Buzz
Khi đã nghỉ hưu ở quê nhà. Nguyễn Công Trứ viết Bài ca ngất ngưởng thể hiện phong cách sống của ông. Đây là triết lí sống trong suốt cuộc đời, khi còn là một thư sinh, khi xuất chính hay lúc đã về hưu của ông. “Ngất ngưởng” là từ tượng hình có giá trị biểu đạt, diễn tả ở một vị trí cao chênh vênh, không ổn định liên hệ vào con người là một lối sống khác người: ngông nghênh, thách thức với mọi người, vượt thế tục bình thường!
Bài bắt đầu bằng câu thơ chữ Hán thể hiện lí tưởng của nhà Nho: Trách nhiệm của người hiền là phải chấp nhận trách nhiệm trong vũ trụ là trách nhiệm của họ.
Nhà thơ tự xưng là ông - ông Hi Văn - đã từng làm nhiều công việc: đỗ Thủ khoa, làm Tham Tán Quân vụ Bộ hình, Tổng Đốc An Hải, Đại Tướng Bình Tây, Phu Doãn Thừa Thiên, nhưng ông không giữ chức lâu vì luôn bị giáng chức.
Sự nghiệp thật không ngại khó với lòng dũng cảm của người dũng cảm: Dù có những thăng trầm trong cuộc đời, cuối cùng ông vẫn đạt được vị trí cao trong xã hội mặc dù ông gọi đó là cái “lồng” .
Cuộc đời làm việc công danh kéo dài từ năm 1820 đến năm 1848, ông đã tự chứng minh tài năng về văn võ một cách nổi bật, đến nỗi ông không ngần ngại khi mô tả về bản thân mình: Một tay người vĩ đại trên con đường khó khăn:
Với những thành tựu đã có, ông không ngần ngại rời bỏ vinh quang để về hưu.
Cuộc sống cuối đời của Nguyễn Công Trứ là thời gian sống không màng danh lợi, hoàn toàn tận hưởng theo sở thích cá nhân. Với một tâm hồn tự do và một cuộc sống độc lập, ông tha hồ ngất ngưởng cưỡi bò vàng, leo núi, hay đi theo đôi dì. Cách sống thư thả của ông thật là đầy ấn tượng, có lẽ là do sở thích riêng của một quý ông đích thực, đến mức:
Thành tựu đã nhen nhóm lên tới đỉnh ngọn!
Bụt cười hò hét ông ngẩng mình ngạo nghễ!
Lối sống thư thả này mang trong mình một sức sống và một cá tính riêng, là sự hưởng thụ cuộc sống theo cách tự do cá nhân, không giống ai, không phải tiên không phật cũng không bị ràng buộc bởi tục lệ, nhưng vẫn toàn tâm toàn ý với lý tưởng của mình: Khi hát, khi uống, khi vui chơi, khi tôn thờ không phật, không tiên, không vướng bận tục lệ
Cuộc sống thư thả chỉ là phần cuối cùng của ông khi hoàn thành sứ mệnh. Ông muốn nhấn mạnh rằng cuộc đời là công bằng. Đã trải qua bao lần thành công và thất bại trên con đường đầy gian nan, vì lòng ganh ghét, vì tham vọng, nhưng vẫn giữ vững phẩm chất của một người trung quân, yêu nước không hề nảy sinh ý định phản bội.
Vì vậy, khi về hưu, ông sống một cuộc sống an nhàn hạnh phúc, không làm hại đến quyền lợi của vua, không làm tổn thương dân chúng. Do đó, khi có cuộc khủng hoảng quốc gia, ông không ngần ngại dùng gậy để đến triều đình đề xuất với vua việc cần phải cầm quân chống lại kẻ thù. Nhưng vua từ chối vì ông đã quá già để tham gia chiến đấu.
Tự nhìn nhận bản thân như vậy, ông tự hào viết lại về mình:
Nguyệt dẫu sắc vẻ, Nhạc cũng thấm nơi Hàn, Phú,
Tôn vinh triều vua, ông giữ vững đạo đức đầu tiên
Trong triều vua, không ai ngất ngưởng như ông!
Có lẽ đó là lối sống đầy 'chí khí' và 'ngất ngưởng'. Ông không chỉ không sợ bị mỉa mai mà còn tự hào về phong cách sống 'ngất ngưởng' của mình. Tóm lại, có bốn điểm 'ngất, ngưởng' nổi bật trong cuộc đời của ông:
- Bao gồm thao lược đã vững tay ngất ngưởng!
- Ngựa vàng trở nên ngất ngưởng!
- Thậm chí cả Bụt cũng không khỏi ngạc nhiên trước sự ngất ngưởng của ông!
- Trong triều vua, không ai có phong thái ngất ngưởng như ông!
Mytour
