Đề bài: Phân tích 8 câu thơ trong đoạn trích Kiều ở lầu Ngưng Bích
I. Tóm tắt nội dung
II. Phân tích chi tiết
Phân tích 8 câu thơ ở đoạn Kiều ở lầu Ngưng Bích
I. Cấu trúc Phân tích 8 câu thơ giữa đoạn trích Kiều ở lầu Ngưng Bích (Hoàn chỉnh)
1. Giới thiệu:
- Nguyễn Du là một văn hào, nhà thơ lớn của dân tộc Việt Nam.
- 'Truyện Kiều' là tác phẩm vĩ đại của ông, đồng thời cũng là tác phẩm văn học có giá trị cao về cả mặt nội dung và nghệ thuật.
2. Phần chính:
a. Tổng quan về đoạn trích:
- Địa điểm: Ở phần Gia biến và lưu lạc của câu chuyện.
- Nội dung:
+ Kiều sau khi bán mình để chuộc cha bị lừa giam vào lầu xanh.
+ Cô tự tử nhưng không thành công.
+ Tú Bà hứa sẽ gả Kiều vào nơi tốt nhất khi cô ấy khỏe lại, sau đó giam cô ở lầu Ngưng Bích.
+ Trong cảnh lầu Ngưng Bích lặng lẽ và cô đơn, Kiều nhớ về Kim Trọng, cha mẹ và cảm thấy đau lòng vì số phận của mình.
b. Phân tích 8 câu giữa:
* Hồi tưởng về người yêu (4 câu đầu):
- Kiều nhớ lại những khoảnh khắc hạnh phúc bên Kim Trọng.
+ 'Tưởng': một cách thể hiện sự hồi tưởng của Kiều về những kí ức.
+ Ánh trăng chiếu sáng, gợi nhớ những lời thề dưới ánh trăng: 'Trăng vầng chiếu sáng trên cao/ Hai miệng thề nguyện chẳng bao giờ quên'.
- Càng nhớ về tình yêu, Kiều càng đau lòng cho số phận của mình 'Trên trời dưới biển lênh đênh/ Tấm lòng sẽ không bao giờ phai mờ'.
+ 'Tấm lòng': biểu tượng cho lòng trung thành của Kiều với Kim Trọng không bao giờ phai nhạt.
+ Dù trong cô đơn nhất, Kiều vẫn dành trọn trái tim cho Kim Trọng.
* Tình thương cha mẹ (4 câu sau):
- 'Xót' đặt đầu câu: biểu hiện sự xót xa khi nhớ đến cha mẹ ở quê nhà.
- Kiều thương cha mẹ già yếu hàng ngày 'đợi chờ' tin tức từ con.
- Thành ngữ 'quạt nồng ấp lạnh', hình ảnh 'sân Lai gốc tử': thể hiện sự xót xa của Kiều khi không thể ở bên để chăm sóc cha mẹ già.
- Cụm từ 'cách mấy nắng mưa': chỉ thời gian trôi qua nhanh chóng, cảnh vật thay đổi, Kiều day dứt với nỗi nhớ cha mẹ, đau đáu khi xa phụ thân mẹ.
* Tình cảm với người yêu ưu tiên hơn tình thương cha mẹ vì:
- Kiều đã hy sinh bản thân để cứu cha và em: xem như đã trả ơn một phần nghĩa với cha mẹ.
- Với Kim Trọng: Anh không biết gì về tình hình khó khăn của Kiều, vẫn mong chờ tin tức từ cô. Kiều đã từ bỏ tình cảm của mình với anh, nên việc nhớ đến anh trước cả cha mẹ cũng là điều đúng đắn và công bằng.
c. Tính chất nghệ thuật:
- Nghệ thuật miêu tả tâm trạng nhân vật vô cùng tinh tế và sâu sắc.
- Sử dụng thành ngữ và điển tích một cách chính xác và tỉ mỉ.
3. Kết luận:
- Tám câu giữa trong đoạn Kiều ở lầu Ngưng Bích vẽ nên sự nhớ nhung đối với người yêu và cha mẹ của Kiều.
- Ngợi ca vẻ đẹp tinh tế của phụ nữ Việt Nam trong xã hội phong kiến.
II. Mẫu văn Phân tích 8 câu thơ giữa đoạn trích Kiều ở lầu Ngưng Bích (Hoàn chỉnh)
Nguyễn Du, một biểu tượng văn hóa của thế giới, đồng thời là vĩ nhân văn học của dân tộc Việt Nam. Tác phẩm đỉnh cao của ông, 'Truyện Kiều', không chỉ mang giá trị sâu sắc về nội dung mà còn thành công về mặt nghệ thuật, đặc biệt là khả năng diễn đạt tinh tế nội tâm nhân vật. Tám câu thơ giữa trong đoạn 'Kiều ở lầu Ngưng Bích' đã chân thực, cảm động khắc họa nỗi nhớ thương của Kiều đối với người yêu và cha mẹ.
Đoạn 'Kiều ở lầu Ngưng Bích' thuộc phần 'Gia biến và lưu lạc'. Kiều, sau khi bán mình cứu cha và em, trải qua bi kịch khi bị lừa vào lầu xanh. Mặc cho tổn thương và tủi nhục, Kiều quyết tâm tự vẫn nhưng lại được cứu sống. Hứa hẹn của Tú Bà rằng sẽ đưa nàng vào một nơi tử tế nhưng lại đem giam lỏng nàng ở lầu Ngưng Bích. Trong căn lầu hẻo lánh, Kiều lặng lẽ nhớ về quê nhà, nhớ về Kim Trọng, và đau lòng cho số phận của mình.
Tám câu giữa trong đoạn 'Kiều ở lầu Ngưng Bích' thể hiện rõ nỗi nhớ của Kiều đối với người yêu và cha mẹ. Kiều nhớ về Kim Trọng - người yêu đầu lòng, và cảm thấy xót xa với cha mẹ đã già yếu. Sự nhớ thương và luyến tiếc đọng lại trong từng câu thơ, tạo nên một bức tranh cảm xúc sâu lắng và đầy cảm động.
'Tưởng người dưới ánh trăng chén vàng,
Tin sương mơ mịt màng khung cửa chờ.'
Chữ 'tưởng' khởi đầu cho dòng thơ là hồi ức, những kí ức của Kiều về Kim Trọng. Nhớ về tình yêu đầu đời, Kiều hồi tưởng về những lời thề son sắt của họ dưới ánh trăng vằng vặc, rằng:
'Vầng trăng vằng vặc giữa trời
Đinh ninh hai miệng một lời trung khách'.
Dưới ánh trăng ấy, Kiều và Kim Trọng đã cùng nhau nâng ly rượu, thề nguyền đồng lòng, đồng dạ. Vầng trăng vẫn sáng tròn, không đổi, nhưng tình yêu của hai người lại bị chia cắt trong đau đớn. Câu thơ nhẹ nhàng như câu chuyện của một trái tim đau đớn nhớ về những kỷ niệm tình yêu. Khi nhớ về Kim Trọng, Kiều càng đau đớn hơn khi tưởng tượng về Kim Trọng ở Liêu Dương, chờ đợi tin tức từ nàng vô ích: 'Tin sương mơ mịt màng khung cửa chờ'.
Nhớ tình yêu của mình bấy nhiêu, hồi tưởng lại những kỷ niệm đẹp đẽ bấy nhiêu, Kiều lại càng thương cho số phận của mình bấy nhiêu:
'Bên trời góc bể bơ vơ,
Tấm lòng không phai bao giờ cho phai'
Một mình bơ vơ, lạc lõng giữa chốn xa lạ, nàng thương cho số phận của mình và càng tiếc thương cho tình yêu đầu đời đẹp đẽ. Dù đã đi xa, không còn là một thiếu nữ ngày nào, nhưng 'tấm lòng' - lòng trung thành của nàng với Kim Trọng sẽ không bao giờ phai nhạt. Giữa cô đơn, lạc lõng, bị giam cầm, nhưng Kiều vẫn nhớ về Kim Trọng với một tấm lòng trung thành và son sắt.
Nhớ người yêu là vậy, nhưng trong lòng Kiều còn đau đớn với nỗi nhớ thương về cha mẹ của mình. Khi nhắc về Kim Trọng, Kiều hồi tưởng, nhưng khi nhớ đến cha mẹ, nàng lại cảm thấy đau đớn vô cùng:
'Xót lòng tựa cửa ngày mai,
Quạt đầy ấm lạnh, ai đó giờ?
Sân Lai bao xa cách nắng mưa,
Gốc tử có đâu vòng tay ôm?'
Một mình giữa chốn xa lạ, nhưng Kiều lại thêm xót xa khi nhớ về cha mẹ, họ già yếu vẫn ngày đêm 'tựa cửa' mong con tin. Làm con, Kiều càng đau lòng hơn khi không thể chăm sóc cha mẹ khi họ đã già yếu. Cụm từ 'quạt đầy ấm lạnh' và điển tích 'sân Lai bao xa cách' thể hiện nỗi lòng của một người con hiếu thảo đau đớn vì không được ở bên cha mẹ già. Nhớ cha mẹ, thấy quê nhà đã thay đổi nhiều mà cha mẹ vẫn già yếu, không thể chăm sóc, điều đó mới thực sự đau lòng! Cụm từ 'bao xa cách nắng mưa' chỉ thời gian dài xa cách, đã trải qua nhiều biến đổi, nhưng đó cũng là cách nói về thời gian và sự biến đổi của cảnh vật. Nhớ cha mẹ, nhớ công lao dưỡng dục, Kiều lại càng đau lòng, đầy ân hận, tiếc nuối.
Có thể có nhiều người hỏi, tại sao Kiều nhớ về người yêu trước nhiều hơn là nhớ về cha mẹ? Đó có thể là vì khi Kiều 'bán mình' chuộc cha, nàng đã thấy an lòng với hiếu nghĩa, đã trả lại một phần công ơn cha mẹ. Nhưng với Kim Trọng, khi nàng rời đi, chàng không hề biết, vẫn trông mong Kiều. Có thể nói, Kiều cảm thấy phải chịu phần nào với chàng, nên nàng mới thương chàng nhiều hơn. Đây là tâm trạng hoàn toàn phù hợp với tâm lý con người.
Ngòi bút tài tình của Nguyễn Du đã miêu tả tâm trạng của Kiều vô cùng chân thực và chính xác. Chỉ với tám câu thơ, ông đã nêu bật được tâm trạng của Kiều khi bị giam cầm tại lầu Ngưng Bích. Dù ở hoàn cảnh cô đơn, lạc lõng, mịt mù về tương lai, nhưng Kiều vẫn là một người con hiếu thảo, một người tình thuỷ chung. Trong đoạn thơ này, Nguyễn Du cũng kết hợp sử dụng các thành ngữ, các điển tích, từ ngữ chính xác để miêu tả tâm trạng của Kiều. Ông thật sự là một bậc thầy trong việc sử dụng ngôn ngữ miêu tả.
Trong đoạn trích 'Kiều ở lầu Ngưng Bích', Nguyễn Du đã khéo léo miêu tả tâm trạng đầy nỗi nhớ thương của nàng Kiều đối với người yêu và cha mẹ. Điều này làm nổi bật tính hiếu thảo và lòng nhân đạo của cô gái tài năng này.
""""HẾT""""-
Trong bài viết 'Cảm nhận về 8 câu thơ cuối của bài Kiều ở lầu Ngưng Bích' và các phân tích khác, Kiều ở lầu Ngưng Bích đã để lại dấu ấn sâu đậm về tình cảm, về cảm xúc và về nghệ thuật. Những điều này khiến chúng ta hiểu sâu hơn về tâm hồn và nỗi đau của nhân vật này.