1. Bài mẫu số 1
2. Bài mẫu số 2
3. Bài mẫu số 3
Đề bài: Phân tích bài Chuyện người con gái Nam Xương
3 mẫu văn phân tích bài Chuyện người con gái Nam Xương
Bài mẫu số 1: Phân tích bài Chuyện người con gái Nam Xương
Truyền kỳ mạn lục là một tác phẩm quý giá trong văn học cổ Việt thế kỷ XVI, là tập truyện đầu tiên bằng chữ Hán tại Việt Nam. 'Chuyện người con gái Nam Xương' là một trong những câu chuyện xuất sắc được rút từ tác phẩm đó, nằm trong Truyền kỳ mạn lục của Nguyễn Dữ.
Nội dung kể về Vũ Thị Thiết, một người phụ nữ ở Nam Xương, Hà Nam. Là người vợ chu toàn, nàng chăm sóc gia đình, hiếu thảo với mẹ chồng, và hy sinh cho chồng lính trong thời gian dài. Tuy nhiên, với sự hiểu lầm của chồng, nàng bị mắng mỏ, đuổi ra khỏi nhà. Không giải quyết được oan trái, nàng quyết định đẩy mình xuống sông Hoàng Giang. Linh Phi, vợ vua biển, cứu nàng và đưa về Long Cung. Chồng, đã hối hận, tổ chức lễ giải oan cho nàng. Vũ Nương hiện hình, chấm dứt oan trái, rồi bí mật rời đi.
Ca ngợi về một phụ nữ lấp lánh như ngọc, nhưng lại bị oan trái do sự ghen tuông vô căn cớ của người chồng. Cuối cùng, để giải toả nỗi oan trái, nàng đành phải chấp nhận cái chết.
Tác giả vẽ nên hình ảnh Vũ Nương thông qua những tình huống đa dạng, làm nổi bật những phẩm chất tốt đẹp của người phụ nữ. Vũ Nương, với vẻ đẹp tốt đẹp, tính tình dịu dàng và lịch lãm, trong ngày cưới, nàng biểu lộ tình cảm của mình bằng những lời chân thành và đầy xúc động. Khi chồng phải đi lính, nàng đưa chén rượu tiễn đưa, bày tỏ lòng lo lắng và mong chờ đoàn tụ. Nàng là người vợ tận tâm, hy sinh cho gia đình, làm mọi người trong tiệc xúc động đến nước mắt.
Những thử thách đến với Vũ Nương khi chồng ra chiến trận và khi anh trở về, nàng lại bị oan. Nàng không hề kìm lại lòng chung thuỷ, cố gắng giải thích và hàn gắn hạnh phúc gia đình. Nhưng mặc cho sự biện minh của nàng và sự ủng hộ từ gia đình, chồng vẫn không tin. Sự tan vỡ của hạnh phúc gia đình là điều không thể tránh khỏi, để lại nỗi đau sâu lắng trong trái tim Vũ Nương.
Truyện là câu chuyện ca ngợi vẻ đẹp tâm hồn của phụ nữ, nhưng cũng là một bức tranh bi thảm về sự hiểu lầm và lòng ghen tuông đặt ra bởi người chồng. Vũ Nương, người phụ nữ tốt bụng và trung hậu, cuối cùng phải đối mặt với một cuộc sống bi thảm và chấp nhận cái chết để giải thoát cho bản thân.
Bất lực trước oan khuất vô căn cớ, Vũ Nương chấp nhận cái chết để bảo toàn sự trong sạch và chân thật của mình. Lời cầu khẩn đau lòng với thần linh làm người đọc cảm thấy xót xa, nhìn thấy sự tuyệt vọng của con người trước sự hiểu lầm và tàn ác của xã hội.
Sau một năm sống trong thuỷ cung, Vũ Nương, trong bức tranh tĩnh lặng, tỏ ra bi thương khi nghe về những gì xảy ra trong gia đình. Những hình ảnh nước mắt của nàng khi nhớ về chồng và con làm cho độc giả cảm nhận được nỗi đau tận cùng trong trái tim nàng.
Chuyện về Vũ Nương qua các khung cảnh khác nhau, qua lời nói của chính nàng, đưa ra hình ảnh của một phụ nữ Việt Nam truyền thống - đẹp, nết na, hiền thục, và hy sinh cho gia đình. Đây là câu chuyện về một số phận bị đảo lộn do những niềm tin và giáo lý lạc hậu trong xã hội cổ truyền.
Cái chết của Vũ Nương có nguồn gốc từ nhiều nguyên nhân, xuất phát từ những hiện thực khắc nghiệt của xã hội phong kiến, nơi phụ nữ bị coi thường và đối mặt với sự đa nghi và ghen tuông. Câu chuyện là một cái nhìn sâu sắc về bất công và đau khổ mà phụ nữ phải trải qua.
Cuộc hôn nhân giữa Vũ Nương và Trương Sinh bất bình đẳng, nương tựa nhà giàu, nhưng xã hội phong kiến vẫn coi trọng 'nam quyền'. Tính đa nghi của Trương Sinh làm nền cho hành động độc đoán của anh ta.
Khi Trương Sinh trở về sau chiến tranh, nỗi buồn chiếm hữu anh ta với sự mất mát của mẹ và con nhỏ mới học nói. Lời của Bé Đản kích thích tính hay ghen của Trương Sinh, tạo ra bối cảnh cho những sự kiện sau này.
Thái độ độc đoán và hành động hấp tấp của Trương Sinh làm gia tăng nỗi oan của Vũ Nương. Anh ta không lắng nghe lời vợ, không tin những lời bênh vực từ họ hàng và làng xóm, cuối cùng làm nàng phải rời đi. Hành động này cuối cùng dẫn đến cái chết thương tâm của Vũ Nương.
Hành động tự vẫn của Vũ Nương tại sông Hoàng Giang là biểu tượng của thân phận bi đạo của phụ nữ trong xã hội phong kiến. Bức tranh đau lòng này là lời tố cáo về bất công, áp bức, và khổ đau mà phụ nữ phải chịu đựng. Nó là hình ảnh của nhiều oan trái khác nhau mà phụ nữ đã phải chịu đựng trong xã hội ngày xưa.
Trong truyện ngắn đầu tiên viết bằng chữ Hán, Nguyễn Dữ đã thành công trong việc xây dựng câu chuyện, đoạn đối thoại, và tạo nét thảm khốc cho nỗi oan tình của nhân vật.
'Thắt nút' của truyện chứa đựng yếu tố bất ngờ, khi một câu nói ngây thơ của trẻ lại gây ra bão tố nghi kị, bất hoà, và oan trái, dẫn đến bi thảm cho một gia đình và người con gái trong trắng.
'Gỡ nút' cũng đầy bất ngờ khi một câu nói trẻ thơ lại làm sáng tỏ nhiều oan trái và thảm kịch trong phút chốc.
Những đoạn đối thoại và lời tâm tình của nhân vật được sắp xếp hài hòa, làm cho câu chuyện trở nên sinh động, phản ánh rõ tính cách và tâm lí của từng nhân vật. Lời nói của các nhân vật thể hiện đầy đủ đặc điểm của họ: từ nhân hậu của bà mẹ Trương Sinh đến tính hiền thục, đoan chính của Vũ Nương và sự hồn nhiên, ngây thơ của Bé Đản.
Kết thúc ở phần 'gỡ nút' truyện, Trương Sinh thấu hiểu nỗi oan của Vũ Nương. Tuy nhiên, Nguyễn Dữ đã thêm phần Vũ Nương trở về thế gian, gặp lại chồng trong một khoảnh khắc. Khác biệt với cổ tích 'Vợ chàng Trương', tác giả tái tạo truyền kì, nâng cao giá trị tư tưởng và thẩm mĩ. Truyện hấp dẫn, hoàn chỉnh tính cách nhân vật, thỏa mãn ước mơ 'ở hiền gặp lành', với thông điệp người tốt sẽ được đền bù.
Truyện vẫn phản ánh số phận bi thảm của Vũ Nương, không thể thoát khỏi thực tế đau lòng. Nàng mong muốn sống lại, trở về với chồng con và quê hương nhưng mọi điều đó không thành.
'Người con gái Nam Xương' tố cáo hiện thực và mang ý nghĩa nhân đạo sâu sắc. Tác phẩm thể hiện giá trị cuộc sống của phụ nữ Việt trong xã hội mới, nâng cao vị thế và nhân phẩm của họ.
Ngoài chi tiết phân tích Chuyện người con gái Nam Xương, bạn có thể đọc Cảm nhận về nhân vật Vũ Nương qua tác phẩm này và Tóm tắt Chuyện người con gái Nam Xương để hiểu rõ hơn.
Bài mẫu số 2: Phân tích bài Chuyện người con gái Nam Xương
Nguyễn Dữ, học trò xuất sắc của Nguyễn Bỉnh Khiêm, sau khi thành công và đỗ đạt, quyết định rời triều đình để nuôi mẹ già. Tại nông trại, ông viết 'Truyền kỳ mạn lục', tác phẩm văn xuôi đầu tiên trong văn học cổ Việt Nam. Truyện tập trung ca ngợi vẻ đẹp tâm hồn của phụ nữ Việt Nam theo chuẩn mực 'tam tòng, tứ đức' của đạo đức phong kiến, nâng cao giá trị tư tưởng và thẩm mĩ. 'Chuyện người con gái Nam Xương' chính là minh chứng cho điều này.
Truyện kể về Vũ Thị Thiết, hiếu thảo, lấy chồng Trương Sinh, và sống trong bối cảnh chiến tranh. Nàng đối mặt với nhiều khó khăn, nuôi con, chăm sóc gia đình. Chồng nghi ngờ nàng, đẩy nàng xuống sông. Nhưng Vũ Nương không chết, được cứu giúp bởi hoàng hậu ở động Rùa. Phan Lang, người từng giúp hoàng hậu, kể lại sự thật cho Trương Sinh. Nàng hiện lên trước chồng con nhưng quay về sống ở động Rùa, tạo ra hai thế giới khác nhau.
Truyện mang đậm ảnh hưởng của văn hóa Trung Hoa, nhưng cũng thể hiện hai tuyến nhân vật, giàu nghèo, trong xã hội hỗn loạn. Vũ Thị Thiết, dù nghèo nhưng tốt đẹp với 'thuỳ mị, nết na', chứng minh sự không thay đổi bản chất người tốt dù ở bất kỳ điều kiện nào. Truyện là bức tranh sống động về vẻ đẹp và giáo dục gia đình trong thời phong kiến.
Nàng, mặc dù nghèo nhưng vẫn giữ vững phẩm phong gia đình. Ngược lại, 'Trương Sinh, con nhà hào phú nhưng thiếu học vấn'. Dãy nhân vật đa dạng như mẹ chồng, người láng giềng Phan Lang, hoàng hậu động Rùa Linh Phi... chứng minh rằng sự giàu nghèo có thể ảnh hưởng đến lối sống nhưng không thay đổi bản chất con người.
'Nam Xương tử nữ truyện' không chỉ là bản họa cảnh về những nhân vật tốt và xấu mà còn thông qua họ, Nguyễn Dữ muốn tôn vinh chung thuỷ và lòng bao dung. Nàng chấp nhận lời cha mẹ chọn chồng, làm người vợ hiếu thảo. Vũ Nương chăm sóc mẹ chồng ốm đau, đồng thời đảm nhận mọi trách nhiệm sau khi mẹ chồng qua đời. Dù bị chồng nghi ngờ, đánh đập, nàng vẫn kiên quyết giữ vững lòng chung thuỷ và danh dự. Khi gặp Phan Lang, nàng vẫn giữ lòng bao dung và yêu cầu Phan Lang truyền đạt lời của mình cho Trương Sinh.
Cả Phan Lang và hoàng hậu Linh Phi đều thể hiện lòng chung thuỷ và bao dung. Ngược lại, Trương Sinh mang tính ích kỷ, hẹp hòi, không tin tưởng vào lòng chung thuỷ của vợ. Nhờ lòng tin và hiểu biết, mọi nghi ngờ giải quyết, và vợ chồng hòa thuận, yêu thương.
Chuyện còn là một câu chuyện về ân oán phân minh. Vũ Nương, như một người phụ nữ, biểu lộ cảm xúc mình khi không còn kiên nhẫn chờ đợi chồng thể hiện tình cảm. Cái chết của nàng mang đến cho Trương Sinh sự nhận thức về ân tình và nỗi oan trích. Tương tự, hoàng hậu Linh Phi và Phan Lang cũng chứng minh tình cảm và lòng biết ơn của họ trong những tình huống khó khăn.
Như thế, trong truyện ngắn thuộc thể loại văn viết, chữ Hán xuất hiện từ đầu đều mang đặc điểm của những nhân vật điển hình trong cuộc sống, đều là những cá nhân đặc trưng của xã hội; cả thế giới giàu có, nghèo đói, hạnh phúc, bất hạnh đều được thể hiện trong nội dung với kết thúc hạnh phúc.
Truyện đậm đà chi tiết và được kết nối chặt chẽ thông qua mối quan hệ nhân quả. Nguyễn Dữ mở đầu truyện một cách khéo léo, giới thiệu Vũ Thị Thiết và Trương Sinh, hai nhân vật chính đối lập về tính cách và hoàn cảnh để tạo nền cho sự phát triển của họ. Mối quan hệ nhân quả được thể hiện tự nhiên và hợp lý từ đầu đến cuối truyện, với những sự kiện kịch tính như binh đao loạn, gió cát, và cái bóng mượn.
Mặc dù có những hạn chế, nhưng truyện Người con gái Nam Xương không chỉ mang giá trị về mặt đạo lý và lịch sử, phản ánh sự rối ren của xã hội phong kiến, mà còn có giá trị nghệ thuật cao với cách xây dựng câu chuyện sôi nổi và cuốn hút.
Đến ngày nay, 'Người con gái Nam Xương' vẫn thu hút độc giả. Trong một xã hội nơi nam nữ được đánh giá bình đẳng, đây là một bức tranh so sánh vai trò của phụ nữ trong văn hóa từ xưa đến nay. Trong bối cảnh đạo đức giảm sút, đặc biệt đối với phụ nữ, nội dung của truyện là một bài học đạo đức truyền thống đáng giá.
Mẫu số 3: Phân tích Chuyện người con gái Nam Xương
Nguyễn Dữ, tài năng văn chương của thế kỷ 16, là học trò xuất sắc của Nguyễn Bỉnh Khiêm - Trạng Trình. Ngoài sáng tác thơ, ông còn để lại tập văn bằng chữ Hán, gồm 20 câu chuyện ghi chép những điều kỳ bí truyền thống; mỗi câu chuyện kết thúc bằng lời bình của tác giả. 'Truyền kì mạn lục' là tác phẩm chứa đựng lời phê phán hiện thực xã hội qua góc nhìn nhân đạo của ông.
'Chuyện người con gái Nam Xương' là một phần của 'Truyền kì mạn lục', mô tả cuộc sống đau buồn của Vũ Nương, cư dân ở Nam Xương, tỉnh Nam Hà ngày nay.
Vũ Nương, với vẻ đẹp và đức hạnh, được Trương Sinh cầu hôn và cưới về. Trong thời kỳ chiến tranh, chồng phải nhập ngũ, để lại Vũ Nương ở nhà chăm sóc gia đình. Nàng đảm nhận trách nhiệm với mẹ chồng già yếu, dạy dỗ con cái, giữ gìn tình thân gia đình. Đến khi mẹ chồng qua đời, Vũ Nương tiếp tục lo tang lễ và duy trì đạo hiếu. Vũ Nương là một người phụ nữ đầy phẩm chất và xứng đáng được tôn trọng. Ước mơ của nàng rất giản dị, chỉ mong chồng trở về an toàn.
Cuộc đời của Vũ Nương giống như một cuốn sách đầy những trang buồn, những dòng nước mắt. Năm tháng trôi qua, giặc tan, Trương Sinh trở về, con thơ nói chẳng qua. Hạnh phúc dường như đã mỉm cười với đôi vợ chồng trẻ. Nhưng câu chuyện 'cãi bóng' từ miệng đứa con thơ làm Trương Sinh ngờ vực, 'đinh ninh là vợ hư, mối nghi ngờ ngày càng sâu, không giải quyết được'. Tính ghen tuông, gia trưởng, vũ phu, ít học vấn, Trương Sinh đối xử tàn nhẫn. Giấu lời con nói, 'mắng nhiếc và đánh đuổi đi'. Vợ phân trần, không tin; hàng xóm khuyên can cũng chẳng ăn thua! Chồng và con đẩy nàng đến bờ vực thẳm. Thời chiến tranh loạn lạc, nàng trải qua những năm tháng cô đơn. Đứng trước nỗi oan, nàng chỉ biết nuốt nước mắt vào lòng... Vũ Nương chọn con đường cuối cùng: nhảy xuống sông Hoàng Giang tự tử, để trở thành 'ngọc Mị Nương', toả hương 'cỏ Ngu Mĩ'.
Ngoài nội dung đã học, các em cần chuẩn bị kỹ bài Soạn bài Chuyện người con gái Nam Xương để nắm vững kiến thức về bài Chuyện người con gái Nam Xương của tác giả Nguyễn Dữ.