Buzz
1.Thực hành biên soạn kịch bản văn học (Bài tập biên kịch) Bài tập 1 trang 45
Lựa chọn một trong những tác phẩm dưới đây và biên soạn kịch bản văn học thành một đoạn ngắn để trình diễn trong lớp học vào buổi học đó:
- “Đại cáo bình Ngô” của Nguyễn Trãi.
- “Câu cá mùa thu” của Nguyễn Khuyến.
- “Đất nước” của Nguyễn Đình Thi.
- “Lính đảo hát tình ca trên đảo” của Trần Đăng Khoa.
Cách giải:
- Đọc lại các tác phẩm đã liệt kê ở trên
- Xác định tác phẩm ưa thích và có thể phát triển thành đoạn ngắn
- Xác định hình thức trình diễn
- Xác định các thiết bị và dụng cụ cần thiết cho việc phát triển đoạn ngắn.
- Biên soạn kịch bản: Mô tả các yêu cầu cụ thể về thời lượng, thiết bị, dụng cụ,.... cho việc thực hiện đoạn ngắn, mô tả nội dung đoạn ngắn,....
Lời giải chi tiết:
Đoạn ngắn “Lính đảo hát tình ca trên đảo” của Trần Đăng Khoa.
- Thời lượng: 5 - 7 phút.
- Hình ảnh hoặc video clip: sóng biển, gió, những người lính Trường Sa ; những bãi “đá trọc đầu” lô nhô; cột mốc thiêng liêng của Tổ quốc, lá cờ đỏ sao vàng bay phấp phới trên đảo;…
- Bài thơ “Lính đảo hát tình ca trên đảo” (được in sẵn, trang trí trên phông, với nền đẹp).
- Mô tả nội dung đoạn ngắn: đọc bài thơ “Lính đảo hát tình ca trên đảo” trên nền hình ảnh hoặc video clip của Biển Đông và Quần đảo Trường Sa. Xác định độ dài của bài thơ và sắp xếp các hình ảnh minh họa phù hợp với từng nội dung cụ thể trong bài thơ. Chú ý hình ảnh bắt đầu và kết thúc.
1. Sự chiến thắng của Đăm Săn trước Mtao Mxây
Trong trích sử thi “Đăm Săn”, một tình huống đối đầu giữa Đăm Săn và Mtao Mxây được mô tả rất sống động. Hai nhân vật này đã thể hiện sự thông minh, táo bạo và mưu trí của mình qua những cuộc đối đầu đầy kịch tính.
Phương pháp giải:
- Đầu tiên, đọc lại tất cả các chi tiết về tình huống đối đầu giữa Đăm Săn và Mtao Mxây.
- Xác định những chi tiết quan trọng nhất trong tình huống đối đầu để tạo nên một kịch bản sáng tạo và hấp dẫn.
- Sử dụng phương pháp diễn đạt phù hợp để mô tả các cảnh quan và hành động của hai nhân vật chính.
- Tập trung vào việc xây dựng sự căng thẳng và kịch tính trong kịch bản.
Lời giải chi tiết:
SỰ CHIẾN THẮNG CỦA ĐĂM SĂN TRƯỚC MTAO MXÂY
(Trích sử thi Đăm Săn)
(Nhà Mtao Mxây có cột sàn hiên hình mặt trăng và cầu thang hình chim ngói. Dù không gian hẹp nhưng không hề gây cảm giác chật chội).
ĐĂM SĂN: Ơ diêng, ơ diêng, xuống đây! Ta thách ngươi đọ dao với ta!
MTAO MXÂY: Ta không xuống đâu diêng ơi! Tay ta đang cần ôm vợ cả (của) chúng ta đang ở trên nhà này.
ĐĂM SĂN: Xuống, diêng! Xuống, diêng! Nếu không, ta sẽ phá đôi sàn hiên của nhà ngươi, chẻ ra cầu thang để làm đốt lửa.
MTAO MXÂY: Đợi một chút, diêng, đợi một chút! Để ta xuống trước. Nhưng đừng đâm ta khi ta đang trên đường xuống, nghe chưa!
ĐĂM SĂN: Tại sao ta phải đâm ngươi khi ngươi đang đi xuống? Ngay cả con lợn nái của nhà ngươi dưới đất, ta cũng không dám đâm nữa đâu!
MTAO MXÂY: Ta sợ ngươi đâm khi ta đang xuống.
ĐĂM SĂN: Ta sẽ không đâm ngươi khi ngươi đang đi xuống đâu. Ngay cả con trâu trong chuồng nhà ngươi, ta cũng không dám đâm đâu!
(Mtao Mxây buộc phải xuống. Khiên hắn to lớn như đầu cú. Gươm hắn rực sáng như cầu vồng. Hắn trông mạnh mẽ như một vị thần. Hắn mặc áo dày, đi từ nhà trong ra ngoài một cách đầy uy nghi, mặc dù có đám đông chứng kiến).
ĐĂM SĂN: Ngươi múa trước đi, ơ diêng!
MTAO MXÂY: Ngươi mới là người múa trước, ơ diêng! Ta như gà con vừa mọc cánh, như gà con mới mọc lông, chưa trải qua bất kỳ thử thách nào.
ĐĂM SĂN: Ngươi cứ múa đi, ơ diêng!
(Mtao Mxây múa khiên, nhưng chỉ múa một mình mà thôi. Đăm Săn không động đậy).
ĐĂM SĂN: Ngươi múa một mình, múa như con gà con mới mọc lông. Đã học ai mà múa kiểu đó? Ngươi chắc chắn đùa giỡn, phải không, diêng?
MTAO MXÂY: Ta học từ ai? Học từ ngươi, học từ bác, học từ thần Rồng.
ĐĂM SĂN: Thế à? Ta không có cậu, không có bác. Chỉ có hai ta đây. Ngươi múa đi, ta sẽ xem!
MTAO MXÂY: Vậy là ngươi không biết ta là kẻ đã từng chinh phạt thiên hạ, bắt tù binh, và xéo nát đất đai rồi à?
ĐĂM SĂN: Vậy thì hãy chứng minh đi!
(Đăm Săn giơ khiên múa. Chàng xông tới, vượt qua một đồi. Tiếp tục xông tới, vượt qua một đồi khác. Chàng chạy vun vút về phía đông, vun vút về phía tây. Mtao Mxây bước lênh đênh, chạy hết bãi này sang bãi khác. Hắn giơ đao, nhưng chỉ trúng một cái cột chuồng trâu).
ĐĂM SĂN: Sao lại đánh trúng cột chuồng trâu? Con trâu của ngươi có liên quan gì đến cuộc đấu của chúng ta?
(Mtao Mxây bảo Hơ Nhị quăng cho hắn một miếng trầu, nhưng Đăm Săn đã nhanh chóng nhảy lên và đớp luôn miếng trầu đó. Chàng nhai, sức mạnh của chàng tăng lên đáng kể).
ĐĂM SĂN: Bớ diêng, bây giờ ngươi chạy đi, ta sẽ đuổi theo!
(Đăm Săn tiếp tục múa. Chàng múa lên cao, gió thổi như bão. Chàng múa xuống dưới, gió thổi như lốc. Nhà cửa lung lay, cây cỏ bị đổ sập. Khi chàng múa xuống dưới, tiếng đĩa khiên vang lên. Khi chàng múa lên cao, tiếng đĩa khiên vang lên từ trên cao xuống. Khi chàng múa di chuyển, đồi núi bị nứt rạn, đồi đất bật tung. Cây giáo thần, cây giáo chứa đựng những oan hồn của chàng, đâm vào đùi Mtao Mxây, nhưng không thấm thía. Chàng đâm vào Mtao Mxây, nhưng không làm tổn thương hắn. Cuối cùng, Đăm Săn đã cảm thấy mệt mỏi. Chàng vừa chạy vừa ngủ, trong giấc mơ, chàng gặp ông Trời.)
ĐĂM SĂN: Ôi chao! Sắp chết rồi, ông ơi! Chàng đâm mãi mà không làm tổn thương hắn!
ÔNG TRỜI: Vậy à? Nếu thế, hãy lấy một cái chày cũ mòn ném vào vành tai hắn là được.
(Đăm Săn nhận lấy một cái chày cũ, ném trúng vành tai của Mtao Mxây. Giáp của hắn rơi xuống đất. Mtao Mxây quay cuồng chạy trốn. Hắn lẩn tránh qua chuồng lợn, nhưng Đăm Săn đã phá hủy chuồng lợn đó. Hắn lẩn tránh qua chuồng trâu, nhưng Đăm Săn cũng đã phá hủy chuồng trâu đó. Cuối cùng, hắn ngã lăn ra trên đất.)
2. Thực hành đạo diễn (Tập làm đạo diễn) Bài tập thực hành trang 47
Từ kịch bản đã biên soạn, thực hành làm đạo diễn với hai hình thức: hoạt cảnh và tiểu phẩm.
Phương pháp giải:
- Đọc lại kịch bản đã biên soạn ở bài thực hành 1 và 2 ở mục 3 trang 45
- Nêu các ý tưởng tổ chức biểu diễn, thể hiện kịch bản trên sân khấu với các hướng dẫn về bối cảnh, trang phục, nhân vật, đạo cụ
Lời giải chi tiết:
a. Bài trí sân khấu
- Hình ảnh nhà của tù trưởng Mtao Mxây (cột sàn hiên đẽo hình mặt trăng, đầu cầu thang đều đẽo hình chim ngói. Cầu thang rộng).
- Trước nhà là Đăm Săn, đám đông người dân.
b. Trình tự phân cảnh và các hoạt động
- Cảnh 1: Đăm Săn đến nhà Mtao Mxây, kêu Mtao Mxây đi xuống.
- Cảnh 2: Đăm Săn giao tranh với Mtao Mxây.
- Cảnh 3: Đăm Săn nhờ tới sự trợ giúp của Ông Trời, chiến thắng Mtao Mxây.
c. Phân vai: Giao nhiệm vụ diễn xuất cho từng bạn theo các nhân vật.
d. Sửa cử chỉ, nét mặt, lời thoại cho diễn viên.
e. Chỉnh sửa kịch bản (nếu cần)
