Kho tàng ca dao dân ca Việt Nam rất phong phú và đa dạng cả về nội dung lẫn hình thức. Đó thể hiện những tình cảm tốt đẹp của người lao động trong cuộc sống hàng ngày. Trong ca dao, chúng ta có thể thấy mọi vấn đề liên quan đến cuộc sống con người như thời tiết, lao động sản xuất và mối quan hệ xã hội như gia đình, tình yêu, tình bạn...
Đặc biệt về tình yêu, có thể nói rằng: số lượng ca dao về tình yêu cực kỳ lớn và thể hiện đa dạng cảm xúc của thanh niên nam nữ từ khi yêu đến khi kết hôn và sống hạnh phúc gia đình - trong đó, phải kể đến những ca dao thách cưới.
Sau một thời gian tìm hiểu cô gái, chàng trai nhận ra đây là nửa kia của mình và muốn tiến tới hôn nhân, muốn cùng cô gái xây dựng hạnh phúc gia đình. Nhưng khi đề xuất, cô gái (nhà gái) lại đưa ra điều kiện: anh phải chuẩn bị một số vật phẩm nhất định để làm lễ cưới thì cô mới đồng ý kết hôn. Những vật phẩm này có thể dễ dàng tìm kiếm hoặc khó khăn hơn nhưng phải có. Việc đặt ra điều kiện phải có một số vật phẩm để làm lễ cưới được gọi là thách cưới.
Mỗi cô gái trước khi nhập gia đình mới đều mong muốn được tôn trọng. Vì vậy, họ đặt ra những yêu cầu cao để gia đình chồng phải suy nghĩ về giá trị thực sự của mình, rằng việc cưới họ không phải là việc đơn giản.
Tuy nhiên, ở một mức độ nào đó, chúng ta cũng thấy rằng cô gái đang làm khó cho chàng trai, gần như ép buộc anh phải từ bỏ ý định của mình. Trước những yêu cầu 'ngược đời' như vậy của cô gái, thái độ của chàng trai là gì? Chấp nhận? Từ bỏ? Hay thương lượng giảm bớt lễ vật thách cưới?
Anh là con trai đi học
Nếu em đặt ra thách cưới, anh sẽ làm sao?
Em tự tin xinh đẹp như ngôi sao
Đã lâu anh nhận ra điều này
Mẹ em đặt ra nhiều điều thách cưới
Anh thử xem, dù nghèo có cưới được không?
Dù nghèo đến đâu, anh cũng sẽ bán bể bán sông
Anh quyết định cưới vì công bằng và đúng lẽ
Cưới em, trăm ông sao
Một trăm tấm lụa đào, mươi cót trầu cau
Cưới em, một trăm con trâu
Một nghìn con lợn, bồ câu tám nghìn
Cưới em, tám vạn quan tiền
Để tế lễ ông bà tôn kính
Cưới em một chùm vàng hoa
Mười chùm vàng, cốm bạc là trăm đồng
Cưới em ba chùm mật ong
Mười thúng mỡ, muỗi ba quýt đầy…
Chàng trai này thực sự táo bạo và quyết đoán, anh không chịu giảm bớt mà lại thể hiện sự bình thản đầy bất ngờ. Thậm chí, số lễ vật mà anh mang còn vượt xa những yêu cầu mà cô gái đặt ra. Nếu cô gái thách 'hai mươi tám', 'chín mươi chín' ngôi sao, thì anh đưa ra 'trăm tám ngôi sao trên bầu trời'. Với tình yêu, anh không sợ hãi, không để bất kỳ lễ vật nào trở thành rào cản giữa anh và cô gái. Chàng cũng có thể hiểu được tâm trạng của cô gái và đáp lại để làm lòng cô hài lòng. Hành động dẫn hơn số lượng lễ vật yêu cầu cũng thể hiện sự tôn trọng và đồng cảm của chàng trai với người yêu của mình.