Buzz
Như đã trình bày ở các bài viết trước trong series “Phân loại và giải quyết dạng đề Agree/ Disagree trong IELTS Writing Task 2“, sau khi thí sinh nhận thấy đề bài không có yếu tố so sánh, việc tiếp theo cần làm là phân tích xem đề bài có một phần hay nhiều phần, tức là mỗi đề bài đưa ra một hay là nhiều ý kiến. Nếu là một ý kiến, thí sinh sẽ phân tích theo hướng dẫn ở “Phân loại và giải quyết dạng đề Agree/ Disagree trong IELTS Writing Task 2 – Phần 3”, nếu là nhiều ý kiến được đưa ra trong đề bài, thí sinh có thể tham khảo bài viết dưới đây.
Những dạng đề thiếu yếu tố so sánh
Những dạng đề Agree/Disagree có nhiều phần khác nhau
Nhìn chung, trong nhóm đề này, có nhiều hơn một ý kiến được đưa ra và thí sinh cần phải trình bày quan điểm của mình, có đồng ý hay không với từng ý kiến được đó. Dưới đây là một số ví dụ:
Đề 1: Nowadays young people spend a lot of their free time in shopping malls. Some people fear that this may have negative effects on young people and the society they live in. To what extent do you agree or disagree?
Đề bài có hai phần: (1) việc người trẻ dành thời gian cho việc mua sắm là có hại cho bản thân họ và (2) việc người trẻ dành thời gian cho việc mua sắm là có hại cho xác hội mà đang sống.
Đề 2: Traffic and housing problems could be solved by moving large companies, factories and their employees to the countryside. Do you agree or disagree?
Đề bài có hai phần: (1) các vấn đề giao thông có thể được giải quyết bằng việc di dời công ty lớn, nhà máy và các nhân viên của họ ra vùng ngoài ô và (2) các vấn đề nhà cửa cũng được giải quyết bằng vấn đề này.
Đề 3: Some people believe that individuals cannot improve the environment, but only governments and big companies can make a difference. Do you agree or disagree?
Đề bài có hai phần: (1) chính phủ và công ty có thể bảo vệ môi trường và (2) mỗi cá nhân có thể / không thể bảo vệ môi trường.
Những lỗi lập luận thường gặp
Giống như những phần trước của chuỗi bài viết, tác giả sẽ phân tích mỗi số lỗi thường mắc phải ở nhóm những đề bài này. Có ba lỗi phổ biến như sau:
Tập trung chứng minh một sự thật của đề, không phải một ý kiến
Nhầm lẫn giữa dạng bài một vấn đề và hai vấn đề
Bố trí hai đoạn thân bài không tạo được sự liên kết
Chỉ ra một sự thật của đề, không phải một ý kiến cá nhân
Hãy cùng phân tích đề bài dưới đây cùng hướng trả lời trong hai đoạn thân bài:
Đề bài: Nowadays young people spend a lot of their free time in shopping malls. Some people fear that this may have negative effects on young people and the society they live in. To what extent do you agree or disagree?
Tạm dịch: Ngày nay, nhiều người trẻ đang sử dụng nhiều thời gian để đi mua sắm. Nhiều người sợ rằng điều này sẽ có nhiều ảnh hưởng tiêu cực lên người trẻ và xã hội mà họ đang sinh sống. Bạn có đồng ý hay không?
Câu trả lời mẫu:
Thân bài 1: Một mặt, có một vài lý do vì sao người trẻ lại sử dụng nhiều thời gian để đi mua sắm.
Thân bài 2: Mặt khác, việc người trẻ dùng nhiều thời gian để đi mua sắm có lợi ích lên bản thân họ và cả lên xã hội.
Phân tích cách trả lời:
Câu hỏi đặt ra bạn có đồng ý hay không tức là bạn có cho rằng việc dành nhiều thời gian mua sắm như vậy là có hại hay không chứ đề bài không yêu cầu trình bày nguyên nhân của việc mua sắm.
Đối với hướng lập luận như trên, người viết đã dành cả đoạn thân bài để giải thích lý do tại sao người trẻ lại sử dụng nhiều thời gian để đi mua sắm, trong khi đây chỉ là một sự thật có thể quan sát được, từ sự thật đó đề bài đưa ra luận điểm rằng đây là một sự thật có nhiều tác hại, nên việc cần làm là chứng minh sự thật này có tác hại hay không chứ không phải là tại sao sự thật này lại xảy ra
Ở thân bài thứ hai, tác giả đúng là đã có thể trả lời được yêu cầu này của đề bài: việc dành nhiều thời gian mua sắm như thế này có hại ra sao. Tuy nhiên, ở thân bài thứ nhất, tác giả đã tập trung vào việc chứng minh một thứ đề bài không hỏi, làm một việc lãng phí thời gian trong khi lẽ ra tác giả có thể dùng đoạn thân bài đầu tiên cũng như thời gian đó để đào sâu, phân tích những mặt lợi, hại mà đề bài yêu cầu.
Hơn nữa, theo Band Descriptor, việc cung cấp thông tin không liên quan như thí sinh đã làm ở thân bài đầu tiên chí đã vi phạm tiêu chí thỏa mãn yêu cầu đề bài ở band điểm 6.0, tức là thí sinh dù có lập luận chặt chẽ đến đâu thì điểm thỏa mãn yêu cầu của đề bài (hay gọi tắt là TR) cũng chỉ được 5.0.
Đề xuất hướng giải quyết:
Cách 1:
Thân bài 1: Việc người trẻ dùng nhiều thời gian để đi mua sắm có lợi lên bản thân họ.
Thân bài 2: Việc này cũng có lợi ích lên cả xã hội.
Kết luận: Việc làm này có lợi cho cả hai
Cách 2:
Thân bài 1: Việc người trẻ dùng nhiều thời gian để đi mua sắm có hại cho bản thân họ.
Thân bài 2: Việc này cũng có hại lên cả xã hội.
Kết luận: Việc làm này có hại cho cả hai
Cách 3:
Thân bài 1: Một mặt, việc người trẻ dùng nhiều thời gian để đi mua sắm có lợi lên bản thân họ.
Thân bài 2: Mặt khác, việc người trẻ dùng nhiều thời gian để đi mua sắm lại có hại lên xã hội.
Kết luận: Việc làm này có lợi cho bản thân nhưng hại cho xã hội.
Cách 4:
Thân bài 1: Một mặt, việc người trẻ dùng nhiều thời gian để đi mua sắm có hại lên bản thân họ.
Thân bài 2: Mặt khác, việc người trẻ dùng nhiều thời gian để đi mua sắm lại có lợi cho xã hội.
Kết luận: Việc làm này có hại cho bản thân nhưng lợi cho xã hội.
Ở cả 4 cách làm này, tác giả đều tập trung xoay quanh bàn luận việc giới trẻ dành nhiều thời gian để đi mua sắm là có lợi và có hại ra sao, cho cá nhân và xã hội, trực tiếp trả lời cho câu hỏi của đề bài, chứ không giải thích vì sao người trẻ lại đi mua sắm nhiều như ví dụ bên trên.
Tuỳ vào vốn kiến thức cũng như khả năng bảo vệ lập luận của bản thân mà mỗi thí sinh có thể chọn 1 trong 4 cách giải quyết bên trên.
Nhầm lẫn giữa bài một vấn đề và bài hai vấn đề
Đề bài: Traffic and housing problems could be solved by moving large companies, factories and their employees to the countryside. Do you agree or disagree?
Tạm dịch: Vấn đề giao thông và nhà cửa có thể sẽ được giải quyết bằng cách di dời các công ty lớn, nhà máy cũng như là nhân viên ra khỏi thành phố đến các vùng quê. Bạn có đồng ý không?
Câu trả lời mẫu:
Thân bài 1: Một mặt, việc di dời như vậy có thể mang lại một số lợi ích (lên tình hình giao thông và nhà cửa trong thành phố).
Thân bài 2: Mặt khác, việc di dời như vậy có thể mang lại một số bất lợi (lên môi trường ở vùng nông thôn và chi phí phát sinh cho doanh nghiệp.
Cách lập luận này cũng là khá phổ biến.
Nhiều thí sinh khi gặp đề bài này lại liên tưởng ngay đến việc nêu ra lợi ích và bất cập của việc di dời công ty và nhà máy ra khỏi thành phố. Khí đó, tức là thí sinh chỉ tập trung vào một vấn đề duy nhất mà không chú ý rằng đề bài hỏi rằng việc di dời này có giải quyết được vấn đề giao thông và nhà cửa hay không, chứ không hỏi rằng có nên thực hiện việc di dời này hay không, tức là đề bài hỏi đến hai vấn đề.
Sự khác biệt dù rất nhỏ nhưng có thể khiến cho thí sinh bối rối và dành nhiều thời gian để viết những thứ mà đề bài không yêu cầu. Cụ thể, đề bài chỉ hỏi là vấn đề giao thông và nhà cửa có được giải quyết hay không, tuy nhiên người viết lại trả lời là sẽ phát sinh các vấn đề về môi trường hoặc chi phí,… không thực sự liên quan với đề bài.
Theo Band Descriptor, cung cấp những thông tin không liên như vậy sẽ khiến cho điểm TR chỉ được 5.0 dù cho những phần còn lại của bài có hợp lý đến đâu đi nữa.
Đề xuất hướng giải quyết:
Cách 1:
Thân bài 1: Vấn đề giao thông có thể sẽ được giải quyết bằng cách di dời các công ty lớn, nhà máy cũng như là nhân viên ra khỏi thành phố đến các vùng quê.
Thân bài 2: Chính sách này cũng có thể giải quyết được vấn đề về nhà cửa.
Cách 2:
Thân bài 1: Vấn đề giao thông có thể sẽ không được giải quyết bằng cách di dời các công ty lớn, nhà máy cũng như là nhân viên ra khỏi thành phố đến các vùng quê.
Thân bài 2: Chính sách này cũng không thể giải quyết được vấn đề về nhà cửa.
Cách 3:
Thân bài 1: Một mặt, vấn đề giao thông có thể sẽ được giải quyết bằng cách di dời các công ty lớn, nhà máy cũng như là nhân viên ra khỏi thành phố đến các vùng quê.
Thân bài 2: Tuy nhiên, chính sách này không thể giải quyết được vấn đề về nhà cửa.
Cách 4:
Thân bài 1: Một mặt, vấn đề giao thông không thể sẽ được giải quyết bằng cách di dời các công ty lớn, nhà máy cũng như là nhân viên ra khỏi thành phố đến các vùng quê.
Thân bài 2: Tuy nhiên, chính sách này lại có thể giải quyết được vấn đề về nhà cửa.
Sắp xếp hai đoạn thân bài thiếu sự liên kết
Đề bài: Some people believe that individuals cannot improve the environment, but only governments and big companies can make a difference. Do you agree or disagree?
Tạm dịch: Một số người cho rằng các cá nhân trong xã hội không thể cải thiện được môi trường. Chỉ có chính phủ và các công ty lớn mới tạo được sự khác biệt. Bạn có đồng ý hay không.
Câu trả lời mẫu:
Thân bài 1: Mỗi cá nhân cũng có thể bảo vệ môi trường
Thân bài 2: Chính phủ và công ty cũng có thể tạo được sự khác biệt
Về cơ bản, cách lập luận này đã trả lời được đầy đủ cả ba thành phần của đề bài, cá nhân, chính phủ và công ty. Về mặt giải quyết yêu cầu của đề bài (TR), nếu lập luận được bảo vệ hợp lý và các luận điểm cũng liên quan, thí sinh có thể được 6.0 ở tiêu chí này.
Tuy nhiên, một cách bố trí hai thân bài như vậy không sắp xếp thông tin tạo sự mạch lạc hợp lý (một trong các yêu cầu để được 7.0 ở tiêu chí Coherence and Cohesion), và vì thế cũng không đưa ra được một lập trường rõ ràng (một trong các yêu cầu để được 7.0 ở tiêu chỉ Task Response). Từ đó khiến cả điểm CC lẫn điểm TR đều khó có thể trên 7.0.
Lý do ở đây là thí sinh có thể đã chỉ dịch từng từ từng câu của đề bài rồi theo đó mà trả lời chứ không nắm được một mạch ý chính của đề. Từ đó khiến cho hai đoạn trở nên tách biệt và không còn mạch lạc liên kết nhiều với nhau.
Đề xuất hướng giải quyết:
Thay vì dịch như phần tạm dịch ở bên trên, thí sinh cần hiểu được rằng đại ý của đề là Chỉ có chính phủ và công ty mới có thể bảo vệ môi trường được còn mỗi cá nhân thì không làm được, tức là đề bài đang bác bỏ vai trò của mỗi cá nhân trong xã hội và tuyệt đối hoá vai trò của chính phủ và các doanh nghiệp. Như vậy hướng giải quyết đề bài này có thể theo hai cách giải quyết như sau:
Cách 1:
Thân bài 1: Các cá nhân trong xã hội không thể cải thiện được môi trường.
Thân bài 2: Chỉ có chính phủ và các công ty lớn mới tạo được sự khác biệt.
Cách 2:
Thân bài 1: Một mặt, đúng là chính phủ cũng có thể bảo vệ môi trường
Thân bài 2: Ngược lại, các cá nhân trong xã hội cũng có thể làm được điều này.
Tuy nhiên, đề bài này có từ only, nên tương tự với cách giải quyết các nhóm đề có từ Only, thí sinh được khuyên là bác bỏ tính tuyệt đối của đối tượng được đề cập, thừa nhận rằng đối tượng đó tốt và quan trọng, nhưng không phải là duy nhất để phù hợp với thời lượng trong bối cảnh phòng thi IELTS (theo cách 2).
Khác biệt ở chỗ, thay vì thí sinh tự tìm đối tượng thứ hai để bác bỏ chữ Only thì ở đây đề bài đã cho sẵn một đối tượng là individuals để thí sinh khai thác nhằm bác bỏ cụm only the government and big companies.
