Phản ánh về nhân vật ông Hai trong tác phẩm Làng của Kim Lân – bài mẫu 1

Kế hoạch

I. Mở đầu

Giới thiệu về truyện ngắn Làng, về nhân vật ông Hai:

- Truyện ngắn được viết năm 1948, là một trong những tác phẩm xuất sắc của thời kỳ kháng chiến chống Pháp, với ông Hai là nhân vật trung tâm của câu chuyện.

- Tình yêu thương đối với làng quê, với cách mạng của ông Hai được mô tả một cách chân thành, giản dị nhưng đầy sâu lắng và thiêng liêng.

- Nhân vật ông Hai là biểu tượng của người nông dân yêu nước trong thời kỳ kháng chiến.

II. Nội dung chính

Tình cảm, tính cách, phẩm chất của Ông Hai được tác giả mô tả một cách cụ thể qua từng tình huống.

1. Trong bối cảnh đời sống tại nơi tị nạn xa làng

- Do hoàn cảnh kháng chiến, gia đình ông Hai phải di cư: ông Hai chăm chỉ lao động cùng với anh em giữa làng, không vui lòng đi cùng với vợ.

- Tại nơi tị nạn:

+ Ông trở nên buồn chán, nhớ quê nhà, trở nên căng thẳng và khó tính.

+ Ông thích khoe làng: mỗi khi đi đâu, ông đều kể về làng chợ Dầu của ông “một cách nồng nhiệt và sôi động”, khoe làng có báo cáo tổng hợp, con đường lát đá, nhà cao cửa rộng. Ông tự hào cho bản thân và cảm xúc trong lòng, ít quan tâm đến phản ứng của người nghe về câu chuyện của mình.

⇒ Việc khoe làng là biểu hiện tự nhiên nhất của tình yêu, lòng nhớ và niềm kiêu hãnh về quê hương của ông Hai.

- Tình yêu của ông Hai dành cho làng quê liên quan chặt chẽ với tình yêu đối với đất nước, với cách mạng:

+ Trước cách mạng: ông tự hào khoe làng giàu có và đẹp đẽ với cái duyên của quan toàn làng.

+ Sau cách mạng: ông chỉ đề cập đến những buổi tập quân sự, những công trình giao thông,… Ông thường đến phòng thông tin để nghe lén tin tức về kháng chiến, hân hoan với những chiến thắng của quân và dân ta.

2. Khi nghe tin làng có kẻ phản quốc

- Nghe được tin tức: ông trở nên sốc đứng “lặng như không thể hít thở được”, tránh xa xa đám đông.

- Tình trạng tinh thần rối bời của ông Hai:

+ Ông bắt đầu hoài nghi về thông tin sai lệch, sau đó tức giận bí mật chửi rủa bọn người phản quốc, nhìn lại từng người trong làng, lo sợ cho tương lai của con cháu mình, sợ họ bị bịnh bỉ, khinh thường.

+ Ông cảm thấy lúng túng, sợ hãi không dám ra ngoài, chỉ ở trong nhà để nghe trộm tin tức.

+ Có khi ông muốn quay về làng vì bị người ta coi thường, khinh bỉ. Nhưng ông suy nghĩ: “làng theo phản Tây thì phải hận” và chỉ biết trò chuyện với con út để khẳng định: ông luôn tin tưởng và trung thành với cách mạng, với chủ tịch Hồ Chí Minh, quyết không theo kẻ thù.

⇒ Qua diễn biến tinh thần rối bời của ông Hai, chúng ta có thể thấy tình yêu sâu đậm mà ông dành cho quê hương làng chợ Dầu, đồng thời nhận thấy sự trung thành tuyệt đối với Đảng, với cách mạng và với Bác Hồ.

3. Niềm vui của ông Hai khi tin làng không ai theo giặc

Khi chủ tịch làng đến thông báo tin cải chính:

+ Ông rất phấn khích mang quà về cho các con

+ Ông đi từng nhà, gặp từng người chỉ để thông báo tin: Tây đã đốt nhà ông, làng ông không ai theo giặc.

+ Ông kể cho mọi người nghe về trận đánh chống lại sự xâm lược ở làng chợ Dầu với niềm kiêu hãnh.

⇒ Sự phấn khởi, niềm hân hoan ấy đã thể hiện được tinh thần yêu nước của ông Hai, một tình cảm chân thành của người nông dân mộc mạc, một người yêu làng, yêu nước, yêu cách mạng đến mức mừng rỡ khi biết nhà mình không bị giặc đốt cháy hoàn toàn.

4. Nhận xét về nghệ thuật

- Nhà văn Kim Lân đã tạo dựng tình huống truyện cực kỳ độc đáo, mỗi tình huống đều phản ánh được tâm trạng của nhân vật một cách chân thực.

- Ông miêu tả chi tiết diễn biến tâm lý của nhân vật thông qua những đoạn nội tâm, những hành động đầy cảm xúc.

- Ngôn ngữ của nhân vật vừa mang tính cách miền, vừa là sự kết hợp của tính thuần túy, đờn hậu chung của người nông dân.

III. Kết luận:

- Đưa ra nhận xét về nhân vật ông Hai và truyện ngắn Làng:

+ Nhân vật ông Hai là một bức chân dung sống động, riêng biệt về người nông dân Việt Nam những ngày đầu kháng chiến: giản dị nhưng yêu thương làng quê, yêu nước một cách chân thành, sâu sắc và cao quý.

+ Truyện ngắn Làng của Kim Lân: nội dung gần gũi, đơn giản nhưng thể hiện được những ý nghĩa sâu sắc, to lớn; nghệ thuật tạo hình nhân vật sống động, đa chiều.

- Phát biểu ý kiến về tình yêu đối với làng quê, yêu nước của người nông dân.

Trong truyện ngắn “Làng”, nhà văn Kim Lân đã thành công trong việc khắc họa nhân vật ông Hai với tình yêu tha thiết đối với làng quê và lòng yêu nước sâu đậm. Nhân vật này không chỉ thể hiện sự gắn bó chặt chẽ với quê hương mà còn tỏ ra sẵn lòng hy sinh cho đất nước. Kim Lân đã tạo ra một tình huống căng thẳng khi làng Chợ Dầu bị đồn là theo phía Tây, từ đó thách thức và thử thách tâm lí của ông Hai. Từ những diễn biến này, ta thấy rõ sự thay đổi trong nhận thức và tình cảm của nhân vật, cũng như tầm quan trọng của tình yêu đất nước và lòng tự trọng quê hương. Ngôn ngữ mô tả của tác giả rất sống động và chân thực, giúp người đọc hiểu sâu hơn về nhân vật ông Hai và tinh thần hy sinh cho cộng đồng. Truyện ngắn “Làng” không chỉ là một câu chuyện về cuộc sống nông thôn mà còn là bức tranh về tình yêu và lòng kiêng kỵ dành cho đất nước, đặc biệt trong thời kỳ cách mạng.