Phân biệt thai ngược và các nguy cơ liên quan

1. Thai ngược là gì?

Dưới điều kiện bình thường, trước 28 tuần tuổi thai, em bé thường di chuyển và thay đổi vị trí liên tục. Tuy nhiên, khi đến gần thời điểm sinh, em bé sẽ ổn định hơn và ít di chuyển. Từ tuần 34 trở đi, vị trí của thai nhi thường ổn định.

Theo đó, ngôi thai là phần thấp nhất của thai nhi trong tử cung của mẹ và là phần đầu tiên được đẩy ra ngoài khi mẹ chuyển dạ. Ngôi thai đóng vai trò quan trọng trong việc quyết định liệu mẹ sẽ sinh thường hay phải mổ.

Trong giai đoạn cuối thai kỳ, việc đầu của thai nhi không hướng xuống dưới là không bình thường

Tư thế đúng của thai trong giai đoạn cuối là đầu hướng về đáy của khung chậu mẹ, mông hướng về phía ngực, và thai nhi nằm theo chiều dọc của tử cung. Khi thai nhi đặt đúng vị trí, quá trình sinh con sẽ dễ dàng hơn cho mẹ.

Tuy nhiên, ở một số trường hợp, trong giai đoạn cuối thai kỳ (từ tuần thứ 34 trở đi), mông của thai nhi hướng xuống dưới thay vì đầu, đồng thời đầu lại hướng lên trên về ngực mẹ, được gọi là ngôi thai ngược, hay còn gọi là ngôi mông.

Đây là một trường hợp thai không bình thường có nguy cơ cao, có thể dẫn đến tử vong của thai nhi và tai biến cho mẹ. Tuy nhiên, tỷ lệ này ở các bà mẹ là khá thấp, khoảng từ 1 đến 3 phần trăm.

Hiện tượng này có thể được phân thành hai loại

Loại thứ nhất là hoàn toàn ngược

Nghĩa là thai nhi trong tư thế giống như ngồi xổm, với đầu gối co lại và đùi gập vào người, khiến cho mông ở vị trí thấp nhất và sẽ là phần trước tiên ra ngoài. Đây cũng là tư thế phổ biến nhất khi gặp hiện tượng này.

Loại thứ hai là ngược nhưng không hoàn toàn

Ở loại này, có thể xảy ra ba tình huống khác nhau

• Phần mông hướng về phía dưới khung chậu song chân không co mà lại duỗi thẳng và hướng lên trên đầu.

• Phần chân duỗi thẳng về phía khung chậu.

• Phần chân cũng hướng xuống dưới nhưng không duỗi thẳng mà gập lại, được gọi là tư thế quỳ gối trong tử cung.

2. Nguyên nhân gây ra ngôi thai ngược là gì?

Những trường hợp dễ gặp hiện tượng này bao gồm:

Sinh non

Lúc này, thai chưa đến giai đoạn cố định ở tư thế bình thường nhưng do một số yếu tố mà người mẹ đã có dấu hiệu sinh sớm.

Sinh đúng thời điểm nhưng có thể xuất hiện tình trạng bất thường ở mẹ hoặc thai nhi

Đối với mẹ, có thể trong trường hợp khung chậu hẹp, gây ra sự hạn chế trong việc di chuyển và điều chỉnh vị trí của thai nhi. Ngoài ra, những người phụ nữ đã sinh nhiều lần hoặc có thai nhi nặng cũng có nguy cơ cao hơn.

Mẹ sinh nhiều lần có thể đối mặt với nhiều nguy cơ khác nhau

Ngoài ra, các tình trạng bất thường hoặc bệnh lý xảy ra trong tử cung của mẹ cũng có thể gây ra tình trạng này, bao gồm:

• Tử cung có dạng bất thường như: nhỏ, dị hình, tử cung đôi hoặc tử cung hai sừng.

• Tử cung có sự tồn tại của các yếu tố gây hại như u xơ hoặc các khối u nang,...

Đối với thai nhi, một số hiện tượng như: não úng thủy hoặc đầu quá lớn hoặc bị suy dinh dưỡng, dị hình, đa thai,... có thể gây ra nguy cơ này. Ngay cả những dấu hiệu không bình thường như nhau tiền đạo, nhau quấn cổ, nhau ngắn hoặc thiếu ối hay đa ối cũng có thể là nguyên nhân.

3. Ngôi thai ngược có thể đe dọa sức khỏe của cả mẹ và con ra sao?

Có thể nói, không phải tất cả các bất thường trong thai kỳ đều ảnh hưởng tới sức khỏe của mẹ và thai nhi. Tuy nhiên, ngôi thai ngược mang theo nhiều nguy cơ nguy hiểm. 

Cụ thể, chúng có thể gây ra nhiều biến chứng đối với cả mẹ và con, bao gồm:

Ngôi ngược có thể dẫn đến việc rạn nước ối sớm

Cùng với đó là cuống nhau sẽ bị đẩy ra ngoài cùng với nước ối. Điều này nếu nhẹ có thể khiến mẹ bầu không trải qua cơn đau tự nhiên và có thể cần phải thực hiện mổ để lấy thai. Nặng hơn, việc cạn nước ối sẽ dẫn tới thiếu oxy cung cấp cho thai nhi, nếu không xử lý kịp thời có thể gây nguy cơ nguy kịch.

Quá trình thai ra khỏi tử cung mẹ sẽ mang theo nhiều nguy hiểm

Thông thường, khi ngôi thuận, đầu sẽ ra trước rồi tới tay chân và lúc này tay chân đều hướng về trước nên việc sinh ra sẽ dễ dàng và gọn gàng. 

Trong khi đó, nếu ngôi ngược, phần mông hoặc chân sẽ ra trước rồi mới đến các bộ phận phía trên như tay, vai, đầu. Lúc này, có nguy cơ phần đầu bị kẹt hoặc khó ra, có thể gây nguy hiểm cho thai nhi. Cũng có những trường hợp tay bị gãy do bị kéo ngược. Điều này chưa kể đến việc làm cho việc sinh nở trở nên khó khăn hơn và có thể gây ra biến chứng cho mẹ.

Khi mang thai ngôi ngược, việc sinh con đòi hỏi sự cẩn thận

4. Khi thai nhi ngôi ngược, mẹ cần làm gì?

Hiện tượng này có thể dễ dàng được xác định thông qua siêu âm và kiểm tra trong những tháng cuối thai kỳ. Nếu đã chắc chắn gặp phải, mẹ bầu thường sẽ được đề xuất sinh mổ để đảm bảo an toàn tuyệt đối. Với các trường hợp sinh thường, yêu cầu sự đánh giá cẩn thận, chuẩn bị kỹ lưỡng và sự chuyên môn của bác sĩ.

Do đó, điều quan trọng nhất mà mẹ bầu cần làm là tuân thủ lịch hẹn định kỳ và chọn lựa cơ sở y tế uy tín để đảm bảo việc theo dõi và tư vấn đúng đắn về tình trạng sức khỏe của mẹ và bé.

Khoa Sản - Phụ khoa tại Bệnh viện Đa khoa Mytour với đầy đủ cơ sở vật chất, trang thiết bị Y tế và đặc biệt là đội ngũ chuyên gia, bác sĩ có kinh nghiệm là lựa chọn hàng đầu cho việc chăm sóc sức khỏe trong suốt thai kỳ.

Chọn một địa chỉ uy tín đồng nghĩa với việc mẹ đảm bảo an toàn cho cả mẹ và bé