: ghi đông	Ví dụ: album

Phương pháp giải:

Đọc kĩ văn bản và chú ý các ví dụ đưa ra để đưa ra thêm các ví dụ.

Lời giải chi tiết:

Từ vay mượn
Trường hợp không có từ tương đương trong tiếng Việt	Trường hợp có từ tương đương trong tiếng Việt
- phanh, com lê, ca vát, lắc lê…	Ví dụ: toa lét – nhà vệ sinh; lavabo – chậu rửa; xà phòng – bột giặt…

Sau khi đọc 2

Câu 2 (trang 45, Sách chuyên đề Ngữ văn 11):

Có bao nhiêu tiêu chí để các biên soạn viên từ điển xác định từ mới Tiếng Việt trong những năm gần đây? Đó là những tiêu chí gì?

Phương pháp giải:

Đọc kỹ nguồn liệu để tìm ra những tiêu chí mà các biên soạn viên từ điển xác định từ mới và nêu cụ thể.

Lời giải chi tiết:

* Có 5 tiêu chí

- Thứ nhất, biểu thị những khái niệm, sự vật hoàn toàn mới.

- Thứ hai, có nhiều từ được coi là mới do nhu cầu cần diễn đạt.

- Thứ ba, có một số từ địa phương được sử dụng rộng rãi trong toàn quốc

- Thứ tư, có nhiều từ cổ, từ cũ được sử dụng trở lại

- Thứ năm, Các từ mới xuất hiện, sử dụng phương thức ẩn dụ.

Sau khi đọc 3

Câu 3 (trang 45, Sách chuyên đề Ngữ văn 11):

Có một số từ ngữ thuộc phương ngữ, trước đây chỉ dùng hạn hẹp trong một số địa phương, bây giờ được sử dụng rộng rãi trên toàn quốc, thậm chí lấn át biến thể chính trong ngôn ngữ toàn dân như gạch bông(gạnh hoa), máy lạnh( máy điều hòa nhiệt độ), chích( tiêm), ngừa (phòng),.. Tìm thêm một số trường hợp tương tự.

Phương pháp giải:

Đọc kĩ những ví dụ đưa ra trong đề bài từ đó tìm một số trường hợp tương tự.

Lời giải chi tiết:

- Dớp: đen đủi

- máy lửa: bật lửa

- hộp quẹt: bao diêm,..

Sau khi đọc 4

Câu 4 (trang 45, Sách chuyên đề Ngữ văn 11):

Liệt kê các từ ngữ mới xuất hiện trong đại dịch Covid 19.

Phương pháp giải:

Dựa vào kiến thức cá nhân để liệt kê các từ mới xuất hiện trong đại dịch Covid 19 vừa qua.

Lời giải chi tiết:

- 5K, F0, F1, F2…

Nội dung được phát triển bởi đội ngũ Mytour với mục đích chăm sóc khách hàng và chỉ dành cho khích lệ tinh thần trải nghiệm du lịch, chúng tôi không chịu trách nhiệm và không đưa ra lời khuyên cho mục đích khác.

Nếu bạn thấy bài viết này không phù hợp hoặc sai sót xin vui lòng liên hệ với chúng tôi qua email [email protected]

Các câu hỏi thường gặp

Tại sao một số từ ngữ địa phương trở nên phổ biến trong ngôn ngữ toàn dân?

Từ ngữ địa phương trở nên phổ biến vì chúng được chấp nhận trong cộng đồng, dần trở thành những biến thể chính thống và được sử dụng rộng rãi. Sự thịnh hành của chúng có thể ảnh hưởng từ các yếu tố văn hóa, xã hội và thói quen ngôn ngữ.

Các từ vay mượn có gì đặc biệt trong ngôn ngữ Tiếng Việt?

Các từ vay mượn đặc biệt vì chúng được sử dụng khi không có từ tương đương trong Tiếng Việt hoặc khi từ gốc được tiêu chuẩn hóa, ví dụ như 'album' hay 'phanh'. Chúng giúp ngôn ngữ trở nên phong phú và dễ tiếp cận với sự phát triển toàn cầu.

Có bao nhiêu tiêu chí để biên soạn viên từ điển xác định từ mới trong Tiếng Việt?

Có năm tiêu chí: từ biểu thị khái niệm mới, đáp ứng nhu cầu diễn đạt, từ địa phương phổ biến toàn quốc, từ cũ sử dụng lại và từ mới sử dụng phương thức ẩn dụ.

Ví dụ nào cho thấy sự thay đổi trong việc sử dụng từ ngữ qua các vùng miền?

Ví dụ như 'gạch bông' thay vì 'gạch hoa', hoặc 'máy lạnh' thay vì 'máy điều hòa nhiệt độ'. Những từ này đã trở nên phổ biến rộng rãi, thậm chí lấn át các từ ngữ địa phương trước đây.

Những từ mới nào xuất hiện trong đại dịch Covid-19?

Một số từ mới xuất hiện trong đại dịch Covid-19 bao gồm '5K', 'F0', 'F1', 'F2', giúp cộng đồng nhanh chóng hiểu và áp dụng các biện pháp phòng chống dịch bệnh.