Phản ánh về bài thơ Đất Nước của Nguyễn Đình Thi độc đáo nhất

Chủ đề: Cảm nhận về bài thơ Đất Nước của Nguyễn Đình Thi

Viết đoạn văn cảm nhận ngắn và sâu sắc về tác phẩm Đất Nước của Nguyễn Đình Thi
 

I. Tóm tắt Cảm nhận bài thơ Đất Nước của Nguyễn Đình Thi một cách ngắn gọn

1. Mở đầu

- Giới thiệu về tác giả và tác phẩm

2. Phần chính

a. Hình ảnh mùa thu Hà Nội qua đôi mắt tâm hồn tác giả:
- Bức tranh 'Mùa thu ...rồi' là hình ảnh tươi mới của mùa thu, với những chi tiết như 'sáng mát trong', 'hương cốm mới' => Tạo ra bức tranh mùa thu tươi đẹp, đặc trưng của Hà Nội.

b. Hình ảnh mùa thu và tâm trạng của tác giả:
- Câu thơ khai mạc thể hiện niềm vui, sự phấn khởi trước sự đổi mới của cuộc sống.
- Sự chú ý tuyệt đối với đất nước và niềm vui được thể hiện qua hình ảnh 'rừng tre', với so sánh với thơ của Nguyễn Duy.
- 'Phấp phới' ánh lên niềm hạnh phúc vô song của con người Việt Nam.
- Màu xanh biếc của 'trời thu' thể hiện hy vọng, niềm vui, hạnh phúc của những người được làm chủ quê hương.

c. Hình ảnh đất nước trong chiến tranh và tự hào về truyền thống:
- Tự hào về truyền thống 'Nước chúng ta ...nói về!' : Những con người Việt Nam, từ lớp này tới lớp khác, luôn đứng lên giành lấy tự do và độc lập cho dân tộc => Một lời nhắc nhở về đạo lý 'Uống nước nhớ nguồn'.

d. Hình ảnh đất nước trong niềm vui xây dựng cộng đồng và khao khát hướng tới tương lai :
- Đất nước với tiếng kèn triệu hồi quân và làn khói nhà máy bay bay trong gió => phản ánh sự hồi sinh sau chiến tranh.
- Động từ 'ôm đất nước': thể hiện tình yêu to lớn dành cho con người Việt Nam, ôm trọn những đau thương để giờ đây họ trở nên bất khuất, anh hùng.
=> Niềm vui, niềm tự hào khi dân tộc ta vươn lên từ những khó khăn, phát triển, xây dựng đất nước.

e. Kết luận tổng quan :
- Nội dung : Mô tả hình ảnh đất nước từ những năm chiến tranh đến hồi sinh, hướng tới tương lai.
- Nghệ thuật :
+ Hình ảnh thơ đẹp, giản dị, mộc mạc, giàu chất thơ, được truyền tải trong tình yêu quê hương.
+ Lời thơ tràn đầy tình yêu, niềm tự hào dân tộc.
+ Sử dụng linh hoạt và nhuần nhuyễn các biện pháp nghệ thuật.

3. Tổng kết :

- Tóm lược lại ý chính.

II. Mẫu bài văn Cảm nhận bài thơ Đất Nước của Nguyễn Đình Thi tuyệt vời nhất

Khi nhắc đến Nguyễn Đình Thi, chúng ta nghĩ đến một con người đa tài, người con Hà Nội có nhiều nghệ thuật đặc sắc. Không chỉ là nhạc sĩ nổi tiếng với bài hát Người Hà Nội, ông còn là kịch sĩ, nhà văn, và nhà thơ. Trong số đó, bài thơ Đất Nước là một bức tranh sống động về Việt Nam trong mùa thu đầy hoài niệm, những ngày chiến tranh đầy sóng sáng và hình ảnh tươi sáng của tương lai mới.

Bài thơ được sáng tác trong khoảng thời gian từ 1949 đến 1955 và đặc sắc với việc kết hợp các đoạn trích từ các tác phẩm trước của ông như Sáng mát trong như sáng năm xưa hay Đêm mitting, ... Bằng tài năng của mình, Nguyễn Đình Thi đã biến tác phẩm thành một tác phẩm thơ đồng nhất và nó đã trở thành một trong những tác phẩm xuất sắc nhất về đề tài đất nước trong văn học Việt Nam.

Mở đầu bài thơ, chúng ta chìm đắm trong khung cảnh trời thu, những hình ảnh hoài niệm về mùa thu ở Hà Nội hiện ra trước mắt:

'Buổi sáng trong lành như những ngày xưa
Gió thu mang hương cốm mới thơm mát
Khắc sâu trong tôi những ký ức xa xưa
Làn sương trải dài, lòng Hà Nội êm đềm
Những con đường dài chìm trong sương trắng
Người ra đi không quay đầu nhìn lại
Sau bức tranh nắng, lá rơi trải đầy'

Khi sáng tác bài thơ này, Nguyễn Đình Thi đứng giữa vùng núi Việt Bắc, nhưng tâm hồn ông trở về với Hà Nội xa xưa, nhớ về hương cốm nồng nàn. Hà Nội, với bầu trời xanh và hương cốm thoang thoảng trong gió, là nơi đẹp nhất và thơm nhất, đặc biệt là trong những ngày thu. Nguyễn Đình Thi - con người Hà Nội, không quên nhớ về quê hương của mình.

Đứng giữa chiến khu Việt Bắc, dưới bức tranh sáng trời thu 'mát trong', ông nhớ về Hà Nội xưa, với mùi cốm đặc trưng của mùa thu.

Mùa thu với vẻ đẹp của Hà Nội hiện lên trong tâm trí ông: 'tôi nhớ những ngày thu đã xa'. Nguyễn Đình Thi nhớ những con đường dài ở Hà Nội, nhớ cái chớm lạnh trên đất thủ đô. Làn gió 'mát trong' trong lành và hơi se lạnh làm nhà thơ trăn trở, thức tỉnh kí ức quá khứ và hiện tại, tạo nên những câu thơ truyền cảm. Đọc thơ, người đọc như đắm chìm trong không khí thu Hà Nội, cảm nhận mùa thu se lạnh với hương cốm làng Vòng thoang thoảng trong gió. Hình ảnh 'hương cốm mới' đưa ta về với những kí ức ấm áp về mùa thu Hà Nội, với cốm thơm mùi sen, hương thoang thoảng, nhưng không bao giờ mờ nhạt trong tâm trí, giống như Hữu Thỉnh từng nói về hương ổi mùa thu:

'Nhận biết hương ổi bất ngờ
Hương lan tỏa trong gió thu
Sương len lỏi qua ngõ hẹp
Thu về trong hơi ấm'

Nỗi nhớ của người thơ là kí ức về những thời khắc xưa, sống giữa Hà Nội để cảm nhận cái lạnh se se của mùa thu. Nguyễn Đình Thi tinh tế khi gắn liền 'cái lạnh se se' với kí ức về Hà Nội, với hương sắc đặc trưng của trời thu ở đây. Hình ảnh 'những con phố dài xao xác hơi may' gợi lên những con phố cổ kính của Hà Nội, rõ nét trong tâm hồn nhà thơ ngay cả khi ông ở Việt Bắc. Từ Hán Việt 'hơi may' thay vì gió lạnh, tạo nên cảm giác êm dịu, nhẹ nhàng với một chút buồn bên trong. Có lẽ khi nhớ về Hà Nội, ông tưởng nhớ một Hà Nội dịu dàng, ngọt ngào.

Kết thúc những hình ảnh hoài niệm về Hà Nội là cảnh người lính bảo vệ quê hương bước ra đi với lòng quyết tâm lớn:

'Người ra đi không quay đầu nhìn lại
Sau lưng thềm, lá rơi trải đầy'

Xuất phát với chí lớn, quyết tâm kiên cường, không hề quay đầu, tâm hồn chiến sĩ lưu luyến quê hương. Nắng, lá rơi trải đầy bậc thềm, làm xao lạc tâm tư nhưng không làm động chạm ý chí kiên định.

Khổ thơ đầu tiên kể về những kí ức về một Hà Nội yên bình, êm đềm trước thời kỳ chiến tranh!

Tiếp theo là những dòng thơ về hiện tại, về mùa thu ở chiến khu Việt Bắc, thể hiện sự biến động của tâm trạng tác giả. So với đoạn thơ trước, Nguyễn Đình Thi mang lại một mùa thu phong phú, rạng ngời:

'Mùa thu nay đã khác lạ
Tôi vui đứng giữa trời đất
Gió rì rào lá tre trổ bông
Trời thu thay chiếc áo mới
Trong tiếng cười tươi như hòa mình!
Trời xanh đây thuộc về ta
Núi rừng đây là của ta
Những cánh đồng thơm ngát mọng nước
Những con đường bát ngát rợp cỏ cây
Những dòng sông đỏ mịn màng phù sa'

Ngay từ những dòng thơ đầu, niềm vui tràn ngập trong từng chữ. Nguyễn Đình Thi khẳng định 'Mùa thu nay đã khác rồi', lời khẳng định chắc chắn, rộn ràng niềm hạnh phúc, phấn khởi. Trái với khổ thơ trước, đây là niềm vui được khuếch đại. Cuộc sống mới giữa núi rừng Việt Bắc là nguồn cảm hứng phong phú cho nhà thơ. Ông viết:

'Tôi vui đứng giữa trời đất
Gió thổi rừng tre phấp phới
Trong tiếng cười hân hoan'

Một câu thơ sôi nổi với ba động từ liên tiếp, thể hiện sự tập trung cao độ của nhà thơ đối với đất nước, Tổ quốc. Thêm vào đó, ông sử dụng hình ảnh 'rừng tre' - biểu tượng của con người Việt Nam, của dân tộc Việt Nam. 'Rừng tre' hiện lên 'phấp phới' trong làn gió mát của mùa thu, trong niềm vui phấn khởi. Một 'rừng tre' to lớn nhưng lại được mô tả bằng từ láy 'phấp phới', mềm mại, mỏng manh, nhẹ nhàng trong gió. Điều này thể hiện niềm vui dồn dập trong tâm hồn nhà thơ và của con người Việt Nam.

Tiếp theo, Nguyễn Đình Thi kể về hình ảnh của trời thu, sắc thu. Màu xanh vẫn là màu chủ đạo nhưng, thu ở đây là 'trong biếc tiếng nói cười', màu xanh của hi vọng, của hạnh phúc tràn đầy trong tâm hồn những người làm chủ đất nước.

'Thu đổi trang mới
Trong tiếng cười mỉm'

Và niềm vui đó càng dâng trào mạnh mẽ với niềm tự hào về một đất nước phồn thịnh, tươi đẹp:

'Bầu trời này thuộc về chúng ta
Núi rừng này thuộc về chúng ta
Những cánh đồng hương thơm lừng
Những con đường mở rộng
Những dòng sông chảy đỏ phù sa'

Mỗi câu thơ là một lời giới thiệu, một niềm tự hào vô cùng về Tổ quốc. Chẳng hiệu quả hơn khi nhà thơ không ngừng khẳng định 'thuộc về chúng ta', lời tuyên bố vững mạnh về chủ quyền đất nước. Và những dòng thơ tiếp theo như một sự giới thiệu tư duy về vẻ đẹp phong phú của non sông Tổ quốc.

Đoạn thơ hiện lên tâm hồn phấn khởi, giao thoa giữa niềm vui hân hoan và trái tim hào hùng, nguồn cảm hứng như một sử thi to lớn. Mùa thu tràn ngập hạnh phúc khi làm chủ đất nước.

Những câu thơ sau là hình ảnh của quê hương đang chịu đựng chiến tranh, với đau thương và mất mát, song đồng thời là niềm tự hào về truyền thống chiến đấu của cha ông.

Việt Nam, qua bao biến cố, đã chống lại quân xâm lược trong những cuộc chiến đấu, đặc biệt là trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp và Mỹ. Dù mạnh mẽ đến đâu, quân địch đều phải chấp nhận thất bại trước tinh thần chiến đấu của nhân dân Việt Nam. Truyền thống chiến đấu này không chỉ mới mà còn được lưu truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác, từ trận Bạch Đằng chống quân Nam Hán đến hai cuộc chiến chống quân Mông - Nguyên. Đây là niềm tự hào to lớn của dân tộc Việt Nam, không bao giờ chịu khuất phục trước bất kỳ kẻ thù nào. Truyền thống chiến đấu này là niềm tự hào rất lớn của nhân dân Việt Nam, qua từng thế hệ, họ luôn đứng lên giành lại độc lập cho dân tộc, dù phải chịu đựng đau thương và hy sinh. Mỗi câu thơ của tác giả như một lời nhắc nhở về đạo lý 'uống nước nhớ nguồn' của cha ông.

'Quê hương ta
Đất của những con người kiên cường
Đêm đêm lên tiếng trong âm thanh đất đỏ
Những ngày xưa vang lên những câu chuyện'

Khơi dậy niềm tự hào dân tộc hùng mạnh, vì đất nước chúng ta là 'nơi mặt trời không bao giờ chìm', chẳng bao giờ chúng ta đầu hàng trước bất kỳ kẻ thù nào. Tiếng 'Sát Thát' của cha ông vẫn vang lên trong đêm, nhắc nhở lời thề 'quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh'.

Tự hào về truyền thống không phải điều dễ dàng, khi chúng ta phải trải qua nhiều cuộc chiến, mang theo bao mất mát, hy sinh và đau thương:

'Ôi những cánh đồng quê chảy máu
Dây thép gai đâm nát trời chiều
...
Ngày nay, tiếng kêu căm hờn vẫn vang lên từ những gốc tre hồn hậu nhất'

Nguyễn Đình Thi tạo hình ảnh đau thương bởi chiến tranh, 'dây thép gai đâm nát trời chiều', 'những cánh đồng quê chảy máu',... những hình ảnh đơn giản nhưng gợi lên sự bi thương và cảm xúc khắc sâu trong tâm hồn tác giả. Chiến tranh đã làm biến đẹp đi những vùng quê bình yên, chuyển chúng thành biển máu, biển nước mắt. Những 'gốc tre hồn hậu' cũng phải đáp lại bằng 'tiếng kêu căm hờn', bộc lộ sự tức giận và đau đớn.

Tuy nhiên, giữa đau thương, hiện lên một nét duyên dáng, sự lãng mạn của người chiến sĩ. Trong những đêm hành quân giữa rừng sâu, người lính trẻ không thể không nhớ về người yêu thương ở quê nhà. Đột nhiên, đêm hành quân trở nên đầy ắp những khắc khoải lãng mạn:

'Những đêm dài hành quân nung nấu
Bỗng bồn chồn nhớ mắt người yêu'

Tình yêu đôi lứa hòa quyện với tình yêu đất nước, thắt chặt trong một tình yêu lớn của những con người Việt Nam? Nó là nguồn động viên giúp họ mạnh mẽ, chiến đấu vì độc lập, để sớm ôm trọn tình yêu về bên những người thân yêu. Hình ảnh này đã được thể hiện trong thơ Quang Dũng, khi ông miêu tả những lính trẻ Hà thành hành quân 'Tây Tiến':

'Mắt trừng gửi mộng qua biên giới
Đêm mơ Hà Nội dáng kiều thơm'

Chúng ta - những con người Việt Nam nhân hậu, truyền thống, nhưng không bao giờ chịu khuất phục trước thế lực đen tối dù chúng có mạnh mẽ, có những công nghệ hiện đại đến thế nào! Điều này làm cho sự tàn bạo của chúng trở nên ghê rợn và đáng sợ hơn, vì chúng muốn đánh bại, muốn áp đặt ý chí chiến tranh lên tinh thần bình an của dân tộc ta. Trong khổ thơ tiếp theo, nhà thơ mô tả những tội ác mà quân thù đã gây ra, những đau đớn mà dân tộc ta phải chịu dung :

'Bát cơm chan đầy nước mắt
Bay còn giằng khỏi miệng ta
Thằng giặc Tây, thằng chúa đất
Đứa đè cổ, đứa lột da'

Những hình ảnh đau đớn đó thật kinh khủng, làm chúng ta thấu hiểu sự tàn bạo của kẻ thù. Nhưng cũng chính từ những nỗi đau đó, từ sự khốc liệt đó mà dân tộc ta vươn lên, trở nên mạnh mẽ, trở thành những anh hùng đầy lòng quả cảm.

Ở hai khổ thơ này, nhà thơ sử dụng sự đối lập giữa tội ác của kẻ thù và lòng bền bỉ, sức sống của dân tộc ta để khẳng định những phẩm chất anh hùng, đồng thời khẳng định lòng yêu nước, lòng yêu hòa bình của dân tộc ta :

'Xiềng xích bay tự do khỏi kẹt
Bên kia trời chim hòa bình đậu
Súng đạn im lặng nhưng lòng dân
Yêu nước thương nhà vẫn mãi mãi'

Cuối cùng, để kết thúc một bài thơ về đất nước, Nguyễn Đình Thi kể về một đất nước đang hạnh phúc xây dựng Tổ quốc và hướng tới tương lai.

Sau chiến tranh, nhiệm vụ đầu tiên là xây dựng lại Tổ quốc bằng công nghiệp và lao động. Hình ảnh tiếng kẻng và khói nhà máy nổi lên giữa trời thu là minh chứng cho sức mạnh và sự nỗ lực của dân tộc. Từ 'ôm đất nước' như một ôm chặt của tác giả, chứa đựng tình yêu cho mọi người Việt Nam, ôm những đau thương để biến họ thành những anh hùng bất khuất. Đây là niềm tự hào mạnh mẽ khi đất nước nhỏ bé vươn lên từ đau thương để xây dựng một tương lai tươi sáng cho dân tộc.

Cuối cùng, những hình ảnh tươi sáng, đẹp đẽ như 'trời đất mới, ánh bình minh' được Nguyễn Đình Thi sử dụng như một biểu tượng cho ngày mai tươi sáng của dân tộc ta. Những con người Việt Nam, sau chiến tranh, bứt phá lên như 'nước vỡ bờ', mạnh mẽ, dữ dội, nỗ lực hết mình để giành lấy tự do cho chính bản thân mình.

Kết thúc bài thơ là một tả cảnh tráng lệ, hùng vĩ, đẹp đẽ:

'Nước Việt Nam từ cơn lửa sôi
Mặt trời chiếu sáng, lấp lánh'

Hai câu thơ, hai bức tranh tưởng lập 'lửa, bùn' so với 'ánh sáng' là biểu tượng cho ý chí và tinh thần bất khuất của người Việt Nam.

Đất nước theo Nguyễn Đình Thi là một bức tranh ca ngợi Tổ quốc và con người Việt Nam. Thơ thủ đô miêu tả quê hương trong hành trình vươn lên từ đau thương chiến tranh đến hy vọng một tương lai tươi sáng, nơi con người Việt Nam kiểm soát quê hương, cùng nhau phát triển. Nhà thơ tỏ ra tự hào với truyền thống của cha ông và nhắc nhở về nguyên tắc 'uống nước nhớ nguồn'. Bài thơ sử dụng ngôn từ đơn giản, nhưng chứa đựng yêu thương và niềm tự hào dân tộc. Các kỹ thuật nghệ thuật linh hoạt và mềm mại được áp dụng để tạo ra hình ảnh giàu cảm xúc và thơ mộng.